Hoa lục bình
dinhcuong
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai.
(Tản Đà, dịch Hoàng Hạc Lâu)
Ngày cuối tuần nào cũng như ngày hội, đường phố khu thủ đô tỵ nạn nầy đông
khách lạ lùng. Thiên hạ các vùng chung quanh đổ xô đến, thi đua cùng với du
khách từ những tiểu bang khác về. Nam thanh nữ tú thướt tha. Áo quần màu mè đủ
vẻ đủ dáng. Những tiếng cười dòn tan yêu đời khắp chốn. Quán ăn được mọi người
chiếu cố tận tình. Tiếng ồn ào đầy ngập buổi làm tạo nên một âm giai đinh tai
điếc óc Chuyên. Nhiều khi vừa bưng thức ăn ra tiếp đãi khách Chuyên vừa tự hỏi
không biết mình có thể tiếp tục công việc một vài tháng nữa hay không. Chẳng
nặng nề cực nhọc gì, tiền típ lại khá, nhưng sao như có vẻ gì đè nặng tâm tư.
Nhìn cử chỉ của tục khách càng thêm chán ngán: ăn uống vung vải, tung tóe, tăm
xỉa răng và thức ăn vụn vất đầy trên bàn, giấy lau tay bung thừa, đổ tháo. Lại
còn ơi ới kêu gọi mỗi khi thấy bóng dáng nàng bưng thức ăn lên cho bàn khác.
Như là những kẻ có quyền, như là những ông chủ bự. Nhiều anh còn cố gằng giương
cổ kêu to như sợ thực khách chung quanh không nhận ra tiếng mình trong đám đông
ồn ào.
Thôi thế mới đúng là đời! Ru rú trong nhà làm sao hiểu được chuyện xảy ra trong
xã hội lắm sự lạ lùng nầy. Muốn ai cũng mềm mỏng nhu mì như mình thì cái thế
giới nầy hóa ra chỉ là thế giới của một loại người hay sao? Làm thân phận người
bồi bàn mà khó chịu vì cử chỉ phàm phu của thực khách có mà tịch sớm, – tao
từng có kinh nghiệm bồi bàn trong hai năm tao thấm thía cái nhọc nhằn của nghề,
lượm mấy đồng tiền thiên hạ bỏ lại trên bàn cho mình cũng cười ra nước mắt lắm
– câu nói của Trang tuy tếu một chút nhưng hàm chứa một chân lý: phớt lờ chuyện
thiên hạ và bất cần sự hoàn toàn ở người khác. Hãy chấp nhận thế giới nầy như
vậy đó, đừng đòi hỏi nó phải như thế nọ, thế kia theo ý mình.
Bây giờ là giữa trưa. Quán ăn lại ồn ào hơn. Hầu hết các bàn lớn đã bị các
ông anh-chú-bác chiếm. Nhớ loại danh từ nầy, Chuyên mỉm cười với mình, cái cười
nhẹ thiệt nhẹ nhưng hình như mấy tô phở nàng đang bưng trên khay cũng cười
theo, nước trong tô sóng sánh, mấy miếng thịt thái mỏng nằm chồng lên nhau được
dịp nhấp nhô. Cái con nhỏ Trang coi vậy mà ác ghê, mấy cha già đáng tuổi chú
bác mà vô đây cứ anh anh em em với các cô bồi bàn bị nó đặt chết cái tên là các
ông-anh-chú-bác không nên mới cố gỡ gạc giờ chót cuộc đời bằng một vài danh từ
để tự đánh lừa mình. Họ đương ba hoa chích chòe về chuyện chánh trị kim cổ đông
tây, về những thành tích ngày xưa được phóng đại theo thời gian.
Hồi đó có lần tụi Việt Công tung ra gần hai tiểu đoàn bao vây tụi tôi. Tụi
nó tiền pháo hậu xung mấy chục lần trong hơn cả tháng. Tụi tui nằm dưới hầm
dưỡng sức chờ cho tụi nó mệt chun lên, phản công lại, tóm gọn, diệt trọn. Trận
đó báo chí đăng quá trời…
Hồi lúc tôi nắm Ty thuế vụ quận Năm, một bữa kia đi về nhà thấy hai hộp bánh
bíscuit đầy nhóc vàng lá, hỏi ra mới biết mấy thằng Ba Tàu đem tới. Tôi la
người nhà quá cỡ, biểu ngày mai tụi nó tới thì trả lại. Ăn của tụi nó thì phải
làm theo tụi nó, đâu còn thể thống gì nữa. Dẹp….
Chuyên nghe câu được câu mất, vâng quý chú, quý bác có những công lao và
thành tích ngày xưa. Đáng trân trọng biết là bao! Chuyên và những người không
may còn ở lại Việt Nam chỉ mong quý chú, quý bác lập được những thành tích
tương tợ trong hoàn cảnh mới. Mỗi thời có những khó khăn riêng của nó, ước gì
quý chú, quý bác bỏ cái gói hành trang thành tích quá khứ nặng nề trên vai
xuống đi mà nhảy ra tranh đấu cho nhân quyền, cho quyền tị nạn, cho sự phản đối
cưỡng bách hồi hương, cho những ý kiến chống bang giao…Dùng thời giờ đánh bóng
lại hằng ngày một thành tích đã móc meo ngày xưa của mình các chú các bác không
thấy kỳ cục quá hay sao? Vừa vô ích vừa như con lạc đà chở cục bứu quái dị trên
lưng mà lúc nào cũng khen cục bứu mình đẹp.
Một người nắm tay Chuyên – hơi mạnh khiến sắc mặt Chuyên đanh lại – ra vẻ
như tình thân.
“Dung nghĩ coi anh nói có phải không. Ngày xưa cái chết treo sợi tóc trên
đầu anh, mấy thẳng nầy ngồi ở Saigòn nếu mà còn ăn hối lộ thì ngày nay đâu xứng
đáng được ngồi ăn với anh, phải không? Tụi nó phải sao sao đó mới được ngồi
chung bàn với anh chứ?
Chuyên cố gắng điều khiển bắp thịt mặt để tạo vẻ mỉm cười, ngó xuống chỗ
cườm tay bị nắm, cánh tay thô bạo được tự động gở ra. Chuyên thường có những cử
chỉ như vậy. Nàng dùng mắt để nói, để ra lệnh hơn là dùng lời.
Tất cả đều là chuyện đã qua. Mấy chú mấy bác đều xứng đáng cả. Xứng đáng nên
Trời Phật độ qua được cái ải bảy mươi lăm, được đến xứ này an lành. Xin phép
mấy chú mấy bác có cần gì nữa cháu mang ra.
“Cô Dung nói đúng và hay quá,” một người nào đó sợ mình bị quên cố nói lớn,
tay cầm đũa quơ quơ, thật buồn cười. Bây giờ không phải là lúc so đo chuyện
trong quá khứ. Mà thôi, xin cô Dung cho chúng tôi một lượt bia nữa. Mỗi người
một lon. Uống nha anh em, nói chuyện xưa chẳng đâu vào đâu thêm mích lòng nhau.
Chỉ tổ cho cô Dung cười mũi chúng mình thôi. Bàn tiệc chớ không phải là chỗ
tranh hơn thua chuyên xưa cũ”.
“Cô cười càng tốt, có sao đâu,” tiếng ai đó rất oai hùng, bất cần. “Người
đẹp cười mình đỡ hơn là người xấu cười. Cười đi cô Dung, Tôi thích được ngắm cô
cười”.
Chuyên đếm người để khóa lại những lời tán tụng lả lơi có khuynh hướng càng
lúc càng bành trướng.
Năm, sáu, bảy… Vậy là thêm bảy lon bia nữa”, nàng lấy lòng khách “Xin các
chú các bác đợi cho một chút, cháu sẽ đem ra ngay. Hôm nay khách đông quá, bốn
người mà chạy bàn không xuể”.
Vậy đó, tôi không biết tôi đang hành nghề gì đây. Thiên hạ lẫn lộn giữa một
cô bồi bàn có bổn phận bưng dọn thức ăn cho thực khách và một cô gái bán bar
trong các quán rượu Việt Nam ngày trước. Vậy đó những anh hùng về già, quên
khuấy khoảng cách mười lăm năm đã qua, tưởng chừng đâu như mới hôm qua mình còn
ngồi trên trước trong một dinh, một phủ nào. Tôi thông cảm với thái độ quên
khuấy thời gian, lẫn lộn không gian của họ. Cha tôi cũng vậy, ông hay nói về
chuyện oai hùng quá khứ của mình. Ông thường lập lại những điều mà bọn trẻ
chúng tôi không muốn nghe vì quá xa lạ. Xa lạ về cả sự kiện lẫn thái độ của con
người lúc đó. Hai thế hệ, hai hoàn cảnh vô cùng khác biệt, làm sao chúng ta có
cùng một kỷ niệm mà quý vị già cứ bắt lớp trẻ chúng tôi nghe về những kỷ niệm
của quý vị, những kỷ niệm, nói cùng mà nghe, vừa không thể kiểm chứng, vừa có
tính cách tự cao tự đại về cá nhân mà ai nghe qua hai lần cũng chán.
Chúng tôi không biết chuyện các ông Thủ Tướng, các ông Tổng Thống, các ông
Tổng Trưởng cũ, chúng tôi cũng không biết tên các ông Tướng, ông Tá cũ, thế mà
cha tôi mỗi lần có dịp là nhắc tới những tên tuổi xa lạ này, với một ánh mắt
sáng ngời đáng tội nghiệp và một giọng nói bỗng nhiên cao hẳn lên. Chúng tôi
những người lớn lên sau cuộc chiến đã chấm dứt. Những điều chúng tôi đối đầu
khác xa một trời một vực với những điều các chú các bác phải đối đầu. ngày
trước lạnh lùng giết nhau trong cái dửng dưng của không hận thù, ngày nay lạnh
lùng làm khổ nhau đến chết trong bầu không khí tràn đầy thù hận âm ỉ. Các chú
các bác mau chân nhanh tay chạy vọt qua đây đâu thấy chúng tôi bị hành hạ đủ
điều đâu…
Chuyên mở freezer lấy mấy chùm bia lạnh, Đằng kia ông chủ tiệm đang cằn nhằn
một thằng Mễ, vì nó rửa rau quá lâu, quá kỹ, kỳ cọ từng gốc rau, từng bẹ lá,
tốn thì giờ và tốn nước. Nàng nói khi bước ra ngoài, đụng mặt ông chủ.
“Ông Tâm ơi, hết bia rồi đó nhá, gọi điện thoại kêu tụi nó đem lại là vừa
đoa”.
“Cám ơn cô Chuyên, à quên nữa cô Dung, cô biết việc ghê”, ông chủ đương bừng
bừng sát khí, mặt tươi rói ngay, giọng vừa ngọt vừa ởm ờ.” Sẵn bữa nay vợ tôi
đi vắng cô lên làm bà chủ ngày nay đi nhe. Tập dần là vừa.”
Đó cha thấy không, cha còn đẩy con vào hoàn cảnh phải đi làm nữa thôi? Cha
chỉ lo ôm cái tiệm của cha, cha chỉ lo sao cho êm ấm gia đình mới của cha thôi.
Cha quên tụi con rồi. Cha quên mình còn hai đứa con mới qua, đang cần mọi thứ
tình thương tới những sự giúp đỡ nhỏ nhoi cần thiết để bước vào đời. Giống như
cha bòn mót từ chút thời gian để riêng lo cho cái tiệm của riêng cha, thiên hạ
ăn gian từ lời nói dối với con gái của cha, cha có biết không? Nếu con không
làm công cho họ đời thuở nào họ dám nói ởm ờ kiểu đó. Mập béo gì mà phải gài
nhau một vài chữ mới thỏa lòng? Người ta chỉ nghĩ đến cái sướng khoái của riêng
mình mà quên nỗi chán chường và bẽ bàng của người khác.
“Ông Tâm nói gì cơ ạ”. Chuyên lên giọng, biểu lộ việc không vừa ý của một cô
gái đẹp làm nghiêm. Tôi nghe không rõ vì quán ồn quá!
“Tôi muốn nhờ cô bữa nay quán xuyến giùm luôn cả chuyện order hàng và coi
chừng tổng quát cửa tiệm vậy mà”, ông chủ tiệm phở đỏ mặt chống chế. “Thấy cô
có vẻ biết chú ý tới những việc mà tiệm mình cần phải làm.”
“Ông Tâm chọn lầm người rồi”, Chuyên quyết liệt nhưng vẫn từ tốn trong lời
nói. “Tôi mới vô làm chưa quen hết chuyện chạy bàn làm sao rành nấy chuyện khác
được. Ông Tâm chỉ định người khác đi.”
“Thấy em có khả năng tôi mới chỉ định”, ông chủ cố vớt vát. “Sao bao nhiêu
người khác, tôi không nhắc đến? Có nhiệm vụ mới có thêm tiền”.
“Cám ơn ông Tâm, tôi chưa quen với mấy chuyện đó”, vừa dợm bước đi Chuyên
vừa nói thêm với một nụ cười để không khí không quá nặng nề. “Nhưng hình như
ông Tâm quên giao ước ban đầu của hai bên rồi đó nhe!”
Người chủ trở mặt tức thì, đôi mắt lạnh tanh, trở vè địa vị của người có tiền,
có quyền.
“Thôi mấy cái chuyện nhỏ mọn mình nói sau, bây giờ cô làm ơn ra hai cái bàn
quen kía xem họ có cần gì không. Nãy giờ tôi thấy hình như là họ giơ tay lên
ngoắc nhiều lần rồi đấy. Bữa nay đông khách quá mà bà xã tôi lại bỏ đi làm tóc.
Bực thiệt”.
Chuyên chán nản quay ra. Bực thì bực. Nhưng đâu có nghĩa nhân dịp vợ đi vắng
dở trò thả dê dò ý trước. Nếu tôi không phản đối ngay bây giờ thì ông ta đã tấn
công hòa bình thêm. Tôi biết chắc chắn như vậy. Từ anh-em người lớn kẻ nhỏ đến
anh-em bồ bịch đâu có bao nhiêu xa.
Bên ngoài vẫn là không khí ồn ào muôn thuở. Vẫn là nguyên nhân để Chuyên
thấy rằng mình không thuộc thế giới nầy. Thế giới của những bon chen, vụ lợi đủ
cách. Tiếc rằng tôi giống tính mẹ, giống cung cách ở đời của mẹ nên không cảm
thấy thoải mái khi lọt vào đây, và tôi cũng không thể dửng dưng bỏ qua coi như
không có trước những điều trái ý. Sao tôi không học được cách sống của con nhỏ
Trang kia chứ? Coi đời như pha. Coi lời nói như gió thoảng. Coi một trăm cái
nắm tay như bụi cát tắp vào. Có ai trách gió tạt vào mặt mình đâu? Mấy ai càm
ràm về việc bụi lỡ bay lên tắp vào chân tay ta đâu? Tại tôi mang cái nề nếp
Đông Phương trật thời khi xưa mẹ tôi đã nhồi nhét vào đầu óc lúc con bà còn non
nớt ở bậc Tiểu Học mà bao nhiêu năm trời khó khăn trong cuộc sống ở bên kia vẫn
không làm mờ phai hay méo mó đi được? Tại tôi không biết điều chỉnh nhân quan
để phù hợp với cuộc đời mới bon chen bên này? Mà xét cho cùng cuộc đời này chỗ
nào lại chẳng bon chen? Bon chen từ lời nói, cái va chạm, đến một chút tự hào,
đó là chưa kể cái bon chen lớn nhất, tiền bac…
Vẫn những giọng thân tình mặc dầu Chuyên chỉ biết mặt mà không biết tên
người đối thoại.
“Dung cho anh ly cà phê đen”
“Dung cho anh xin cái muỗng, ớt trái…”
“Dung lại đây, anh order!”
Dung! Dung! và Dung! Những khuôn mặt mang nụ cười nham nhở. Những hàm răng
cáu bợn thức ăn. Những hơi thở nồng hơi bia xú với thực phẩm chưa kịp tiêu hóa,
tạo thành mùi cám heo lâu ngày, chuyển mùi. Chuyên muốn đẩy bật tung những cái
bàn trước mặt, Chuyên muốn gạt phắc những chúng sinh lô nhô chung quanh sang
một bên để chạy mau về phòng mình nằm sãi tay thở những hơi dài trút hết những
ưu sầu, chán chường ra khỏi tâm tư. Bỏ hết. Quên hết.
Tiếng ồn ào mỗi lúc một tăng. Chuyên quay cuồng, mệt mỏi. Chung quanh không
còn ai nữa.
Khoa đứng dậy khi Chuyên xách bóp bước ra khỏi quầy. Buổi tối tuy khách đã
thưa thớt nhưng quán vẫn còn một hai bàn dở dang tiệc rượu. Những thực khách
thanh niên nhiều thì giờ trước mặt để tiêu pha, không có quá khứ sau lưng để đè
nặng.
Gió lạnh và sương đêm khiến Chuyên rùng mình, nàng nói với Khoa
“Em đi về một mình được rồi, đêm lạnh lẽo thật nhưng anh mất thì giờ quá
nhiều chờ đợi còn thì giờ đâu học hành?”
Khoa đi sát vào người yêu hơn.
“Lạnh, mất thì giờ không thành vấn đề. Cái điều lo âu nhất ở anh là bản mặt
nọng lợn của thằng chủ em. Nó ngó em theo cái chiều như ta đây là chủ toàn thể
em, anh không chịu được cái nhìn đó”.
“Thôi đi ông mãnh, Chuyên cố gắng nói giọng thiệt vui. Ngó hay nói, hay đụng
thì đã mất đi chút nào kia chứ. Em biết giữ thân. Nếu có gì thì đã có gì ngay
từ ở Việt Nam hay lúc rảnh rỗi nằm bên Phi kia. Còn bây giờ thì anh khỏi lo”.
“Một trăm cô, cô nào cũng thế, nói thì hay lắm, Khoa cười, anh hít hít vai
mình vào vai bạn. Nhưng rồi từng bước từng bước một…tới lúc nào đó xa người
yêu”.
Chuyên ngó lên bầu trời, ít khi có dịp ngó trời về đêm. Ánh sáng đô thị chói
ngời tinh đẩu, sao cũng thường lặn vào trong mây, bữa nay lại có vài ngôi sao
lấp lánh, đẹp thật, bầu trời đen mờ điểm một vài ngôi sao le lói. Nhưng sao tôi
như những vì sao đơn lẻ kia? Càng lúc càng mờ đi, càng thấy chung quanh mình
không ai tha thiết thiệt tình. Khoa. Khoa. Khoa là người yêu của tôi thật sao?
Chưa bao giờ tôi thấy lòng mình rung động tuyệt cùng khi có Khoa bên cạnh. Cũng
chưa bao giờ tôi thấy hé lên chút niềm yêu thương Khoa mà không có hình ảnh
đáng thương của Hùng hiện lên cùng một lúc. Tôi chỉ thương hại anh mà thôi, anh
biết không? Tôi chỉ cần anh để có người rước đèn. Tôi còn chưa biết nếu cha tôi
bắt gả cho anh tôi sẽ phản ứng như thế nào đây. Sao mà tôi khổ quá vậy!
“Anh khinh thường Chuyên thì được, anh khinh thường đàn bà coi chừng Hội Phụ
Nữ đả đảo anh bây giờ. Đời mấy ai dám nói mình giữ mãi lời hứa. Hoàn cảnh khắc
nghiệt lắm anh, qua đây lâu anh không tưởng tượng được những khó khăn của người
khác đâu”.
Khoa mở cho Chuyên một viên kẹo chocolat bọc rượu.
“Anh thì anh tin tưởng lòng mình. Không yêu thì thôi. Nhưng yêu thì sống
chết cho người yêu”.
“Nhưng anh không tin tưởng người anh yêu?”
“…Em muốn nói người yêu của anh? Vâng tin em thì tin nhưng nhìn cái thằng
cha Tâm anh muốn ứa gan. Mà em nên nghỉ làm nghề nầy đi thì vừa. Mấy thằng cha
già ngồi cái bàn bảy tên anh ước sức muốn đục cho mỗi thằng một đục vô mặt”.
“Họ chỉ ba hoa lỗ miệng thôi nhằm nhò gì”?
“Hồi nãy thấy nó nắm tay em anh đã đứng dậy. Sau thấy nó buông ra anh mới
yên bụng ngồi xuống”.
Chuyên thúc cánh chỏ vào hông bạn, tưởng thưởng.
“Mà cái thằng nhóc kêu em bằng Chuyên nầy Chuyên nọ, nó là ai mà coi bộ em
thân mật với nó vậy? Khoa hỏi.
“Đó là con bà Tư bán tạp hóa ở ngoài đầu ngõ hồi ở bên Việt Nam. Chuyên vừa
nói vừa choàng tay qua hông Khoa. Nó mới theo gia đình qua đây tháng trước. Chị
nó bảo lãnh cho cha mẹ, nó ở chung một hộ nên được đi theo. Gặp em ở đây nó
mừng quá nhìn bà con chòm xóm vậy mà. Cái ông nầy hỏi kỹ quá. Bộ sợ mất hả?
Khoa kéo Chuyên đứng lại, đưa tay kéo cằm nàng lên. Đừng có thân mật với nó
quá nhe. Như hồi nãy là coi không được đó, Nó cở tuổi của em.
Tôi không ưa thái độ đó của Khoa. Anh tưởng nói như vậy là tôi cảm động vì
anh quá yêu tôi hay sao? Yêu không phải vậy. Tôi cũng là người. Tôi có những
cách xử thế tiếp vật theo cách tôi. Anh đứng ngoài nhìn bằng cặp mắt chủ nhân
sợ bị mất cắp món đồ sở hữu làm cho tôi khó chịu quá anh biết không? Ngày sau
nếu chẳng may mà thành vợ chồng anh ghen hơn nữa thì ai mà chịu nổi. Sang đây
lâu rồi sao mà cổ hủ quá. Phải tin tưởng người mình yêu chứ!
Chuyên giựt mạnh cằm mình ra, đi mau về phía chỗ đậu xe. Gió thổi bung mái
tóc, nhiều sợi lòa xòa xuống trán cũng không buồn vén lên. Bực mình. Càng ngày
càng thêm chuyện bực mình. Thằng cha chủ. Mấy thằng bồi và nấu ăn làm chung.
Khách khứa. Bây giờ lại thêm Khoa. Tôi có phải là con người hay không chứ?
Trong tất cả những người đó có ai coi tôi thật sự là con người không, hay đối
với họ tôi chỉ là một viên ngọc quý cần phải bỏ vô túi cho chắc chắn? Quý cách
mấy tôi cũng không muốn làm viên ngọc. Tôi chỉ muốn làm con người mà thôi, một
con người thật sự, có đầy đủ tự do. Tự do trong suy nghĩ và trong hành động.
Cho hai tay vào túi, Khoa lủi thủi đi theo sau. Hình như lúc nầy Chuyên dễ
giận hờn. Có điều gì thay đổi trong tâm tư một cô gái, tạo nên hai thái độ khác
biệt, khi còn ở trong nhà với khi nàng bước vào đời, dầu chỉ một bước thật
ngắn. Bây giờ Chuyên không còn nụ cười tươi như trước, giọng nói lại chua chát.
Sóng đời đã cuốn tâm tình nàng xa dần tôi rồi hay sao?
Những vì sao trên trời đã tắt. Chuyên mở bóp tìm xâu chìa khóa, không nói
một lời. Khoa đứng bên nàng theo dỏi từng cử chỉ. Xót xa. Cách biệt.
Nhưng rồi đến Mỹ tôi bị cuốn hút theo vào đời sống bận bịu. Mấy tháng đầu
mỗi tuần một thơ, rồi cả tháng mới viết nỗi nửa trang, ba tháng nay chưa viết
đước chữ nào. Tình yêu trong tôi không giảm, nhưng sự mời mọc chờ đón của Khoa,
chiếm hết thời gian để nhớ về, lấp đầy kín lòng, không còn chỗ cho nỗi mong
chờ. Tôi có đời sống mới, vẫn tôn thờ đời sống cũ trong tâm, nhưng không thể
sống mãi với u sầu để thành quả phụ héo khô chờ đợi người tình. Tôi chưa có gì
với Khoa, chỉ giao thiệp bạn bè của đời sống văn minh: bowling, nghe ca nhạc,
đi khiêu vũ, dự party, shopping. Ở đâu chúng tôi cũng tươi cười giới thiệu nhau
như bạn thân và luôn luôn tôi nói bóng gió cho mọi người biết trong tim tôi
hình ảnh Hùng còn ở Việt Nam không thể xóa nhòa, không thể thay thế.
Tình cảm tôi giả dối với lòng tôi. Chạy theo đời mới nhưng mặc cảm với đời
cũ? Tôi níu kéo quá khứ như một cái phao ngăn chặn đời chìm xuống dưới muôn
trùng lớp sóng của những cuộc vui sang trọng, chói lòa mà tôi không thể tưởng
tượng ra được khi còn ở Việt Nam. Tôi thích đọc thơ của Hùng, ngấu nghiến những
câu tình tứ yêu thương gởi từ tận bên kia trời xa thẳm. Tôi hãnh diện vì được
nhớ, được thương nhưng tôi cũng vui thích khi được Khoa đón, Khoa đưa. Tôi cho
là chuyện đương nhiên khi được Khoa mời mọc, quí trọng. Những lần va chạm tay
ban đầu tình cờ có tính toán, những lần nắm tay tha thiết cố tình, những bàn
tay dìu hông âu yếm Tây phương xóa tan trong tôi lúc đó, những điều thiết tha
đã viết cho người yêu bên kia trời. Tôi quên, Tôi cởi lớp. Tôi đứt đoạn với quá
khứ, để thành tôi, Chuyên của hiện tại.
Lắm đêm, một mình trước bàn học, đứa em nhỏ đã cong lưng ôm con gấu ngủ ngon
lành, tôi phân tách lòng mình và ước ao Hùng bỏ cuộc, quên tôi để tôi đỡ gánh
gánh nặng mặc cảm phản bội. Tôi sống trong sự mâu thuẫn thường trực, miệng lòng
nói không yêu, nhấn mạnh trên tư cách bạn bè, nhưng nhận lời đi đây đó. Viết
thư kể lể nhớ nhung, nhưng khi buồn bực tôi quên tất cả để quăng mình vào từng
từng lớp lớp bủa vây của hiện tại. Tôi biện minh cho cha. Ai có hoàn cảnh quyễn
rũ mới mà không bỏ cuộc sau những năm tháng vô vọng đợi chờ? Tôi còn vậy, huống
chi cha, đàn ông đang ở tuổi trung niên. Biện hộ như để gỡ tội mình. Thông cảm
như xóa tan mặc cảm tội lỗi khi được mời mọc cầu xin.
Thơ nhỏ Bình tới đúng lúc, chỉ chờ có vậy, không trách phiền. Hùng có lý do,
người yêu nghèo khổ trong vòng tay vẫn hơn một bóng hình sang trọng nhưng xa
xôi diệu viễn, mờ nhạt khói sương không biết bao giờ trở thành hiện thực. Và
biết đâu được biến thiên của cuộc đời? Yêu nhau ngày xưa, tình ý vô vàn ngày
trước, đồng ý. Nhưng tình yêu như một sinh vật sinh ra, trưởng thành, sinh lực
lên đến cực độ rồi héo tàn nếu không được vun phân tưới nước. Biết bao nhiêu
cuộc tình tàn úa quanh tôi mặc dầu hai người yêu ở cạnh bên nhau, huống hồ gì
thời gian cách trở, không gian muôn trùng. Tôi không tin tôi. Tại sao tôi bắt
Hùng ấp ôm hy vong? Chuyện phải vậy thôi. Trách phiền chỉ làm khổ mình vô ích.
Tôi sẽ gởi về một món quà gì đó rất có ý nghĩa nói lên sự thông cảm, tha thứ và
có tác dụng gợi ý về cuộc tình ngày trước. Hùng sẽ nghĩ tới sự rộng lượng của
tôi, sẽ an tâm xây đời đời nhưng lòng anh luôn luôn nhớ, phục tôi. Và tôi khỏi
thắc mắc gì về những điều tôi làm bên này. Gánh nặng trút xuống ngon lành. An
tâm, thoải mái.
Tôi lấy giấy mực ra, định viết một bức thư thật cao cả, thật tình tứ, thật
cảm thông, bỗng nhiên nước mắt từ vực sâu đau khổ tràn ra không thể cầm được.
Thế là chấm dứt cuộc tình, thế là bay bỗng khung trời cũ trong đó tôi e ấp nhận
với nỗi bàng hoàng thích thú nụ hôn đầu đời ở khu Đức Mẹ Fatima bên Bình Triệu,
tiếp theo là những nụ hôn nồng cháy rung động toàn thân ở hồ tắm Đại Đồng, ở
trong khu vườn chỗ cư xá Thanh Đa, một ngôi chùa vắng ở vùng Thủ Đức. Quá khứ
bị vùi chôn ngay khi Hùng chia tay tôi ở chợ Sài gòn, đứng nhìn tôi bên dưới,
tôi ngồi trên xe bus nước mắt lưng tròng. Quá khứ đã bị hòa tan theo thời gian
và sự xa cách. Hùng có lý do để bỏ cuộc. Tôi chắc đâu mình vững lòng chờ đợi.
Hòn đá Vọng Phu ngày xưa có được trạng thái vững tin, biến niềm tin về người
yêu, người chồng- và cả chính mình- thành đã chắc là bên trong tâm hồn người cô
phụ đáng thương kia đã trãi qua những trận chiến kinh hoàng và tôi chắc chắn
rằng nàng đã được hổ trợ bằng những cặp mắt dòm ngó, nghi kỵ của những người
chung quanh và được bảo vệ bằng cuộc sống nghèo nàn, đơn giản. Tôi, tôi không
có những thứ khí giới cần thiết đó ở đây. Tôi bị đẩy xô để làm như thiên hạ,
sống theo cuộc đời vật chất mới, quần mới áo và những cuộc vui kích động của
lứa tuổi tôi. Hùng không lỗi khi xé tan khẩu ước cuộc tình. Tôi không có lỗi
khi chỉ là một con vật nhỏ dật dờ theo con sóng đời trôi dạt. Nhưng sao tôi
nghe muôn ngang đổ vỡ tàn khốc trong hồn, nghe hụt hẫng như mình không còn quá
khứ, hôm qua được sanh ra và hôm nay là tôi của hiện tại, tâm hồn trống không….
Chuyên đứng dậy xếp ngay ngắn mấy cuốn sách. Những cuốn sách thần diệu hóa giải
những giờ phút trong rừng mơ mộng về quê cũ và về cuộc tình, giờ trở thành trơ
trẻn lảng nhách. Bức thư mới viết được mấy dòng vẫn còn đó trước mắt nhưng
không thể nào hoàn thành hôm nay. Lạ lùng. Chuyện mong chờ được xẩy ra, giờ xảy
đến lại nghe bùi ngùi. Một cảm giác vừa thoải mái, nhẹ nhàng vừa bực bực nho
nhỏ hòa lẫn nhau kéo theo những giọt nước mắt và nụ cười nhếch môi.
“Mẹ ơi!” Chuyên kêu lên nho nhỏ. “Mẹ không hiện diện tại đây để con hỏi phải
hành động thế nào cho đúng. Mẹ ở xa quá con không kể lễ được nỗi niềm. Ra đi
cảm thấy cuộc tình bay bỗng, quê người con chỉ còn kỷ niệm làm món tài sản cuối
cùng, giờ kỷ niệm cũng bay theo hoàn cảnh thực tế của người yêu. Mẹ! Tại sao mẹ
không qua đây sớm để con được gục đầu vào vai khóc cho vơi nỗi niềm u uất?”
Chuyên đưa tay vặn tắt đèn. Ánh sáng vàng vọt từ một ngọn đèn đường phía xa
xa chỉ đủ giúp Chuyên đi lại khoanh mình trên nệm. Trong bóng đêm, Chuyên nghe
tiếng thở dài của mình cùng nhịp với hơi thở mạnh chìm sâu trong giấc mơ của
đứa em cùng cha khác mẹ.
“Thôi thế cũng xong! Cho qua luôn”, nàng nói như để an ủi mình. Khỏi bận
tâm, bận lòng. Rồi với thời gian mọi chuyện sẽ vào quên lãng, tới già, con cháu
đàn đống sống đời tha hương viễn xứ, có nhớ về những kỷ niệm đời mình cũng sẽ
quay lưng lại, không dám lục lọi vào trong sâu cùng của ký ức. Còn Hùng sẽ lụm
khụm với gánh nặng nghèo khó ở vùng trời xa. Một lúc nào đó người nầy nhớ đến
người kia chỉ còn chép miệng than thầm cho quá khứ, xa xưa, duyên mà không nợ…
Tiếng xe lửa hú lên một hồi còi não nuột trong đêm vắng. Và Chuyên bật khóc.
Tiếng khóc nghe rõ mồn một giữa khuya, sụt sùi. Gường bên cạnh đứa em nhỏ cựa
mình, ú ớ.
Buổi tối LA nhộn nhịp đầy ánh đèn. Ánh đèn giăng mắc trên không soi sáng một
vùng trời, ánh đèn trải dài bất cứ một xa lộ nào bằng hàng hãng dãy dãy xe cộ.
Ba tháng nay mình ở trong thân thể con quái vật lân tinh khổng lồ kỳ dị đó. Lái
xe mà Vũ tự hỏi sao lại có cái xứ dân đông như vậy, mà giàu sang như vậy, xài
bất cứ thứ gì cũng phủ phê không tiết kiệm, hay là nhà nước càng cho dân chúng
xài thả cửa thì dân chúng càng mau làm giàu. Chẳng bù lại những cấm đoán tiết
kiệm trồng lên cổ dân chúng bao nhiêu thì dân chúng càng nghèo khổ bấy nhiêu.
Vũ cười cười, mình ở đây nhưng thuộc thành phần khác nên không giàu. Chạy cơm
chạy gạo nên không thấy thành phố về đêm bao giờ, cũng không thấy dạng tươi tắn
của nó lúc ngày mới lên, có chăng là một hai lần thấy nó vào lúc trời bắt đầu
chiều với hàng ngàn dãy xe bò thật chậm ra khỏi thành phố…Lấy lối ra khỏi xa lộ
vào một khu phụ cận gần xóm Mễ, Vũ về nhà. Những căn nhà chung quanh u tối,
phần nhiều đèn phía trước, không được thắp hay leo lét những bóng nhỏ mù mờ. Sự
tồi tàn nghèo khổ có thể thấy được ngay trên hình thức tiêu thụ ánh sáng và
tình trạng vệ sinh ở hai bên vệ đường. Như thường lệ, Vũ đậu xe dưới lòng
đường. Hôm nay ngày chẵn, đậu phía bên tay mặt. Vũ nghĩ thầm, như vậy càng dễ,
khỏi lo thức dậy sớm dời xe cho người ta quét đường. Xách cái hộp đựng thức ăn
trưa, Vũ bước mau lên con đường dẫn vào nhà bằng phía cửa hông. Trước khi tra chìa
khóa vào ổ, Vũ tiếc trách mình đã không ngừng lại nơi nào đó mua vài miếng gà
chiên về cho Martha. Chắc giờ này nàng chưa ngủ. Mấy tháng nay đi lúc mặt trời
sắp mọc mình có dành chút thì giờ nào cho Martha đâu. May quá hôm nay thằng
trưởng toán cho cả đoàn biết phải về nửa chừng vì hết việc bất thình lình. Vậy
là sướng rồi. Mới biết thời học sinh không có tiền vậy mà quí, mà tiên. Ra
trường đi làm tuy rủng rỉnh nhưng phải gánh trên đầu bao nhiêu là trách nhiệm.
Mở cửa ngõ vào nhà Vũ tưởng tượng ra đôi mắt đen lánh tròn to biểu lộ sự ngạc
nhiên vô cùng của người yêu. Nhà vắng, chỉ có ánh đèn trong phòng mình. Vậy là
Martha còn thức. Sao lại có tiếng xù xì, chắc nó lại bê cái ti vi nhỏ mượn của
thằng em coi phim trễ rồi. Vũ muốn làm vợ ngạc nhiên hơn nên tra thật nhẹ chìa
khóa vào cửa. Tiếng tách vừa nổi lên thì cũng là lúc đèn trong phòng chợt tắt
ngấm và có tiếng động như người phóng ra ngoài cửa sổ đã mở sẵn. Vũ nghe tim
mình se thắt như là có muôn ngàn lưỡi dao đâm vào thân thể. Chắc một tên lưu
manh nào đã thừa lúc Martha ngủ mê để cửa nên vào trộm. Không biết nó có làm gì
bậy không
“Martha, Martha…m có sao không? Vũ kêu thảng thốt.
Có tiếng ú ớ…Vũ tìm nút bật đèn. Chưa quen lắm với vị trí chính xác của chỗ
bật đèn nên cả phút sau ánh sáng mới trở về căn phòng. Martha đó, nàng thu mình
co ro trong chiếc khăn trải giường.
Vũ chợt hiểu…hẳng có trộm đạo gì, chỉ có người vợ khác màu da trao tình yêu
của nàng cho một người nào đó. Vũ muốn bạt tai vợ, con nhỏ từng thốt ra bao
nhiêu lời âu yếm trên cặp môi mọng của khuôn mặt tiên nữ ngây thơ. Bây giờ cũng
chính nơi đó cho người ta hút mật mà Vũ thường nói mình may mắn là người độc
nhất được hưởng và cũng là nguyên động lực khiến Vũ tận lực lăn xả vào đời
bương chải. Sao lại có chuyện lạ như vậy chớ? Bầu đã bốn tháng rồi, bụng cũng
đã thấy rõ ràng sao còn đành làm khổ đứa con còn trong trứng, sao đành quên
người yêu của mình thức suốt đêm để lo cho tương lai, sao có người lại chịu dan
díu với thiếu phụ đã có chồng và đang mang mển. Sung sướng gì? Phải chi không thấy
cái bụng u u thì chạy theo cũng còn khả dĩ. Vũ chửi thề bằng tiếng Việt, đm tao
giết mày, nhưng rồi lại thấy mình vô lý, giết Martha người phản bội đã đành
nhưng cũng là giết luôn đứa con chưa có dịp thấy vũ trụ này và nhất là mình
phải giết mình sau đó. Vô lý! Không thể đốt tan đời ba người chỉ vì hành động
ham hố của một người dưng nước lã không liên quan chi tới mình.
“Martha, em điên rồi” Vũ nói với Martha bằng cặp mắt ráo hoảnh khi kềm sự
tức giận xuống. “Dầu thấy tận mắt anh cũng không thể tưởng tượng được chuyện
xảy ra”.
Khuôn mặt Martha thật xanh, hai hàng nước mắt lăn nhỏ xuống. Vũ thấy mình
như đoán sai về những diễn biến vừa rồi. Để giải quyết điều nghi ngờ, mà trong
thâm tâm Vũ muốn mình nghi ngờ sai. Vũ giật mạnh tấm khăn trải gường ra khỏi thân
thể Martha. Anh quay đi, thân thể đó đã phơi bày lồ lộ. Trắng đó, mắt đó, nhưng
sao dơ dáng, dại hình. Vậy mà còn để đèn cho được! Chắc là chịu nhau hết mình
nên muốn hưởng luôn khoái cảm bằng thị giác. Vũ lầm lì móc trong túi ra bao
nhiêu tiền anh có, để lên trên bàn ngủ rồi sửa soạn quần áo đem ra xe. Tiếng
khóc của Martha thút thít kể lễ rằng đây là lần đầu, nó là người yêu lúc hai
đứa mới bước vào trung học, nó cạy cửa sổ vào ẩu không được sự đồng thuận. Vũ
nghe tiếng được tiếng mất. Hành động sai quấy nào cũng có lý lẽ biện minh. Tội
lỗi tày trời nào cũng có những điểm ngay tình. Thôi tôi không muốn nghe nữa,
đừng làm tôi sôi máu. Và đừng thị tôi như đứa con nít lên năm.
Cha mẹ Martha lấp ló trước cửa phòng, tiếng hai vợ chồng già xì xào Vũ không
hiểu gì nhưng cũng thầm biết họ đang trách con. Vẫn thấy mình nên tùng theo cơn
giận để khỏi chào, khỏi phân bua giả biệt. Vô ích thôi.
Trên đường xuôi nam về Orange County, Vũ như đi trong mộng, như lạc vào cõi
sương mù. Xe qua khỏi ngã rẽ vào phi trường đã lâu mà Vũ vẫn còn bàng hoàng.
Trí anh đọng lại. không đủ sáng suốt để biết mình phải làm gì.
Vậy là những dự định tương lai, viễn ảnh một cuộc đời cực nhọc nhưng thắm
đượm tình thương yêu phải tan lìa. Vô lý là bước ngoặc cuộc đời mình lại tùy
thuộc một yếu tố không phải do mình quyết định, vô lý là mình cực khổ lo tương
lai hai đứa thì người vợ lại tàn phá đi một cách không tiếc thương. Vũ nhớ tới
lời chị Chuyên cách đây mấy tháng trong điện thoại ngụ ý ngăn chận một cuộc hôn
nhân dị chủng. Có thể chị Chuyên chỉ nghĩ đến những vấn đề không hòa hợp ngôn
ngữ, khác biệt văn hóa cũng như sự khó tương thông giữa hai đàng, nhưng không
thể nào chị Chuyên có thể ngờ đến hành động kỳ quặc của người đàn bà khi lấy
chồng dị chủng. Vũ chớp mắt cố xua đi nỗi buồn thì lại nhớ đến giọt máu của
mình trong bụng Martha. Bỏ đi thì dễ, không liên lạc với nó thì dễ. Chuyện pháp
lý về đứa con hay chuyện pháp lý về tình trạng vợ chồng của hai đứa cũng dễ,
nhưng quên một giòng máu của mình trong bụng một người đàn bà mà mình chắc rằng
sẽ lăng nhăng tình ái không phải là chuyện dễ dàng.
Trước mắt Vũ hiện lên hàng đàn thân thể gầy yếu trơ xương của biết bao đứa
trẻ không cha, đứng chầu chực kế bên bàn ăn của người dư tiền khi Vũ còn ở Sài
gòn. Chúng có thể còn khá hơn con Vũ sau nầy vì may mắn được mẹ Việt Nam chăm
sóc. Còn Martha mới mười chín tuổi đã vậy thì hình ảnh đứa con sau nầy chắc bi
đát hơn nhiều. Bất giác Vũ ứa nước mắt, rà thắng muốn kiếm lối ra để quanh trở
lại nhưng rồi nhấn ga chạy thẳng. Con người ta không thẻ bước lên sự xấu hổ,
tủi nhục của mình nhân danh bất cứ lý do gì.
Chuyên đưa mấy ngón tay quẹt quẹt những giọt nước đọng ngoài thành ly, hơi
lạnh chuyển vào đầu Chuyên một cảm giác nhè nhẹ.
“Vũ bỏ đi là phải”, nàng tán đồng quyết định của em. Khi tình yêu không còn
gì sống bằng tình nghĩa. Sự dối trá chỉ đem đến địa ngục mà thôi. Vài tháng nữa
Vũ gọi điện thoại về Martha giải quyết chuyện đứa con cũng đâu có muộn”.
“Chị Chuyên có thấy rằng tha thứ là hay không”, Vũ rụt rè hỏi. “Em muốn hy
sinh mình cho con”.
Ngó chăm chăm vào ly nước. Chuyên tránh nhìn Vũ.
“Không ai trả lời được ngoài Vũ. Chính Vũ sẽ gánh vác hậu quả về đời mình.
Ai nại lý do gì cũng là để biện minh cho giải pháp của họ thôi. Theo chị, tha
thứ nếu được thi hành, không hay cũng không dở, tùy theo tính khí của mỗi
người. Chị biết Vũ lý tưởng, cứng cỏi, nếu tha thứ, chị nghĩ chắc Vũ tha thứ
nửa vời thôi. Rồi cũng chẳng đâu vào đâu”.
“Nghĩa là chị nói em sẽ quên lỗi lầm của Martha nhưng sẽ không trở về sống
chung trở lại?”
“Chính đó mới là vấn đề”, Chuyên nói mà vẫn không ngó lên. “Về lại sống
chung với nhau mới quan trọng. Quên lỗi hay nhớ lỗi cũng thế mà thôi. Chi bằng
Vũ coi như không có giọt máu kia của mình, ở đây tìm việc lo cho tương lai.
Chuyện phải tới sau nầy sẽ tới”.
Vũ đứng dậy đốt thuốc, ánh mắt Chuyên không vừa ý ngó theo.
Có thể sau này chị giới thiệu cho một cô nào vừa ý khá hơn nàng Martha. Biết
đâu, phải, biết đâu?
Phun hơi thuốc dầy lên không Vũ cố gắng cười:
“Em còn phong độ lắm phải không chị, đâu có ai biết em đã một đời vợ đâu, dư
sức lập lại cuộc đời phải không chị?
Chuyên đứng dậy theo Vũ tiếp:
“Đời sống lúc nào cũng có hai mặt. Cái khổ chỉ cho nó tác động một thời gian
thôi. Đừng kê vai cõng, cũng đừng đưa lưng gánh nó suốt đời. Em thấy đó chuyện
trên biển của chị em mình! Nếu sống bằng cái đau của quá khứ chắc chị em mình
đã không sống nổi.
Ngồi lại xuống salon, nhưng bằng một cái ghế khác, Vũ nhìn Chuyên thương
hại. Tội nghiệp chị tôi. Chuyện trên biển nặng nề là chị, chứ em mà nhằm nhò
gì. Chị ghép em vào cho nhẹ nỗi buồn khổ đắng cay của chị.
“Chị Chuyên ầy. Sau này em có nên nhìn con em không. Em sợ nó giống tánh mẹ
nó, không biết phải trái. Nếu nhìn phải tính ngay từ bây giờ. Bắt về. Để lại
cho họ nuôi sau này sẽ hư thân mất nết”.
Đưa tay sờ cằm, Chuyên suy nghĩ một lúc rồi mới đáp.
“Đó cũng như chuyện tha thứ mà thôi, không ai quyết định được cho Vũ kể cả
cha mẹ, nếu mẹ ở đây”.
Giơ thẳng hai chân ra gác trên bàn, Vũ nói trong mệt mỏi:
“Em sẽ không bao giờ hỏi ý kiến cha. Cha có nhiều chuyện lo riêng nên quên
mất chúng mình rồi. Mình ở trong nhà nầy được vì cái bổn phận làm cha bắt buộc
thôi, chứ sợi dây liên lạc cha con em coi mòi nó tiêu tan đã từ lâu lắm rồi”.
Nữa, thằng lại đặt vấn đề khó. Tôi cũng thấy cha sao sao ấy. Cha với tôi đã
là những cái bóng không thể nào tương thông được. Mới có một năm mà thằng nầy
tiến về phía thành nhơn mau quá. Nó xác nhận một đều vô cùng chí lý tôi còn
miệng lưỡi nào để nói khác hơn?
Căn nhà chìm trong lặng thinh, ngột ngạt. Không nói ra mà đồng thời hai chị
em đều hình dung rõ ràng trong trí ngôi nhà bên quê hương. Ngôi nhà tràn ngập
tình gia đình. Đứng nép mình bên bờ con sông lớn ngàn đời sóng vỗ. Muôn vạn hạt
nước nhỏ như khói bay bay hợp với sương mù buổi sáng khi qua ghềnh đá giữa dòng
luôn luôn là hình ảnh hấp dẫn cho bất kỳ ai sanh trưởng tại đây.
“Tất cả đều là khói sóng trên sông cả”. Chuyên buột miệng với tiếng thở dài.
“Mất mát, tan biến không thể nào tìm lại được”.
Vũ đứng dậy, bứt rứt. Bỗng nhiên mà thấy nhớ nhà ghê! Nhớ dòng sông cũ. Muốn
tung hê hết, về ở luôn bên ấy…
Nguyễn Văn Sâm
(Port Arthur, Texas, 01-2000)