Tác giả tên thật là Ngô Phương Liên, học Trưng Vương thời
trung học, vượt biển qua Mỹ năm 79. Hiện là cư dân ở Lafayette, Louisiana, còn
vài năm nữa sẽ ... ăn tiền già. Bút hiệu Pha Lê, theo chú giải vui của tác giả,
không phải là trong veo như Pha Lê, mà là... Pha trò và Lê la!
Buổi tối thật im lắng , tháng 4 vẫn còn những cơn gió
lành lạnh của cuối mùa xuân. Tôi ngồi lặng lẽ trước màn ảnh tivi vẫn đang trình
chiếu những chương trình đặc biệt cho ngày 30 tháng 4. Không gian chung quanh
tôi thật êm ả bình an, nhưng lòng tôi thật sự đang cuồn cuộn dậy sóng như những
ngọn thủy triều nhấp nhô khi nhìn lại những hình ảnh, và khi đọc thêm các bài
viết về kỷ niệm của hàng ngàn người Viêt Nam cho một ngày bi thảm, nghiệt ngã :
30 tháng 4 ,1975.
Suốt hơn 45 năm qua, 30 tháng 4 như một dấu mốc lịch sử
mà có lẽ tất cả mọi người Việt Nam đều không thể nào quên. Từ những đổ vỡ,
mất mát cho đến những đau thương, khổ ải, tù đầy, và cả sự chết
chóc luôn được nhắc đến trong sự chua xót, ngậm ngùi mỗi đô tháng 4
về , để rồi chúng ta nhớ đến tháng 4 như một nỗi oan khiêng,
bất hạnh của mọi người Việt lưu vong . Trong tận đáy lòng của mỗi người Việt
Nam chúng ta, 30 tháng 4 không chỉ là một nỗi đau, nhưng còn là một sự tiếc
nuối đến độ ân hận vì chúng ta đã để mất đi một đất nước với một truyền thống
dân tộc hào hùng, với một nền tảng văn hóa giáo dục rất nhân bản . Chúng ta đau
khổ vì ngày 30 tháng 4, nhưng cũng cùng một ngày đó ,75 năm trước đây cả
thế giới hân hoan vui mừng , toàn dân tộc Đức vỡ òa trong niềm hạnh
phúc tột cùng khi nhà độc tài điên loạn Adolf Hitler vừa tự sát, chấm dứt một
chế độ Phát xít độc tài, bạo tàn. Như thế tháng 4 với những biến cố lịch sử trọng
đại không phải chỉ có người Việt Nam chúng ta tưởng nhớ, mà nhiều nơi
trên thế giới cũng đã ghi khắc lại trong những trang sử sách của dân tộc họ.
Nhưng tháng 4 hôm nay bỗng trở thành một trong những
tháng mà toàn thế giới hoang mang hỗn loạn khi cơn Đại Dịch kinh hoàng
Coronavirus pandemic, bùng phát từ thành thố Vũ Hán bên Trung Quốc, đã lây nhiễm
với mức độ khủng khiếp từ Âu sang Á, từ Đông sang Tây, bất kể quốc gia nào,
lãnh thổ nào. Sự lây lan từ nước Ý với con số tử vong tăng vọt từng ngày
theo cấp số nhân , sang đến Pháp, qua Tây Ban Nha , và nhiều quốc gia trong
vùng Bắc Âu đã phải đối mặt với sự lây lan không biên giới của con virus
Covid-19 này.
Rồi nước Mỹ hùng vĩ cũng không thể nào tránh thoát được"
Cô Vy "19 cái xuân xanh này. Trên tấm bản đồ đang trải rộng trước mắt
tôi đều nhuốm một màu, hoặc không đỏ ửng thì cũng vàng cam đến chóng cả mặt. Những
gam màu sắc nói lên mức độ lây nhiễm trầm trọng của mỗi tiểu bang với những dãy
số dài dằng dặt bên dưới báo cáo về mức độ lây lan kinh hoàng của con Virus
Corona . Này là New York với một thống kê đến lạnh gáy vì số người nhiễm bệnh
và số tử vong vẫn đang tăng lên từng ngày. Còn đây California cũng toàn là những
tin tức thật tang thương bi thảm, và nhiều , nhiều lắm ,mỗi một nơi, một vùng
là một hoàn cảnh thê lương, là một thảm trạng đau thương mà suốt hàng bao thế kỷ
chưa từng xảy ra.
Đêm hình như đã khuya lắc, nhưng trên màn ảnh
tivi bản tin thời sự cuối tuần vẫn đang tiếp tục. Mắt tôi cay xé khi một
đoạn phim ngắn chiếu về một chiếc tàu vượt biển mỏng manh bị sóng đánh vỡ , sắp
chìm, và đám Thuyền Nhân nhỏ nhoi, tội nghiệp đáng thương đó đang vùng vẫy
, loi ngoi cố chiến đấu giành lai mạng sống cho chính mình trong nỗi tuyệt
vọng khi cố ngụp lặn cố bơi , cố lết vào bờ . Tim tôi như vừa nhảy sai một nhịp
và như muốn ngừng đập khi trước mắt tôi là hình ảnh những dẫy quan tài xếp
thành hàng dài bên đất nước Ý, hay những thân xác chỉ được quấn vội trong những
tấm vải bạt nằm chồng chất lên nhau vì mức độ tử vong tăng lên từng
ngày, từng giờ ,và tất cả chỉ chờ để được mang vào những lò hỏa
thiêu .
Cái chết đến với con người chúng ta thật bất ngờ và
đôi khi rất thê thảm, nhưng tôi chợt nghiệm ra một sự tương quan thật
kỳ lạ giữa sự tử vong của các thuyền nhân ngày xưa, và của những nạn
nhân Covid-19 hôm nay. Khi những bệnh nhân xác định có mầm mống
Coronavirus trong cơ thể, chẳng cần phân biệt chủng tộc nào, quan điểm
chính trị ra sao, giầu sang hay nghèo khó, ngay tức khắc họ sẽ bị
cách ly với xã hội bên ngoài, và ngay cả với chính những người thân
trong gia đình. Rồi trong suốt thời gian điều tri, họ vẫn hoàn toàn không
có một cơ hội , dù chỉ vài phút ngắn ngủi, gặp lai những người thân thương yêu
. Nếu họ bạc phước và kém may mắn , họ sẽ ra đi trong lẻ loi, cô độc, không một
vòng tay ôm đưa tiễn của thân nhân, không một cái xiết tay vĩnh biệt của bạn
bè., đôi khi không có lấy một lời cầu kinh cho những người xấu số đó.
Tôi lại liên tưởng đến những thuyền nhân Việt Nam khốn
khổ phải rời bỏ đất nước ra đi tìm tự do , họ phải hồi hộp trốn chui trốn
nhủi trong các lùm cây, bụi rậm, trong các túp lều tranh rách nát ven sông mà
thời gian không thể xác định là bao lâu, một ngày , một tuần, hay đôi khi
cả một tháng, trong sự hãi hùng, lo sợ vì không biết sẽ đi về đâu. Họ
không thể, hay đúng ra là không dám liên lac với gia đình vẫn đang từng
giây từng phút nôn nóng trông chờ tin tức người thân của mình trong chuyến hải
hành lành ít , dữ nhiều này. Như thế , thật sự những thuyến nhân này cũng
đang bị " cách ly" với thế giới bên ngoài , với gia đình,
và cả với bạn bè đấy chứ. Rồi khi chiếc thuyền mỏng manh lênh đênh trên
biển cả mênh mông , những thuyền nhân này có thể sẽ phải bỏ mình trước những
cơn sóng gió phong ba vùi dập. Cái chết của họ cũng rất âm thầm, tức tưởi không
một bóng dáng người thân yêu, không cả bạn bè đưa tiễn, cũng không một
chút nhang khói, hoặc một lời cầu siêu cho họ.
Tháng 4 với tôi vẫn đầy ăm ắp những kỷ niệm, tưởng rằng
đã quên, nhưng khi bất chợt nghe lại một đoạn nhạc cũ, nhìn được những tấm
hình xưa , hay bước qua một khu phố cổ, thì tất cả những tiếc nuối, nhớ
nhung, vẫn dấu kín tận đáy lòng tôi, sẽ tuôn chảy như một dòng thác lũ ,
để dìu dắt tôi trở ngược lai vùng trời ký ức năm xưa....
Sàigòn tháng 4 năm ấy là khoảng thời gian vừa chớm vào
thu, ngoài những con đường ngâp đầy lá vàng , Sàigòn bắt đầu có những cơn mưa
rơi rớt vào mỗi buổi chiều, lại thêm cái không khí thoang thoáng oi bức khiến
SG như uể oải chậm dần lại . Tin tức chiến sự mỗi ngày một nóng bỏng
dồn dập hơn, và số người dân chạy loạn từ khắp nơi đổ về làm thay đổi
bộ mặt đường phố SG. Mọi sinh hoạt gần như đình trệ . Ban đêm nhiều lúc ngồi học
bài , tôi nghe văng vẳng xa xa có những tiếng " Đại Bác Đêm Đêm vọng về
thành phố ", Chiến tranh hình như đã rất gần kề . Chúng tôi chỉ là những học
sinh non nớt cho nên khi 30 tháng 4 ập đến, khi mà đại nạn tai ương
đổ xuống đất nước kéo theo biết bao nhiêu khổ luy , đau thương , nhọc nhằn
thi chúng tôi cũng nghiệt ngã lao đao theo . Ngày ngày chúng tôi đến
trường không còn vô tư " ...Làm học trò không sách vở cầm tay
..", mà thay vào đó là nỗi lo lắng , cùng sự sợ hãi vì những đổi thay từ
trường lớp cho tới bạn bè , nhưng dù sao trường học cũng vẫn là nơi mà chúng
tôi còn tìm được chút hạnh phúc , niềm vui qua những thương yêu lo lắng của bạn
bè , của thầy cô , để chúng tôi có thể chia xẻ cho nhau những lo âu khốn khó của
cuộc sống nhọc nhằn bi thương này.
Chúng tôi vẫn cười đùa nghịch phá , nhưng vẫn
mang mang một cảm giác " .. Có biết đâu niềm vui đã nằm trong thiên
tai". Rồi chúng tôi cũng ra trường , cuộc sống với những lo toan cơm áo
, từng ngày đã nghiến nát , dập tắt những ước mơ tươi đẹp của những người
trẻ chúng tôi .
Hai năm sau tôi bỏ nước ra đi trong một chuyến vượt biển
hải trình đầy gian nan, nguy khốn. Chúng tôi được đưa đến đảo tỵ nan
Paulau Bidong chờ ngày đi định cư tại một đất nước khác.
Kỷ niệm đáng nhớ nhất với tôi là ngày 30 tháng Tư trên
đảo Bidong . Không cần sân khấu , cũng chẳng có màn che , chúng tôi
chỉ có vài ba ngọn đèn chiếu sáng trên bãi biển , và khán giả cũng chỉ là những
thuyền nhân ngối xổm hoặc nằm dài trên cát , nhưng chúng tôi đã làm hàng ngàn
người rơi lệ , òa khóc với những hoạt cảnh " Đêm Chôn Dầu Vượt
Biên " , " Ngày Mai Đi Nhận Xác Chồng " , hay chúng tôi
cũng tạo nên những tràng cười bất tận với những vở hài kịch vui nhộn
" Cái Nồi Ngồi Trên Cái Cốc . ", nhưng có lẽ cảm động nhất vẫn là bài
nói chuyện của vị bác sĩ trưởng trại . Ông đã kể lại những tang thương mất mát
, những đớn đau bi lụy từ ngày 30 tháng Tư , và ông khẳng định Tháng Tư sẽ là dấu
mốc lịch sử mà không người Việt Nam nào có thể quên được .
Mỗi năm khi tháng 4 về, người Việt Nam chúng ta vẫn
thường có những buổi lễ tưởng niệm cho ngày Quốc Hận 30 tháng 4. Nhưng
năm nay , như một điều ngẫu nhiên thật kỳ diệu, nếu như ngày 30 tháng 4 năm
1975 được tưởng nhớ như một ngày đau thương , một ngày đánh dấu cho
sự sụp đổ, mất mát tan hoang cho dận tộc Việt Nam, thì ngày 30 tháng 4
năm 2020 đã được chọn là một ngày để phục hưng lại NIỀM TIN trên đất nước
này, trong một cuộc chiến đầy cam go, thử thách có lúc tưởng gần như tuyệt vọng,
để chống lại Cơn Đại Dịch Toàn Cầu Coronavirus . Tháng 4 ngày 30 này nhiều
tiểu bang có thể sẽ gỡ bỏ sắc lệnh Lockdown và Shelter in Place (
Đóng cửa mọi chỗ, Ở Yên Một Nơi ), hy vọng mọi sinh hoạt thường nhật sẽ từ
từ từng bước ổn định lại.
Trong cơn Quốc nạn vì Đại Dich Coronavirus , tôi càng
cảm nhận nước Mỹ trong tôi vẫn luôn VĨ ĐẠI vì có những con người rất vĩ đại. Họ
là những vị Bác sĩ , y tá , nhân viên y tế đang cật lực làm việc ngày đêm
trong tuyến đầu chống Dịch, cho dù có thể phải hy sinh chính mạng sống của mình
để cứu chữa những bệnh nhân đang thoi thóp trên giường. Họ cũng là những người
rất bình thường, ngồi may hàng ngàn chiếc khẩu trang để gởi đến những nơi đang
thiếu thốn như bệnh viện , nhà dưỡng lão, các tu viện . Họ có thể là những sinh
viện, học sinh dùng kiến thức của mình để chế ra những sản phẩm cần
kíp cho sự cứu trợ như bào chế hàng ngàn galons thuốc rửa tay sanitinez từ
những nguyên liệu có sẵn trong phòng lab của trường , hay dùng thời gian của
mình giứp đỡ , và phân phát những bữa ăn cho những người vô gia cư.
Nhưng một điều vĩ đại hơn nữa có thể thấy được đó
chính là sự chiu đựng thật phi thường của những người dân trong việc tuân
thủ mọi biện pháp , mọi sắc lệnh do chính phủ đưa ra nhằm ngăn chặn việc lậy
nhiễm của Covid-19 trong cộng đồng. Những sắc lệnh chưa từng bao giờ được
ban ra trong lịch sử Hoa Kỳ như lệnh cách ly ( quanrantine )
, lệnh đóng cửa mọi nơi ( lockdown), lệnh Ở yên tại chỗ ( Shelter in place ),
nhất là lại còn được thi hành tại những thành phố Không-bao-giờ-ngủ như New
York , Las Vegas , Chicago, đều được mọi người dân kiên nhẫn chấp hành nghiêm
chỉnh.
Trong tinh thần lạc quan, mỗi người chúng ta
luôn tin rằng cuộc sống thường nhật, cũng như mọi sinh hoạt hằng ngày rồi sẽ dần
dần từng bước trở lại nhịp sống như xưa.
Sự đoàn kết và lòng quyết tâm của trên 300 triệu dân,
cùng với sự nỗ lực làm việc không ngơi nghỉ của các vị lãnh đạo, chắc chắn
nền kinh tế hiện đang kiệt quệ sẽ được nhanh chóng phục hồi . Nước Mỹ sau
ngày 30 tháng 4 này sẽ thực sự trỗi dậy và PHỤC SINH để tái dựng lại một đất nước
hùng mạnh hơn , vĩ đại hơn
Nhìn vào những lời quyết đoán của những vị chức sắc có
thẩm quyền trong những tuần lễ sắp tới ,Tôi rất lạc quan tin tưởng một ngày mai
tươi sáng không còn bao xa . HY VỌNG là nguồn mạch cho cuộc sống của
chúng ta , như Đức Dalai La Ma đã nhắn nhủ rằng :
"... THẢM HỌA NÊN ĐƯỢC XỬ DỤNG NHƯ MỘT NGUỒN SỨC
MẠNH, bất luận dù khó khăn có thế nào, kinh nghiệm đau khổ có ra sao, nếu chúng
ta đánh mất niềm HY VỌNG , đó mới là thảm họa thật sự..
"...Tragedy should be utilized as a source
of the strength . No matter what sort of difficulties, how painful experience
is, if we lose our hope, that's our disaster.
Hy
vọng đã vươn lên trong màn đêm bao ưu phiền,
Hy
vọng đã vươn lên trong nhục nhằn trong nước mắt
Hy
vọng đã vươn dậy trong lóng anh , trong lòng tôi , trong lòng ai
Hy
vọng đã ươm dậy TRONG NGÀY QUA, SANG NGÀY MAI, QUA NGÀY SAU
Tháng 4, 2020
Pha Lê
