Danh từ "trẻ trâu" xuất
hiện ở Việt Nam cách đây không lâu. Hai chữ này được dùng để mô tả những thiếu
niên hư hỏng, ăn nói vô giáo dục, thô tục, mở miệng là chửi thề bằng những ngôn
từ hết sức dơ bẩn, độc ác và tục tĩu, sẵn sàng tung chưởng giao chiến dữ dội ở
bất cứ mọi nơi, trong lớp, ngoài đường. Những thành phần này xuất hiện rất
nhiều ngay sau khi miền Nam đổi chủ với những đợt bộ đội, cán bộ cùng gia đình
và đám dân từ miền Bắc kéo vào. Chúng gây kinh hoàng trong các lớp học ở miền
Nam, cả tiểu học lẫn trung học. Không chỉ những thành phần nhỏ tuổi, mà luôn cả
các sinh viên đại học, kể cả các giáo sinh sư phạm ở Hà Nội cũng ăn nói cùng
một loại ngôn ngữ như thế. Chính báo chí trong nước, từ những năm 70 kể cả tờ
Nhân Dân cũng lớn tiếng phàn nàn nhiều lần.
Mới đây còn xuất hiện hai chữ
"sửu nhi" để gọi bọn trẻ trâu này cho có tí hơi hướm Tầu mặc dù người
Tầu không hề có cách gọi này bao giờ.
Danh từ trẻ trâu được cho vào tiếng
Việt chắc là để thay cho hai chữ cao bồi đã được du nhập vào tiếng Việt từ
những năm 1950 ở Hà Nội, rồi cao bồi lô canh nghĩa là cao bồi nội địa chứ không
phải là những anh chăn bò trong các phim kể chuyện miền viễn tây nước Mỹ. Thực
ra những thứ gọi là cao bồi lô canh hồi đó cũng không mất dậy và khốn nạn như
bọn trẻ trâu hiện nay. Nhiều lắm thì cũng kiếm cái áo sơ mi ca rô mặc vào, tay
khuỳnh khuỳnh ăn nói hơi du côn một chút là cùng.
Trẻ trâu thì dữ dằn hơn nhiều. Bọn
này thường tuổi tác khoảng 9 hay 10 tuổi cho đến 14 hay 15, bé thì không còn bé
nữa, mà lớn thì cũng chưa lớn hẳn. Nhưng mức độ mất dậy thì đúng là không đợi
tuổi. Gọi chung chúng là "trẻ trâu" vì chúng bị coi là những đứa trẻ
thất học hư đốn, mất dậy như bọn chăn trâu chăn bò vậy. Thế là chú bé mục đồng
của bài tập đọc trong bộ Quốc Văn Giáo Khoa Thư mà ai cũng yêu quí bỗng nhiên
bị làm bẩn đi rất nhiều vì hai chữ trẻ trâu ngày nay ở trong nước.
Với sự phổ biến ngày càng rộng rãi
của những chiếc điện thoại di động, hình ảnh, ngôn từ của chúng được đưa đi
khắp nơi chỉ trong tích tắc. Vào internet, đánh những chữ "trẻ trâu đánh
nhau" là người ta có thể xem hàng mấy chục video clip thu lại cảnh chửi
bới, đánh nhau kinh hoàng của chúng.
Những vụ đánh nhau như thế diễn ra
gần như ở khắp nơi, không chỉ ở vài ba vùng nam hay bắc. Chỉ cần nghe những câu
chửi bới của chúng là có thể biết chúng là người vùng nào ngay. Chúng dùng
những đòn độc để đánh nhau: túm tóc, đá đạp vào mặt, vào bụng, nhắm những chỗ
hiểm, ghì đầu xuống, lên gối... Trong những vụ bạo hành đó, người ta thấy đa số
các bên là giữa các trẻ gái, ăn mặc sạch sẽ rất thời trang và gần như luôn luôn
có cảnh xé quần áo của nhau giữa những tiếng cổ võ của đám đông đứng chung
quanh. Đặc biệt là những đám đông đó rất ít khi can thiệp, ngăn cản những vụ
bạo động đó, trái lại chỉ đứng xem, cổ võ, xúi đánh những đòn mạnh hơn, tụt
quần áo của nhau và dùng điện thoại thu hình để bỏ lên face book phổ biến rộng
rãi. Ngay giữa Hà Nội, một ngôi trường đã phải dựng bảng yết thị nói rõ là các
học sinh không được cởi quần áo của nhau. Điều này cho thấy những vụ xé quần áo
của nhau rất thường xẩy ra. Trong những vụ đánh nhau như thế, thành phần đứng
xem phần lớn bao giờ cũng là các nam sinh và rất ít khi bước vào can ngăn. Các
trẻ gái này vừa đánh vừa chửi những câu thông thường tưởng chỉ từ mồm miệng của
những người đàn ông tục tĩu xúc phạm mẹ của nhau.
Nguyên do đưa tới những vụ bạo động
ấy nhiều khi chỉ từ những mâu thuẫn nhỏ ở trong lớp, ở cửa trường. Và cũng còn
cả những vụ tranh giành bạn trai của nhau. Những vụ đánh ghen như thế diễn ra
giữa những trẻ gái chỉ mới 11 hay 12 tuổi. Rất nhiều vụ đánh nhau diễn ra với
sự tham gia của ba bốn trẻ ở một bên nhắm vào một đối tượng hệt như cảnh đấu tố
giữa sân làng...
Xem những video clip đó người ta
không thể không thắc mắc chúng là những thành phần như thế nào. Nhìn quần áo,
giầy dép của chúng, người ta thấy chúng là những đứa thuộc gia đình không đến
nỗi túng thiếu. Có cả những thứ hàng hiệu trên người của chúng. Một số còn đeo
ở cổ những chiếc khăn quàng đỏ. Biết đâu gia đình của chúng lại chẳng được coi
là "gia đình văn hoá" có gắn bảng ghi rõ ngoài cửa. Chúng có thể là
những "cháu ngoan bác Hồ" giao chiến ngay trong lớp, dùng bàn ghế
đánh nhau trong khi trên tường treo những tấm bảng kêu gọi chúng "học tốt
theo gương đạo đức của Hồ Chí Minh"...
Những đứa trẻ trâu ấy vài ba năm nữa
chúng sẽ thành niên và sẽ hội nhập vào xã hội của người lớn. Lúc đó chúng sẽ là
những người như thế nào?
Lại nhớ một câu trong Kiều:
Đường xa nghĩ nỗi sau này mà kinh...
Bùi Bảo Trúc