HAI LÝ DO
Đúng ra thì
Nguyên Lạc tôi cũng không muốn mất thời giờ cho những chuyện
như thế này, luôn muốn dành thời giờ quý báu cho những chuyện về văn chương, nhưng nghĩ lại phải "động não" viết bài này cung cấp thông tin cho độc giả hiểu về cái bệnh mà một số người mắc phải: Bệnh Vĩ Cuồng - Megamonia.
Có 2 lý do để viết:
-- Thứ nhất: Trong bài PHÊ BÌNH LỐI BÌNH
THƠ "BẺ CONG" tôi
phê phán XYZ (xin đầu tên vì
lịch sự) và các ông bà
"vái" ông , tôi nhận được Email từ anh Phú Đoàn - Văn Nghệ Quảng Trị - chuyển đến tôi trong đó
có câu hỏi của anh Thương Nguyễn
(CVM) hỏi nhà thơ lão thành ở Hà Nội NK (tôi xin phép viết tắc để dấu tên) về anh XYZ nầy. Đây là câu trả lời của
ông NK: "XYZ là một anh người Hà Nội, làm thơ có một số bài thơ tình đọc trên trung bình, ... anh ta bị bệnh Vĩ cuồng, hoang tưởng
tự cho mình là Nhà thơ lớn,
được một số vị “ bốc thơm” "lên
quá mức.". Trong câu trả lời này có chữ VĨ CUỒNG.
-- Thứ hai:
Nhà thơ NAT (tôi cũng xin tạm dấu tên)
cũng vướng bệnh VĨ CUỒNG, xem mình
"nhất thiên hạ". Anh NAT này tôi gọi là "Người đi trên mây"(tên quyển sách của cố nhà văn Nguyễn Xuân
Hoàng) với nghĩa xa rời hiện thực, huyễn tưởng. Anh NAT
càng ngày càng "mục hạ vô
nhân", coi trời đất không
có ai, càng ngày càng đưa cái "Tôi" lên "đỉnh".
Hãy xem đây những
lời comments của anh đối với
tha nhân:
-- Đối với thi nhân
hiện đại: Anh chê là " triết lý con tiều, thơ con cóc ..."
-- Đối với tiền
nhân: Anh NAT có những lời mạo
phạm tiền
nhân như Nguyễn Du (tôi ngại ghi ra đây
những lời này nhưng tôi có lưu bằng chứng, không thêm thắt,
sẽ đưa ra nếu có tranh luận)
Anh thường
"tự sướng", cho mình thông thạo mọi thứ, thay vì không biết thì
"đứng dựa cột".
Thấy các anh XYZ và NAT muốn tung cánh bay cao "lên mây"
mà "cục đá" (cái
tôi) càng ngày càng lớn, càng
nặng, tôi e các anh sẽ gẫy cánh,
rơi vào "hố thẳm" nên
bắt buộc tôi phải viết bài nầy để mong các anh "nhẹ
cánh" bằng cách bớt "cái Tôi" của các anh: "Cái Tôi đáng ghét" (Le moi est haissable) /aimable của Blaise Pascal (1623-1662)
Đó là hai
lý do tôi viết bài về bệnh VĨ CUỒNG
Trước khi đi vào
phân tích căn bệnh, tôi xin
ghi ra đây những triệu chứng hiển lộ
của hai ngài XYZ và NAT.
CÁI TÔI
TỰ SƯỚNG
Nhà thơ XYZ
Nhà thơ "đương đại" tự phong, được "phe ta" vái nhau nào là: NHÀ THƠ
LỚN THỜI ĐẠI, THI BÁ, MỘT NHÀ KIỆT TÁC THƠ TÌNH, THIÊN TÌNH CA TRÁC TUYỆT... Tôi đã có lần phê bình về lối bình "bẻ cong" ngòi bút (mix too much water with their ink – Goethe), thế mà ngài vẫn tiếp tục "mục hạ vô
nhân", coi trời đất không
có ai; mới đây ngài lại tiếp tục dùng "lời có cánh" để khen "phe ta" vì "ý đồ với bài "Trúc Thanh với bản tình ca Xô - Nát"
Tôi thật sự không
biết ngài hiểu XÔ -NÁT như thế nào mà dùng "lời có cánh" so sánh thơ Trúc
Thanh với bản tình ca Xô -
Nát. Người xưa có nói: "Biết thì thưa thốt, không
biết thì dựa cột mà nghe"
Người
đi trên mây NAT
Lên FB ghé
thăm các trang nhà NAT, tôi
thường gặp dưới các bài
(stt) đã post của anh những câu viết như thế nầy bên dưới
..................................................................
☆ Đã được viết ( sáng tạo ) bằng Tiếng Việt
bởi NAT
...................................................................
.
Tôi cố gắng"động
não" và xin được ghi ra
đây vài hiểu biết gởi đến anh
"Người đi trên mây" NAT.
Câu viết:
- Đã được viết (sáng tạo) bằng Tiếng Việt - có hai vấn đề:
-- Bài đã viết bằng tiếng Việt, người Việt đọc thì biết rõ đây là tiếng Việt, chứ chẳng lẽ đây là tiếng Tàu, tiếng Lào, tiếng Cam - pu - chia... Dù cho là người nước ngoài biết tiếng Việt đọc (họ đã học tiếng Việt) thì họ cũng biết đây là tiếng Việt, ghi chi vậy?
Riêng người nước ngoài không học tiếng Việt, không biết tiếng Việt, xem vì hiếu kỳ không biết thằng "cha căng chú kiết" này "vẽ" cái lằng nhằng "con còng con cua" gì
đây, thì anh NAT phải viết bằng tiếng nước ngoài để warning họ rằng đây là tiếng Việt, chứ không phải tiếng hoặc hình "nước lạ". Thí dụ đối với người Anh, Mỹ hoặc các nước hiểu biết Anh ngữ thì ghi như vầy: Made in Vietnamese, Created in
Vietnamse, Written in Vietnamse v.v... Nhớ là không phải ma-dê- inh... như các
quan "đỉnh cao trí tuệ" nói.
-- Người viết câu này "vô tình"
chê độc giả NGU DỐT, muốn "dạy"
người đọc. Rõ ràng đây là tiếng
Việt sao còn phải ghi thêm:
-- "Đã được viết bằng Tiếng Việt"?.
Viết như vậy chẳng phải là
chê người đọc DỐT, không phân
biệt được tiếng nào là tiếng nào sao? Hay là muốn nói rằng tiếng Việt tệ lắm, tôi bắt buộc phải viết chớ thật ra tôi không muốn viết bằng thứ tiếng này.
Sao chê người đọc
NGU DỐT?
-- Nhớ xưa tôi
thường bị chê DỐT bằng câu: "Tao nói bằng tiếng Việt nhe mậy !"
Do đó câu
viết bằng tiếng Việt của NAT có
thể cùng ý này"
"Tác giả viết bằng tiếng Việt nhe, biết chưa?"
Người xưa thường nói: "Biết thì thưa thốt, không biết thì dựa cột mà
nghe". Đừng "tự sướng" mình hiểu biết hơn người mà chê tha nhân ngu dốt.
@ Ý kiến
tôi:
Ngôn ngữ tự bản
chất không có cao thấp, sang
hèn. Cao thấp, sang hèn
là do ở người sử dụng nó. Sử dụng nó như công cụ phục
vụ cho tư dục thì thấp hèn;
còn cho cái đẹp, cho ích lợi tha nhân thì cao sang.
Gặp một người giúp
đỡ người khác trong tai biến, câu nói của người bình dân: - Đ M, mày làm tao thấy "đã quá" và câu:
-"Đồng chí chủ tịch, đồng chí bộ trưởng muôn vàn kính yêu", giữa hai câu nói, câu nào cao sang hơn
câu nào?
Hoặc
"Đây
nè con, vài chỉ vàng, mồ hôi công sức của cha mẹ tích luỹ, con hãy giữ lấy đem trao cho người để lên tàu
"tìm đường vượt thoát".
Ra nước ngoài, học hỏi, cố gắng làm việc xứ người rồi giúp đỡ anh em, giúp đỡ quê hương", với câu: "Đồng chí Stalin muôn vàn kính yêu "Ông
Stalin ơi, Ông Stalin ơi! / Hỡi ơi, Ông
mất! đất trời có không?/
Thương cha, thương mẹ, thương chồng
/Thương mình thương một,
thương Ông thương mười"
(Tố Hữu)" - câu nào cao sang hơn câu nào?
@ Ý nghĩ rời:
Thấy bạn NAT ghi rõ fans đã khen mình nào là GS, PTS, Nhà Toán học, BS, Nhà khoa học... tôi hoảng quá định bỏ chạy,
nhưng nghĩ lại thấy các ngài này cũng bị cho là NGU DỐT như tôi
mà vẫn hít hà khen NAT, do đó
an lòng và tự nghĩ: -- Thế ra các ngài ấy cũng giống như mình, có khi còn tệ hơn nữa vì mình dù gì cũng comment vài lời "cự nự". Từ đó tôi mới rút ra kết luận:
-- Các ngài mà trước tên có gắn "râu
ria" thường "không
khá" bằng những người "bình
thường", hiểu theo nghĩa CHÂN
THẬT, THÀNH THẬT của Phùng Quán trong"Lời mẹ dặn"
VĨ CUỒNG
(MEGALOMANIA)
Megalomaniac - Noun -(plural megalomanias)
A psychopathological condition characterized by delusional
fantasies of wealth, power, or omnipotence. (obsolete) narcissistic personality
disorder. An obsession with grandiose or extravagant things or actions.
(Wiktionary)
[Một tình
trạng tâm lý học đặc trưng bởi những tưởng tượng ảo tưởng
về sự giàu có, quyền lực
hoặc toàn năng. (lỗi
thời) rối loạn nhân cách tự ái. Một nỗi ám
ảnh với những điều hay hành
động hoành tráng hoặc ngông cuồng]
Tiếng Pháp
là mégalomanie, và tiếng Anh là
megalomania. Cũng như nhiều từ có
tính triết lý hay ho khác,
đây là từ gốc Hy Lạp: megalo có
nghĩa là vĩ (vĩ đại, to lớn), còn
mania có nghĩa là cuồng (điên
cuồng), nên từ tiếng Việt tương đương hẳn là vĩ cuồng.
Bệnh nổ
-- Trong Paris By
Night 119, nhà văn Nguyễn Ngọc
Ngạn có nói đại ý như
sau:
" Người đời
thường trọng người có học, nể
người có tiền và sợ người có quyền. Từ đó đưa tới ba mặc cảm: Sợ bị chê nghèo; sợ bị
cho là nhà quê, không văn mình và sợ bị cho là ít học, dốt.
Cái mặc cảm sợ thua kém,
sợ bị coi thường nầy dẫn đến "bệnh
nổ", khoe khoang quá đáng cái mình có và cả cái mình không có (Có thể tạm dịch là selfie = tự sướng, duy ngã độc tôn (độc nhất là ta) thị dục
huyễn ngã (*) (thích được người
khác coi là quan trọng (A
feeling of importance) ". Bệnh nổ có thể xem là
trạng thái nhẹ của bệnh Vĩ cuồng (megalomania)
-- Tôi có một người
bạn cùng quê chỉ là
trung sĩ "không phi hành" (không lái máy bay, chỉ tu bổ máy bay khi nó trở về đậu trên phi trường), khi đến đảo Bidong - Malaysia gặp phái đoán
Mỹ phỏng vấn để định cư, anh đã "nổ" mình là trung úy Pilot (phi công
lái máy bay) Anh đã bị Mỹ "xù"
không cho định cư tại Mỹ. Các
bạn thấy sự nguy hiểm của "bệnh nổ" chưa?
Bây giờ
chúng ta thử xét xem bệnh Vĩ cuồng (megalomania) ra sao.
Bệnh Vĩ cuồng
-- Định nghĩa:
- Medical Definition of megalomania. : a delusional
mental illness that is marked by feelings of personal omnipotence and grandeur
(Merriam-Webster)
[ Định
nghĩa y học của megalomania: Một bệnh tâm thần ảo
tưởng, được đánh
dấu bằng cảm giác toàn
năng và vĩ đại cá nhân
]
Bệnh Vĩ cuồng là một bệnh về tâm lý hay tâm thần, đặc trưng của nó là sự ảo tưởng về mình: Nghĩ mình to lớn, vĩ đại nhiều hơn là thực tế.
Tất nhiên,
không ai tự nhận mình vĩ cuồng khi đang vĩ cuồng cả, chỉ có
người ngoài nhìn vào thấy được qua các triệu chứng thôi. Và y học cũng bó tay với bệnh này.
Bệnh Vĩ cuồng không
những chỉ là bệnh cá nhân, mà còn có thể là bệnh tập thể nữa. Cả một tập thể, hay thậm chí cả một quốc gia, có thể ảo tưởng về mình, tưởng mình “nhất thế giới”, là “trụ cột
của cách mạng”, “trụ cột của
hòa bình”, hay “vượt thiên
hạ” mà quên mất thực trạng của mình. Chính điều này là một bi kịch.
-- Triệu
chứng
Theo y học, bệnh
vĩ cuồng thường có các dấu hiệu
nhận biết sau:
- Luôn muốn là trung tâm của sự chú ý, thích chiến thắng, thích thổi phồng khả năng của mình. Hay ảo tưởng về thành công của bản thân.
- Không bao giờ
nhận lỗi, thậm chí phản ứng gây
gắt khi nhận được những lời nhận xét
không hay hoặc cảm thấy tức giận, xấu
hổ khi bị chỉ trích
- Có thói quen đưa ra lời khuyên để chia sẻ sự
không ngoan (nhưng tự bản thân
cho là khôn ngoan - NL) thông qua những lời nói mang đầy tính
triết lý
- Nóng vội, ghét
chờ đợi
- Phớt lờ và
không đồng cảm với người khá
- Tính ái kỷ: Chỉ yêu bản thân, thích thổi phồng
khả năng bản thân, coi khinh những người khác
Những người vĩ cuồng
thường là những kẻ háo
danh và hoang tưởng.
(Theo Nguyễn Bàng)
-- Nguyên nhân
Một người bị Bệnh vĩ cuồng (megalomania), thường cho cái TÔI của
mình quá lớn, cái TÔI của mình rất đáng yêu chứ không phải "Cái Tôi đáng ghét" (Le moi est haissable) /aimable của Blaise Pascal (1623-1662) trong Les
pensées . Mình là "number one", "duy ngã độc tôn", là HƠN tất cả mọi người
Theo tôi, nó là do sự ẩn ức nào đó từ nhỏ đã đi vào TIỀM THỨC . Ẩn ức này thường là
mặc cảm thua sút, tự ti, sự khiếm khuyết về nhân dáng bên ngoài hay
sự bất cập về tâm sinh lý
.v.v...Nó thường dẫn đến sự tự sướng, huyễn ngã [*] tự cho mình là hơn tất cả mọi người để bù lại sự khiếm khuyết của riêng mình. Trong định nghĩa của
Wiktionary có nói đến
"narcissistic personality disorder"
Theo Sigmund Freud (một bác sĩ người Áo) cái TIỀM THỨC chi phối mọi
hành xử của Ý THỨC, các hành động của con người. Cái VĨ CUỒNG này đã nằm trong TIỀM THỨC, do đó nó chi phối tất cả các hành xử hàng
ngày của bạn. Kết quả là những người Vĩ cuồng coi thường tất cả mọi người.
-- Nhận xét
Không chỉ có những kẻ “ếch ngồi đáy giếng” mới vĩ cuồng, cả những người có
địa vị cao, học thức cao.v.v... cũng có thể thành con bệnh. Lịch sử thế giới không thiếu gì các ca bệnh vĩ cuồng nổi tiếng như Napoleon, Hitler, Stalin, Mao Trạch Đông, Pol Pot...
Mao Trạch Đông,
Napoleon, Hitler, hay Stalin đều vĩ
cuồng: Họ cũng là những người tài giỏi, nhưng sự vĩ cuồng của họ đã gây nên chiến tranh chết chóc ở nhiều nơi, và tiêu hủy phần lớn lớp người ưu tú của xã hội thời họ sống.
Khi một người ở địa
vị thấp mà vĩ cuồng, thì
bất quá chỉ thành kẻ lập dị, nhưng lên đến địa
vị cao hơn mà vĩ cuồng, thì
không chỉ hại riêng cho họ, mà còn hại cho bao người xung quanh, hại cho cả một thế hệ, hại một dân tộc.
Những người này
mà nắm quyền lãnh đạo thì khủng khiếp thay đất nước, nhân loại. Bệnh này phải cần các bác sĩ Phân tâm học:
"Phân tâm học (viết tắt của Phân tích tâm lý học, tiếng Anh: Psychoanalysis) là tập hợp những lý thuyết và
phương pháp tâm lý học có mục đích tìm hiểu những mối quan hệ vô thức của con người qua tiến trình liên tưởng. Nó được khởi thảo bởi Sigmund Freud, một bác sĩ
người Áo. Phân tâm học chuyên sâu nghiên cứu về con người. Phân tâm học chia bản năng con người ra làm
ba phần: cái ấy (E: id; F:Le Ca; G: das Es), cái tôi (E: Ego; F:Le Moi;
G: das Ich) và cái siêu tôi (E: Super ego; F: Le Surmoi; G: das Über-Ich).
Trong đó nói rõ con người luôn
bị chi phối bởi bản năng tình
dục và mọi hoạt động của con người đều nhằm thỏa mãn
hoặc ức chế nhu cầu đó”
[Wikipedia]
LỜI KẾT
Trước khi chấm dứt bài này, tôi xin tặng XYZ và "Người đi
trên mây" NAT các câu này của Will Durant và Leo Tolstoy, nhà
văn nổi tiếng Nga (Russia)
1. "Bạn đừng
bao giờ nói xấu
ai cả. Những lời nói xấu, không sớm thì
muộn, luôn luôn sẽ rớt vào đầu những kẻ thốt ra, và có thể làm hại cho sự thành công của ta trên đường đời. Nói xấu người khác là một cách bất lương để tự khoe minh. Nếu không nói được những lời nhân từ, khuyến khích thì thôi, đừng nói gì cả. Chẳng làm gì đôi khi là khôn, nhưng chẳng nói gì cả thì lúc nào cũng là khôn.
Người đời
nay quá trọng về trí
tuệ và coi thường tư cách! Chúng ta đã luyện trí tuệ cho sắc bén mà để cho cái ý thức tự chủ nhạt đi.
Nhân loại khôn hơn mỗi người chúng ta. Do đó mà một số người nông nổi tự khoe, theo thuyết duy trí, mới có cái vẻ khó thương: Họ chỉ biết một phần nhỏ thôi, không biết được toàn thể. Sự nhũn nhặn làm tôn kiến thức của ta lên, cũng như sự e lệ làm tôn vẻ đẹp của người nữ! " ( Will Durant )
2. Ignorance in
itself is neither shameful nor harmful. Nobody can knows everything. But
pretending that you know what you actually do not know is both shameful and
harmful.
Knowledge is
limitless. Therefore, there is a minuscule difference between those who know a
lot and those who know very little. (Leo Tolstoy)
Sự thiếu hiểu
biết tự nó không có gì đáng nhục nhã và nguy hại
cả. Không ai biết hết mọi
thứ. Tuy nhiên, giả vờ
rằng mình biết cái
thật sự mình không biết mới vừa đáng nhục nhã và đáng nguy hại.
Kiến thức thì
vô tận. Do đó, sự khác biệt rất nhỏ giữa những người hiểu biết nhiều và
những người hiểu biết ít.
.
Nguyên Lạc
.................
Ghi chú
[*] Huyễn là
rực rỡ vẻ vang. “Thị dục huyễn ngã”
(the desire to be important) là lòng muốn được người khác cho mình là vẻ vang, quan trọng. Đắc Nhân Tâm – Nguyễn Hiến Lê...
PHỤ LỤC
Khi tác giả đăng bài này lên Blog và Facebook cá nhân để đón nhận sự góp ý của các bạn, cho bài được hoàn
chỉnh, thì nhận được phản hồi qua Email của nhà thơ lão
thành Chu Vương Miện
(USA) bài viết dưới đây và có forwarded message từ nhà văn/ thơ Nguyễn Bàng (Hà Nội,VN) Tác giả đã
xin phép và xin được kèm theo đây xem như phần phụ lục làm rõ bài thêm.
PHỤ LỤC 1
KẺ VĨ CUỒNG
(Tác
giả Chu Vương Miện) [*]
-
Nhân đọc bài " Bệnh Vĩ Cuồng " Megalomania " của nhà
Biên khảo Nguyên Lạc, tôi cũng bốc hứng viết một bài nối điêu phụ họa cho nó vui [để có
đầu và có đuôi] và xin khen
ngợi một phát kiểu mèo khen mèo dài đuôi là
văn phong và bút lực của nhà Biên khảo Nguyên Lạc có sức lôi cuốn và hấp dẫn mãnh liệt lạ thường, y như câu ca dao :
-
hát cho chó cắn mèo kêu
hát cho ông lão trong lều chui ra ?
hoặc :
em là một cánh chim bé nhỏ
ưa hát
ca làm sống dậy 1 mùa
xuân
[ thơ Xuân Diệu ]
Bệnh Vĩ Cuồng
"Megalomania" bài viết của anh làm tôi nhớ tới
một truyện dịch của nhà
văn Nguyễn Minh Hoàng, đăng
trong Nguyệt San Bách Khoa Thời Đại. Bài dịch văn nước ngoài
này khoảng năm 61-62, bây giờ gần 60 năm chúng tôi chỉ còn nhớ mang máng nội dung, còn
ai là tác giả và tên các nhân
vật hầu như là không còn nhớ nữa. Xin mạo muội ghi ra đây để minh họa
cho bài viết " Bệnh Vĩ
Cuồng " của nhà Biên khảo
Nguyên Lạc , nhằm giúp
độc giả hiểu rõ hơn thế nào là bệnh Vĩ Cuồng.
***
Nội dung ở đây
là một quán rượu cỡ trung bình, ngoài ngoại ô nước Pháp. Nhân vật chính
là một cô gái có sắc đẹp trung bình, làm nhân viên
thu dọn trong một quán rượu. Quán rượu này mở cửa vào ban chiều đến ban đêm, từ 6 giờ chiều đến 12 giờ đêm. Nhân vật chinh là cô gái, có tên tạm đặt là Emily, mới đầu thì cũng bình thường; có hai nhân vật Nam làm
cho cô nổi đình nổi đám: Ông nông gia và ông khách rượu
.
Ông nông
gia, nổi tiếng trong vùng, mê
cô ta như điếu đổ nên tình
nguyện làm ngưởi gác cửa miễn phí cho quán rượu
hàng đêm, chỉ để có một mục đích duy nhất là mở cửa và đóng cửa để được
ngả đầu chào cô và được cô
cười và chào lại và bắt tay. Chỉ có thế thôi.
Thế rồi trong một
buổi tối, có một ngươi khách rượu đến kêu cô tới và có ý tỏ tình. Cô không hài lòng với người khách này và trả lời:
-- Mày là đồ con
heo. Tao sinh ra trong một gia đình qúy tộc, tao chỉ làm tình nhân hay phu
nhân của Thái Tử và Hoàng tử mà thôi. Tao phải là một công nương trong hoàng gia.
Thế là vị khách này nổi nóng, xô cô ta ngã từ lầu trên xuống nhà dưới gẫy lưng.
Vị nông
gia mang cô ta về nhà nuôi dưỡng, 3 tháng sau cô ta khỏe nhưng không đi đứng được. Vị nông gia bèn làm một cái xe 4 bánh để cô ta lên và đẩy đi. Cô ta nói:
- Mày phải kiếm
cho tao nhiêu đồ trang sức quí
giá và đắt tiền, ngày ngày mày phải đẩy tao ra ngoài bờ biển để thiên hạ chiêm ngưỡng nhan sắc của tao. Và
tao sẽ có một vị hoàng tử đến cầu hôn. Khi tao có gia đình, tao sẽ dành cho mày chức quản gia.
Từ đó có
nhiều người qua lại ngoài bãi
biển, nhòm ngó cô ta. Tuy nhiên chỉ toàn là những ông
cò " cảnh sát chìm
" và các vị phu nhân bị mất nhẫn, vòng , dây chuyền...
Vị Thanh Tra cảnh
sát nói chung chung:
-- Cô ta bị Bện
Vĩ Cuồng và cũng sắp chết rồi, khi nào cô ta chết tất cả quí kim của qui vị sẽ hoàn trả từng ngưởi một, bây giờ thì cứ đễ cho cô
ta tự sướng , không nên làm cụt hứng người sắp đi về "bên kia thế giới "
Một buổi chiều cô
ta kêu gã nông gia đến gần mà
nói:
-- Mày hãy quỳ xuống
và hôn tao đi
Mọi chuyện xong
xuôi thì cô ta chết, an táng trên một ngọn đồi toàn hoa hồng .
Mọi chuyện lại trở
lại bình thường, vị nông
gia vẫn làm công việc gác cửa quán rượu như cũ. Thế rồi có một buổi tối, ông
khách đã đẩy cô gái ngã gẫy lưng rồi chết đang ngồi trên ghế bành, nhâm nhi ly rượu cầm trên tay. Đột nhiên gã gác cửa - nguyên là gã nông gia - từ ngoài cửa quán
tiến vào, trong tay cầm khúc cây, cứ lưng vị khách mà đánh túi bụi, đánh đến khi vị khách ngã gục
xuống thì mới thôi.
Sau đó là chuyện
của cảnh sát.
PHỤ LỤC 2
NÓI PHÉT, NGÔNG, LẬP DỊ
(Tác giả Nguyễn Bàng)
Trích đoạn:
-- Nên phân biệt Vĩ cuồng với nói phét
Nói phét thì khác vì nói phét chỉ là nói quá xa sự thật những điều cho như là mình đã thấy, những điều mình có thể làm được như mấy anh nói phét trong Tiếu lâm dân gian. Nói phét nhiều khi cho vui, không làm hại đến ai và khi bị dồn vào chỗ bí không còn nói phét được nữa thì cũng biết im mồm
và có phần xấu hổ.
-- Nên phân biệt Vĩ cuồng với ngông.
Cao Bá
Quát, Tản Đà không vĩ cuồng, chỉ ngông nghênh
. Cao Bá
Quát
Cao Bá
Quát có thực tài, hăm hở trên con đường công danh, qua con đường cử nghiệp, nhưng đều lận đận. Cao giành được Cử nhân năm 1831, ở tuổi 23, suýt được Á nguyên, nhưng bị soi mói nên phải rơi xuống áp chót. Ba lần trẩy kinh thi Hội đều hỏng; nhưng văn tài
thì lẫy lừng sớm, giới trí thức và quan trường không ai không biết. Vì thế cao ngông nghênh ngạo
nghễ với đời là điều dễ hiểu.
Cao 12 năm quan lộ, tủi cực đủ điều; ở nha môn thì ít, bị đầy đọa thì nhiều, vì nạn nọ đến nạn kia, đó cũng là sự trả giá cho cái ngạo
ngược.
. Tản Đà
Tản Đà
cũng thiên tài, ngông và rất ngông
nghênh. Cái ngông đó thể hiện cái tôi phóng túng, và khát khao khẳng định chính mình giữa cuộc đời đen bạc:
Thối om sọt phẩn!
nhiều cô gánh
Tanh ngắt hơi đồng! lắm cậu yêu
Trong một xã
hội và thời cuộc:
Dân hai
nhăm triệu ai người lớn
Nước bốn nghìn
năm vẫn trẻ con
-- Nên phân biệt Vĩ cuồng với lập dị
Nguyễn Vỹ có phần lập dị đúng như Hoài Thanh Hoài Chân nhận định:
Nguyễn Vỹ đã
đến giữa làng thơ với chiêng trống, xập xoèng inh cả tai. Chúng ta đổ nhau xem. Nhưng chúng ta lại tưng hửng trở vào vì ngoài cái lối ăn mặc và những điệu bộ lố lăng, lúc đầu ta thấy con người ấy không có gì…Chê
bai, nhưng ngay sau đó hai ông cũng phải nhìn nhận:
Một bài
như bài “Sương Rơi” được rất nhiều
người thích. Người ta thấy
Nguyễn Vỹ đã sáng tạo ra một
nhạc điệu riêng để diễn tả một
cái gì đương rơi. Cái gì đó có thể là những giọt lệ… Nhưng “Sương Rơi” còn có vẻ một bài văn. “Gửi
Trương Tửu” mới thực là kiệt
tác của Nguyễn Vỹ. Lời thơ thống
thiết, uất ức, đủ dãi nỗi bi
phẫn cho cả một hạng người.
@. Ca bệnh đặc
biệt VN đương đại
Trong làng
văn thơ VN đương đại đang nổi lên
ông thi sĩ vĩ cuồng Paul Nguyễn Hoàng
Đức.
Ông này dõng dạc
tuyên bố nếu được đề cử giải
Nobel, ông ta sẽ thẳng thừng gạt bỏ vì giải ấy không xứng với ông ta! Thiên hạ chưa hết bàng hoàng thì gần đây ông ta lại
tung ra bài “Tuyên bố của nhà
triết học số 1 châu Á Paul
Nguyễn Hoàng Đức"
Thế nhưng vào
đọc bài thấy cách viết miên man rời rạc, không
rõ chủ đề tư tưởng, chỉ nặng ca tụng
bản thân, phê phán phỉ báng
người khác kể cả Khổng Tử, Lão Tử; thẳng tay tung hê mọi tinh hoa văn hóa cổ đại Trung Quốc
Ngạc nhiên
nhất là mới đây ông ta lại thách đấu cả với Nguyễn Du trong bài “Thơ và Truyện Kiều phát sinh trong giới mù chữ và ít học” (!) Có
lẽ là từ khi Truyện Kiều ra đời đến nay, tính chẵn hai trăm năm, đây là lần đầu tiên bị một người Việt Nam tự xưng triết gia xúc
phạm thô bạo như vậy
Nguyễn Hoàng
Đức là kẻ thích làm chuyện khác
thường để trở thành phi thường y như “Con nhái muốn to bằng con bò của La Fontaine: “…Lại phình bụng quá vỡ ra chết liền/Ở đời lắm kẻ thật điên/Sức hèn lại muốn tranh tiên với
người…” (Nguyễn Văn Vĩnh dịch). Hay như chuyện Ésope kể con lừa thấy dây dưa mảnh yếu mà quả lại to, ngược lại cây táo to cao quả lại nhỏ liền chê Thượng Đế ngu. Ngay lúc ấy một quả táo rơi trúng đầu lừa mới nhận mình là ngu vì nếu quả táo to bằng quả dưa thì nó đã mất mạng.
(Nguyễn
Bàng)
...........
[*] KẺ VĨ CUỒNG -
Chu Vương Miện
