Lâu lắm thầy mới truy bài một lần, vì thầy tin rằng không có
nhiều đứa học trò trong lớp dám không thuộc bài. Thầy mở sổ ra, lăm lăm
cây bút chì, chuẩn bị đánh dấu những tên thầy sẽ gọi.
Theo kinh nghiệm của anh, thầy gọi bỏ cách năm đứa một.
Nếu hôm nay đứa số một bị gọi đầu tiên, thì đứa mang số năm sẽ bị gọi kế tiếp,
rồi đến đứa số mười, cho tới hết sổ. Nếu hôm khác, đứa mang số hai bị
gọi trước thì đứa số sáu, số mười một bị gọi sau, không bao giờ sai.
Tên anh nằm giữa danh sách, anh biết tên anh mang số mấy,
nên lúc ở nhà chỉ học sơ sơ, khi nào thấy nguy cơ đã gần kề mới lật vở ra học kỹ.
Bí mật này anh chẳng dại gì mà tiết lộ, lỡ có đứa lên méc thầy thì đúng là “làm
ơn mắc nạn”.
Thường thì cả lớp đứa nào cũng lật vở ra đọc rào rào như
tằm ăn lên, nhưng đứa nào cũng còn tin rằng thầy chừa mình ra, nên học kiểu đó
không có kết quả. Thầy cũng biết như vây nên không thèm cấm.
Lâm Ngọc Thủy, tức thằng Thủy lộ, đứng sẵn nơi cửa lớp.
Nó luôn luôn mặc một cái áo blouson xanh khá bẩn, tay cầm cây roi mây dài có
hơn một thước. Đứa nào không thuộc bài thì tự giác ra cửa nằm dài và Thủy
lộ thẳng tay vụt những roi quắn đít. Thủy lộ chỉ có một con mắt lành, con
mắt bên kia đục lờ như cùi nhãn càng làm khuôn mặt có nước da xam xám trở nên dữ
tợn - thầy thật là người biết chọn mặt gởi “roi”. Những đứa nào ngày thường
gọi nó là Thủy lộ, khi “lâm sàng”, nó sẽ nghiến răng gia tăng công lực gấp
hai. Thầy chỉ cho nó đánh có một roi thôi, nhưng một roi của nó tuần sau
vẫn chưa mất dấu. Anh không những thường gọi nó là Thủy lộ mà còn gọi nó
là thằng “un oeil”. Nhân bài học Pháp văn thầy giảng deux yeux là hai con
mắt, một con mắt là un oeil. Anh nghe khoái quá, liền quay xuống nó làm
lé mắt chọc cười. Nó giận run lên mà chưa có dịp. Nếu hôm nào anh
không thuộc bài thì chắc lết về bàn không nổi đâu!
Để cho công bình, bao giờ cuối cùng thầy cũng gọi
Thủy lộ lên trả bài. Nó biết thân nên lúc nào cũng thuộc. Có một lần
nó tắc tị không trôi, nó tự động ra cửa lớp nằm dài. Thầy gọi con Sum lên
đánh nó ba roi. Con Sum nhỏ nhất lớp, vừa đánh vừa nhe răng ra cười; roi
đòn nhẹ hìu như phủi bụi, làm trong lớp đứa con trai nào cũng bất bình.
Nhưng được cái là bị con gái đánh đòn thì có cái đau khác, mà không chừng còn
đau hơn thường. Lần này thầy cũng lại biết chọn mặt gửi “roi”.
Phải chi thầy để cho Thu Hà, Mỹ Lan hay Túy làm công việc
đao phủ đó thay Thủy lộ, thì anh sẽ tình nguyện không thuộc bài dài dài.
Anh chưa thấy đứa con gái nào bị đòn. Tụi con gái nhát
đòn lắm nên chăm chỉ học, không thuộc làu thì cũng không đến nỗi bí xị.
Ngồi bên cạnh anh là thằng Đỗ Thuận. Có hôm nó bảo, nó
biết coi bói. Anh nói: “Vậy coi cho tao đi.”
Nó bảo: “Chỉ biết coi có một thứ là tình duyên thôi. Nếu
ở trong lớp mình mày thương con nào thì tao coi liền,” nó lại nói: “Coi dễ ợt
à. Chỉ cần viết tên mình ở trên, tên con nhỏ đó ở dưới. Những chữ
nào giống nhau thì gạch bỏ, còn lại mấy chữ thì đếm số. Có bốn quẻ:
số một là Lỡ, số hai là Bạn, số ba là Tình, số bốn là Thù.”
Như một viên chức xã ấp, Đỗ Thuận giải thích: “Lỡ là lỡ làng
đó. Thương người ta mà không chịu nói, nẩu mang trầu cau tới hốt mất
tiêu, quẻ đó xấu hung lắm. Bạn thì chỉ là bạn như tao với mày, có ăn
chung gì đâu. Quẻ tốt nhất là Tình, nên vợ nên chồng, suốt đời ăn ở với nhau tới
đầu bạc răng long. Còn Thù thì dễ hiểu quá, thế nào cũng đánh lộn, đổ máu
lỗ đầu. Vậy thì chỉ có quẻ số ba là tốt nhất.”
Anh xé ngay một tờ giấy vở, viết ba chữ in tên anh ở trên, rồi
viết ba chữ TUY ở dưới. Ngắm nghiá một hồi, anh bảo nó: Có chữ nào
giống nhau đâu mà đòi gạch bỏ. Nó ghé mắt vô xem: “Như vậy là có tới sáu
chữ, thì cứ đếm tới bốn rồi trở lại từ đầu. Có sáu chữ là quẻ số
hai. Mày với nó chỉ là bạn thôi, kiếm con khác bỏ tên vô đi . Anh
không chịu, chê nó bói dở ẹc.
Bỗng có một bàn tay lẹ như chớp, lòn qua vai dựt mất tờ giấy.
Tiếp theo là tiếng hô rất lớn: “Thưa thầy trò Thuận với trò Hảo chơi bói tình
duyên.”
Thầy ngưng chấm bài, trễ kiếng ngó xuống làm hai đứa xanh mặt.
- Hả ? Cái gì bói tình duyên?
- Thưa thầy, trò Thuận bói tình duyên cho trò Hảo với trò
Túy.
Rồi Thủy lộ te te mang tờ giấy có hai cái tên lên bàn thầy
làm tang vật. Nó ưỡn ngực giải thích tường tận hết mọi điều nó đã nghe từ
thằng thầy tướng Đỗ Thuận nói hồi nãy. Cả lớp bụm miệng cười. Thằng
đao phủ chắc mẩm kỳ này nó đập anh nát đít. Nhưng may mắn quá, thầy cũng
cười cười chỉ tay ra cửa:
- Hai đứa, mỗi đứa một bên, quỳ cho tới giờ về.
Cha mẹ ơi! Còn mấy bài nữa nào là ám tả, Việt sử, vẽ
trang trí. Chưa bao giờ anh lại mong ông cai trường đập ba hồi trống đến
thế!
Quỳ như vậy quê một cục mà đau đầu gối lắm. Nếu thằng
Thủy lộ dòm chỗ khác, thì anh ngồi lên hai gót chân; rồi anh lại quỳ thẳng lên
khi con mắt duy nhất của nó đáo về. Anh sợ nó thưa với thầy là anh quỳ ngồi.
Cái tội không thi hành lệnh phạt nghiêm chỉnh có thể đưa tới một hình phạt khác
thê thảm hơn.
Chỉ tội nghiệp cho thầy tướng Đỗ Thuận. Nó vốn già từ
bé và loắt choắt như khỉ con. Mặt nó rầu rầu, quỳ xuống coi lại càng thảm!
Nó từng nói với anh, nó thương con Kim Ly học lớp dưới. Chết mẹ chưa, lát
nữa giờ ra chơi người đẹp của nó tay cầm gói đậu phọng hay là chùm mía ghim sẽ
ưỡn ẹo đi qua đi lại trên hành lang này. Phải chi anh đừng chọc ghẹo thằng
Thủy lộ thì đâu có hại bạn như thế!
…Lâu lâu anh liếc nhìn em. Tóc em hồi đó dài lắm, hung
hung đỏ, chảy xuống vai che cả má. Bên trong mái tóc ấy hai mắt em long
lanh nhìn anh, môi cười chúm chím …
Bây giờ tóc còn dài, mắt môi còn đẹp thế không? Bên
kia Thái Bình Dương có tiếng Túy thở dài:
-Không anh à. Dáng em tuy vẫn còn thanh nhưng tóc vừa
bạc vừa thưa, môi em nhăn nhúm, còn trong túi lúc nào cũng có hai ba cái kiếng
mắt. Anh Đỗ Thuận làm xây dựng cũng đã nghỉ hưu. Anh ấy bói vậy mà
đúng chứ không dở đâu. Họ nên vợ nên chồng, còn hai đứa mình suốt đời chỉ
là bạn thôi.
Cao Hoàng
Seatlle, WA, USA
