Việc Tập Cận Bình vừa công khai ý
định đưa Trung Cộng trở lại thời Mao, tức một người trị muôn người, cho thấy
tham vọng làm vua của y mà báo chí quốc tế phân tích sau đại hội CSTQ lần thứ
19 đã thành sự thật.
Con đường đi của Tập về tham vọng
không khác gì mục đích của Hitler đối với Châu Âu.
Giống Hitler, họ Tập thích phô
trương. Đại hội đảng CS Trung Quốc lần thứ 19 vừa qua thu hút 3068 phóng viên
báo chí, trong số đó có 60% là báo chí quốc tế. Những vấn đề được thảo luận
không chỉ các thành tựu trong quá khứ mà các nhà phân tích gọi là “sự trổi dậy
của Trung Quốc phiên bản 1”mà còn các chiến lược phát triển trong tương lai
được gọi là “sự trổi dậy của Trung Quốc phiên bản 2” hay thời đại Tập Cận Bình.
Khác với “phiên bản 1” tập trung vào phát biển kinh tế, phiên bản 2 sẽ mở rộng
đến vai trò của Trung Cộng trong hệ thống thế giới đang tồn tại.
Giống Hitler trong giai đoạn đầu của
thập niên 1930, họ Tập ca ngợi hòa bình và hữu nghị dù tại lục địa bộ máy tuyên
truyền đang ngày đêm đun sôi lò lửa dân tộc cực đoan Đại Hán.
Hitler phát biểu trước Quốc Hội Đức
Quốc Xã năm 1932: “Đức Quốc, và đặc biệt là chính phủ Đức hiện nay không có
mong muốn nào khác hơn là được sống trong điều kiện hòa bình và thân hữu với
các nước láng giềng… Tôi muốn nhân dân Đức học hỏi để thấy những thực tế lịch
sử của các quốc gia khác, trong đó một người hoang tưởng có thể muốn chúng rơi
vào quên lãng, nhưng không thể bị lãng quên.”
Tập Cận Bình phát biểu cùng một
giọng điệu tại Liên Hiệp Quốc tháng 9, 2015: “Chúng ta nên xây dựng một tinh
thần hợp tác qua đó các quốc gia đối xử nhau công bằng, cam kết để tham khảo
lẫn nhau và bày tỏ sự hiểu biết hỗ tương. Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền củng
cố Hiến Chương Liên Hiệp Quốc. Tương lai của thế giới tùy thuộc vào sự đóng góp
của mọi quốc gia. Tất cả quốc gia đều bình đẳng. Những nước lớn, mạnh, giàu
không nên hiếp đáp các nước nhỏ, nghèo và yếu.”
Họ Tập đi sau Hitler, khôn ngoan
hơn, học kinh nghiệm thất bại của Đức Quốc Xã , có thời gian và vốn liếng để
chuẩn bị các phương án chinh phục ngắn hạn cũng như lâu dài.
Trong diễn văn đọc tại Seattle tối
22 tháng 9, 2015, Tập Cận Bình phát biểu:”Không có cái gì gọi là bẫy Thucydides
trong thế giới cả. Nhưng nếu các cường quốc tiếp tục phạm phải các sai lầm
chiến lược, họ tạo ra bẫy cho chính họ.”
Nói vậy chứng tỏ khái niệm “Bẫy
Thucydides” đã in sâu vào suy nghĩ của họ Tâp từ lâu.
“Bẫy Thucydides” là gì mà đã làm Tập
Cận Bình quan tâm nhiều như vậy?
“Bẫy Thucydides” phát xuất từ câu
nói của sử gia Thucydides (460 BC-400 BC) rút ra ra sau khi nghiên cứu và hoàn
thành bộ sử Lịch sử Chiến tranh Peloponnesian (History of The Peloponnesian).
Nguyên văn câu nói của Thucydides: “Sự trổi dậy của Athens và nỗi lo lắng được
lan truyền mạnh ở Sparta sẽ làm cho chiến tranh không thể nào tránh khỏi” (It
was the rise of Athens and the fear that this inspired in Sparta that made war
inevitable.)
Chiến tranh Peloponnesian mà sử gia
Thucydides nhắc đến xảy giữa hai liên minh thành phố trong thời Cổ Hy Lạp, một
bên là Delian do Athens lãnh đạo và Peloponnesian do Sparta lãnh đạo và kéo dài
27 năm với phần thắng cuối cùng thuộc về Sparta.
Đề án “Thucydides’s Trap” tại
Harvard Kennedy School tổng kết 16 xung đột xảy ra trong lịch sử thế giới.
Trong số đó chỉ có 3 xung đột là tránh được chiến tranh và 13 xung đột khác đã
dẫn tới chiến tranh. Nói một cách dễ hiểu lãnh đạo của các quốc gia trong 13
cuộc chiến đó đã rơi vào “bẫy Thucydides”. Thế chiến thứ nhất và thế chiến thứ
hai là hai trường rơi vào bẫy trầm trọng nhất.
Áp dụng vào quan hệ cạnh tranh giữa
Mỹ và Trung Cộng, câu nói của Thucydides có thể viết lại cho thích hợp: “Sự
trổi dậy của Trung Cộng và nỗi lo lắng được lan truyền mạnh tại Mỹ sẽ làm chiến
tranh Mỹ-Trung không thể nào tránh khỏi.”
Hai mệnh đề mang tính điều kiện “sự
trổi dậy của Trung Cộng” và “sự lo lắng đang lan truyền mạnh tại Mỹ” đều là
thực tế xảy ra trong suốt ba chục năm qua từ khi các chính sách đổi mới kinh tế
của Đặng Tiểu Bình đầu thập niên 1980.
Để làm giảm “sự lo lắng đang lan
truyền mạnh tại Mỹ”, họ Tập dùng miếng mồi kinh tế để lấy lòng và trấn an nỗi
lo của giới tư bản Mỹ.
Đảng CS Trung Quốc có thừa tiền đang đầu tư tại các ngân hàng lớn trên thế
giới. Tính theo Tổng Sản Lượng Nội Địa, Trung Cộng, nền kinh tế Trung Cộng năm
2016, theo ước tính từ Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF) , được xếp vào hạng thứ hai,
sau Mỹ, với trên 11 trillion dollars. Những phương tiện xa xỉ này Hitler không
có trước thế chiến thứ hai.
Ngoài Mỹ, họ Tập cũng dùng vũ khí
kinh tế để mua chuộc, đe dọa các quốc gia đối phương hay có khả năng trở thành
đối phương tại Á Châu.
Họ Tập biết phần lớn các quốc gia đang có chung biên giới và quan hệ kinh tế
với Trung Cộng, ngoại trừ Lào, CSVN và Bắc Hàn, đều là các nước dân chủ và tồn
tại trên các nguyên tắc dân chủ. Khái niệm “trung lập” hay “bang giao bình
đẳng”, hay “hợp tác cùng có lợi” không tồn tại một khi chiến tranh khu vực hay
thế giới xảy ra, nhất là các quốc gia trong vùng độn (buffer states) hay nằm
trên trục chiến tranh như Việt Nam.
Theo tinh thần của diễn văn đọc
trước đại hội đảng CSTQ, mục đích tối hậu của Tập Cận Bình là thống trị Á Châu
và ảnh hưởng thế giới. Trung Cộng vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nhà
nước CS, sẽ là quốc gia quan trọng nhất trên thế giới. Danh từ “cường quốc”
được lập lại nhiều lần trong diễn văn của họ Tập.
Tuy nhiên, họ Tập muốn đạt đến mục
đích bành trướng đó mà không phải đương đầu với các xung đột quân sự với Mỹ và
các quốc gia đồng minh Nhật, Hàn hay có khả năng trở thành đồng minh như Úc,
Ấn, khối ASEAN và cả Cộng đồng Châu Âu có quyền lợi tại Á Châu. Cho đến nay,
tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông vẫn là điểm nóng nhất trong quan hệ giữa
các nước trong vùng.
Nhiều nhà phân tích đồng ý, nếu biết
Tập sợ vướng “Bẫy Thucydides” thì thay vì mềm dẻo, hòa hoãn với Tập Cận Bình
như Neville Chamberlain đã làm đối với Adolf Hilter, lãnh đạo lãnh đạo các quốc
gia có quyền lợi bị va chạm phải tỏ ra cứng rắn và có những biện pháp trả đũa
thích đáng trước mọi hành vi bành trướng dù rất nhỏ của Tập Cận Bình trên Biển
Đông.
Trần Trung Đạo
