Ba tôi uống một cốc rượu to, thêm một cốc rượu to nữa, tự rủa
thầm mình không dưng dính vào cái bướm không lông, “đụ bướm vô mao số vào chuồng
xí”, rồi đây rủi ro rình rập khôn lường, sống nhục chết oan chỉ trong nháy mắt.
Vốn bà con bên ngoại với chị Hiên, tuy không ruột cật gì ba
cũng đủ gần gũi để biết nguyên lý khép mở dòng họ ngoại chị Hiên. Nhà tranh
vách nứa kề nhau, ba chẳng lạ gì nguyên lý ấy đã hoạt động như thế nào, ông đã
mục sở thị bánh ú vô mao chúm chím xinh tươi thế nào từ bà ngoại chị Hiên đến mẹ
chị Hiên và bây giờ là của chị Hiên. Họa đang chờ trước cửa. Rượu càng uống
càng say cái gì cũng một nhìn ra ba. Ba gương mặt trái xoan trắng hồng, ba cặp
tuyết lê phồng căng, ba cái đít thẹn thùng tròn đầy, ba bánh ú chúm chím xinh
tươi khép mở… bay lượn chập chờn trước mặt ông. Ba ngửa mặt nhắm nghiền mắt nhớ
lại sự tích cái bướm không lông. Không xong rồi. Ba nhìn rất rõ mối hoạ treo
trước mũi.
Đêm đó trôi qua yên bình, tịnh không một tiếng động. Sáng ra
đầu ngõ ba gặp nụ cười tươi tỉnh của chị Hiên. Cậu dậy chi sớm rứa? Chị nói. Nụ
cười chiếu cố vỗ về, ba dịch ra là “Tối qua cậu khó ngủ phải không?… Không có
chi mô cậu!” Trưa ba đến ở sân đình thờ họ Phạm, nơi Đội cải cách vẫn nhóm họp,
nhậu nhẹt, gặp nụ cười ấm áp tình đồng chí của Đội trưởng. Thuốc lào bữa qua
ngon lắm anh Vũ à. Đồng chí xiết tay ba. Hai lạng thuốc hôm qua mới đúng là thuốc
Vĩnh Bảo thứ thiệt! Đồng chí lại xiết chặt tay ba.
Ba nở cười nụ cười rạng rỡ. Được đồng chí khen tôi cũng mừng,
hôm qua đến giờ tôi cứ lo lo. Ba kiên quyết nói một câu thật khiêm tốn. Đồng
chí Đội trưởng vỗ vai ba đánh bốp, cười to. È he… lo chi rứa hè! Tiếng cười sảng
khoái chí tình, ba dịch ra là, “Xí xóa chuyện bữa qua nghe!… Coi như anh không
thấy tui cũng không hay.” Đồng chí lại vỗ vai ba đánh bốp. Anh em mình hiểu
nhau mà. Cái vỗ vai ấm áp tình đồng chí, ba dịch ra là “Anh em mình phải bảo vệ
nhau nha!”
Ba như trút được một gánh nặng, ông tự trách mình thần hồn
nát thần tính đã suy diễn lung tung, nghĩ về chị Hiên và đồng chí Đội trưởng chẳng
ra làm sao, mất hết tình đồng chí. Vả chăng làm sao có thể lôi cổ ông ra trường
bắn chỉ vì một chuyện vớ vẩn. Ba có ba chục năm theo cách mạng, ông bác Vĩ cũng
có chừng đó năm đóng góp cho cách mạng. Số lúa gạo ông bác Vĩ chuyển lên chiến
khu Đá Mài ba chục năm qua chất cao
bằng đỉnh Đá Mài. Chưa nói đến Tuần lễ vàng năm 1946, trong số 20 triệu
tiền Đông Dương và 370kg vàng đồng bào cả nước đã quyên góp, tiền vàng của ông
bác Vĩ góp vào là không nhỏ. Chính phủ có thể không nhớ ông bác Vĩ đóng góp bao
nhiêu nhưng người bạn chí thiết của ba hiện đang là nhân vật có số má của triều
đình ở Hà Nội thì biết, ông bác Vĩ đã đưa tận tay cho người này nhân chuyến
công cán vào miền Trung.
A, người bạn chí thiết của ba, suýt nữa thì ông quên mất.
Còn người này ba không thể bị bắt tội! Đánh chó phải nể chủ, đồng chí Đội trưởng
dù có ba đầu sáu tay cũng không dám đụng đến một cái lông chân của ba. Thủ trưởng
cũng không dám nói gì đến đồng chí Đội trưởng. Người bạn chí thiết của ba, bóng
Người đang trùm khắp thiên hạ! Dù Người chẳng đời nào chịu mất thời giờ vì ba
nhưng cái bóng ấy vẫn đủ cho kẻ khác phải kiêng dè khi muốn động đến ông. Phát
hiện vừa rồi làm ba vững tin trở lại. Ông hết khóm róm rụt rè, lại nói cười như
không, ung dung nắm tay đồng chí Đội trưởng đi thẳng vào chính điện đình thờ họ
Phạm.
Kô Long có chín họ, đình thờ họ Phạm to nhất, uy nghi nhất.
Nhờ ông bác Phạm Vĩ bỏ tiền ra xây đình thờ, họ Phạm mới vẻ vang như thế. Họ Phạm
không phải là họ giàu nhất Kô Long nhưng có hai người giàu nhất tỉnh, là ông
bác Vĩ và ông bác Phú Huệ. Dân Kô Long cứ thấy họ mình hơn được họ người ta được
chút gì đều lấy đó làm vinh dự tự hào. Ông bác Phú Huệ như người không mang họ,
kiên quyết không liên quan bất kì việc gì của họ Phạm, từ việc làm đình thờ, cứu
trợ người trong họ tới mấy việc vặt như cưới hỏi, cũng giỗ ổng cũng chẳng chịu
xuất một trinh. Cái cổng cao ba mét và 11 con chó beggie nhà ông bác Phú Huệ
cho thấy nguyên lý “Không liên quan” của ổng ngày mỗi cao
vời vợi, không một ai với tới được. Mặc kệ ông bác Phú Huệ coi họ Phạm chỉ bằng
nửa con mắt, họ Phạm vẫn kiên quyết vinh dự tự hào về ổng.
Ông bác Phú Huệ chỉ biết có Cách mạng, ngoài Cách mạng không
còn ai. Tất nhiên ổng cũng chẳng bỏ ra cho Cách mạng một trinh nào, tiền của
đóng góp cho Cách mạng là của ông bác Vĩ, Cách mạng luôn ghi công cả hai ông
bác vì ông bác Phú Huệ áp dụng vô cùng sáng tạo phương pháp kẻ góp của người
góp công. Khi ông bác Vĩ chuyển gạo cho Chiến khu Đá Mài, ông bác Phú Huệ tích
cực thông báo cho Cách mạng với đại từ “chúng tôi”, đồng thời làm báo cáo trực
tiếp cho thủ trưởng chiến khu Đá Mài về số lượng gạo, địa điểm nhận gạo và kết
thúc bằng câu dao: “Trèo lên trên đỉnh Đá Mài /Quyết tâm theo Đảng không phai tấc
lòng.”
Khi bác Vĩ đóng góp tiền của trong Tuần Lễ Vàng, ông bác Phú
Hiệp tích cực báo cáo lên trung ương với đại từ “chúng tôi”, đồng thời thay mặt
ông bác Vĩ đứng ra trả lời phỏng vấn và kết thúc bằng câu khẩu hiệu sáng ngời:
“Cách mạng muôn năm!” Trong cuốn sổ vàng dày cộp của Cách mạng rất nhiều có
dòng chữ “Anh em hai nhà tư sản Phạm Vĩ – Phạm Phú Huệ” đã… đã… đã… nhiều vô
cùng.
Lại nói cái đình thờ họ Phạm (vì ba tôi và đồng chí Đội trưởng
đang ngồi tán gẫu trong đó), ông bác Phú Huệ trước sau vẫn bảo toàn nguyên lý
“Không liên quan”, kiên quyết không bỏ ra một trinh xây đình thờ. Mọi người
đinh ninh đôi hạc đồng nặng gần ba tạ cao một mét sáu mươi đặt ở gian thờ cụ tổ
họ Phạm là do ông bác Phú Huệ tiến cống, thực ra không phải. Khi đình thờ xây sắp
xong, ông bác Phú Huệ đến chơi nhà ông bác Vĩ. Chỉ vào đôi hạc đồng đặt ở phòng
khách, ông bác Phú Huệ đưa ra sáng kiến. Đôi hạc này quí lắm, anh đặt đây phí
đi, nên tiến cống cho đình thờ họ. Phải phải! Ông bác Vĩ gật gù đồng tình. Đúng
ngày khánh thành đình thờ họ Phạm, ông bác Phú Hụê trịnh trọng đem đôi hạc đồng
ra, trịnh trọng nói với toàn thể họ Phạm, thứ dứt là, anh em chúng tôi…, thứ dì
là, anh em chúng tôi… Toàn thể họ Phạm có mặt hôm ấy ứa nước mắt cảm động.
Đội cải cách về Thị trấn Kô Long, ông bác Phú Huệ đã trịnh
trọng rước Đội cải cách về đình thờ họ Phạm ăn ở, sinh hoạt, hội họp ở đấy. Vì
có công xây đình thờ, ông bác Phú Huệ có quyền ra lệnh dở bỏ chính điện, dở bỏ
gian thờ, ưu tiên diện tích tối đa cho Đội Cải Cách. Đồng chí Đội trưởng lấy
làm cảm kích. Đồng chí chưa hết cảm kích, chưa kịp xác định kẻ thù giai cấp số
1 ở Kô Long chính là Phạm Phú Huệ thì Phạm Phú Huệ đã cao chạy xa bay. Nếu biết
được Phạm Phú Huệ có năng khiếu tận dụng sơ hở của kẻ khác từ trong bụng mẹ thì
ổng đừng hòng thoát khỏi tay Đội trưởng, người có năng khiếu bịp người từ trong
bụng mẹ.
Lúc này Ba và đồng chí Đội trưởng đang ngồi tán gẫu trong
đó, tức trong chính điện đình thờ họ Phạm. Chị Hiên chợ về, tay xách ba con vịt
đi vào. Tiết canh vịt chỉ có cậu Vũ làm là nhất! Chị Hiên thỏn thẻn nói. Răng
Hiên biết tui tiết canh là nhất? Ba rỉ tai chị Hiên. Em biết anh tiết canh em rồi
mà, nhất anh đó! Chị Hiên lườm yêu, xuống giọng thì thầm. Chị véo ba, cái véo hờn
rõ đau. Cái đít thẹn thùng khép mở rưng rưng. Ngọc Hành của ba ngóc đầu dậy tức
thì, nhẫn nhịn đứng im trong đũng quần không dám ho he.
Mọi người quên cả chuyện họp hành, rôm rả nói chuyện tiết
canh. Đồng chí Đội trưởng liếm một lượt mép thật trơn, vung tay ca ngợi tài tiết
canh của Chủ tịch thị trấn Phạm Vũ. Ba cười tít mắt, ông hồ hởi vứt cái xắc cốt
lên bàn, hăng hái xắn tay làm tiết canh hầu Đội trưởng.
Ba làm tiết canh sau chái đình không hề nhớ cái xắc cốt, vật
bất li thân của ông đang ở nhà chính. Niềm vui được đồng chí Đội trưởng tin tưởng
ban cho nụ cười ấm áp tình đồng chí và cái lườm yêu, cú véo hờn của chị Hiên dẫn
dụ ba quên sạch những gì ông không được phép quên. Rồi tiết canh được bưng lên.
Rồi ba ngồi vào chiếu rượu. Rồi cụng ly lia lịa với mọi người, ba uống cho đến
say ông vẫn không nhớ cái xắc cốt nằm ở đâu. Rượu Kô Long 50 độ, chén đầu tê tê
chén sau phê phê, mấy chén sau ngất ngư không biết gì trời đất. Ba uống và uống.
Ông hát rống lên mấy bài hát bằng tiếng Pháp, các ca khúc kiêng kị của thời này
cả thảy chục bài. Đồng chí Đội trưởng không hề chê trách, đồng chí có chẳng biết
gì nhạc nhéo mà chê trách, cứ bồm bộp vỗ tay thật nhiệt tình cổ vũ ba uống hết
mình, hát hết mình.
Đồng chí Đội trưởng cũng hát, ôm cổ ba mà hát. “Hò dô ta
nào… kéo pháo ta vượt qua đèo”, Đội trưởng rống lên. “Hò dô ta nào… kéo pháo ta
vượt qua núi”, ba rống lên.“Dốc núi cao cao nhưng lòng quyết tâm còn cao
hơn núi”, Đội trưởng rống lên. “Vực sâu thăm thẳm vực nào sâu bằng chí
căm thù”, ba rống lên. “Kéo pháo ta lên trận địa đây vùi xác quân thù”,
Đội trưởng rống lên. Vào điệp khúc cả hai thi nhau rống lên như ăn cướp. “Gà rừng
gáy trên nương rồi dẫn bước ta đi lên nào. Kéo pháo ta sang qua đèo trước khi
trời hừng sáng. Hai ba nào…”, Ba rống lên. “Tới đích rồi đồng chí pháo
binh ơi!”, Đội trưởng rống lên…
Chiều tối ba loạng choạng bước ra đình thờ họ Nguyễn, suýt nữa
ông quên mất cái xắc cốt. Đồng chí Đội trưởng quàng dây xắc cốt qua đầu ba, ôm
ba chặt cứng. Đồng chí rất tốt, tôi tin tưởng đồng chí. Đội Trưởng nồng nàn
nói. Chín tiếng tuyệt vời vang lên trong cơn say. Ba chuếnh choáng về nhà. Ông
ngã vào lòng mạ tôi, chìm đi trong giấc ngủ tràn ngập niềm mơ tưởng, những mơ
tưởng ngọt ngào.
Đúng ba giờ sáng ngày 21 tháng 12 năm 1955.
Ba đang ngủ say. Mạ trở mình ôm quàng lấy ông, áp má vào ngực ông thiêm thiếp
ngủ trong trạng thái chờ đợi. Ba vẫn ngủ say, không một biểu hiện gì cho thấy
ông đã nhận được tín hiệu mời gọi của mạ. Bàn tay mạ vuốt nhẹ lên ngực trần của
ông, dần trượt xuống bụng dưới của ông và nằm yên nơi bà đang muốn nó thức dậy.
Bà lật nghiêng người, co chân gác nhẹ lên bắp vế ông, cố tình ẩn nhẹ vào nơi ấy.
Ba bắt đầu lờ mờ nhận ra hơi ấm của mạ phả ra tràn lên ngực mình.
Râm ran tiếng gà gáy canh ba – đồng hồ báo thức ái ân của những
gia đình đông con nhà chật. Ba từ từ mở mắt, những sợi tóc thơm lừng hương sả của
mạ vắt qua ngực ông cùng với hơi thở nồng nàn của bà gây cho ông có được cảm
khoái bất chợt, ông biết bà đã thức dậy từ lâu và đang đợi. Ba quay người hôn
nhẹ lên trán mạ, cái hôn cho biết “anh đã sẵn sàng”. Mạ mở mắt vừa như ngái ngủ
vừa nũng nịu nhìn ba và mỉm cười hôn nhẹ lên ngực ông, bà vờ thiếp đi trong
nách ông, bàn tay mềm từ từ nắm lấy cái cần nắm. Cái nắm trong thiêm thiếp khéo
đến nỗi chỉ gợi lên một trạng thái yêu thương chứ không hề phô bày thèm muốn.
Điều đó dĩ nhiên càng kích thích ba hơn. Ông đã tỉnh hẳn, nhẹ
nhàng kéo mạ áp sát vào lòng. Và hôn. Những chiếc hôn nhẹ và sâu dần tràn lên
cơ thể bà. Mạ thừa biết đấy không phải là những chiếc hôn tình yêu, chúng thuần
túy là những chiếc hôn gợi dục. Mạ chỉ cần có thế, thực lòng bà không dám được
nhiều hơn. Bà hân hoan đón nhận những chiếc hôn của ba, coi đó là món quà tình
trời ban tặng. Bà đáp lại bằng những nụ hôn dè dặt, e ấp nửa muốn lẩn tránh nửa
muốn dấn tới, tạo ra vẻ ngượng ngùng nữ tính và râm ran thông báo niềm vui sướng
sắp được dâng hiến.
Rực lên trong ba một niềm yêu. Ông chồm dậy đè nghiến mạ
trong cơn khát chiếm đoạt. Thoáng chốc ông đã ngập vào bà, điên dại quấy đảo
như say như mê sảng. Một cái gì đó hực lên. Mạ nhắm nghiền mắt, bộ ngực khổng lồ
đột khởi nở căng. Mạ mê đi. Gần như mất trí, bà điên dại túm tóc ba giật nảy
liên hồi.
Phạm Vũ mô rồi, mở cửa ra! Một tiếng gọi chậm rãi, khô khốc
vang lên ngay cửa sổ buồng ngủ, gần đến nỗi như ai đó đang dí mõm vào tai, nhả
ra từng tiếng lạnh lùng. Mạ giật mình đẩy vội ba ra. Ba vẫn giữ nguyên hiện trường,
ngồi yên trên bụng mạ, không chịu rút khỏi vị trí tác chiến, hất mặt ra ngoài cửa
sổ. Ai đó… chi rứa?
Câu hỏi khó chịu lẫn một chút quyền lực của ông chủ tịch Thị
trấn chẳng hề làm đám người ngoài cửa sổ xao động. Một tiếng hắng giọng rõ to
kèm tiếng gọi giật. Mở cửa mau! Lại thêm một tiếng thét. Phạm Vũ, mở cửa mau!
Tiếng thét quen thuộc của đồng chí Đội trưởng, người vừa xiết chặt ba trong
vòng ôm trìu mến cùng với chín tiếng tuyệt vời.
Hơn chục người đạp cửa xông vào, xách cổ ba lôi xềnh xệch.
Các đồng chí… các đồng chí… cho tui mặc quần cái đã!… Ba hoảng hốt la to. Đồng
chí Đội trưởng chắp tay sau đít đủng đỉnh đi tới. Đồng chí nhìn ba cười cười, bất
ngờ đá đít ông một cú cực mạnh. Đồng chí cái lồn mạ mi! Mặt ba trắng bạch.
Mạ và sáu đứa con quây quanh ba, mặt mày ai nấy cũng trắng bạch.
Cả nhà bị lùa vào buồng, buộc ngồi yên ở đấy, cấm có kêu la. Một tốp thanh niên
lùng sục khắp nhà, lôi ra đủ thứ giấy má sách vở, đồ học tập các anh chị của
tôi chất đống giữa nhà. Cái xắc cốt của ba cũng được ném lên đấy. Đồng chí Đội
trưởng lấy cây gậy khều đống giấy tờ sách vở ngó ngó nghía nghía, thình lình chỉ
vào cái xắc cốt. Xổ cái xắc ni ra coi! Đồng chí ra lệnh. Xắc cốt được xổ ra, một
mớ tài liệu đánh máy ba tôi chưa nhìn thấy bao giờ lần lượt rơi ra trước mặt
ông. Đội trưởng cười cái hậc. Thấy chưa Phạm Vũ! Toàn tài liệu Quốc Dân đảng
như ri, hỏi răng không phản động. Ba chết điếng, ông rũ ra như cây chuối héo.
Ba bỗng chồm dậy vung tay hô vang. Hồ Chủ Tịch muôn năm! Chẳng
có gì lạ. Tất cả những người bị Đội cải cách tóm cổ, chẳng ai bảo ai họ đều hô
vang Hồ Chủ Tịch. Không ai động lòng cũng chẳng ai chùn tay. Hãy cảnh giác. Bọn
phản động giở trò lưu manh, nấp bóng Hồ Chủ Tịch anh minh hòng cứu được mạng sống
của chúng đấy. Hồ Chủ Tịch muôn năm! Ba tuyệt vọng dãy dụa tuyệt vọng hô vang.
Dễ gì! Hồ Chủ Tịch muôn năm! Tiếng hô như tiếng kêu xé ruột. Còn lâu! Người ta
lôi cổ ba tôi đi.
Cả nhà tôi ùa ra cửa. Mạ khóc òa, cả đàn con khóc òa theo.
Ba cố quay lại chào cả nhà, ông ráng nở một nụ cười méo xẹo. Có ai đó đẩy ba
ngã sấp. Sợ con cái thấy cha mình thảm hại quá ông lồm còm bò dậy thật nhanh.
Chưa kịp đứng lên ông đã bị kẻ khác thúc đít ngã sấp một lần nữa. Cả nhà tôi đứng
chết giấc nhìn ba. Đồng chí Đội trưởng thủng thẳng đến sát mạ, thò tay véo vú
bà, cười hắt một tiếng khơ. Vợ thằng phản động bụ to rứa bay. Đoạn, mắt trợn
tay chỉ đồng chí Đội trưởng quát to như sấm. Tịt thu nhà ni, đưa vợ con nó về
chuồng bò gần cầu Phố!
Xong. Đồng chí thủng thẳng quay vào cửa, thò tay véo vú chị
Hai, lại cười hắt một tiếng khơ. Công nhận vợ con thằng phản động bụ to!
Nguyễn Quang Lập
