Chúng ta sống như một bầy gà, người ta vồ con nào con đấy chịu. (Bùi Thanh Hiếu)
Không hiểu có chuyện chi (“bức xúc”) mà bữa rồi, bỗng nhiên, FB Đỗ Ngà đặt ra cho mọi người một câu hỏi khó:
“Vấn đề là khi nào dân Việt Nam biết vứt bỏ câu nói tự vong kiểu ‘có lên tiếng
cũng chẳng làm được gì’ thì lúc đó, dân tộc này sẽ đổi vận.”
Biết đến “khi nào” lận, hả Trời? Tất nhiên, “mọi người” đều im re
hết ráo – trừ blogger Bùi Thanh Hiếu:
“Bạn và tôi, và chẳng ai trên đất nước này có trách nhiệm đi tìm câu trả lời
này. Chúng ta sống như một bầy gà, người ta vồ con nào con đấy chịu. Số phận đổ
lên đầu gia đình nào, gia đình đó chịu. Chưa phải gia đình mình, mà có phải gia
đình mình thì chúng ta tự nhủ là nhiều nhà khác còn bị như vậy.”
Cuối thế kỷ trước, cũng đã có lần, bác Hà Sĩ Phu
thốt ra những lời đắng cay tương tự: “Ý thức xã hội rất thấp, trước khó
khăn chung thì phản xạ ứng xử là tìm lối nhỏ để thích nghi riêng.
Lâu ngày nhược điểm ấy phát triển thành thói vị kỷ, vô cảm và trơ trơ trước nỗi
đau chung.”
Qúi vị thức giả thượng dẫn, nói nào ngay, chả nói được điều chi
lạ lùng hay mới mẻ. Thân ai nấy lo/ hồn ai nấy giữ/ đèn nhà ai
nhà nấy sáng/ mạnh ai nấy chạy/ nhất giải kiến phận … đều là
những châm ngôn đã có tự ngàn xưa, có thể được xem là “túi khôn” hay
cách xử thế đặc thù của … văn hoá Việt: “Cháy nhà hàng xóm bình
chân như vại.”
Những nền văn hoá khác, xem ra, hơi khác. Báo Thanh Niên, số ra ngày 17 tháng 5 năm 2018, vừa
ái ngại loan tin: “Thấy cha ôm con gái 2 tuổi nhảy sông, chàng Tây nhảy theo
để cứu.”
Bản tin không đề cập chi đến danh tính, hay quốc tịch của “chàng
Tây” nhưng tôi đoán cha nội chắc chắn phải là người Đức hay gốc Đức –
một giống dân rất “đa đoan” và “hiếu sự!”
Trịnh Xuân Thanh
Năm trước có một ông “tham quan” VN trốn qua xứ sở này xin tị nạn,
rồi bị công an từ trong nước sang tận nơi lôi về trị tội. Chỉ có thế
thôi mà họ làm to chuyện. Ngày 4 tháng 8 năm 2017, Ngoại Trưởng Đức Sigmar Gabriel tuyên bố: “Đây là điều chưa có tiền
lệ… chúng tôi không thể dung thứ và sẽ không dung thứ.”
Tưởng đâu là thằng chả chỉ ra vẻ hùng hổ, và “làm dữ” chút chơi,
cho nó đỡ mất mặt bầu cua chút xíu thôi. Chớ để lâu rồi cũng cứt
trâu cũng hoá bùn ráo trọi mà. Tưởng vậy nhưng không phải vậy. Tưởng
vậy là tưởng năng thối!
Gần cả năm trời trôi qua cứt trâu vẫn nhất định không chịu hoá bùn
mà sự việc mỗi lúc, xem chừng, càng thêm rối rắm. Từ Berlin – sáng
nay 21 tháng 5 năm 2018 – nhà báo Le Trung Khoa vừa ái ngại loan tin (với đôi
chút buồn phiền) rằng: “Chính phủ Đức ra lệnh truy nã quốc tế cán bộ cấp
rất cao của Bộ Công an Việt Nam. Anh Tô Lâm làm ăn thế này hơi dở, vào nhà
người ta khiêng trộm ông Trịnh Xuân Thanh về cho TBT Nguyễn Phú Trọng – nên giờ
đất nước mới ra nông nỗi này! (đêm nay đăng chi tiết ).”
Khỏi cần đợi tới “đêm nay,” và cũng hả cần phải là thầy bói, ai
cũng biết trước được rằng vụ này sẽ lôi thôi lớn, lôi thôi lâu, và
(e) còn lôi thôi lắm.
Ảnh biếm họa. Nguồn: internet
Sao năm nay “vận nước” xui dữ vậy cà?
Đây đâu phải là lần đầu tiên mà công an VN, chạy qua nước khác,
“khiêng trộm” người về. Mấy vụ trước đều im re (và êm ru bà rù) tuốt
luốt. Lần cuối, lực lượng an ninh “khiêng” Lê Trí Tuệ từ Cambodia về
có ai hay biết (hoặc quan tâm, hoặc quan ngại) gì đâu – trừ một người
duy nhất là bà Lê Thị Hồng Phương.
Qua một cuộc trao đổi ngắn giữa bào tỷ của nạn nhân và biên tập
viên của RFA, vào hôm 3 tháng 2 năm 2014, thiên hạ mới
được biết qua sự việc:
Mặc Lâm: Thưa bà, xin bà cho biết chi tiết về trường hợp của em bà là
anh Lê Trí Tuệ đã mất tích trong trường hợp nào?
Bà Lê Thị Hồng Phương: Dạ, em của tôi là Lê Trí Tuệ, sau ba năm quân ngũ
thì em tôi được đào tạo một khóa học do nhà nước tổ chức và được cấp bằng trong
lĩnh vực kinh doanh vể đào tạo lại cho người lao động đi xuất khẩu cũng như cho
các cơ quan, đoàn thể và các công ty cần thiết lao động.
Thế nhưng trong thời gian làm việc đó thì chính bản thân của em tôi cũng
giống như các đồng nghiệp và nhiều người lao động khác không nhận được chế độ
đặc biệt và công bằng trong lao động vì vậy trong năm 2006 em tôi đã cùng thành
lập Công đoàn Độc lập Việt Nam và tới năm 2007, trong cả thời gian dài như vậy
em tôi đã bị quy tội là chống đối nhà nước và thường bị sách nhiễu. Em tôi bị
đối xử không công bằng nên không còn con đường sống nào khác phải trốn khỏi
Việt Nam để sang Campuchia tỵ nạn.
Mặc Lâm: Lần cuối cùng gia đình bà còn liên lạc được với anh Lê Trí Tuệ
là khi nào?
Bà Lê Thị Hồng Phương: Vào tháng 4 năm 2007 đến tháng 5 năm 2007 trong
gần một tháng lần cuối cùng thì Tuệ gọi điện về gia đình và nói rằng ngày mai
thì em sẽ rời khỏi Campuchia để đi Thái Lan và cũng từ hôm đó em tôi mất tích,
không có thêm một tin tức gì nữa.
Ngay ngày hôm sau tờ báo Công an Nhân dân Việt Nam đã phát đơn truy nã
em tôi. Cả một thời gian dài trong nhiều năm qua gia đình tôi cũng luôn nghe
ngóng theo dõi tìm hiểu tin tức về Tuệ nhưng không hề có manh mối nào cả…
Mặc Lâm: Anh Tuệ bị mất tích tại Phnom Penh, Campuchia vì vậy bà có nghĩ
rằng khi đến Cao Ủy Tỵ nạn Liên hiệp quốc Thái Lan kêu cứu thì người ta có thể
từ chối đơn kêu cứu của bà hay không?
Bà Lê Thị Hồng Phương: Cao Ủy Tỵ nạn Liên hiệp quốc trước kia có trụ sở
ở Campuchia, Phnom Penh nhưng sau đó đã chuyển sang Thái Lan cho nên tôi cũng
lặn lội đến đây vì tôi biết hồ sơ em tôi còn có nguồn gốc tại Cao Ủy Tị nạn
Liên hiệp quốc tại Thái Lan. Tôi tha thiết nguyện vọng xin Cao Ủy theo dõi về
trường hợp mất tích của em tôi và sớm cho gia đình chúng tôi có sự trả lời.
Mặc Lâm: Từ Châu Âu xa xôi bà lặn lội đến Thái Lan để nộp đơn kêu cứu
tới Cao Ủy, xin bà cho biết nội dung trong đơn có chi tiết gì đặc biệt khiến
cho họ phải chú ý hay không?
Bà Lê Thị Hồng Phương: Dạ, vì trường hợp của Lê Trí Tuệ được Cao Ủy Liên
hiệp quốc biết rất rõ về hoàn cảnh, điều kiện và đã cấp cho Tuệ một quy chế tỵ
nạn giống như một trường hợp được bảo vệ đặc biệt đối với Tuệ. Trường hợp mất
tích của Lê Trí Tuệ tôi thấy có điều gì đó còn uẩn khúc vì Cao ủy Tỵ nạn Liên
hiệp quốc tại Campuchia đã có đầy đủ thông tin hồ sơ của Tuệ rồi và hiện bây
giờ tôi tin là đã chuyển về Thái Lan và bên Phnom Penh không còn nữa. Vì vậy
tôi đã lặn lội qua Thái Lan yêu cầu giống như để kêu cứu các đoàn thể quốc tế
cũng như Cao Ủy Tỵ nạn Liên Hiệp quốc quan tâm tới trường hợp mất tích của Lê
Trí Tuệ…
Lê Trí Tuệ mất tích tại Campuchia vào ngày 16 tháng 5 năm 2007.
Đã hơn mười năm trôi qua. Tuyệt nhiên, không thấy “các đoàn thể quốc tế
cũng như Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp quốc” có chút “quan tâm” nào xất. Dân
Việt, từ trong ra ngoài, cũng thế. Chả ai bận tâm xíu xiu nào về
việc nhà nước hiện hành bắt cóc một công dân lương thiện mang đi cất
dấu (hay giết hại) cả.
Nói theo Bùi Thanh Hiếu là “chúng ta sống như một bầy gà, người ta vồ
con nào con đấy chịu.” Thằng em ví von nghe cũng hay hay nhưng thiệt ra
thì trật lất. Bạn thử nhào vào giữa đàn gà, và cố bắt một con xem
… Chúng chúng có kêu “quang quác” lên ngay, chứ đâu có im re như người …
Việt.
Tưởng Năng Tiến