20 October 2018

IN THƠ, MỘT TRÒ CHƠI… - Hồ Đình Nghiêm


Tựa đề bên trên chẳng phải của tôi nghĩ ra. Người đủ tư cách để luận bàn tới việc in thơ, không ai khác hơn: Nhà thơ Luân Hoán. Xin viết lại đủ đầy, nguyên văn: “In thơ, một trò chơi tuyệt vời lãng mạn”.

Chơi ù mọi, chơi tán lon, chơi nhảy dây, chơi bịt mắt bắt dê, chơi thả diều, chơi đá banh… thảy đều hồn nhiên tuyệt vời ở thời tóc xanh. Chừng như ngây thơ và hồn nhiên thì chưa thể nhìn ra lãng mạn. Lãng mạn thường chậm bước, nó đứng đợi anh ngoài cổng trường, trốn trong mưa. Lân la bên thềm một quán cà phê giữa trưa hè có ve kêu vang rân cả góc phố nhằm thông báo sẽ có một tà áo lụa như bướm trắng bay qua. Anh nổi mụn, anh mọc râu, anh buồn nhiều hơn vui, anh lơ là viết dắt túi áo, vở nhét túi quần. Anh hút thuốc, anh ngồi đồng (có thể ghi sổ) ở quán nước quen thuộc. Anh biết tới thuật ngữ “trồng cây si”. Anh mất ngủ, có tới trường thì đầu óc ký gửi vào một cõi miền không thực, mộng ngoài cửa lớp. Và anh rục rịch làm thơ, tự nguyện gia nhập, đầu quân vào “binh chủng” lãng mạn, tràn bờ; giết người không gươm dao, cho người chết lú lấp, dằn vặt trong dịu dàng.
Lãng mạn khác với tuyệt vời. Lãng mạn thường vấp khổ đau trong khi tuyệt vời luôn bắt tay cùng nỗi sướng. Khi anh lãng mạn “tán” được chị tuyệt vời, đường đi mà anh chị cùng chung lối sẽ dẫn về tới đâu? Đường đời muôn vạn nẻo, có nẻo hiện hình ra “Thơ Đầu Thế Kỷ 21”.

Sở dĩ nói tới chữ đường đi vì ba chàng Ngự lâm quân: Luân Hoán, Khánh Trường, Lê Hân đã đặt chân xuống sạn đạo bằng vào đôi hia bảy dặm, tới đích nhanh hơn “vó ngựa trôi ngoài song cửa”. Hãy thử ghi ra một vài con số, nhớ lại từng cột mốc:

Dự tính thực hiện: Ngày 30 tháng 8 năm 2018.
Bắt đầu khởi công: 2/9/2018.
Ngày 20/9/ 2018 tập đoàn Amazon quảng cáo sách.
Và ngày 30/9 cuốn sách “nặng ngàn cân” đã về tới Montréal.

Rất tròn đầy, nói theo thuật ngữ đời thường, từ A tới Z, cái sự “hồn nhiên tuyệt vời” kia, đi và đến chỉ mất vỏn vẹn đúng một tháng trăng tròn nguyệt khuyết. Nhanh quá, nhanh không tưởng được. Hoá ra giờ này thị trường vẫn có bày bán đôi hia bảy dặm, thứ ngỡ chỉ có trong cổ tích hoang đường. Ai muốn mua hia cho bước đi khinh khoái, hãy lân la tìm đến cửa hiệu Nhân Ảnh hẳn sẽ ngộ ra.
Nhân Ảnh là nhà đứng tên xuất bản cuốn “Thơ Đầu Thế Kỷ 21”, tập họp gồm 154 tác giả, dày tới 820 trang. Tranh bìa của Ái Lan, Khánh Trường trình bày. Với sự giúp sức thầm lặng (về mặt kỹ thuật của anh Tạ Quốc Quang, anh Nguyễn Thành và chị Trần Thị Nguyệt Mai). 154 tác giả ở khác địa hình, biên giới và lãnh thổ đã nhờ vào lãng mạn tuyệt vời mới được vai kề vai, chưng ảnh nhìn mặt nhau, dọ hỏi nhau qua vần điệu và rồi thì biết tính tình nhau, quen biết nhau.
Riêng ở Canada, tôi đếm ra 9 tên tuổi quen thuộc (có thể bỏ sót một vài?) hiện diện trên những trang sách xếp theo mẫu tự (lại từ A tới Z):
Bắc Phong, Hoàng Xuân Sơn, Luân Hoán, Lưu Nguyễn, Nguyễn Đức Bạt Ngàn, Nguyễn Vy Khanh, Phan Ni Tấn, Trang Châu và kẻ viết bài giới thiệu này, hưởng ké chút tuyệt vời lãng mạn.
Ngoại hình chẳng giống ai vì thi tập sở hữu một xác thân phì nhiêu mầu mỡ nặng tay cầm tôi chưa từng được nắm bắt. Thơ Đầu Thế Kỷ 21 đẹp từ ngoài vô trong (lá xanh bông trắng lại chen nhuỵ vàng?). Và nó ẩn tàng một vẻ đẹp khác, vẻ đẹp đó phải nhờ tới nhà thơ trẻ định cư ở Vương quốc Bỉ giải mã hộ. Cô Như Quỳnh de Prelle viết trên facebook:
“tôi luôn sống với lòng biết ơn, với thi ca, luôn cho tôi những kết nối, những người bạn, những đồng nghiệp, và cả những tri ân tôi không thể và chưa bao giờ gặp… nhưng là những cuộc gặp gỡ kỳ diệu nhất. Năm 2018 sắp hết dù mới chỉ là mùa thu, đây là 1 trong 3 cuốn sách tôi có dịp in chung với những người tôi trân trọng và yêu mến, từ tác phẩm đến con người. Cuốn thơ thế kỷ 21 do nhóm biên soạn nhà thơ Luân Hoán, Lê Hân và hoạ sĩ Khánh Trường từ Canada và Hoa Kỳ thực hiện cho chúng tôi, những tình yêu thi ca vô điều kiện”.
Được biết người góp mặt trong tập thơ nhiều tác giả này, anh Nguyễn Minh Nữu (Maryland, Hoa Kỳ) hôm 23 tháng 9 vừa qua là người mua sách đầu tiên từ Amazon, trả 40 Mỹ kim tính luôn thuế vận chuyển. Và tính tới thời điểm này, hơn 30 cuốn đã bay tản mác bốn phương “tung cánh chim tìm về tổ ấm”.
In thơ là một trò chơi tuyệt vời lãng mạn? Nhà thơ Luân Hoán nói sao thì phải nghe vậy, thi hành trước khiếu nại sau. Mà cũng không nên khiếu nại khi mình nghe giọng “thẩm quyền” chất đầy lạc quan tựa thế. Thời xa xưa, ở Đà Nẵng, người thơ đã từng lấy phần tiền bán ruộng đất cha mẹ chia cho để nhằm chi trả lệ phí việc in thơ, thì chút khinh mạn nằm ở chữ tuyệt vời lãng mạn ấy “dư sức qua cầu” để thuyết phục người nghe. Nghe và hãy nhận chìm ý nghĩ từ chết tới bị thương đi, nhé.
Quy ra giá tiền mỗi cuốn là 940.000 đồng VN (gần 1 triệu, hơi bị nhiều) và thi nhân văn hữu ở cố quận vẫn hăm hở “đăng ký” muốn thu cất làm kỷ niệm cho riêng mình một “chút gì để nhớ” về sự chung lưng đấu cật giữa trong, ngoài.
154 tác giả, trẻ lên mười cho dù chưa kinh qua công nghệ giáo dục có nhắm mắt cũng nhìn ra sự thiếu. Đội ngũ quen ăn dầm ở dề với tuyệt vời lãng mạn thì quân số hẳn phải nhiều gấp bội. “Xin được lượng thứ”, nhà thơ Luân Hoán cực lòng chia sẻ, và thêm: “Thật khó thực hiện một cuộc chơi hoàn toàn ưng ý”.
Tôi viết bài này, trước là giới thiệu một tác phẩm “nặng ký”, sau chỉ muốn cô lại một dòng chính: Cảm ơn ban thực hiện đã bỏ công hoàn thành cuốn sách trong một thời gian ngắn tới mức trái quy định. Cảm ơn sự cực đoan chơi không khoan nhượng của các anh. Tuy không là nhà thơ, tôi cũng một dạ hoan nghênh tất cả những gì liên hệ tới tuyệt vời, lãng mạn. Đời vắng bốn chữ ấy thì khác gì rừng thu trụi lá? Ai đâu sống được với trơ trọi, trống vắng, lẻ loi?

Hồ Đình Nghiêm