16 May 2021

ĐƯỜNG XUỐNG BÃI MILL MỘT NGÀY ĐÔNG - Khổng thị Thanh-Hương

Thời tiết còn đang Đông. Hơn sáu giờ mà trời vẫn còn âm u vì thần Thái Dương lười chưa muốn dậy. Thiếu ánh nắng, vạn vật còn đẫm mình trong sương. Co ro, người cũng lạnh theo. Tôi quấn khăn quàng cổ, khoác thêm chiếc áo ấm rồi cùng người bạn đời ra khỏi nhà, đón ngày mới.

Lộ trình đi bộ sáng nay là đi về hướng biển. Từ nhà tới đó chỉ qua một con dốc ngắn, băng qua con đường tên Old Mamalahoa, đi bộ một quãng thì tới Quốc lộ 11. Sau khi băng qua Quốc lộ này là tới con đường có tên Mill. Biển cách đó không xa.

Chủ nhật vắng xe, chúng tôi không phải đợi lâu để băng qua Quốc lộ. Dọc hai bên đường Mill là hai dẫy nhà dành cho các công nhân và nhân viên cai quản những cánh đồng trồng thơm, trồng mía từ giữa thế kỷ 19 tới giữa thế kỷ 20, nay phần đông đã sửa sang khang trang. Những căn nhà xây theo kiểu nhà đồn điền hai tầng lợp tôn, tường đơn, tầng trên để ở, phía dưới để nông cụ. Có nhiều căn đã làm đẹp tầng dưới để ở hay cho thuê. Nhà cửa bên hải đảo không đủ cung ứng cho nhu cầu. Gần như không mấy nhà có phòng dư.

Trời còn sớm, cửa nhà nào nhà nấy vẫn còn đóng kín, không có ai qua lại trên đường, ngoại trừ một vài con mèo lặng lẽ đi quanh quẩn trên đường hay trong những sân nhà. Tiếng chim đánh thức nhau dậy trong lùm cây, xen lẫn tiếng gà gáy đó đây cho biết ngày mới đã bắt đầu. Vừa bước vào đường Mill khoảng vài trăm thước, tôi nhận thấy có điều khác thường. Gần hai năm nay, mỗi lần đi vào con đường này, chúng tôi để ý đến một căn nhà bỏ hoang. Mái đã gần như hoàn toàn quỵ sập, nhìn như đang dùng hết sức bình sinh còn lại, oằn người chống đỡ với thời gian mưa gió; cột nhà thì đổ xiêu, đổ vẹo; cỏ dại mọc cao hơn đầu người, nửa tá cây cổ thụ đứng ngạo nghễ nhìn đời trong sân trước, vườn sau; giây điện, dù đã cắt rời cột chánh, vẫn treo lủng lẳng nơi một góc nhà. Chúng tôi luôn thắc mắc bao giờ căn nhà này mới được sửa sang.

Hôm nay thì đã có nhiều dấu hiệu thay đổi. Ai đó đã mua lại căn nhà, hoặc chủ nhà hay thân nhân của họ đã quyết định sửa sang căn nhà xưa cũ. Những dấu vết hoang tàn đổ nát đã không còn. Cỏ hoang và các cây cổ thụ đã được dọn sạch. Hai thùng sắt đầy ắp các vật phế thải đang nằm trong sân, đợi kéo đi. Tôi vui với những gia đình trong xóm này. Chiếc gai tưởng đã không bao giờ được bứng khỏi khu xóm bỗng chốc đã tan biến như hơi sương.

Cách khu đất đang khai quang khoảng một phần tư cây số là đường cụt. Ai không là thổ công nơi này thì sẽ quay trở ra. Nhưng vì đã quen thuộc với con đường, chúng tôi ung dung bước qua cánh cổng hẹp. Cổng nằm nép mình dưới hai cây lan Hồng Kông cổ thụ màu trắng và hồng luôn trổ bông thơm nhẹ, như mùi phấn của các nàng con gái hay làm dáng. Chủ nhân ngôi biệt thự là người Gia Nã Đại, theo sự yêu cầu của thành phố mở cổng 12 tiếng mỗi ngày và chỉ đóng cổng một lần duy nhất trong năm, vào tháng Hai.

Sáng nay, một vài thanh niên trẻ theo sau chúng tôi xuống bãi. Hai thân già ngừng lại để họ qua mặt. Nhìn những bàn chân thoăn thoắt trong những đôi dép cao su mà tôi thấy phục trong lòng. Mình đã đi giầy Ba-ta mà còn chăm chú lê từng bước một, vì chỉ cần vô ý giẫm lên một quả kukui (cây đèn cầy) hay quả macadamia thì chiếc giầy sẽ coi như là được gắn thêm bánh xe mà không có thắng. Sau một đoạn đường vòng vo dưới các lùm cây kukui và macadamia và vài loại cây không tên khác, chúng tôi quẹo vào một con đường mòn chạy dọc theo con suối nhỏ dẫn ra biển. Cả ba tháng nay trời mưa liên tiếp, nước đã theo đồi theo núi đổ xuống ào ào, nâng mực nước lên cao như một dòng sông. Chúng tôi men theo con đường mòn trơn trượt phủ nhiều lá sũng ướt. Trên lớp bùn đất một vết trượt chân của ai đó để lại, có lẽ trước đó không lâu. Chỉ trong chốc lát bờ biển hiện ra trước mặt. Mấy thanh niên qua mặt chúng tôi lúc nẫy đang bơi ra xa trên tấm ván trượt nước của họ.

Nhìn những người trẻ vượt sóng một hồi, tôi đưa mắt ngắm những ngọn sóng đang xô lấn dắt díu nhau vào bờ. Lắng tai nghe tiếng sóng vỗ trên cát, dường như chúng đang thì thào lời vĩnh biệt. Tôi thầm thì ngỏ lời làm quen: “Cuộc hành trình nào thì cũng phải tới bến. Ngọn gió nào đưa sóng sang đây? Sóng chỉ mới được tạo ra trên mặt đại dương mênh mông hay sóng đã dập dềnh tới đây, từ bờ bên kia biển Thái Bình? Sóng có biết nơi đó có các con, các cháu, các em ta, 14 tháng rồi không ôm, có đứa cháu nội mới sanh chưa hề một lần hôn, có hình hài của một người em đã vĩnh viễn chia xa?” Không biết từ bao giờ, những đợt sóng đã biến thành những chuỗi bọt biển lấp lánh như pha lê, rồi tan tác thành từng hạt sóng cô đơn, biến mất tăm vào vòng tay độ lượng của tấm thảm cát màu đen, thấm nhanh như một tờ giấy thấm học trò.

Tiếng xì xào của sóng làm dịu hồn tôi. Như vô vàn hạt cát đang lắng dần xuống đáy chiếc lọ thủy tinh vừa bị lắc tung, những hỉ nộ ái ố trong đời sống của tôi lắng dần, lắng dần. Tôi chẳng còn nhớ tới điều gì mình cần làm hôm nay, những toan tính trong tương lai gần xa, những nỗi buồn vô duyên cớ từ ngày đại dịch kéo đến. Lạ thật, từ khi bước qua cánh cổng của căn biệt thự, tôi như đi vào một thế giới khác, một thế giới chỉ dành riêng cho những gì không thuộc về phố thị phồn hoa trên kia. Đó đây tiếng chim hót trong lùm cây, tiếng dế trong bụi cây làm nhột tai khách nhàn du, tiếng sóng xì xèo lịm tan khi chạm vào thảm cát đen mun, tiếng gió xạc xào trên những tàng dừa, bên đường mòn xuống biển … Những tiếng động quen thuộc này đã rưới nhẹ vào hồn tôi một sự bình an thanh thoát. Ngắm biển, nghe biển, ngửi biển một hồi, hai đứa chúng tôi quay về. Chào tạm biệt bãi cát. Chào vĩnh biệt những ngọn sóng lao xao.

Khổng thị Thanh-Hương