Cô rửa tay rồi băng qua hành lang ngắn để đến station
1. Dưỡng đường cấu trúc như chữ H, với 2 stations một cho bệnh nhân dài hạn
và một cho bệnh nhân ngắn hạn chiếm hai cạnh của chữ H, và hành lang ngắn kéo
thêm ra một khúc dành cho bệnh nhân rối loạn thần kinh. Cô là nhân viên
thường trực của station 2 chuyên chăm sóc bệnh nhân ngắn hạn với vật lý trị liệu
giúp tiến trình hồi phục, nhưng những ngày tăng ca cô sẽ đến phía nào cần.
Hôm nay là lần thứ 2 cô qua dãy người già.
Ca chiều bắt đầu lúc 3 giờ, ngay sau ca làm việc chính của
cô. Cô nhận danh sách bịnh nhân xong thì bắt tay với việc đi từng phòng
thay tã hoặc tắm rửa cho các cụ theo lịch trình đã giao. Một trợ tá trông
10 bịnh nhân không phải dễ, nhưng quen việc thì đâu cũng vào đó. Y tá nhắc
cô để ý đến một cụ bà vừa trở về từ bệnh viện tối qua. Bà bị nhiễm trùng
đường tiểu, đã chữa hết nhưng phải cho uống nhiều nước và thay tã cũng như bôi
kem thường xuyên. Cô vào phòng. Bà nằm giường trong, lọt thõm giữa
đống chăn gối, chỉ thấy một mớ tóc rối tựa chỉ xám nhẹ như gòn lều phều nhô
lên.
-Chào bác, cháu tên Phượng, hôm nay cháu sẽ chăm sóc cho
bác nha.
-A, chào em, chà, em là người mới phải không.
-Thưa không, cháu làm bên dãy kế đã lâu nhưng hiếm khi
qua bên này đó thôi.
-Mà sao thấy em quen quen…
Thì cô cũng thấy cụ quen quen mà chưa kịp nghĩ ra ai.
Cô cười cười dạ dạ, bắt đầu gỡ lớp chăn gối ra để chăm sóc cho cụ.
-Ấy, em đắp chăn lại cho tôi, lạnh quá. Cái tiếng
“ấy” làm cô giật mình. Năm tháng qua lâu rồi mà âm sắc của tiếng “ấy” vẫn
làm cô thót ruột. Người xưa… Cô nhẹ nhàng trấn an, vỗ về để bà cho
cô làm việc. Mọi hôm cô thay tã mặc quần áo cho bệnh nhân rất nhanh, mà
hôm nay thì cứ như thợ vụng mất kim, quên đủ thứ làm lung tung. Cô không
biết bao lâu nữa cụ sẽ nhận ra cô. Rồi cũng xong, cô lè lẹ chào cụ rồi đi
ra.
Hai giờ làm qua đi như chớp mắt, đã đến giờ cơm. Cô
vào phòng bế cụ vào xe lăn đẩy ra phòng ăn.
Cụ chỉ còn ăn được thức ăn xay nhuyễn. Thức ăn của dưỡng
đường chắc chắn không vừa khẩu vị và đòi hỏi của cụ, cô thầm lo. Bây giờ
ngồi cạnh để đút cơm cho cụ cô mới trả lời được cái lấn cấn vấn vương trong óc
từ lúc đầu ca. Cụ chắc không nhận ra cô là ai, bởi những lúc cụ nhìn vào
mắt cô mà nói chuyện thì cô chỉ thấy một đứa trẻ, dẫu tinh ranh nhưng vẫn chỉ
là một đứa trẻ ngoan ngoãn há miệng nuốt từng muỗng cháo đặc. Không còn
cái đòi hỏi cơm phải nóng phải tươi, không được cơm nấu sáng chiều ăn. Cô
cẩn thận xin phép cụ để đi lấy nước trà nóng, nhưng cụ cũng gạt phăng, em cứ
cho tôi ly nước lọc đủ rồi… Cô nhận ra mình đã quá căng thẳng và chi
ly cho một công việc đã làm không cần suy nghĩ trong 10 năm qua. Người
đàn bà uy quyền và khắc nghiệt đã biến mất, mà con sâu cái kiến là cô vẫn dúm lại
khi nhớ kiếp xưa.
Anh ta có thường vào thăm cụ? Cô tự hỏi và thầm
lo. Cô ra bàn y tá hỏi thăm hồ sơ và hoàn cảnh của cụ.
-À, gia đình ở xa nên chỉ thỉnh thoảng vào thăm.
Hình như ông con trai làm ở San Jose, đây chỉ có đứa cháu ghé vào một tháng đôi
bận.
-Hình như con dâu không ưa cụ nên không chịu dọn về gần
-Hồi mới vào đây cụ oán than lắm, mà chỉ mới vài năm giờ
đã quên hết…
Cô lui bước chẳng còn biết phải cảm nghĩ gì. Cả nỗi
oán hận thương tâm năm xưa dường chỉ còn là chuyện mơ hồ, dù cô cả đời không
tìm lại được một chốn an bình để nương thân vì kỷ niệm cũ. Cô muốn hô vạn
tuế thời gian mà chỉ dấy lên được chút ngậm ngùi trong cõi lòng trống lặng bấy
lâu.
Khi mới xa anh, cô cũng bước thêm nhiều bước khác. Khởi
đầu là một người đàn ông nhân hậu. Qua lại được 3 năm thì sắp đặt hôn
nhân. Nhưng người đàn ông nhân hậu ấy muốn rước mẹ qua ở chung để phụng
dưỡng vì mẹ đã cam lòng ở góa nuôi con. Người yêu kế thì chỉ một năm sau
tuyên bố muốn cô làm nội trợ để chăm sóc nhà cửa chồng con mà thôi. Đến
người thứ 3, cô giã từ sau vài tháng quen biết vì sợ cái viễn ảnh đại gia đình
chung sống đề huề mà anh thường xuyên ca ngợi. Ở đời có bao nhiêu cái “ấy”
?
-Ấy, để mẹ làm. Anh con đi làm về đã mệt lắm rồi mà
còn phải rửa bát thì tội nghiệp quá.
-Ấy, con giúp mẹ cái chân một lúc rồi hẵng ngủ. Tuổi
già mà vẫn phải cực nhọc sáng tối, con trai thì chỉ biết nghĩ đến vợ, đến tiền.
-Ấy, con để mẹ thái thịt rửa rau giúp cho, kẻo lấm tấm
áo. Tặc, làm bếp thôi mà, đâu cần phải quá tươm tất.
-Ấy, mẹ mới gặp thằng Phong ngoài chợ. Nó cũng ở gần
mình thôi, chắc con vẫn gặp nó thường nên biết mà.
Mỗi một cái “ấy” là mỗi lần vai anh hơi nhô lên, tấm lưng thẳng
như buồm trước gió. Nhưng cái tên Phong gieo ra thì đầu anh quay về phía
cô độ một phân một ly một sợi tóc nhưng mắt không chạm mặt không nghiêng, rồi tất
cả chìm vào một thứ im lặng ngột ngạt nặng nề. Cô đợi anh hỏi một câu, cô
đợi một ánh mắt nghi ngờ, cô đợi một cái chép miệng, cô đợi một sự dằn vặt, một
cánh cửa sập mạnh. Chỉ một ngụm nước nhỏ hắt ra cửa, rồi là hòa bình yên
tĩnh. Mọi góc nhà căng phồng hơi tĩnh lặng, cô phát giác mình chỉ thở lúc
ra khỏi nhà đến sở, và mọi cử chỉ của mình khi trở về căn nhà ấy đều như những
cái huơ tay không trọng lượng của kẻ đã dật dờ dưới đáy hồ sâu. Những tiếng
“ấy” chỉ còn vang oa oa như âm thanh của sóng. Cô không còn nhớ mình ra
đi lúc nào và cách thế nào.
Cô đã định sẽ từ chối sang cánh ấy, mà rồi vẫn gật đầu khi xếp
hỏi. Không biết nên mắng mình tham tiền hay ngu hay liều.
Bà vẫn vui vẻ như một đứa trẻ lên tám, cười khanh khách và
trêu ghẹo trả với các bạn già quanh bàn ăn. Cái khắc nghiệt đã bóc sạch
đã rã ra tro bụi. Khi nào bà sẽ nhận ra cô?
Cô giơ muỗng lên, bà ngoan ngoãn há miệng. Từng muỗng
từng muỗng, không cằn nhằn khiếu nại dở ngon, khóe miệng bên trái trễ xuống, thức
ăn tràn ra ngoài cũng không còn biết vì bà đã bị liệt nửa phía bên ấy. Cô
cẩn thận lau mặt lau tay cho bà, rồi xoa má. Bà cười hả hê như đứa trẻ
sung sướng được nâng niu. Bà vòi ra sát cửa để ngắm vườn hoa ngoài sân,
cô vội vội đẩy bà đến chỗ rồi còn chạy vào lo cho các bệnh nhân khác. Khi
cô trở lại, bà đã ngủ gật trên xe lăn. Cô đẩy bà về phòng, khẽ lay xem bà
có mở mắt.
-Em cho chị đánh răng đã chứ?
-Dạ, dạ, được ngay.
-Cô thật giống con dâu tôi.
Cô lóng cóng rớt ống kem đánh răng.
-Thật đấy, con dâu bác đẹp lắm. Giọng bà chợt
đanh lại. Đẹp chỉ tổ hại, nhưng thằng con mình thì cũng chả ra gì.
Cô muốn khóc. Chắc bà buồn cô quạnh. Chắc bà tủi
nỗi đơn lạnh không người viếng thăm. Nhưng dĩ vãng như làn chớp lóe trong
tâm trí rồi tắt lịm, bà lại cười vu vơ sờ sờ tay áo mân mê cúc áo của cô.
-Cái áo đẹp quá, mai ta nhờ con mua cho ta một tấm, phải
màu đỏ mới sang.
-Dạ được, thưa bác.
-Cám ơn.
Vừa dứt chữ bà đã nhắm tịt mắt ngã vào giấc ngủ. Mớ chỉ
rối màu xám nổi bật trên nền gối trắng, bồng bềnh theo hơi thở.
Mười một giờ đêm cô rảo vào phòng bà lần chót trước khi ra về.
-Con đấy à, vào đây mẹ nhờ một tí. Cô nghĩ thầm
“ngày tàn của bạo chúa,” hồi hộp bước đến bên giường. Bà thức, mặt ráo hoảnh,
mắt nhìn cô đăm đăm.
-Đã lâu không thấy anh con về thăm, hay hai đứa mày có việc
gì?
-Khuya rồi sao bác không ngủ, nhắm mắt lại đi. Bà
ngơ ngác, chút lấp lánh nơi đáy mắt chợt tan biến. Bà nằm yên hồi lâu vẻ
suy nghĩ, cô thắc thỏm đợi chờ, rồi như tan bùa “tỉnh,” bà nhoẻn miệng cười nhe
2 nửa hàm răng gập ghềnh như rung rinh trước gió.
-Ố kề, thế bác ngủ nhá, cháu có thiếu chỗ thì cứ leo vào
đây nằm chung với bác!!!
Cô bước những bước rã rời qua hành lang.
***
Điện thoại reo ầm ĩ, cô lè nhè trả lời.
-Dậy qua đây ăn sáng. Tám Xề hớn hở gọi, cô uể
oải xuống giường. Cũng phải một giờ sau mới xà được vào căn nhà nhỏ với
hàng rào trắng xinh xắn. Cô không nhớ đã bao lâu mình chưa ghé qua bạn.
Tám Xề mở cửa, cô bật cười. Mái tóc dài búi thành hai
búi như Na Tra, mụ mặc cái váy đỏ với áo thun dài tay màu xanh navy và tấm tạp
dề thêu hoa vàng kèm đường riềm nhún chung quanh, chân mang dép trắng. Cả
người mụ rực rỡ màu sắc. Không cần nhìn cô cũng biết trong bếp đang tưng
bừng xoong nồi bốc khói trên bếp và thau rổ rau hành đang mờ mịt giăng nơi bồn
rửa dưới những tia nước trong mát đầu ngày. Mụ thường chất lên người quần
áo sặc sỡ và vung tay nấu nướng om sòm những khi bế tắc trong tâm hồn. Cô
thong thả ngồi xuống bàn ăn la liệt giấy tờ bao bị đồ dùng và hoa!!
Mụ cầm cán chảo, cái chảo to và nặng của mấy ông đầu bếp
trong nhà hàng Tàu, xốc xốc. Lửa bốc cao theo khói trắng, chực với tới mớ
đậu cô ve đậu hòa lan cà rốt bông cải trắng ớt đỏ ớt vàng đang tung trên cao
theo những cái hất tay của mụ. Xong. Đổ ngay ra một đĩa xanh tươi sắc
màu. Mụ quay vù như bông vụ sang cái bàn bếp nhỏ kề, huơ dao phay, bụp bụp
bụp. Một đĩa heo quay không quay, mụ nhấn mạnh, cái này chiên trong chảo
dầu sôi, thẩy ra bàn. Cô thò tay bốc một miếng. Dòn rụm.
Mụ la làng chưa xong chưa xong, đừng vội. Lại vù một vòng tới
bàn bếp xắt xắt gọt gọt băm băm, hất muỗng đường nặn miếng chanh, chấm chấm mút
mút.
Xoay thêm vòng nữa, mụ quơ ra hai tấm đĩa trắng muốt, một
cái khuôn sắt nhỏ hình trái tim. Đặt khuôn lên đĩa mụ bắt đầu nhồi cơm
vào khuôn. Tích tắc, một trái tim trắng nằm gọn giữa đĩa. Mụ bắt đầu
gắp rau xào thắm sắc để một bên, heo quay dòn một bên. Bây giờ mụ mới
trình làng món chấm: một tô nhỏ nước mắm chanh đường pha đặc với chanh vàng
chanh xanh thái hột lựu trộn với những lát ớt đỏ, những vòng xả bào ngà xinh, tỏi
trắng bằm nhuyễn, và một muỗng mè rang vàng rắc bên trên. Bát nước mắm trở
thành món chủ đạo trên bàn ăn nóng sốt.
Cô cà khịa:
-Cái này đâu phải ăn sáng?
-Bồ ngủ trưa đến toét cả mắt thì phải ăn bữa lỡ chứ còn sáng
với suốt gì.
Cô hùng hổ tấn công các món ăn, nhưng mụ chỉ chậm chạp rỉa
tí chút. Không cần hỏi, cô biết con thú hoang đang tự liếm láp vết thương
của mình. Hỏi, chỉ thêm buồn với nhau. Cô nhìn những sợi tóc rối
vương bên trán mụ thầm nghĩ đến mớ chỉ xám rối của bà cụ trên giường gối nhà dưỡng
lão. Tóc sợi buồn chẻ xuống hồn xưa…
-Cứ để đó, lát nữa dọn, mình ra vườn chơi. Mụ
phán khi cô buông đũa.
Cây mãng cầu đã lớn, những tấm lá mướt xanh xuôi xuống như
thảm lá dựng. Hai cái xác héo ngồi bên nhau ngắm trời xanh.
-Tục tục tục, co..óot. Trời đất, gà, mụ nuôi
gà. Cô lõ mắt nhìn mụ đang bập bập miệng,
-Đô Đô, Đô Đô…
Một chị gà mái nâu tà tà bước tới, cô còn nghi ngại không rõ
nó biết nghe tiếng người chăng thì chị ta xà tới đứng bên cạnh để mụ luồn tay
xuống cánh cào cào xoa xoa. Được hai phút, mụ vỗ hông chị Đô đô như mẹ
phát vào mông con, thôi đi đi. Đô Đô rõ ràng hiểu, nó tà tà bước
xéo. Cô chưa kịp hết ngạc nhiên thì một chị gà khác tới. Chị này mới
oách. Hai cổ chân chị xòe hai vòng lông gần phết đất, chị bước những bước
chầm chậm oai vệ nhưng đầu nghiêng một bên và rõ ra một chân cà nhắc.
-Đây là Survival. Tớ cho nó tên đó vì nó thoát móng
chồn hoang rạng sáng nhảy qua tường vào bắt gà. Chết mất 2 con, còn con
này tớ ra kịp cứu được nó nhưng gãy một chân và mù mắt trái. Mụ lại
xoa xoa vuốt vuốt rồi lại vỗ mông đẩy ra.
Cô cười thú vị vương chút băn khoăn. Mụ muốn chiêu dụ
Tư Đục về lại nơi này, hay là tìm quên nỗi tang thương của hai kẻ hai phương dù
chỉ cách nhau hơn một giờ xa lộ?
Cô lẩn thẩn nghĩ đến bà, đến đời người như củ hành
tây. Thêm một cảnh đời là thêm một lớp cay mắt hăng mũi, rồi đến lúc nào
đó củ hành tây không còn có thể thêm một lớp nào nữa cả thì thời gian lại ngược
vòng bóc đi từng lớp tuổi đời của củ hành khô. Bà chỉ còn là cô bé ngây
thơ rắn mắt, sống trong thiên đàng vô ưu. Bà véo von hát Hai Mươi Bốn Giờ
Phép rồi cười cười tay chỉ xuống lòng bảo “cái vũng tuyệt vời thì chỉ là cái
vũng này chứ có gì đâu.” Cô không còn lo bà nhận ra mình vì ý thức chỉ
về với bà trong một vài phút rồi tan biến và bà lại cười khanh khách vô tư.
Cô cũng không còn lo đụng mặt lúc anh đến thăm bà. Một lần nữa anh
đã lỡ niềm hạnh phúc, được cận kề vui với tuổi của mẹ cha. Ngày nào đó bà
sẽ trở về cái nguyên thủy của loài người, một mầm sống trong mênh mông vô tận,
có muốn cũng chẳng còn dịp. Một ngày nào đó khác, cô cũng sẽ vô ưu.
Hạnh phúc khổ đau, nhân hậu khắc nghiệt, đạo đức ác gian, trí thức bần cùng…, từng
chặng – mọi chặng đời đã qua sẽ qua đều chỉ là quá cảnh phút giây của chuyến
tàu sự sống. We are only passing through. Người xưa, thôi hãy xưa.
Lưu Na
05242018