|
Họa
sĩ Ðinh Cường và nhà văn Song Thao
|
Chuyến
đi lỡ vì cái tính buông thả của những người viết văn làm thơ. Một ngày tháng
10, gặp Hồ Đình Nghiêm, rủ nhau qua DC thăm Đinh Cường. Về nhà mail rủ
thêm Hoàng Xuân Sơn. Định sẽ lái xe để được tự do khi đi đường cũng như qua bên
đó. Trời trở lạnh. Trận tuyết đầu mùa đổ xuống. Cái ngại ngùng cũng đổ xuống.
Lui lại một bước, rủ nhau đi xe đò vậy. Trời lạnh làm con người co ro. Thôi để
đến mùa xuân cho nắng ráo. Vậy là lỡ chuyến đi. Không còn vớt kịp nữa. Đinh
Cường không thể đợi tới mùa xuân. Anh chẳng chờ được mấy tên bạn chuyên tính
nhiều hơn làm. Ơi ới phôn nhau. Ân hận biết chừng nào. Thôi đành vậy. Biết tạ
tội với ai? Hoàng Xuân Sơn nhìn lên trời:
Tới kệ sách thứ
5 thì mắt
chiều đã mỏi
sương khuya đã trắng
chìm hồn bướm
đã mê vào đêm
tuyết lú. Thế
rồi đã trễ cái
hẹn sang thăm
anh cùng Song Thao
Hồ Đình Nghiêm
cái lạnh khắc nghiệt
mùa đông bắc mỹ
đã làm nhụt
khí thế đường
xa mắt mờ của
kẻ muôn đời nhỡ
hẹn đời là
những cuộc hẹn lần
lữa không cùng
cho tới khi
không còn hẹn được
nữa thì luyến
tiếc ngẩn ngơ ân
hận đời đời
xiêu hình đổ bóng
Hồ Đình Nghiêm
vội lấy vé máy bay qua tiễn ông anh rể. Tôi chỉ nhắn được lời xin lỗi với chị
Nhung. Chắc Đinh Cường sẽ hiểu cho mấy tên bạn. Vì anh rất đầy đặn với bạn bè.
Tháng 3 năm
2012, tôi qua thủ đô Hoa Thịnh Đốn. Ới Đinh Cường. Anh lái xe tới khách sạn gặp
tôi liền. Thấy thời gian chờ khá dài, tôi hỏi anh lái xe có xa không. Anh ậm ừ:
không xa lắm. Sau đó tôi biết là xa lắm. Từ nhà anh ở Burke, lên tới Eden
Center đã là xa, từ đó tới khách sạn tôi ở cũng xa không kém. Lúc đó sức khỏe
anh đã không còn được như xưa. Xưa là lần tôi tới Hoa Thịnh Đốn trước. Cũng lâu
rồi. Từ năm 1999 lận. Đinh Cường cũng lái xe đưa tôi tới nhà anh coi tranh. Tranh
đầy nhà. Dưới sous-sol là giang sơn của anh. Bên cạnh là một cái hóc
nhỏ, hình như là phía dưới cầu thang, nơi anh đặt tên là “góc tội lỗi”. Tội hút
thuốc. Mỗi lần muốn “phi” anh phải vào trong góc cho mùi khói thuốc khỏi lan ra
khắp nhà. Lần này gặp anh, thấy anh hình như đã dứt được cái tội tỏa khói dễ
thương đó.
Thực ra tôi
muốn tới nhà anh coi tranh nhưng thấy anh không được khỏe nên không dám vòi
vĩnh. Anh đưa tôi ra tiệm phở của ông Toàn Bò. Tới nay tôi chỉ biết cái tên
“văn nghệ” đó chứ không biết tên của tiệm là cái chi chi. Do đâu mà ông mang
hỗn danh Toàn Bò tôi cũng chẳng rõ. Chỉ biết là phở của ông là phở bò. Ông
chẳng ngạc nhiên khi thấy ông Đinh Cường vào tiệm. Ngày nào mà ông họa sĩ chẳng
tới. Ông nhướng mắt như có ý hỏi. Đinh Cường giới thiệu tôi. Rồi anh ra lục
trong tủ sách của tiệm. Nơi đây có đầy đủ văn học hải ngoại đấy nhé, Đinh Cường
giới thiệu. Ông Toàn Bò bưng ra hai tô phở. Rồi tiếp tục ngồi đấu láo với khách
quen. Ăn xong tô phở, Đinh Cường mang tô ra chỗ rửa chén. Tôi cũng bắt chước.
Anh nhìn tôi nói: giúp hắn một chút, tội! Đinh Cường vốn đầy đặn với bạn như
vậy.
Đinh Cường rất
quý sách. Anh nhắc tôi tặng cho tủ sách của ông Toàn một cuốn để góp mặt với
anh em. Trong những ngày cuối, kề cận với anh thần cầm lưỡi hái đáng ghét, anh
đã làm năm bài thơ “Nhìn Lên Kệ Sách” đánh số từ 1 đến 5. Bài thứ 5 anh làm vào
ngày 3 tháng 1, chỉ bốn ngày trước khi anh vĩnh viễn chia tay anh em. Đó là di
sản cuối cùng mà anh gửi lại cho anh em viết lách. Hồ Đình Nghiêm nhắc lại loạt
thơ này trong bài tiễn biệt “Nhìn Lên Kệ Sách 6”. Hoàng Xuân Sơn, trong mấy câu
trích ở trên cũng nhắc: tới kệ sách thứ 5 thì mắt / chiều đã mỏi sương khuya
đã trắng. Bài thơ chót là bài thơ thứ 875 trong sự nghiệp thi ca của anh.
Chữ “sự nghiệp” tôi dùng trái ý Đinh Cường. Anh làm thơ bằng tay trái. Anh nói:
làm để luyện trí nhớ cho vui thôi!
|
Bìa Đinh Cường vẽ cho cuốn “Chốn Cũ”
của Song Thao.
|
Một
trong những bài thơ làm cho vui là bài “Một Chữ” anh làm cho loạt sách Phiếm
của tôi.
tựa bài một chữ
Song Thao đặt
bao nhiêu là
chuyện ở trên đời
Phiếm xếp một
hàng trên kệ sách
lâu buồn đọc
lại thấy như chơi.
Anh em muốn ra
sách, ới một cái là muốn tranh có tranh, muốn bìa sách có bìa sách. Tôi không
biết trong số sách của tôi có bao nhiêu tranh bìa của Đinh Cường. Nhưng lần cảm
động nhất là anh vẽ bìa cho tập truyện ngắn “Chốn Cũ” của tôi. Anh không cho
tranh có sẵn mà vẽ một bức đặc biệt bằng sơn dầu cho riêng cuốn sách. Anh giải
thích: cặp mắt của Song Thao nhìn xuống Hà Nội đấy nhé. Anh còn dặn dò kỹ lưỡng
về cách trình bày chữ trên bìa, màu sắc của từng góc cạnh. Lại cắt một mẩu sách
ngoại quốc có màu nền và chữ như anh muốn để làm mẫu.
Chu đáo với bạn
bè là tính cách của anh. Mới đây, ông Luân Hoán sắp sửa in sách cũng ới Đinh
Cường. Tới khi tiếng ới không được nghe nữa mới thơ:
bạn đi như thế
nào
hẳn đau nhức
nhiều lắm
qua ảnh thấy
xanh xao
bạn bên này
định ghé
vậy là chưa kịp
chào
ngỡ như tin
thất thiệt
đang sửa bản
layout
định gọi xin
mẫu mới
bìa sách bạn
từng làm
lần này tôi hết
đợi
hết réo qua
viễn thông
hết nghe bạn
hứa chắc
Bạn hình như là
thứ lúc nào cũng nổi trôi trong tâm Đinh Cường. Anh viết trong bài “Nhìn Lên Kệ
Sách 4”, ngày 2 tháng 1:
nắng vàng
mà lạnh. Mùa
xuân
bạn ngồi, trò
chuyện
Toàn ơi. Mạnh
Hùng
tình hai bạn
thật thủy chung
lấy chi mà đắp
ngọn bùng. Lửa
lên
nhìn lên kệ
sách
hai bên.
Tình anh rộng
nhưng anh rất kiệm lời. Ít khi anh bày tỏ nhưng nhìn vào mắt anh, ai cũng biết
tình anh. Đừng hỏi anh, cứ nhìn anh khắc biết. Chừ thì đâu còn nhìn rõ được
những gì còn lại trong mắt anh. Anh đã đi. Xa lắm!
Song
Thao
01/2016