Khi tôi viết những dòng này thì tôi không còn là PA (Personal Assistant)
nữa. Tôi đã đổi một công việc khác, nhẹ nhàng hơn, ổn định hơn và cũng trống
vắng hơn.
Tôi bắt đầu làm PA khi căn bệnh ung thư của ba tôi đã tới giai đoạn cuối.
Bệnh viện chê, trả về. Hai chân ba đã liệt. Mỗi sáng tôi đẩy xe lăn ra hiên cho
ba ngồi phơi nắng. Tôi thích đứng phía sau, nhìn ánh sáng trinh trong chiếu qua
mái tóc bạc của ba linh lang, ngập tràn. Một ngày mẹ tôi bảo: “Con không thể ở
nhà mãi được. Con phải tiếp tục con đường của mình. Ở nhà đã có mẹ rồi. Đừng
lo”. Tôi trở lại Sài Gòn giữa một chiều đỏ ối, lòng vụn vỡ. Mỗi cột mốc km vụt
qua, tôi lại thấy mình như đang trôi về một cực xa lắc của hy vọng.
Giữa thành phố vội vã, tôi gắng tìm một điểm để neo mình lại, mong qua đó, tôi
lấy lại cân bằng nhưng công việc cứ như bão tố cuốn tôi đi. Một chiều ngang qua
Trung tâm Ung bướu, nhìn những chiếc xe lăn ra vào, tôi biết mình cần chuyển
việc. Tôi trở thành PA. Tôi đến nhà các bạn khuyết tật, trò chuyện, nấu nướng,
chở các bạn đi học, đi làm, đi chơi hoặc đi bất cứ nơi đâu mà bạn ấy muốn. Đoạn
đường Hóc Môn – Bình Thạnh – Tân Bình – Q7 – Q3 như gần lại. Đi qua những ngày
nắng, ngày mưa, những giờ kẹt xe, chờ đợi, tôi là một PA. Nhưng giữa tất cả
những công việc của một PA, điều an ủi nhất và cũng đau đớn nhất với tôi chính
là mỗi vòng ôm.
Mỗi lần cúi xuống bế một bạn khuyết tật, tôi lại thấy hình ảnh ba hiện ra.
Tôi thấy ba như đang giơ tay ra cho tôi nắm, mong mỏi tôi xốc thân hình cạn
kiệt sức sống của ba lên. Trong cái khoảnh khắc đó, tôi vội vã lao đến, dốc hết
sức bế cho được người ngồi trong xe lăn lên mặc dù tôi biết đó không phải là
ba. Cái cảm giác ôm một người trong tay cho tôi một niềm an ủi lớn lao như
chính tôi đang ôm phần thiếu thốn của mình. Tôi thấy người tràn đầy năng lượng.
Cánh tay, đôi chân tôi trở nên cứng cáp đủ để chịu được sức nặng của người
khác. Lòng tôi hân hoan vui sướng như đứa trẻ được quà. Tôi sẽ tranh thủ lúc
ôm, hôn lên mái tóc bạn ấy thật nhẹ giống như ba hay làm khi tôi còn nhỏ.
Rồi tôi thấy hiện lên tất cả những gì mà tôi yêu mến. Gia đình tôi, người
yêu của tôi, học trò của tôi, những vùng đất tôi đã đi qua, những yêu thương
tôi đã để lại trên đường, và cả những người đã làm tôi đau. Tôi ôm tất cả vào
lòng, mạnh mẽ và sống động như khi tôi xiết chặt cánh tay chị Muội lúc chạy
xuống cầu thang. Nhưng khi rời vòng tay, một nỗi đắng cay cũng êm dịu xen vào.
Nó nhắc tôi về thực tại dang dở chưa một lần dám ôm ba, về sự xa cách không
gian, về những ước ao chẳng biết đến bao giờ mới chạm được. Giữa hai cảm giác
mâu thuẫn giằng xé, tôi vẫn thầm cám ơn những người đang cho (hay bắt) tôi ôm.
Một trưa hè, mẹ gọi điện, giọng hối hả, lo âu: “Ba yếu lắm rồi, con sắp xếp
về ngay đi”. Tôi chạy như bay trên đoạn đường mưa lâm thâm, không biết mưa hay
nước mắt cứ nhạt nhòa, lênh láng. Hai ngày sau ba đi, thanh thản, nhẹ nhàng
giữa khi tôi đang chuẩn một vòng ôm.
Sau đám tang hai tuần, tôi trở lại Sài Gòn, chẳng thể gọi tên bất kỳ cảm xúc
gì ngoài nỗi trống rỗng. Tôi như bị đánh trúng tử huyệt. Tâm hồn tôi rách nát,
đau thương. Tôi dự tính nghỉ việc.
Một chiều muộn chở chị Muội từ Q.3 về Hóc Môn, giữa đường trời mưa to. Tôi
ghé vội một trạm xăng, trạm đầy người trú mưa, loay hoay mãi đến khi tìm được
chỗ ngồi cho chị thì hai chị em đã ướt như chuột lột. Không hiểu sao trong cái
giây phút đó, tôi thấy giận bản thân mình ghê gớm, giận cả sự bất lực và nhiệt
tình của mình. Còn chị thì điềm nhiên. Dường như với chị, ướt hay khô, mưa hay
tạnh cũng thế thôi. Chị đã quen và chấp nhận chúng như quy luật tự nhiên. Hốt
nhiên tôi nhìn lại những hỗn độn trong lòng mình. Chẳng phải cho tới giây phút
này tôi vẫn không chấp nhận sự ra đi của ba đó sao? Tôi vẫn không tin đó là sự
thật. Tôi không muốn thừa nhận cái quy luật sinh ly tử biệt của cuộc đời. Nhưng
cuộc đời chẳng cần biết đến nỗi đau của tôi, nó vẫn thản nhiên quay, mặc kệ tôi
sống hay chết. Còn tôi, tôi có muốn sống nữa không?
Mưa tạnh. Tôi bế chị lên xe. Đôi chân chị bất động, lỏng lẻo dính vào cơ
thể. Mỗi lần bế chị, tôi lại có cảm tưởng như đang ôm một bình thủy tinh, phải
rất nhẹ nhàng, cẩn thận kẻo bể mất. Quả thực, chị là người khuyết tật nặng nhất
và ốm yếu nhất trong số 5 người tôi hỗ trợ. Thế nhưng, ở chị có một sức mạnh
nội tâm to lớn khiến mỗi lần nhìn chị, tôi nghĩ tới câu hát “may mà có em, đời còn
dễ thương”. Chị dễ thương vì sức sống tiềm tàng trong chị. Sức sống ấy vượt qua
mọi tật nguyền, mọi khắc nghiệt để vươn lên như chồi xanh giữa sa mạc khô cằn.
tôi không tật nguyền, nhưng lại thiếu sức sống.
Chúng tôi tiếp tục đi. Đầu tôi vang lên những quy luật cuộc đời. Tôi không
biết mình thoát ra khỏi tình trạng sa sút chính xác vào lúc nào. Tôi chỉ nhớ
chiều hôm ấy mặt đường ướt át, trong đầu tôi đầy những quy luật sống. sau lưng
tôi là một người ham sống. và tôi cần tiếp tục sống.
Có người hỏi công việc của tôi có giúp thay đổi điều gì nơi người khuyết tật
không? Thú thực tôi không biết. Tôi chỉ biết rằng, người khuyết tật đã thay đổi
tôi, đã an ủi tôi, đã trở thành điểm tựa cho tôi trong quãng thời gian khó chịu
nhất của mình. Có lẽ, chính các bạn ấy cũng không biết rằng đã “hỗ trợ” ngược
lại tôi nhiều như vậy, và đó mới là điều đáng nói.
Khi bầu trời đã xanh trở lại thì cũng là lúc tôi thấy mình không thể ích kỷ,
bám víu hoài các bạn khuyết tật được nữa, nhưng để làm một quyết định ra đi thì
cũng không hề dễ chút nào. Có những gắn bó tưởng như bình thường nhưng lại thật
sâu đậm. tôi sẽ nhớ, sẽ nhớ rất nhiều những sáng chở Thanh đi học, những trưa
ngồi xỏ hạt cườm, những chiều chở chị Muội về, những tối cùng Rát ăn kem. Tôi
biết mình phải đi vì ở lại là đông cứng và giậm chân tại chỗ. Tôi phải đi để
hoàn thiện chính mình và tìm kiếm cơ hội trở lại. Nhưng ngay cả khi tôi rẽ qua
một ngả đường khác, thì các bạn yêu dấu ơi, tôi vẫn mang hình bóng các bạn
trong tim và dâng lên Thượng đế lời nguyện cầu mỗi đêm.
Từ Tâm