Tháng Mười Hai là tháng cả thế giới
cùng ăn mừng ngày Lễ Giáng Sinh. Dù người ta có thay đổi cách viết, cách bầy
tỏ, cách nói thế nào chăng nữa thì hàng năm, người ta cũng quay về để bắt gặp
lại hình ảnh về một gia đình Nazareth với người chồng dắt con lừa và trên lưng
nó có người vợ bụng mang dạ chửa, lang thang gõ cửa từng quán trọ tìm nơi cư
trú. Hình ảnh về một máng cỏ, một hài nhi, vài con bò con lừa, về một gia đình
nhỏ bé, trơ trụi không một chút tài sản nào trong tay ngoài cây gậy của người
chồng và cái tay nải nhỏ của người vợ, ở nơi đồng không mông quạnh, vẫn được cả
thế giới chăm chú nhìn vào.
Gia đình “Thánh Gia” nhỏ bé đó là
tượng trưng tiêu biểu nhất cho người tị nạn từ thế kỷ này qua thế kỷ khác.
Hình ảnh đó dạy cho nhân loại đời
sống “tay không”, đời sống tị nạn, từ khi chào đời của con Thiên Chúa.
Sinh ra ở trần gian là bắt đầu đời
tị nạn, tị nạn mỗi ngày suốt một đời người. Nếu hiểu rõ mình là kẻ tị nạn trong
chốn trần gian này, sẽ mở lòng bao dung đón người khác vào ở chung với mình
được. Thánh Giuse đã gõ từng cánh cửa, cửa mở ra rồi lại đóng vào. Trần gian
rộng rãi thế mà không có chỗ cho một hài nhi. Nơi tị nạn đầu tiên của gia đìnhThánh
Gia là cái máng lót cỏ trong hang của chiên, của lừa, của bò.
Chúng ta hãy nhìn vào hình ảnh
đông như kiến vỡ tổ chạy tán loạn của người dân Syria để hiểu thế nào là tị
nạn. Trong cái tổ kiến hoảng loạn đáng thương này chắc chắn có trà trộn vào đó
những phần tử xấu, những phần tử giết người như một trò giải trí, như đóng phim.
Làn sóng Trung Đông đang tràn lan
vào Âu Châu. Mới đầu con số còn ít ỏi.
Càng ngày càng tăng lên, khiến những
quốc gia như Đức, Pháp phải nghĩ lại với lời hứa ban đầu.
Nhiều Thống Đốc Hoa Kỳ đã thẳng thắn
tuyên bố không chấp nhận dân tị nạn Syria vào tiểu bang của mình. Họ không muốn
phải đối đầu với những kẻ thù nguy hiểm trong bóng tối. Nước Mỹ nổi tiếng về
lòng nhân đạo đã dao động, bối rối, trong việc mở tay ra đón những người này.
Vụ thứ Sáu 13 tháng 11 vừa qua ở
Paris càng đẩy lùi lòng nhân đạo của các quốc gia, muốn lánh xa người tị nạn.
Con số 10,000 người Tổng Thống Obama
hứa hẹn đang bị từ chối, hoặc hoãn lại.
"Khi tôi nghe
các lãnh đạo chính trị đề nghị sẽ có một cuộc kiểm tra về tôn giáo đối với
những người đang trốn chạy khỏi một đất nước đang bị chiến tranh tàn phá, khi
mà một số trong những người đó (tức các lãnh đạo chính trị-- chú thích của tác giả bài này) bản
thân họ sinh ra trong những gia đình đang được hưởng sự bảo vệ khi họ đã từng
chạy trốn khỏi sự đàn áp, thì điều đó thật đáng xấu hổ”. Tổng thống Obama nói
thêm: “Đó không phải là người Mỹ, đó không phải là chúng ta”. (VOA)
Liệu người dân Mỹ có cái nhìn và suy
nghĩ như vị nguyên thủ của quốc gia họ không?
Nước Pháp bị khủng bố liên tiếp như
thế mà Tổng Thống Pháp vẫn tuyên bố là người Pháp có nhiệm vụ phải giữ lời cam
kết sẽ nhận 30,000 dân tị nạn trong vòng hai năm tới. Ông cho rằng những người
tị nạn từ Trung Đông và bọn khủng bố không liên hệ gì với nhau cả.
Cả hai vị Tổng Thống đều có cái nhìn
của một tấm lòng bao dung.
Nhưng nhìn hình ảnh phát tán trên
mạng: những thanh niên Trung Đông với nét mặt hung hãn, vứt tung những két nước
của hội Hồng Thập Tự mang đến xe hỏa để tặng người tị nạn. Ai xem cũng phải
kinh hoàng, đặt những dấu hỏi: Những thanh niên này là ai? Họ có thật sự là dân
di tản? Liệu những người này vào nước mình rồi có cầm súng bắn lại người mình
không? Một người Mỹ cắt nghĩa: Vì Hồng Thập Tự có dấu chữ thập (ý chỉ cây thánh
giá) có nghĩa thuộc Kitô Giáo, nên những thanh niên này theo Hồi Giáo, không
muốn nhận những gì thuộc về dị giáo.
Nếu họ không nhận sự giúp đỡ của
Hồng Thập Tự thì họ tới đây làm gì?
Nhưng khoan, hãy xem tiếp: Hình ảnh
kế tiếp là mấy cụ già và mấy em bé năm, bẩy tuổi cũng trên chuyến tàu hỏa đó,
len lén đi xuống, nhặt những vỉ nước mang lên tầu. Như vậy thì rõ ràng có những
phần tử xấu, trong những người tị nạn khốn khổ này.
Nếu chúng ta vì một số rất nhỏ
mà làm ngơ bao nhiêu kẻ hiền lương cần sự giúp đỡ thì có đúng không?
Nhận hay không nhận số người di cư ồ
ạt từ các vùng Tây Á (West Asia) và Đông Nam (South eastern) bao giờ cũng là
một vấn đề khó khăn cho Âu Châu.
Hơn hai mươi năm trước, vào ngày 08 tháng
8 năm 1991, một số tàu chở khoảng 15,000
người di cư Albania đã thành công trong việc tấp vào cảng Bari, Italy. Phản ứng của chính phủ Ý rất khắc nghiệt. Hầu hết các người Albania đã
bị giam giữ tại một sân vận động
thể thao, không có đầy đủ thức ăn,
nước, phòng vệ sinh. Nhà chức trách Ý chỉ thả thực phẩm cung cấp cho các người
di cư bị bắt bằng trực thăng. Trong vòng
vài tuần hầu hết các người di cư bị trục xuất về lại Albania. Sự đối xử khắc nghiệt của họ đã bị chỉ trích bởi các
tổ chức nhân quyền và Giáo hoàng, nhưng đã được chính phủ Ý chứng minh đó là một điều cần thiết để ngăn chặn những đợt di dân khác sẽ tiếp tục từ Albania. (Wikipedia)
Bây giờ nhìn lại sự
việc này, chúng ta có thể thông cảm với thái độ của chính quyền Ý khi đó. Năm
1991 là thời gian chế độ cộng sản ở Đông Âu sắp sửa tan vỡ, dân chúng tại đó
cảm thấy là thời cơ đã tới cho một cuộc di dân với cái cớ tị nạn cộng sản.
Nhưng chính quyền Ý thấy ngay việc chấp nhận họ sẽ làm cho đất nước Ý bị tràn
ngập, khi các biên giới các nước Đông Âu đã rệu rã. Quyết định cứng rắn đó có
vẻ nhẫn tâm, nhưng ngăn chặn được một đợt di dân khổng lồ mà chính nước Ý không
kham nổi. Cai trị đồng nghĩa với tiên liệu là vậy.
Khi Thánh Giuse gõ cửa những quán
trọ, người chỉ nhận được sự từ chối vì các quán trọ đều có những người
khác đã đến đó trước. Cuối cùng Thánh Gia được một người chủ quán thương
hại hướng dẫn đến cái chuồng của bò bên cạnh một sườn đồi. Nơi đó Chúa Hài Đồng
được sinh ra. Chúa đã ra đời trong hoàn cảnh là người tị nạn. Một người tị nạn
nghèo khó đơn sơ nhất.
Có ai nghĩ gia đình nhỏ bé của Chúa
bị đối xử như thế là khắc nghiệt không? Không giúp đỡ chăn mền giữa mùa đông,
lò sưởi là hơi thở của mấy con bò mấy con lừa. Không thực phẩm cho sản phụ, Đức
Mẹ vừa qua một cuộc hành trình dài, lại vừa sanh xong, chắc là đói lắm. Thánh
Giuse vừa đói, vừa mệt, vừa ôm cái lo của một người chủ gia đình.
Không biết Chúa ở trong chuồng bò,
lừa, đó bao lâu?
Nhưng trường hợp “tị nạn” của Thánh
Gia cách đây hai ngàn năm dĩ nhiên không thể so sánh với từng khối người đông
đảo phải chạy trốn khỏi cảnh kinh hoàng của chiến tranh lẫn khủng bố của thế
giới ngày nay. Nhưng ý nghĩa muôn đời cho loài người từ những sự việc này là:
những người đang yên hàn sẽ đối xử với kẻ cơ nhỡ và cơ hàn như thế nào? Nếu bây
giờ có người đến gõ cửa nhà bạn xin cho được ở trọ, bạn có mở cửa đón vào
không? Có cho ăn, cho mặc không?
Đừng quên chúng ta, tất cả đều là
người tị nạn ở chốn trần gian này.
Trần Mộng Tú
Dec.1st.2015