Sau nhiều chuyến chuyển quân và dân từ miền Trung vào, HQ
402 vào tiểu kỳ tại Hải-Quân Công-Xưởng.
Tình trạng kỹ thuật của HQ 402 đáng lẽ phải vào đại kỳ; nhưng
vì kế sách của Bộ-Tư-Lệnh đã hoạch định, HQ 402 chỉ được tiểu kỳ thôi.
Vì tình trạng chiến hạm đang sửa chữa, cả Hạm-Trưởng lẫn Hạm-Phó
đều vắng mặt. Quân số của HQ 402 chỉ còn khoảng 50 nhân viên, 10 Thiếu-Úy và một
sĩ quan cơ khí – Trung-Úy Cao Thế Hùng.
Sáng 30 tháng 4, khoảng 6 giờ 30, lệnh gọi tất cả sĩ quan và
nhân viên chiến hạm đang sửa chữa tại Hải-Quân Công-Xưởng tập họp tại Bộ-Tư-Lệnh
Hạm-Đội. Một sĩ quan cao cấp Hải-Quân tuyên bố rã ngũ.
Từ Bộ-Tư-Lệnh Hạm-Đội trở lại HQ 402, với tư cách sĩ quan
thâm niên hiện diện, Trung-Úy Cao Thế Hùng ra lệnh Thiếu-Úy Ninh – sĩ quan an
ninh – bắn vỡ ổ khóa phòng Hạm-Trưởng, lấy tiền trong tủ sắt phát cho nhân viên
để họ tùy nghi. Nhân viên ngậm ngùi rời chiến hạm, chỉ còn một
hạ sĩ, một hạ sĩ nhất, một hạ sĩ quan tiếp liệu, vì nhà xa không về được.
Lúc này nhiều ngàn người đã tuôn vào Hải-Quân Công-Xưởng và
tràn lên HQ 402. Sau khi tuyên bố tàu hư không đi được, Trung-Úy Hùng rời chiến
hạm, đi về bến Bạch-Đằng.
Tại bến Bạch-Đằng, thấy xe tăng Việt-Cộng đang tiến vào công
trường Mê-Linh và nghe nhiều tiếng súng, Trung-Úy Hùng trở lại HQ 402.
Sau khi trở lại, Trung-Úy Hùng thấy trong số người trên HQ
402 có Trung-Úy Thước, thuộc HQ 402; một số sĩ quan Hải-Quân khóa 19; Thiếu-Úy
Hải, cùng ngành với Trung-Úy Hùng và rất nhiều Đại-Tá Bộ-Binh. Tất cả đều yêu cầu
Trung-Úy Hùng sửa chữa HQ 402 để di tản.
Biết tình trạng hư hại nặng nề của HQ 402, Trung-Úy Hùng tự
nghĩ một mình Ông không thể sửa được; Ông lén trốn lên bờ. Vừa cho chìa khóa
vào cổ xe Jeep, Trung-Úy Hùng bị nhiều người kéo lại, đưa trở lại HQ 402.
Lần trở lại thứ hai này, Trung-Úy Hùng gặp giáo sư Triết của
Ông – Cha Huynh – hiệu trưởng trường trung học Hưng-Đạo Saigon. Trung-Úy Hùng
giải thích với Cha Huynh: 24 bình điện của chiến hạm đều hết hơi, cần charge.
Mỗi bình rất lớn và nặng. Nếu được đưa lên Hải-Quân Công-Xưởng thì cũng mất
khoảng một ngày mới charge được một bình! Thêm nữa, la bàn điện (Gyro
Compass) ở đài-chỉ-huy đã bị tháo, đưa lên Hải-Quân Công-Xưởng sửa mấy ngày
nay. Trung-Úy Hùng trình với Cha Huynh, với trách nhiệm tinh thần cho cả 2.000
người trên HQ 402, Cha Huynh nên yêu cầu mọi người rời chiến hạm vì chiến hạm bất
khiển dụng và Việt-Cộng đang tiến vào ngã Bộ-Tư-Lệnh Hải-Quân.
Sau khi Cha Huynh thông báo, mọi người đồng lòng ở lại, chết
chung với HQ 402!
Trước tình thế như vậy, Trung-Úy Hùng đành phải huy động tất
cả đàn ông, thanh niên phụ giúp. Ngại nội tuyến thảy lựu đạn xuống hầm máy, nhiều
Đại-Tá phụ trách an ninh. Thanh niên hăng hái di chuyển những máy điện theo lời
chỉ dẫn của Trung-Úy Hùng.
Sau nhiều giờ sửa chữa, một máy tàu nổ, nhưng dầu xịt ra
tung tóe. Trung-Úy Hùng bảo mọi người lấy áo quần, khăn trải giường quấn quanh
các ống dẫn dầu. Khi máy chính nổ, Trung-Úy Hùng tức tốc cho tắt tất cả hệ thống
điện – trừ máy ép gió.
3 giờ chiều cùng ngày, máy tàu chạy êm. Trung-Úy Hùng bảo mọi
người lấy tất cả phao trên những chiến hạm bỏ trống, đem sang HQ 402. Trung-Úy
Hùng chọn một số thanh niên lực lưỡng – không cần biết họ là Hải-Quân hay không
– để lái tàu; nhóm khác sắp hàng một từ đài-chỉ-huy đến hầm máy để chuyền khẩu
lệnh.
Sau khi chỉ cho nhóm thanh niên bẻ tay lái sang phải, sang
trái, Trung-Úy Hùng chạy lên, chạy xuống đài-chỉ-huy và hầm máy, tìm cách đưa
chiến hạm ra sông.
Ra đến sông, Trung-Úy Hùng ra lệnh “tiến 5”. Lệnh được
chuyền miệng từ hầm lái lên đài-chỉ-huy cũng mất cả một phút. Không hiểu những
“nhân viên vận chuyển (!)” lái như thế nào mà phần sau của HQ 402 đâm vào câu-lạc-bộ-nổi
của Hải-Quân! Nước chảy xiết! Trung-Úy Hùng vội thét lên: “phải 5”. Nhóm
thanh niên lái tàu vặn tay lái như thế nào mà mũi chiến hạm đâm sang Thủ-Thiêm,
làm hư hại một số nhà sàn! Cứ “phải 5”, “trái 5”, HQ 402 quay vòng vòng
trước công truờng Mê-Linh chứ không chạy thẳng được.
Ngại bị Việt-Cộng bắn, Trung-Úy Hùng bảo mọi ngƣời nằm sát
xuống sàn chiến hạm, không để Việt-Cộng thấy. Đồng thời Trung-Úy Hùng lấy vạt
áo trắng của một người nào đó, bảo mấy ông Hải-Quân cột vào giây cờ, kéo lên.
Trên công trường Mê-Linh, Việt-Cộng tưởng rằng HQ 402 từ xa
về cho nên họ đưa tay vẫy chào. Trên chiến hạm, mấy ông Hải-Quân cũng giả vờ vẫy
tay reo hò.
Sau gần một tiếng đồng hồ loanh quanh trước công trường
Mê-Linh, cuối cùng HQ 402 từ từ “bò” thẳng.
Từ nhà hàng Majestic đến Nhà-Bè, HQ 402 vớt thêm rất nhiều
người từ những ghe nhỏ chạy theo hai bên hông tàu.
Khoảng 5 giờ chiều, lúc đến sông Soài Rạp, HQ 402 gặp HQ 601
trở về. Hạm-Trưởng HQ 601 – Hải-Quân Đại-Úy Trần Văn Chánh, con trai của cựu Tư
Lệnh Trần Văn Chơn – bảo Trung-Úy Hùng đừng đi ngã Vũng-Tàu, Việt-Cộng chận rồi.
Chiếc Việt-Nam Thương-Tín bị bắn lúc sáng.
Đang lúng túng ở ngã ba sông Soài Rạp, Trung-Úy Hùng thấy từng
đoàn PBR và rất nhiều loại chiến đỉnh của Lực-Lượng Tuần-Thám, Lực-Lượng
Trung-Ương, Lực-Lượng Đặc-Nhiệm 99 và những đơn vị Hải-Quân khác chạy vòng vòng
bên Bắc-Cầu-Nổi.
Biết Lực-Lượng Đặc-Nhiệm 99 thuộc quyền chỉ huy của Hải-Quân
Đại-Tá Lê Hữu Dõng, Thiếu-Úy Hải trên HQ 402 liên lạc vô tuyến tìm Đại-Tá Dõng,
nhờ Đại-Tá Dõng đưa HQ 402 ra biển.
Từ LCM8 Đại-Tá Dõng lên HQ 402. Sau khi xem xét tình trạng
HQ 402 và nghe Trung-Úy Hùng trình bày, Đại-Tá Dõng cũng phải lắc đầu, thán phục
những người đã có công đưa được HQ 402 đến đây!
Sau khi lái thử, thấy HQ 402 cứ chạy được một chốc lại quay
một vòng 30 độ – vì lệnh truyền miệng từ đài-chỉ-huy đến phòng lái mất thời
gian tính – Đại-Tá Dõng không dám tự tin vào kinh nghiệm hải vụ của Ông nữa.
Lúc này Trung-Úy Hùng lại huy động thêm một toán người tác nước, vì nước ngập
phòng máy.
Cũng thời điểm này, Phó-Đề-Đốc Nghiêm Văn Phú, bác sĩ Trần
Quốc Dũng và rất nhiều quân nhân của những Lực-Lượng Hải-Quân từ các giang đoàn
nhập hạm.
Sáng 1 tháng 5, hì hục mãi, Đại-Tá Dõng cũng hướng dẫn HQ
402 ra đến biển. Một Destroyer, thuộc Đệ Thất Hạm-Đội, thấy HQ 402 chạy một chốc
lại quay 30 độ thì biết có sự bất thường. Destroyer này muốn đến yểm trợ HQ
402. Nhưng khi Destroyer vừa đến gần, gặp lúc HQ 402 quay, suýt đụng vào
Destroyer, Destroyer hoảng, kéo còi bỏ chạy!
Bất ngờ mọi người ngạc nhiên thấy sự hiện diện của hai người
Mỹ trên HQ 402. Nhiều người Việt uất, vì cho rằng Mỹ bỏ rơi Nam Việt-Nam, muốn
giết hai người Mỹ này. Trung-Úy Hùng đưa hai người Mỹ lên phòng, bảo vệ họ. Đại-Tá
Dõng nhờ hai người Mỹ này liên lạc vô tuyến với Đệ Thất Hạm-Đội, xin tiếp cứu;
nhưng hai người Mỹ này không biết tần số liên lạc của Đệ Thất Hạm-Đội!
Đại-Tá Dõng liên lạc vô tuyến với Phó-Đô-Đốc Chung Tấn Cang
trình bày tình trạng của HQ 402. Cựu Tư-Lệnh Hạm-Đội – Hải-Quân Đại-Tá Nguyễn
Xuân Sơn – “lên” máy, bảo Đại-Tá Dõng cố đưa HQ 402 đến càng gần Côn-Sơn càng tốt,
sẽ có chiến hạm khác trợ giúp.
Sáng 2 tháng 5, chiếc Destroyer hôm qua trở lại, liên lạc vô
tuyến hỏi Đại-Tá Dõng về tình trạng HQ 402. Sau khi nghe Đại-Tá Dõng trình bày,
Hạm-Trưởng Destroyer chuyển sang HQ 402 một toán chuyên viên kỹ thuật.
Sau 20 phút quan sát, toán chuyên viên trình lên Hạm-Trưởng
Destroyer. Hạm-Trưởng Destroyer trình lên Đề-Đốc Tư-Lệnh Đệ Thất Hạm-Đội Hoa-Kỳ.
Lệnh di chuyển tất cả mọi người khỏi HQ 402 được ban hành. HQ
2 được lệnh cặp sát bên hông HQ 402 để đồng bào và quân bạn chuyển sang.
Sau khi kiểm soát, rung chuông nhiều lần mà vẫn không thấy
còn ai trên HQ 402, lệnh đánh chìm HQ 402 được thi hành.
3 giờ chiều cùng ngày, hai chiến hạm thuộc Đệ Thất Hạm-Đội
Hoa-Kỳ bắn chìm Hải-Vận-Hạm Lam-Giang HQ 402! (1)
ĐIỆP MỸ LINH
(1) Tư liệu từ cựu HQ/Tr.U Cao Thế Hùng và cựu HQ/ĐT Lê Hữu
Dõng.