Với chính sách cướp đất từ Bắc vào Nam của cộng sản thì Đặng
Ngọc Viết, Đoàn Văn Vươn, Đặng Văn Hiến chưa phải là những người nông dân nổi dậy
cuối cùng.
Nhà báo Đinh Đức
Hoàng có nhiều ý tưởng ngộ nghĩnh. Ông gọi đám nông dân mất đất
nhưng vẫn gắng (gượng) trồng trọt, để sống lay lất qua ngày, là những
người điền vào chỗ trống:
Ở thôn Hòa Bình, Yên Nghĩa, Hà Nội, thỉnh thoảng bạn sẽ bắt
gặp một người đàn ông ngoài 60, kéo theo một chiếc xe bò chở cây chuối giống,
đi vòng quanh. Ông đi tìm bất kỳ mảnh đất trống nào, những mảnh đất đã được người
thành phố mua lại nhưng chưa xây nhà, để "gửi" những cây chuối vào đấy.
Mỗi mảnh vài cây, chắp vá lại cũng được số lượng lớn. Sau một thời gian, nếu
yên ổn không bị ai đòi đất, ông sẽ có chuối bán.
Đó là một người nông dân đã từng có đất canh tác, nhưng
nay phải đem giống cây đi "điền vào chỗ trống", vào những miếng hở của
nhà cửa san sát mọc lên. Đất ruộng của ông ngày trước đã được thu hồi phục vụ
cho việc xây dựng khu đô thị. Bản thân ông, vẫn không có nghề nào ngoài nghề trồng
cây. Ở khu vực này, có nhiều người điền vào chỗ trống như thế.
Chả riêng chi “ở khu vực này” đâu. Cả nước đâu cũng đều như
thế cả. Sau một chuyến thăm quê, ở miền Nam, tác giả Phương
Toàn thuật chuyện mà ông phải “rào đón” là tuy khó tin nhưng hoàn
toàn có thật:
- Thằng bé mười ba tuổi vào nhà bà ngoại với chiếc giỏ
đeo toòng teng trên ghi đông xe. Bà già hỏi:
- Mày có cái gì đem vô cho tao đó Tèo ?
-Dạ không có gì cho ngoại hết, má con nói đem em con vô nhờ ngoại chôn giùm !
Thì ra má nó nghèo quá không có đất chôn con, nên mới bỏ đứa nhỏ vô cái bị cói,
kêu nó đem vô nhờ bà ngoại chôn.”
Ở một xứ sở nông nghiệp mà người sống phải tìm đất “để điền vào chỗ trống,” và
kẻ chết cũng chả có chỗ để vùi thây thì đất nước quả là đang có vấn đề. Và vấn
đề này không phải lỗi của thằng đánh máy mà do thằng cơ chế:
Hiến pháp 1959 vẫn chưa “quốc hữu hóa đất đai” như
Hiến pháp 1936 của Liên Xô mà nó được coi là một bản sao.Cho dù, từ thập niên
1960 ở miền Bắc và từ cuối thập niên 1970 ở miền Nam, ruộng đất của nông dân đã
bị buộc phải đưa vào tập đoàn, hợp tác xã, đất đai chỉ chính thức thuộc về “sở
hữu toàn dân” kể từ Hiến pháp 1980…
Chiều 18-1-2011, khi điều khiển phiên họp toàn thể của Đại
hội Đảng lần thứ XI biểu quyết lựa chọn giữa “chế độ công hữu về tư liệu sản xuất”
và “quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp”, ông Nguyễn Phú Trọng hứa với Đại hội
“thiểu số sẽ phục tùng đa số”. Nhưng, tháng 5-2012, Ban Chấp hành Trung ương mà
ông Nguyễn Phú Trọng là tổng bí thư vẫn quyết định duy trì “chế độ công hữu” với
đất đai, “tư liệu sản xuất” quan trọng nhất.” (Huy Đức. Bên
Thắng Cuộc, tập II. OsinBook, Westminster, CA: 2013).
Rõ ràng đây là một “quyết định chết người.” Hai nạn nhân mới
nhất tên là Bùi Hữu Tuân và Đặng Văn Hiến. Ông Huân đã từ trần hôm 12 tháng 7
năm 2018, sau khi tự thiêu để phản đối một bản án oan có liên hệ đến mồ mả, đất
đai.
Ảnh: FB
Cùng ngày, ông Hiến bị xử chung thẩm y án tử hình sau vụ nổ súng làm 3 người chết,
13 người bị thương tại xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức ( hồi tháng 10/2016) cũng
vì liên quan đến tranh chấp đất đai canh tác....
Zing
News tường thuật: “Nhiều người thân bị cáo Đặng Văn Hiến đã khóc
lóc, quỳ xuống xin HĐXX xem lại bản án. Nhiều người cho rằng bản án tuyên đối với
bị cáo Hiến là quá nặng. Sau khi tòa tuyên án, gần trăm người thân của các bị
cáo đứng vây trước cửa ra vào phòng xử án, buộc lực lượng chức năng phải đưa bị
cáo rời tòa bằng cổng sau.
Theo cáo trạng, năm 2008, UBND tỉnh Đắk Nông đã cho Công ty
Long Sơn thuê 1.079 ha đất rừng tại tiểu khu 1535, để thực hiện dự án sản xuất
nông lâm nghiệp.
Tuy nhiên, một số hộ dân đã đến xâm canh trồng điều, cà phê
và sang nhượng cho các hộ dân khác. Trong đó có gia đình ông Hiến, Bình và
Hoàng Văn Thắng.
Ngày 23/10/2016, bị cáo Sửu cùng hơn 30 nhân viên của công
ty mang máy móc, hung khí vào san ủi, phá hủy cây điều, cà phê của nhà ông Hiến
và hai hộ dân khác.
Khi phát hiện người của Công ty Long Sơn đến, bị cáo Hiến lấy
súng đi ra thì bị nhóm người của công ty này chặn lại. Tại đây, bị cáo Hiến đã
bắn 1 phát đạn chỉ thiên thì nhóm người của Công ty Long Sơn dùng đá ném lại.
Bị ném đá, ông Hiến chạy vào nhà và bắn nhiều phát vào nhóm
người của Công ty Long Sơn.
Lúc này, Trường đã tiếp đạn cho Hiến tiếp tục bắn. Nghe tin
người của Công ty Long Sơn đến san ủi cây, Bình cầm súng chạy lên nhà ông Hiến
hỗ trợ. Cả hai đã cầm súng ra khu vực san ủi, bắn chết 3 người, 13 người khác bị
thương.”
Bà Mai Thị Khuyên, vợ của tử tù Đặng Văn Hiến. Ảnh: Mai Quốc Ấn
Bản án của phiên toà phúc thẩm dành cho Đặng Văn Hiến gây ra một làn sóng dư luận
lớn, với hơi nhiều cảm tính. Bình tĩnh và tương đối khách quan, luật sư Lê
Công Định cho rằng đây chỉ là một “kịch bản” mà thôi:
Tôi không tin người nông dân mất đất Đặng Văn Hiến ở Đak
Nông sẽ bị tử hình, vì kịch bản sau đây đã được duyệt trước khi trình diễn:
1) Tòa vẫn phải tuyên án tử hình nhằm mục đích răn đe, nếu không sẽ còn nhiều Đặng
Văn Hiến khác. Nhưng đó chỉ là án trên giấy!
2) Tuy tòa phúc thẩm y án tử hình, nhưng thẩm phán vẫn mở lối thoát bằng cách
nhắc nhở bị cáo và luật sư làm đơn xin ân xá. Nếu không nhận chỉ đạo từ trước,
con rối thẩm phán hẳn không dám làm vậy!
3) Chủ tịch nước sẽ nhận đơn xin ân xá và sớm muộn gì cũng chấp nhận ân xá. Nói
cách khác, Chủ tịch nước sẽ ghi điểm với công luận vì biết lắng nghe tiếng nói
lương tri của chính mình (dù chưa chắc có hoặc còn).
Kịch bản đó được xây dựng trên sự cân nhắc tình hình an ninh chính trị, chứ
không dựa vào phân tích luật pháp. Tuy muốn răn đe nhưng sợ rằng nếu tử hình,
thì bất ổn xã hội sẽ gia tăng ngoài tầm kiểm soát.
Dù Đặng Văn Hiến có được “tha mạng” hay không thì sinh mệnh
của chế độ hiện hành cũng vẫn như chỉ mành treo chuông thôi. Trong một đất
nước già nửa dân số vẫn
sống bằng nông nghiệp mà người dân không còn được một hòn đất (để chọi
chim) và chính phủ vẫn cứ nằng nặc đòi “toàn quyền quản lý đất đai” thì kể như
là … tự sát!
Tưởng Năng Tiến
