Lan nhận được cú phone của chị Tư từ Việt Nam gọi sang lúc 5
giờ chiều tức 5 giờ sáng bên Việt Nam. Chẳng biết có chuyện gì làm chị Tư phải
gọi sớm thế. Tiếng chị Tư hối hả:
- Lan à, suốt đêm qua buồn quá chị không ngủ được chỉ mong
mau sáng để gọi cô.
Lan lo lắng và hồi hộp:
- Nhà xảy ra chuyện gì vậy chị Tư?
- Chị quyết định lại rồi. bây giờ chị…muốn đi Mỹ. Được không
?
Lan kêu lên:
- Trời, chị đã từ chối, sở di trú Mỹ đóng hồ sơ lâu rồi. Làm
sao đi?
- Bởi vậy chị mới cầu cứu em. Em làm đơn giải thích với sở
di trú và xin mở lại hồ sơ giùm chị nha..
Chị Tư than thở:
- Bây giờ chị mới biết là mình sai lầm, mình…ngu quá em ơi.
Thằng Tú tốt nghiệp đại học không xin được việc làm nó đang buồn chán. Trong
khi hai con của anh Hai và chị Ba ở Mỹ học xong đại học ra trường có việc làm
lương cao. Con chị cũng học giỏi chăm ngoan, nó mà qua Mỹ thì thua kém gì các
anh chị họ của nó chớ.
- Chị kêu nó nộp đơn xin việc nhiều nơi xem sao, đừng vội nản
chí. Ở Mỹ xin việc cũng thế thôi.
Chị Tư chán nản:
- Những công ty nhỏ đồng lương không đủ cho con chị…tiêu vặt
và thường chết yểu, hôm nay hoạt động rầm rộ mai chết mấy hồi, còn những công
ty nước ngoài hay công ty lớn thì ưu tiên tuyển chọn những bằng cấp tốt nghiệp
nước ngoài, nhất là nước Mỹ thế mới cay đắng cho chị, hoặc là tuyển con ông
cháu cha không à….chị cũng đang tìm cách “thủ tục đầu tiên” xin việc cho nó được
một chỗ ngon lành mà chưa xong…
- Ở Mỹ cũng có cảnh ra trường không xin được việc làm, đó là
tùy vào số cung số cầu. Nhưng rất công bằng, không phải chạy chọt nhờ vả ai hết.
Chị Tư năn nỉ:
- Bởi vậy chị mới thấy thương thấy tiếc cho thằng con chị.
Em làm gấp đơn khiếu nại…À quên đơn thỉnh nguyện cho chị đi Lan, nước Mỹ bao
dung nhân đạo lắm mà. Chắc họ sẽ…thông cảm..
Hồ sơ bảo lãnh đã close mấy năm nay, ai rảnh mà ngồi đó cứu
xét thông cảm cho từng hoàn cảnh gia đình. Nhưng Lan thương chị nên vẫn hứa:
- Được rồi, để hôm nào em đến sở di trú địa phương hỏi cho cặn
kẽ xem có thể xin mở hồ sơ lại không. Em sẽ cố hết sức.
……………………………….
Lan là người con duy nhất đi xuất cảnh cùng với cha theo diện
HO. Anh Hai, chị Ba, chị Tư đều đã quá tuổi và có gia đình con cái nên không được
đi cùng.
Sang Mỹ, được hưởng cuộc sống thoải mái về tinh thần và vật
chất cha và Lan đều mong muốn những người thân còn lại sang đây đoàn tụ. Cha đã
làm việc chăm chỉ và thi quốc tịch ngay khi đến thời hạn cho phép.
Bốn năm sau Lan gởi đơn cha bảo lãnh về cho các anh chị. Diện
cha bảo lãnh con đã có gia đình phải mất thời gian dài khoảng 4-5 năm nhưng vẫn
còn kịp cho đám con của các anh chị khi chúng sang Mỹ, đứa lớn nhất cũng độ tuổi
bắt đầu vào đại học. Thật là thuận lợi.
Anh Hai, chị Ba háo hức gởi giấy tờ sang cho Lan để bổ túc hồ
sơ bảo lãnh, còn gia đình chị Tư thì… không.
Chồng chị Tư đang là nhân viên nhà đất của huyện, công việc
hái ra tiền ra bạc. Ngoài tiền người ta mang đến nhà “làm quà” để chồng chị ký
giấy tờ cho họ, anh còn lạm dụng chức vụ mua được những mảnh đất lợi thế cho
tương lai với giá rẻ, chỉ vài năm sau những miếng đất chốn đồng không mông quạnh,
khỉ ho cò gáy ấy đã trở thành “đất vàng”. Tiền của đất đai bề bề như thế nên
anh chị Tư không màng chuyện đi Mỹ.
Chị Tư nói có tiền ở Việt Nam sướng hơn, muốn gì cũng có cần
gì phải đi Mỹ để phải làm lại từ đầu. Đọc báo thấy mấy Việt kiều và mấy nghệ sĩ
hải ngoại tâm tình hồi mới sang Mỹ phải đi chùi cầu tiêu cực khổ mà thương..
Lan đã giải thích những người sang Mỹ đủ loại thành phần, họ
bắt đầu cuộc sống bằng nhiều cách, nhiều công việc khác nhau, không phải ai đến
Mỹ cũng đi chùi cầu tiêu. Mà dù họ có làm công việc ấy hay bất cứ công việc tầm
thường nào khác cũng chỉ là tạm bợ lúc mới chân ướt chân ráo đến Mỹ. Biết bao
người Việt đã thành công, thành người và thành danh từ những bước đầu tiên khó
khăn ấy.
Rồi Lan nhấn mạnh:
- Chị biết rồi đó, mới qua Mỹ em và ba cũng khá vất vả nay
thì em đã học hành xong và có công ăn việc làm như ý.
- Em còn trẻ, chứ anh chị làm sao học hành như em được. …
Chị Tư liền khoe:
- Em à, anh chị nhà cao cửa rộng, có người giúp việc, các
con chị được hầu hạ cưng chiều sướng như tiên. Có buổi sáng cô giúp việc quen lệ
mua về đĩa bánh ướt chả quế giò lụa, con chị đổi ý là cô ta phải chạy ba chân bốn
cẳng ra ngoài mua ngay tô hủ tiếu cho nó điểm tâm. Còn chuyện học hành của tụi
nhỏ hả? không lo, mai mốt chúng lớn chị sẽ cho cả ba đứa con sang Mỹ du học, tốn
kém bao nhiêu đối với chị cũng không thành vấn đề.
Lan vẫn cố công thuyết phục vợ chồng chị Tư cứ gởi giấy tờ
qua Mỹ để Lan hoàn thành hồ sơ bảo lãnh đoàn tụ, vài năm sau được phỏng vấn đi
Mỹ quyết định lại cũng còn kịp. Họ nể lời cô em và sự mong muốn thúc giục của
người cha nên đã gởi đầy đủ các giấy tờ cần thiết cho xong chuyện.
Dù ai muốn hay không thì thời gian vẫn trôi qua. Cả ba gia
đình anh Hai, chị Ba và chị Tư đều lần lượt được phái đoàn Mỹ gọi phỏng vấn.
Gia đình anh Hai, chị Ba xuất cảnh sang Mỹ trong khi gia
đình chị Tư cứ hẹn đi hẹn lại với phái đoàn Mỹ với những lý do bận giải quyết
chuyện gia đình cho đến khi sở di trú Mỹ gởi một lá thư và mời đi phỏng vấn lần
cuối, nếu không đi thì họ sẽ đóng hồ sơ.
Sang Mỹ, gia đình anh Hai, chị Ba mau chóng hội nhập cuộc sống
mới. Bước đầu các anh chị xin việc làm ở các nhà hàng, giúp việc trong tiệm giặt
Việt Nam để có tiền ngay. Sau đó họ xin làm việc trong các hãng xưởng có những
quyền lợi bảo hiểm y tế và những lợi ích khác, nhất là công việc ổn định hơn.
Các con họ đều đến trường, đứa nhỏ vào trung học, đứa lớn
vào college. Tuổi còn nhỏ và rất trẻ nên chúng tiến bộ nhanh về ngôn ngữ và
chuyện học hành .
Cả nhà đều tiếc vợ chồng chị Tư đã từ chối đi Mỹ. Họ vẫn làm
ra nhiều tiền của và không thay đổi suy nghĩ: Có tiền ở Việt Nam sướng hơn !!
Nhiều người Việt sinh sống tại Mỹ cũng nhìn đời đơn giản hời
hợt như thế, hoặc họ bất mãn gì đó, hoặc họ không thành công trong cuộc sống ở
Mỹ. Bảo lãnh người thân sang đây làm gì, phải đi làm vất vả cực như…trâu. Ở Việt
nam có tiền vẫn sướng hơn.. Nhưng khi thấy thân nhân gia đình khác được bảo
lãnh sang Mỹ họ đã vươn lên ấm no, thành tựu nhiều mặt trong cuộc sống có tiếc
thì cũng đã muộn màng.
Thằng Tú, con lớn nhà chị Tư xong trung học là hào hứng làm
giấy tờ xin đi du học Mỹ nhưng không hiểu vì lý do gì khi phỏng vấn bị từ chối.
Nó buồn lắm.
Anh chị Tư thương con, khuyên con xin du học ở Úc hay
Singapore nhưng nó không nghe, chỉ muốn du học Mỹ vì nghe các anh chị, con của
anh Hai chị Ba bên Mỹ kể chuyện học hành, trường lớp, nó đã thích mê. Nó trách
cha mẹ sao ngày ấy không chịu đi Mỹ để nó được bằng chị bằng anh. Chị Tư nghe
con trách xót xa lắm, đôi khi chị cũng tiếc rẻ về quyết định của mình nhưng vẫn
lựa lời an ủi:
- Ở đây có tiền của cũng sung sướng con ơi.
Tú thi đậu vào đại học. Chị Tư lên Sài Gòn mua hẳn một căn
nhà đẹp cho con ở để ăn học. Chị mua được mọi thứ tiện nghi cho con, nhưng vẫn
không mua được cuộc sống bên Mỹ, trường đại học Mỹ cho nó…
Để rồi ngày hôm nay, các con của anh Hai, chị Ba học đại học
nọ kia bên Mỹ, ra trường đi làm thì thằng Tú con trai lớn của vợ chồng chị vẫn
chỉ cầm cái bằng đại học ở Việt Nam đi xin việc nơi nào cũng gặp khó khăn. Làm
sao mà chị không ganh tị.
Anh Hai, chị Ba lúc ở Việt Nam chẳng khá giả gì. Họ bán căn
nhà cấp bốn mang tiền sang Mỹ, thế mà chỉ sau 5-6 năm chăm chỉ làm việc ai cũng
có nhà trong khu hàng xóm đẹp đẽ sạch sẽ. Họ chỉ làm những công việc lao động
bình thường, không chức vụ, không làm ăn khuất tất như vợ chồng chị Tư mà vẫn
nên nhà nên cửa.
Mới đây người bạn thân của vợ chồng chị Tư bị bệnh nặng. Gia
đình giàu có, cả nhà bạn chỉ ước ao mang được người bệnh qua Mỹ chữa trị .
Thằng con chị đang mơ ước. Người ta cũng đang ước mơ cái điều
mà chị từng từ bỏ.
Vợ chồng chị Tư đã dần dần thấm thía có bao nhiêu thứ trên đất
nước Mỹ kia anh chị không thể mua được bằng tiền.
Vợ chồng chị chỉ vì tham tiền tham của đến với họ quá dễ
dàng nên đã từng tâm đầu ý hiệp từ chối đi Mỹ. Nay họ biết mình đã sai lầm và
hơn lúc nào hết cả hai vợ chồng lại cùng tâm đầu ý hiệp … muốn đi Mỹ.
*************
Lan đến văn phòng di trú để hỏi về trường hợp hồ sơ bảo lãnh
của gia đình chị Tư. Lan đã nghĩ ra nhiều lý do…đáng thương mong thuyết phục họ
mở lại hồ sơ. Nhưng tất cả tận tình của Lan đều hoài công. Chưa có luật lệ nào
mở lại những hồ sơ đã từ chối phỏng vấn đi Mỹ và đã close nhiều năm.
Lan không thất vọng mấy vì đã hiểu trước sự việc.. Buổi chiều
Lan phone ngay cho chị Tư thông báo rõ ràng cho chị đừng hi vọng chờ mong hão
huyền nữa:
- Em đã đến sở di trú trình bày hồ sơ của chị cũng như nêu
lý do phải từ chối phỏng vấn xuất cảnh thời gian đó, nay xin mở lại hồ sơ nhưng
không được chị ạ.
Chị Tư thất vọng não nề:
- Vậy là chị không…có cửa đi Mỹ rồi. Lúc nắm thời cơ trong
tay đi Mỹ cái một thì chị không hưởng, bây giờ kiếm không ra.
Nhưng chị vẫn cố bám víu:
- Không còn cách nào sao em? Thí dụ như…chạy chọt đút lót cô
nhân viên…??
- Trời, chị làm như…chuyện nhà đất của chồng chị, người ta cứ
chạy chọt đút lót là anh ký giấy cho họ mua nhà bán đất ngay vậy đó. Luật lệ ở
Mỹ là luật lệ, cô nhân viên có muốn cũng không làm nổi.
- Chị thua một ván bài to rồi em ơi…
- Chị vẫn có thể đi Mỹ nhưng…
Chị Tư hớn hở vội chụp lấy:
- Nhưng sao em nói lẹ đi. Phải chi tiền chạy chọt tới…trung
ương chị cũng theo..
Lan nhẹ nhàng:
- Em đã nói rồi, ở Mỹ không ăn hối lộ như ở Việt Nam. Tới tổng
thống Mỹ cũng phải theo luật chị Tư ơi. Cô nhân viên sở di trú nói với em là nếu
gia đình chị vẫn muốn đi Mỹ thì …làm lại hồ sơ bảo lãnh từ đầu và chờ đợi. Thế
thôi.
- Nhưng cha qua đời rồi. Ai bảo lãnh chị ?
- Thì em chứ ai. Diện cha mẹ bảo lãnh con cái khoảng 5 năm,
còn diện anh chị em ruột bảo lãnh nhau bây giờ tới…mười hai mười ba năm lận. Anh
chị đợi được không?
Chị Tư im lặng chắc là đang tính toán và ai oán:
- Lúc đó anh chị già khú và con cái đã lớn. Coi như chị đành
ở lại chấp nhận…thương đau
- Em cũng đang tính nói thế.
Có tiếng anh Tư vọng vào trong phone:
- Em chuẩn bị xong chưa? Chúng ta cùng đi.
Chị Tư vội kể:
- Anh chị sắp đi công chuyện, lo chạy chọt tìm việc cho thằng
Tú đó. Vợ của một người bạn anh Tư có thằng cháu là con rể của ông sui gia với
ông phó tổng giám đốc của một công ty liên doanh với nước ngoài….
- Trời…nhờ vả lòng thòng thế biết đường nào mà…tính hả chị ?
- Chuyện bình thường ở Việt Nam mà em.. Như mấy người đi xuất
khẩu lao động, nói toẹc ra là đi nước ngoài làm cu li mà cũng phải đi đường
vòng qua nhiều khâu trung gian nên tốn phí “giấy tờ” thành mấy trăm triệu . Nhà
nghèo có người phải mượn nợ hay cầm cố nhà cửa để chạy chọt…..
Rồi chị Tư …tự an ủi:
- Thôi, dù gì anh chị ở Việt Nam có tiền chạy chọt cũng…sướng
hơn kẻ không có tiền để chạy chọt phải không em?
Nói xong chị Tư cúp phone. Lan tưởng như trong tiếng phone của
chị Tư còn vọng lại tiếng thở dài.
Nguyễn Thị Thanh Dương
(June, 13, 2020)
