28 June 2016

THẬP TỰ CHINH - Vũ Khuê

(Viết cho những số phận di trú quanh vành đai Sài gòn trong thời đại công nghệ hóa)

Nhân loại thập tự chinh trên đường chiếm hữu hạnh phúc.
Charles Chaplin



Trong đoàn quân rầm rập bước đi có anh, nàng và những người bạn đồng hành…
Buổi sáng.Thời đại này luôn bắt đầu bằng những buổi sáng như vậy. Chính xác và dung sai lẩn quẩn không đến con số 10 sau dấu phẩy của giờ.
5h30AM. Cái đồng hồ báo thức kêu inh ỏi. Anh choàng dậy. Phía trong cái cô nhân viên pha hóa chất cho một Cty Nhật Bản _ vốn sản xuất dây đồng ,vẫn còn bất động, nát nhàu, sau một đêm vận động hết mình cho chuyến hành trình tìm về bản năng sinh vật. Mấy sợi tóc bết lại trên vầng trán cao. Cặp vú nhọn hoắt, xô về một bên, thõng thượt trong cái dáng nằm. Trên cái vũng bụng phẳng , một con ruồi lạc lõng như con quái vật nhỏ bé còn sót lại của thời tiền sử đang chạy lên, chạy xuống khoái trá hút lấy cái chất dịch trăng trắng đọng vũng, trước khi nó biến thái thành những thứ giống những mẫu vụn của chiếc túi nylon nham nhở, ram ráp…
6h 00AM. Hiếm khi nào còn thấy được bầu trời trên đỉnh đầu là một thực thể của tự nhiên với màu xanh trong trẻo. Nó luôn hiện diện như một tấm màn nhăn nhúm với thứ nước màu cũ xì của một tay họa sĩ tồi, thuộc trường phái ấn tượng . Trông tệ hơn nhiều với những tấm biển quảng cáo tả thực treo bên ngoài.
Cửa sổ của căn phòng nhỏ dưới tấm bản quảng cáo đã mở. Gã nhà văn đã làm việc từ sớm. Gã đưa cây bút lên miệng cắn cắn, đôi mắt thẫn ra như phê thuốc, sau đó cúi xuống, cắm đầu ngoáy lia , ngoáy lịa trên tập giấy trước mặt. Động tác của gã lặp đi, lặp lại trông từ xa như con lật đật bằng gỗ được bày bán ngoài quầy đồ chơi trẻ con. Dưới sân , cặp vợ chồng anh Sáu Hủ tiếu đang chuẩn bị đồ để bán hàng ăn sáng. Trái ngược với cái dáng rề rề mất sinh khí của anh, chị vợ to béo có vẻ linh lợi hơn nhiều. Cái mồm luôn phát ra những tiếng càu nhàu đi đôi với tay chân khua khoắng liên tục. Lúc cái nắp vung, lúc cái vá …Cái mông thô lỗ xỉa xói vào mắt _ mỗi lúc khối thịt đó cúi lên, cúi xuống. Bên kia , gã cò nhà đất đang làm mấy động tác thể dục. Cái bụng phục phịch, hai tay chống nạng ; gã quay tới, quay lui nhưng đôi mắt lại bị kéo về một phía. Nơi có bãi đất hoang xa xa nằm trong diện quy hoạch của thành phố mới. Sự toan tính không nghỉ ngơi của hắn đang định vị một phi vụ đầy hứa hẹn làm hắn bật nụ cười vu vơ….
6h15 AM Tiếng nhạc cất lên phía sau, lần này từ cái di động.! Anh lật đật quay lại. Bên trong, nàng đã dậy , quơ tay tìm bộ đồ lót. Căn phòng nhỏ bỗng náo hoạt chứa đầy tiếng động cuống quýt của hai con người . Súc răng, rửa mặt, vệ sinh… Cái áo treo trên móc đã bốc mùi hôi nhưng bị át ngay bởi mấy giọt nước hoa rẻ tiền. Mấy bãi nước bọt phun phẹt phẹt , tấm vải chùi chân lăn đi lăn lại mấy vòng khiến đôi giày bám bụi trở nên sáng bóng, cao thượng…
6h30 AM . Anh xuất hiện nơi cửa với bộ đồ chỉnh tề. Nàng cũng vậy. Chỉn chiu với cái váy ngắn, áo semi ….Tươi tắn trong nụ cười của con búp bê. Nụ cười thời đại mang nhiều ý nghĩa, để người đối diện có thể chọn lấy một và cho đó là cái dành riêng cho mình .Anh lấy phần của mình và nhận một nụ hôn của son phấn, ma mị. Mùi khói xăng của chiếc xe Wave như phả vào mặt….
6h45 AM chiếc xe tay ga của gã cò đất cũng rời khỏi nhà, khi anh còn ngoạm miếng cuối cùng của ổ bánh mì. Khi lướt ngang qua anh gã còn nhả một nụ cười….
Con Dream khốn hôm nay lại dở chứng. Phải mất bốn ,năm bận mới chịu nổ máy . Khi phóng đi, anh còn thấy gã nhà văn đứng tựa cửa lơ đễnh ngó qua. Ngoài hẻm ồn ả tiếng cãi vã của chị Sáu hủ tiếu và người đàn bà mua đồ. Một chuyện nho nhỏ. Thối lộn tờ mười ngàn….
6h45 đến 7h30 AM,dòng chảy của xe cộ ồ ạt trên đường . Không thấy người. Chỉ là những hình nhân dửng dưng, mặt mày trùm kín. Vô thức trong tín hiệu xanh đỏ được lập trình sẵn của ngọn đèn giao thông. Vòng qua mọi trở ngại, hộc tốc. Nhân loại trên đường thập tự chinh để chiếm hữu hạnh phúc, kể cả những kẻ muộn màng….


*****
Chân dung và lời huấn thị
Thường vào buổi tối , sau bữa cơm con người mới có thời gian ngồi xâu chuỗi những sự kiện xảy ra chung quanh mình. Nàng chưa về. Nàng còn đi học thêm tới khuya. Mâm cơm đã nguội và cũng độc một người….
Anh là một kẻ muộn màng. Một sự muộn màng mang tính thời cuộc. Ba bảy, ba tám tuổi mới lấy được tấm bằng đại học để kiếm một công việc tàm tạm ổn định. Nhưng nhìn lại, anh lại thấy ngậm ngùi cho bao đứa bạn bè khác cùng lứa đã phải nằm lại dọc đường với đủ mọi công việc vất vưởng mưu sinh . Vào những năm ấy một lý lịch đen tối của gia đình là người cha , người anh sĩ quan chế độ cũ như anh . Cánh cổng tối đã đóng kín đường vào tương lai của một thế hệ. Nhưng sai lầm trong định kiến của một thể chế là đâu thể bắt dòng chảy của tạo hóa ngưng lại. Dòng thời gian vẫn trôi. Con người vẫn trưởng thành theo từng cột mốc sẵn có trong bản năng sống của sinh vật. Rồi một gia đình vợ con nheo nhóc sẽ trói chặt trách nhiệm của một người chồng, người cha vào nồi bánh phở của chiếc xe hủ tiếu gõ, hoặc vòng quay lờ đờ của gã xích lô thở khói chờ khách,… triệt buộc, chôn vùi những giấc mơ. Với gánh nặng cuộc sống, một ngày nào đó thân phận ấy gục xuống, tan rã…. Ai còn biết đến những giấc mơ ?..Bước chân hành tiến của một dân tộc từ thời đại này chuyển qua một thời đại khác , lực ly tâm qua bước ngoặt, làm rơi rớt bao số phận vô tội dọc đường.
Anh cũng vậy. Một gia đình có ông anh cấp úy phi công, tỵ nạn bên Mỹ năm 75. Cánh cổng tương lai đã đóng. Nghĩa vụ quân sự chê vì sức khỏe A3. Lăng nhăng đủ thứ nghề kiếm sống. Thợ đóng ghe, cầu đường, xích lô, đứng máy dệt….Việc học hành như đóng băng lại trong một thời gian dài. Thậm chí anh không biết việc lý lịch trong học đường được cởi trói từ lúc nào. Bọn bạn bè dần đã bỏ cuộc chơi, riêng anh vẫn lầm lũi … Rồi một ngày, anh tình cờ đi ngang một trung tâm luyện thi.Một trường đại học đang chiêu sinh một khoá tại chức. Anh tò mò đứng xem. Năm năm học. Năm năm dài đâu phải dễ dàng cho một kẻ vừa kiếm tiền nuôi miệng, vừa phải đi học để kiếm mớ kiến thức. Còn học phí, còn phải sắp xếp thời gian để đến lớp trong khi vẫn đi làm. Những con toán vớ vẩn khiến cái đầu trở nên mờ mịt, dễ dàng đánh gục kẻ chưa có gia đình, huống hồ những gã lóc nhóc vợ con với cuộc mưu sinh bữa đói,bữa no… Thủ tục hành chính khá đơn giản, lý lịch không săm soi nhưng phải thi đầu vào. Kiến thức gần hai mươi năm rớt tất tật, nằm đâu đâu ở những địa danh không tên, xa lạ; ở những công việc tạm bợ mang tính bào mòn …. Những phương trình bậc hai, những đồ thị, những công thức hóa chất… nhìn thật ngớ ngẩn. Để sắp xếp nó một cách logic trong cái đầu u nần những khối cơ thật khó . Nhưng không lẽ cứ lang bạt như thế này!Và anh quyết định _ ngày làm quần quật, tối đi ôn thi…
Kỳ thi đó anh đậu, nhưng do không đủ người nên trường không mở lớp . Tức đến phát khóc.Tất cả công cốc. Đù má! Đừng trêu ngươi nữa nghe định mệnh!…Con nhỏ bán càphê như trố mắt trước vẻ điên khùng của gã phụ hồ đã trọng tuổi.
Hai năm nữa trôi qua , với mấy trường đại học. Cái không phù hợp với thời gian, cái lúc rơi vào giai đoạn túng quẫn, túi không có một đồng cắc…Cho đến một ngày, anh nhận được cái giấy báo đậu. Niềm vui sau khoảng khắc ngắn ngủi lại đi đôi với những lo toan mới xuất hiện trước mặt… và nó cũng là sự lý giải cho cái vấn đề lớp học 120 người ban đầu nhưng sau khi tốt nghiệp chỉ còn 20 mạng.
Cầm tấm bằng tốt nghiệp trên tay, chưa thấy niềm vui, đã phải đối mặt với những định kiến mới ban ra .Cơ quan , xí nghiệp nhà nước chỉ tuyển dụng đại học chính quy và dưới 30 tuổi. Bọn con ông cháu cha khỏi bàn. Bọn trẻ trẻ bỏ qua. Nó còn khối thời gian trước mặt, chờ đợi những sự thay đổi. Đám cán bộ Cty đưa đi học đã yên vị với cái ghế đã sắp sẵn của nó. Chỉ mấy thằng đứng tuổi không nơi nương tựa đứng nhìn nhau , tiền nong cạn kiệt, tương lai mù hơn đít chị Dậu, chẳng biết số phận ra sao?
Rồi lại chia tay sau ly cà phê , mỗi thằng một con đường lại phải kiếm sống. Anh vô miền Nam . Lúc ngược lên Bình Dương, lúc quay về Sài Gòn theo chân mấy Cty nước ngoài đầu tư. Cuối cùng thì dừng chân nơi đây. Bọn nước ngoài đầu óc khá thoáng, chẳng quan tâm đến lý lịch, tuổi tác, bằng cấp chính quy hay tại chức . Mèo trắng cũng như mèo đen, miễn là bắt được chuột. Trong Cty cũng đủ thằng Philipin, Mã lai , da đen, da đỏ _ cũng dân đi làm thuê kiếm sống đó sao. Bọn Việt cũng nhiều thành phần nhưng đa phần trẻ. Có thể bọn trẻ sau này nhiều cơ hội học hành hơn và cũng có thể bọn già già đã có chỗ ngồi chắc chắn trong những cơ quan nhà nước, không dám thử vận.
Trong công việc, nhiều lúc anh cũng vấp phải cái nhìn ái ngại của thằng xếp tuổi vốn đàn em, hay ánh mắt khinh khi của những thằng đồng đồng nghiệp nhỏ hơn anh đến hai con giáp, anh cũng cảm thấy có một thứ mặc cảm. Nhưng nói ra với ai và phân trần điều gì. Bởi thế hệ họ có thể không biết những điều đã lẫn trong bóng tối, nằm sâu trong dĩ vãng của một đất nước hoặc dường như họ đã quên, hoặc cũng không cần quan tâm. Những kẻ sống, còn sống. Những kẻ chết, họ đã chết!… Gần bốn mươi tuổi anh học cách nhìn cuộc sống của bọn nó. Thực dụng và biết quên những thứ không cần thiết. Không quá khứ . chỉ thực tại và tương lai. Không lan man vào những vấn đề mơ hồ, tránh nó càng xa như có thể và cố gắng kiếm tiền để sống . Chính bọn trẻ đang làm một cuộc cách mạng về ý thức, thực tế hơn nhiều những điều họ được dạy và cả một đống quá khứ u tối của anh….


******
Cuộc sống vốn dĩ không công bằng và ta phải biết chấp nhận nó để tiếp tục tồn tại.
Và đó dường như là sự an ủi chung của hàng vạn con người trong đoàn quân thập tự. Nhũng con người với cuộc trường chinh hàng ngàn cây số từ khắp nơi trên đất nước đổ về đây_ nơi tập trung những khu công nghiệp mọc lên quanh thành phố . Đủ các tầng lớp, mọi hạng người; đa phần là những người nghèo khổ, những kẻ bất hạnh, kẻ đi tìm chút cơ may. Từ anh thợ làm đồng xe đến thằng nhóc đầu nhuộm xanh đỏ mới học hết lớp 7 lớp 8 phổ thông . Từ những thiếu nữ mười tám đôi mươi thơ ngây đến những người đàn bà hai, ba lần lỡ bước. Những gã giang hồ gác kiếm đến những những người có bằng đại học…Trong đó có cả những nạn nhân bị ruồng rẫy ngay trên chính quê hương của mình, bị hắt hủi bởi chính bàn tay đồng bào của mình. không kế sinh nhai, bị triệt hạ con đường sống bởi những định kiến , buộc phải tha phương cầu thực ở mảnh đất xa lạ . Tất cả , tất cả quy tụ tại đây với một mục đích duy nhất_ Kiếm sống và mưu cầu hạnh phúc.


*****
Một ngày ám muội. 
7h 00 AM đến bãi xe. Thằng bảo vệ ôm cái bụng nhăn nhó “_ Anh coi giùm em chút!” rồi phóng thẳng vô toilet , không kịp trả một tiếng.
7h010AM . cuối hành lang, gã Hàn quốc mặt non choẹt đã chực sẵn đâu xồ ra chộp lấy con mồi. Cái giọng nữa Anh, nữa Việt ngòng ngọng_ “ Mr. Nam đi ..trẽ!” Anh nở nụ cười cầu tài “ Traffic jam!”. Hắn lắc đầu chỉ tay vào phòng tổ chức bên cạnh…
7h 20AM. Anh bước ra cầm theo tờ warning.1/4 tháng lương bay mất. Ngó qua, ngó lại. Không có ai. Anh đá vô bức tường, miệng rủa bằng tiếng mẹ đẻ. “Đù má!”…..
7h30 AM Cánh cửa phòng đóng kín. Bốn bức tường xám nhạt biệt giam những kẻ hạnh phúc lẫn kẻ bất hạnh luôn ngồi ngó xuống cái mũi giày đã há mõm của mình, mặc cái màn hình vi tính đang hiện lên những dòng mã khó hiểu….


*****
Quê hương.
Cuộc sống tạm bợ. Dẫu vậy vệt xanh to bản của tàu lá chuối, hay tiếng khụt khịt ủi chuồng của lũ heo đói, mùi phân heo theo cơn gió lộng.. . Thỉnh thoảng gợi về cái từ quê hương, nguồn cội. Nghe như tiếng gọi từ đâu đó xa lắc. Một cái gì đó bỗng quặn lên trong ruột ,khiến con mắt gã xa quê đâm ra dáo dác. Gã lục lọi mọi thứ trong đầu về một hình ảnh… Gã lao vào phòng, như một thằng điên lên cơn, xới tung tất cả những tài sản mà gã có, để tìm tòi một cái gì đó. Một cái gì đó có dấu ấn… Nhưng bất lực, gã lại ra ngoài bờ cống, ngồi chồm hỗm, chăm chăm hàng giờ vào mấy tán chuối, cái chuồng heo có mấy con heo vô tri; đi qua ,đi lại. Miệng rít thuốc liên tục…Ánh mắt gã héo lại ,chua chát!
Nơi lưu trú của quân đoàn thập tự là những cái hẻm sâu hun hút, chằng chịt đường ngang , lối tắt nằm ở ngoại ô thành phố. Bên hông những khu công nghiệp lớn. Nơi đang là sự đấu tranh không khoan hượng về chỗ đứng giữa những ống khói nhà máy và những cánh đồng lúa còn sót lại, của sự bán hoang dã của nông thôn và xâm thực ồ ạt của con người. Nơi các chuẩn mực về đạo đức được thẩm định lại và sẵn sàng bị đào thải. Nơi đủ loại màu sắc văn hóa của các vùng miền đang bị đồng hóa, kể cả những người dân bản địa… Những con đường nhỏ như mạng lưới rối rắm, cái đã tráng nhựa, cái còn trơ màu đất đỏ quánh đổ về một nơi Nơi tập trung các nhà máy, xưởng may, xí nghiệp làm đồ điện tử. Những con đường tím dại đầy cây mắc cỡ nhưng cũng đẫy những đống rác túi ny lon xanh đỏ. Cái cống nước chảy đen sì do nước thải sinh hoạt dưới tán xanh rậm rì của lá khoai môn. Đâu đâu ta cũng thấy những dãy nhà cùng chung một kiểu, gần giống như doanh trại quân đội. Những dãy nhà được xây ngang 4, dài 6 đến 8 m , trên có cái gác lửng bằng gỗ. Thường hai dãy , mỗi dãy khoảng 10 đến 20 phòng , châu đầu vào nhau. Giữa là cái hành lang tráng xi măng để hưởng ánh mặt trời , dùng làm nơi để xe, phơi đồ. Nằm sau hành lang là bức tường. Và chỉ độc một cánh cổng để người chủ phòng trọ dễ kiểm soát những kẻ lạ mặt xâm nhập. Phía bên kia bức tường , nằm cuối khu nhà thường là khoảng trống có thể nhìn thấy ruộng lúa hoặc những khoảng đất người ta đang lấp sang nền. Chủ của những dãy nhà trọ cũng là những người dân địa phương.
Những người dân địa phương giờ trở thành lực lượng hậu cần đông đảo cho đội quân thập tự này. Những cái chợ nho nhỏ mọc lên , chen chúc những hàng quán cung cấp thực phẩm, quần áo, những thứ hầm bà lằng cho nhu cầu cuộc sống. Mang những đặc tính tương tác có lợi, đội quân viễn xứ đã đem lại một nguồn thu nhập khá đáng kể trong sự chuyển mình cho xứ sở bản địa ,đồng thời cũng mang lại cái nhìn mới cho những người nông dân không còn ruộng đất, trước đây vốn già nẫu với thửa ruộng và con trâu….
Tùy theo mức độ thu nhập của chủ nhân , những căn phòng trọ cũng mang những số phận khác nhau. Nhưng người ta cũng cố hết mức để tạo cho nó được khoác một vẻ nào đó tối ưu nhất của không gian sống. Cho dù nó trống hoác đến nỗi con chuột đồng bên ngoài chạy lộn vào phòng dễ bị dính một nhát dép chết tươi hay ngổn ngang những vật dụng gia đình . Ta cũng dễ dàng nhận thấy một sắc thái riêng của một vùng miền nào đó trên đất nước chữ S này. Kể cả người đàn ông quê từ Cà Mau lên làm vệ sĩ thuê cho một công ty nào đó hay mấy cô thiếu nữ thợ may gốc đâu tận Thanh Hóa , Nghệ An. Trong lời giới thiệu dù ngập ngừng, ngượng miệng, họ vẫn cho ta liên tưởng tới một căn nhà (cho rằng thực chất đó chỉ là phòng trọ). Quê hương với họ cũng có thể một câu cải lương đặc sệt giọng Nam bộ, hoặc một bài ca bài chòi xứ nẫu đột ngột cất lên từ một căn phòng giũa trưa để ru hời những đứa trẻ. là cái khái niệm mơ hồ của hàng người sau giờ cơm tối hay trước lúc đi ngủ thường thơ thẩn như người mất hồn trước cái đường luồng , mắt vọng về một nơi, miệng lẩm bẩm điều gì đó mà chỉ bản thân người đó mới hiểu. Về phía Bắc, phía Nam, phía Đông, phía Tây… đủ cả.
Và trên mảnh đất chứa chấp những mảnh đời trôi dạt, nơi những người lính thập tự chấp nhận là quê hương thứ hai ấy, thu gọn trên cái nền xi măng của căn phòng nhỏ nhoi đó là nơi họ ăn, ngủ, làm tình… nhớ lại và lãng quên, sau một ngày vất vả với chuyện mưu sinh.

*****

Hạnh phúc nhỏ nhoi.
Nàng dân Quỳnh Lưu, Nghệ An. Gia đình nàng có đến chín người con. Nàng áp út.Trước đây có học một trường trung cấp hóa trên huyện. Ông bố và bà mẹ làm nông.Vài cú gõ bàn phím trên máy vi tính. Anh có thể truy cập tới cái làng và cả căn nhà nơi sinh của nàng trên Google map. Nhưng để tìm về quá khứ của một con người bằng cái phương tiện ấy là điều không thể…
Ngoài ba mươi tuổi, cũng như anh ,nàng không mang theo quá khứ đến đây! Một thứ cây lông chông lăn tròn trên đồi cát, trong hành trình vô định kiếm tìm, quãng đường đã qua cũng dăng dẵng bằng quãng đường trước mặt và cũng khó ai ôm hết một lúc cả hai khái niệm.Thỉnh thoảng có bị hỏi vặn, nàng cũng thổ lộ với anh một vài điều, nhưng thực chất đó chỉ là những nét vẽ bằng bột màu trên nền tối của một bức tranh. Sau vài cơn mưa , nó sẽ biến mất. Anh luôn biết như vậy.
… Nhưng ở thực tại, ta đòi hỏi gì hơn khi có một người đàn bà bên cạnh biết yêu thương ta, biết lo cho ta từng bữa cơm, giặt cho ta từng bộ quần áo,chăm sóc ta lúc ta đau bệnh, an ủi ta những lúc cuộc sống gặp khó khăn, tâm sự với ta về những bí ẩn của nữa bên kia của một thế giới, mà khi sinh thành tạo hóa đã phân định rạch ròi….Nàng như một tấm gương phản ánh những tâm trạng của cuộc đời, khi anh soi mình vào đó và nhận ra mình _ Biết cười khi cảm nhận niềm hạnh phúc, biết lặng người trước những nỗi đau đồng loại , biết khóc khi nhận ra ta méo mó, sứt mẻ, đã vỡ trong khuôn diện một hình nhân…
Cách đây vài tháng nàng hiện diện trong cuộc sống của anh như định mệnh….
Đêm! Những đêm hoang trãi. Đêm trãi tấm chăn đầy đủ và trọn vẹn lên nơi trú chân của đoàn quân thập tự. Sự hoàn hảo nhất trong những điều có thể có đối với những số phận thiếu thốn. Sự vắng lặng đến nỗi có thể nghe thấy tiếng sột soạt của những tàu lá chuối đầu đường, tiếng giày vội rảo bước, tiếng động cơ xe máy rú lên ngoài lộ xa xăm rồi tan dần.. Những cơn gió nhẹ thỉnh thoảng lượn qua lượn lại trên những mái nhà tôn lụp xụp như mang sứ mạng của nhân loại gõ động vào bản năng u tối của con người. Những cánh cửa địa ngục mở toang, lũ quỷ dục vọng dị hình nhốn nháo tìm về những linh hồn khát ruỗng, bị đày đọa , cỗi cằn nhất làm nơi nương náu. Lũ quỷ vẫn biết đêm không dài…Những âm thanh khe khẽ của sự hổn hển, rên rỉ bắt đầu vang lên. Từ phòng bên cạnh của gã thợ mộc xứ bắc, đến phòng kế tiếp của con bé thợ may dân Bến Tre mới lấy chồng. Như những cung nhạc trầm của một bản hòa tấu. Ẩn giấu một sức mạnh câm lặng, đầy nội lực. Nhưng đồng thời cũng là sự ghìm nén , như sợ sự nút vỡ từ bóng đêm mong manh. Từ phòng này qua phòng khác xuyên qua lớp tường gạch,nghe rõ mồm một. Những âm thanh háo hức chạy suốt khu nhà, quện lại trong rối rắm, cuốn thành nùi ở con đường luồng, trước khi thoát ra thăng hoa, đọng lại thành những dãi màu trắng nhợt nhạt như sương mù ,dăng mắc ở những cây ăng ten hay sợi dây điện thoại, chờ đợi đủ độ chín mùi, trĩu xuống… rơi sóng soài thành những tiếng thở dài sườn sượt.
Và có anh. Thân người anh cũng bị cuốn đi trong những cơn sóng ngầm đang cuộn lên, vỗ dồn dập vào thân cát trắng nhờ bên dưới cho đến khi kiệt sức, bục vỡ. Những khoảng khắc khiến anh quên đi tiếng tích tắc của cây kim giây trên chiếc đồng hồ, thứ công cụ tra tấn khắc nghiệt nhất mà thời đại công nghệ áp đặt lên số phận con người, nỗi nhọc nhoài của một ngày vật vờ, tan biến…chỉ biết bị hút đi, hút mãi vào cái hố đen sâu thẳm của vũ trụ, không gian bốn bề u tối và nơi đó không có mặt của thời gian….Trước khi rũ xuống , anh nhận thấy khuôn mặt nàng như mỉn cười. Nụ cười bao hàm trong sự âu yếm. Đi cùng với nó, một thứ nhận thức đau đớn từ tư duy chợt trở về, là hình ảnh của hai thân phận đang công kênh , cùng rướn lên, vươn tới…để chỉ mỗi người phía trên là chạm được bàn tay vào hạnh phúc… Ý nghĩ ấy, thôi thúc môi anh tìm lấy môi nàng và khẽ khàng đặt lên đó một sự tri ân….


******
Kẻ bỏ cuộc.
Hắn đã chết. Cái gã cò nhà ở căn phòng chênh chếch đối diện. Mới tuần trước hắn còn nói với anh về miếng đất bán rẻ dưới khu công nghiệp Sóng thần, nhưng anh lắc đầu, bảo không có tiền. Cách đây mấy hôm, lại có một nhóm dao búa đến tìm gã để đòi nợ nhưng hắn trốn đâu mất, chỉ còn chị vợ và hai đứa con gái ở nhà. Sau khi đập phá mấy cái nồi niêu, xoong chảo, đám đầu gấu ra đi, còn dọa sẽ quay lại tìm. Hắn làm ăn thua lỗ, nợ người ta một món tiền lớn.
Mới sáng nghe tay thợ mộc nhà bên bảo hắn tự tử bằng thuốc rầy hồi đêm, lúc vợ con ngủ hết. Trước khi đi, hắn có để lại một lá thư… Trong phòng bên này, anh có thể nghe được tiếng khóc than của chị vợ và hai đứa nhỏ.Thật xót lòng. Trước khi đi làm, nàng có đưa anh cái phong bì, bảo đưa cho vợ hắn. Anh gọi điện xin nghỉ một ngày, lo việc ma chay cho người đồng hành xấu số.
Căn phòng nhỏ nồng mùi thuốc sâu mà khói nhang không khỏa lấp được. Người đàn bà và hai đứa nhỏ vật vã trước cái xác câm lặng mà mới hôm qua nó còn gọi là ba. Hắn nằm trên chiếc chiếu để giữa nhà, vẻ thanh thản. Đầu tóc thẳng thớm. Vẫn mặc bộ đồ thường thấy khi đi qua nhà với cái áo semi dài tay sọc xám và quần dài màu đen. Đôi tay chắp lại để trước bụng. Dường như hắn chuẩn bị kỹ cho mình trước khi đi. Đôi môi mím lại làm hàm râu trên như chảy sệ xuống. Đôi mắt ai đó vuốt chưa kỹ, hé lộ một ít lòng đen như sự nuối tiếc về một ước mơ dang dỡ…
Do căn phòng trọ quá bé, nên mọi việc hậu sự đều phải làm ngoài con đường luồng. Hàng xóm quyên góp mỗi người một ít. Đám thanh niên người một tay, một chân lo việc tẩm liệm. Chiều đó anh theo gia đình hắn đưa cái quan tài đi hỏa táng theo ước nguyện cuối cùng của hắn . Cùng đi có gã nhà văn…
Cái chết của hắn làm dãy nhà trọ xôn xao những lời bàn tán. Người bảo hắn quá tham, người bảo hắn dại, chết bỏ lại vợ con…Sau đó mấy hôm, vợ hắn dắt hai đứa nhỏ qua phòng nói lời từ biệt. Họ quay về Tuy Hòa, sống nhờ phía ngoại mấy đứa nhỏ….Căn phòng để trống một vài ngày. Sau đó lại có người thuê. Mấy cô gái quê Cao lãnh lên làm công nhân cho một Cty giày Đài Loan.
Đôi lúc nhìn qua căn phòng, anh lại nhớ tới hắn. Dù cuộc sống bên ngoài có làm thay đổi con người như thế nào, nhưng trong thâm tâm . anh vẫn biết hắn là người có lòng tự trọng. Hắn đã không trốn chạy. Hắn không chấp nhận là kẻ đào ngũ , khi vẫn có khả năng và hắn đã chọn lấy cái chết cho mình, chính tại nơi đây chứ không là quê hương… Ở mảnh đất xa lạ này! Nơi hắn đã chọn lựa cho sự trả giá và cũng chính là nơi hắn gầy dựng cho mình những ước mơ quá xa… trượt khỏi tầm với. Chỉ tội cho người đàn bà cùng hai đứa nhỏ, thân bơ vơ.
Mỗi tối anh thường ra trước nhà thắp cho hắn vài cây nhang, bụng cầu mong linh hồn hắn sớm siêu thoát. Một người lính sớm bỏ cuộc….


*****
Những người bước tiếp.
Buổi sáng, vừa dắt xe ra, anh gặp tay nhà văn giữa hẻm. Gã khoe vừa có cuốn sách sắp xuất bản. Không chú tâm lắm, anh bâng quơ “_ Vậy nó viết gì vậy anh?”. gã cười _” Viết về mọi chuyện trong xóm này.” Khi chia tay , gã còn hứa tặng anh một cuốn…
Đến đầu đường, anh dừng lại châm điếu thuốc, mắt nhìn mặt đồng hồ. 6h 45 .Ngoài kia ,dòng người ồ ạt chảy trên con lộ. Đủ mọi sắc áo, đủ mọi phương tiện . Vẫn những hình nhân trong sự dửng dưng, mặt mày trùm kín, hộc tốc xuôi ngược…
Và ta mong tìm thấy gì ở những con người này? Anh tự hỏi _Nếu ta không đặt cái nhìn sâu thẳm vào tận đáy mắt của họ, băm bổ những nhát cuốc hoăm hoắm vào tâm hồn họ…Trong một sự liên tưởng, anh nghĩ _ Chắc cuốn truyện sắp xuất bản của gã nhà văn cũng sẽ nói lên những điều như vậy.
Như một người lính tận tụy, anh cung cúc nhập vào dòng người ồn ả đổ về, bị chặn bởi lại bởi ngọn đèn giao thông. Tiếng máy xe, gầm gừ. Nôn nóng…
Nhân loại đang thập tự chinh trong sự chiếm hữu hạnh phúc!


Vũ Khuê