Hôm trước dự báo thời tiết bảo đêm nay tuyết sẽ rơi liên tục
đến sáng, đường phố sẽ có lớp tuyết dày đến 15 xăng ti mét. Tin dự báo thật
chính xác. Tôi cố ngủ từ sáu giờ chiều. Đầu ép giữa hai lớp gối bông. Tiếng xe
cộ dưới đường vẫn lọt vào giấc ngủ chập chờn. Mười một giờ ba mươi, tôi uể oải
chống tay ngồi dậy. Ngủ từ sáu giờ chiều đến mười một rưỡi đêm kể ra cũng đủ.
Đã lại khuya nữa. Năm lớp áo, ba lớp quần. Chân ba lớp bí tất. Đôi giầy tuyết
quá khổ, để khi luồn bàn chân có ba lớp vớ dầy vào là vừa khít. Nhiệt độ sẽ tụt
xuống thật thấp. Ti vi cảnh báo như thế. Hai mươi độ âm. Chiếc xe khậm khoặc
mãi mới chịu nổ máy. Khói bay mù trời. Tuyết đang rơi. Từng mảng bông tuyết đậu
xuống mặt, lạnh buốt. Tôi ngồi vào xe, chờ cho nóng máy. Tiếng nhạc Giáng sinh
luồn lách trong lòng xe như những ngón tay cào cấu tảng không khí keo đặc.
Bốn bánh xe lê lết trên lớp tuyết dày. Xe đảo qua đảo lại. Vài chiếc xe xúc tuyết của thành phố rì rầm làm việc, đèn xanh trên nóc xe ném lên tuyết trắng chất màu biếc xanh của những bức tranh màu nước. Chiếc xe ì ạch chao đi trên đường phố vắng tanh. Đèn màu trang trí trên những cây Noel hai bên đường phố chớp tắt trong cái cái lẻ loi cô quạnh của đêm Bắc Mỹ.
Bọn đồng nghiệp đã có mặt trong bãi đậu xe trống trơn của
siêu thị. Mười chồng báo. Mỗi chồng hai mươi lăm tờ bó chặt vào nhau. Cho thêm
hai tờ phụ trội phòng hờ bị ướt hoặc đếm sót. Một thùng đựng bọc ny lông. Ba
trăm bao ny lông phẩm chất tốt. Ngoài vỏ thùng in hàng chữ ấy. Miệng hít
hà, tay run rẩy ký giấy đã nhận đủ. Tôi cố cười và cảm ơn. Xếp được gọi là
"captain". Tôi gọi hắn là tổ trưởng. Tay tổ trưởng có hàng râu mép cắt
tỉa kỹ lưỡng. Tổ trưởng không cười. Đếm và giao hàng cho ba mươi mấy đứa trong
cái lạnh cong người chả ai có thể cười mãi được. Nhưng gã cũng chúc một câu cụt
ngủn. Have fun! Tôi lại cảm ơn và khệ nệ khiêng thùng bọc ny
lông và đống báo về xe của mình.
Hai trăm năm chục khách hàng. Ấy là công việc của tôi mỗi
ngày. Bắt đầu từ mười hai giờ đêm. Kết thúc trước bảy giờ sáng. Không thể trễ
hơn. Không được phép trễ hơn. Bảy giờ sáng, khách thức dậy, pha ly cà phê, ra cửa
lấy tờ báo vào đọc. Cà phê pha xong, mở cửa, cái lạnh ùa vào nhưng có tờ báo
lòng sẽ ấm. Tuy nhiên nếu không có tờ báo, dù báo đến muộn hay báo bị kẻ nào đó
lấy trộm, hoặc chó hàng xóm tha đi. Không cần biết. Lỗi của đứa giao báo. Khách
hàng sẽ thất vọng. Mất toi một buổi sáng. Khách hàng sẽ gọi điện thoại đến văn
phòng đại diện tờ báo trong thành phố. Sẽ truy ra địa chỉ ấy nằm trên tuyến đường
của ai. Và cái đứa sơ sót hay muộn màng ấy sẽ bị trừ năm đồng bạc, đồng thời phải
bỏ tiền ra mua tờ báo thất lạc, và giao tận tay khách hàng cùng với lời xin lỗi.
Vì vậy đứa giao báo nào cũng hối hả đốc thúc captain đếm
cho nhanh. Tôi mở hai con mắt đến mức tối đa để dò dẫm lề đường. Tuyết phủ trắng
từ bên này đến bên kia đường, đến tận bậc thềm những căn nhà hai bên con phố.
Phải dọ dẫm để xe khỏi leo lên lề hoặc lủi xuống ống cống bên đường. Mùa hạ là
mùa hạnh phúc. Vừa lái xe vừa nhanh tay cuộn tờ báo nhét vào bao ny lông, buộc
túm lại ở đầu. Nhiều lúc còn đọc vội được cái tin in chữ lớn ở trang đầu. Hai
trăm năm chục tờ. Quăng một đống trong lòng xe. Vừa vào bọc vừa lái xe, chiếc
xe có lảo đảo ít nhiều nhưng vẫn chạy ngoan trên mặt đường. Một lần bị cảnh sát
chặn lại. Người cảnh sát chắc không ưa những đứa uống rượu lái xe. Câu đầu
tiên, "Này, đã uống mấy chai rồi?" May nhờ thùng bọc ny lông và đống
báo ngổn ngang trong xe nên không bị biên phạt. Ấy là những ngày mùa hạ oi bức
và phố phường quang đãng. Nhưng mùa đông, lại trong bão tuyết như thế này, chả
biết có hoàn tất công việc trước bảy giờ không nữa. Mỗi tờ báo giao sau bảy giờ
là năm đồng tiền phạt. Chỉ cần vài cú điện thoại than phiền của khách hàng là kể
như hôm ấy đi làm không công.
Hai trăm năm chục tờ báo. Hai trăm năm chục khách hàng. Mười
mấy con đường. Mười mấy khu phố. Nhà riêng. Nhà tầng. Nhà trệt. Nhà chung cư.
Nhà có vườn. Nhà có hàng rào. Nhà này yêu cầu bỏ báo vào thùng thư. Nhà khác
đòi bỏ báo ngay bậc thềm. Nhà khác nữa muốn tờ báo nằm giữa hai lớp cửa. Nhà
khác nữa nữa đòi treo tờ báo trên cái nắm cửa. Thỉnh thoảng có nhà dễ dãi, dặn
chỉ việc quăng tờ báo vào trước sân nhà. Phải như cuộc đời có đầy những con người
dễ dãi (với đồng loại) như thế thì trái đất đã là một góc của thiên đàng. Mỗi lần
ném tờ báo vào sân nhà ấy lại không thể không nghĩ đến điều ấy. Mọi chi tiết phải
nhớ thật chính xác. Đặt tờ báo không đúng chỗ là lỗi lầm khó tha thứ. Mỗi tờ
báo đến tay khách hàng, kẻ giao báo được trả mười xu. Mười xu hồi ấy còn có
giá. Hai trăm năm chục khách hàng. Hai trăm năm chục tờ báo. Hai mươi lăm đồng
mỗi ngày. Dạo ấy lương căn bản mới chỉ có năm đồng một giờ. Hai mươi lăm đồng
mà chỉ làm từ mười hai giờ đêm đến bảy giờ sáng thì cũng đâu đến nỗi tệ. Ban
ngày có thể lên thư viện, ôn bài thi, hy vọng trở về nghề cũ. Lũ bạn sang đây
trước đã mở phòng mạch rộn cả lên rồi.
Trơn trượt mấy lần suýt lủi vào cột đèn rồi cũng đến được
nơi hành nghề. Khách hàng thứ nhất đây rồi. Căn nhà thứ ba trong dãy nhà giàu.
Lời dặn của khách hàng, “Cấm chạy xe lên sân cỏ.” Ngừng xe, tắt đèn để khỏi
làm phiền chủ nhà, lỡ họ còn thao thức, lấy một tờ báo, rón rén bước lên bậc thềm
trơn trượt. Mở hộp thư, nhẹ nhàng luồn tờ báo đã gói kỹ trong bọc ny lông. Nhẹ
nhàng đóng nắp hộp thư lại. Chui vào xe, chạy thêm một quãng. Vòng con ngõ uốn
cong, dừng lại trước căn nhà lớn như dinh thự. Lại tắt đèn, không dám đóng cửa
xe, sợ mở ra không được. Trời lạnh quá xe cũ hay bị như thế. Rụt rè bước lên thềm.
Chợt kẻ nào đó vồ lấy mình. Một tiếng hộc cụt ngủn. Tim rớt ra ngoài lồng ngực.
Lảo đảo suýt ngã. Con chó khổng lồ. Lần nào đến đây con chó khổng lồ ấy cũng vồ
lấy mình như thế. Không một tiếng sủa, chỉ hơi thở nóng và tiếng hộc trong cổ họng.
Nó chào đấy. Mình cứ nghĩ như thế, nhưng nó làm mình đứng tim. Có ngày lăn ra
chết ngay trên bậc thềm này. Đã viết vài dòng nhắn với chủ nhà làm ơn giữ con
chó trong nhà trong khoảng quá nửa đêm. Chủ nhà vẫn không nhớ. Thật chán!
Những khách hàng kế tiếp. Nhà cao, nhà thấp, nhà vừa. Mở
cánh cổng nhét tờ báo vào hộp thư, nhẹ nhàng đóng cổng, chớ quên cái móc khóa cổng.
Khu chung cư. Thang máy hư. Hì hạch leo thang bộ. Mỗi tầng lầu hai ba khách
hàng. Cứ đặt tờ báo bên ngoài cánh cửa. Dễ dàng biết chừng nào. Xong dãy chung
cư, tới khu nhà trệt. Tưởng chừng thở ra khói. Một căn nhà nọ có gài mảnh giấy
bên khung cửa, To the paper-boy. Lạnh run những cũng mở ra đọc. Ánh
nhá nhem của ngọn đèn đường soi chữ mờ chữ tỏ. Dòng chữ viết tay. "Có món
quà nhỏ ở dưới tấm thảm chùi chân." Nhét mảnh giấy vào túi, lật tấm thảm.
Lắc nhẹ cho lớp tuyết đóng trên mặt thảm rụng xuống phơi ra tấm thảm chữ nhật
màu nâu sậm. Một cái bao thư. Lại những chữ viết tay bên ngoài, To our
paper-boy. Merry Christmas! Nhét vội vào túi áo mùa đông. Áo dày, người
sù ra như con gấu Bắc Cực. Tay lạnh cóng, lọng cọng tìm miệng túi mãi không được.
Lòng lao xao niềm vui. Quà Giáng sinh. Chắc là tiền. Ý nghĩ lan man. Có tiền
mua quà cho thằng con trai chưa đầy một tuổi rồi. Mừng nhé!
Dự báo thời tiết nói không đúng. Tuyết nhiều thế này không
thể là mười lăm xăng ti mét. Mỗi bước, chân lại lún tới đầu gối. Mỗi bước chân
là một lần gắng sức nhổ bật rễ loài cổ thụ. Tuyết trinh nguyên. Chưa một vết
chân người. Đêm mùa đông nào mình cũng là người đầu tiên đặt dấu chân trên tuyết.
Rút chân lên để bước thêm bước nữa. Bỗng dưng những đầu ngón chân lạnh buốt. Cố
rút được chân lên. Mũi giầy đã bung. Chiếc giầy há miệng như con cá ham miếng mồi
to rồi không ngậm lại được. Ba lớp vớ dày mà buốt lạnh. Tim nhói lên trong lồng
ngực. Làm cách nào đi tiếp đây. Bảy giờ sáng là hạn chót giao hàng. Báo đến muộn,
cứ mỗi tờ phạt năm đồng. Nhìn quanh. Những ngôi nhà đóng cửa kín mít. Những
hình người tuyết lơ láo dưới ánh đèn đường. Trắng và lạnh khắp chung quanh. Vào
xe. Réo gọi tất cả mọi tế bào óc. Gõ cửa tất cả mọi ngăn của não bộ. Não bên phải,
não bên trái. Chất xám, chất trắng, chất không trắng không xám. Kể cả những
ngăn trí nhớ. Phải làm sao bây giờ. Còn một nửa số báo phải giao. Còn hơn một
trăm khách hàng cần báo để đọc. Trước bảy giờ sáng. Không thể muộn hơn. Không
được phép muộn hơn.
Tay đặt trên đống báo đã vào bọc nhựa. Chợt nghĩ ra. Những bọc
ny lông đựng tờ báo. Những cái bọc dài vừa với chiều ngang của tờ báo cuộn lại.
Nghĩ ra rồi. Luồn hai ba bọc vào nhau rồi chuồi chân giầy vào trong ba lớp bọc.
Buộc túm lại thật chặt. Vậy là một chân giầy mùa đông, một chân bọc ny lông. Tiếp
tục cho xong phần còn lại của lộ trình băng giá. Đã quá nửa đêm. Đường vắng. Chẳng
sợ ai trông thấy. Lỡ có ai trông thấy chắc họ cũng chẳng cười.
Leo một dốc đồi. Những bánh xe xoay tít mù. Tuyết tung tóe
theo những vòng bánh xoay. Chiếc xe lắc lư chỉ chực xoay ngang. Ánh đèn vàng.
Khu trường đại học. Chặng giữa của hành trình. Đành ngừng xe, ôm chồng báo trĩu
nặng trên tay. ì ạch leo dốc. Con dốc này xanh biếc lá phong những ngày mùa hạ,
đỏ rực những ngày mùa thu. Bây giờ tuyết đọng trên cành, biến những cành khô
thành cây tuyết. Ngừng lại để thở. Áo dày mấy lớp nên không thể vạch cổ tay xem
đồng hồ. Nhưng đoán cũng gần sáng. Mới được nửa đường. Phải xong trước bảy giờ.
Bắt đầu là khu phòng trọ sinh viên. Ôm chồng báo trên tay. Khu đại học báo giao
trong nhà. Không cần vào bọc. Bọn con trai còn thức. Ba bốn đứa con trai cười
nói trong căn phòng vuông vức. Đặt tờ báo trước bậc thềm. Một cái đầu ngẩng
lên. Một cái mặt non choẹt. Thanks, paper-boy. Trả lời, Không có
chi. Lại còn thêm câu chúc Giáng Sinh. Chúc người, để mong lòng mình ấm lại.
Hai mươi mấy tờ trong dãy kế bên. Lại mắc tiểu. Trời lạnh, cứ
mắc tiểu liền liền. Phải tìm nhà vệ sinh gấp. Rảo bước trên hành lang vắng. Cái
bọc ny lông lép nhép từng bước chân. Vào nhà vệ sinh, đứng, run rẩy tháo hai ba
lớp quần, vội vã làm công chuyện. Có tiếng chân lê dép loạt soạt bước vào nhà vệ
sinh. Ghé mắt nhìn qua khe cửa phòng vệ sinh. Một con bé mắt nhắm mắt mở,
choàng sơ sài chiếc khăn trên vai. Thân thể trắng hồng. Tiếng nước róc rách.
Trong này hồi hộp, nín thở. Chờ. Tiếng kéo nước. Cái đầu tóc vàng óng, rối bù,
loạt xoạt đi ra. Thiệt tình. Đâu biết đây là khu nữ sinh viên. Rón rén từng bước
và lủi nhanh ra ngoài. Hú hồn.
Còn mấy tờ cho thư viện trường. Lại khúc đường vòng vo. Ngày
nào đi qua đây cũng thấy lòng nao nao. Nhìn những người trẻ cắm cúi trên trang
sách, nhớ mình cũng một thời. Cố lên, quá nửa đường rồi. Tự nhủ lòng như thế.
Run bần bật. Lạnh hay nóng không còn biết nữa. Nhưng run. Không cưỡng lại được.
Hai bàn chân cứng như đá. Năm tờ báo cho thư viện. Phải giao tận bàn tiếp khách
ở cửa vào. Cũng may hai lớp cửa đều tự động mở cho mình bước vào. Hai cô gái ngồi
ở quầy. Chiếc đồng hồ gắn trên tường chỉ số ba. Gần sáng rồi. Thầm nghĩ. Một cô
gái cắm cúi trước máy điện toán. Cô kia có một nụ cười. Và câu chào quen thuộc.
Tôi chào lại và nhẹ nhàng đặt năm tờ báo lên mặt bàn. Ánh nhìn từ đôi mắt nâu
quét xuống chiếc giầy bọc bao ny lông dưới chân tôi. Làm tôi lúng túng. Tôi muốn
giấu bặt bàn chân nước đá ấy nhưng không biết vùi vào đâu. You want a
coffee? Cô gái bỗng hỏi. Tôi đang khát nước cùng cực. Và tôi cũng thèm
hết sức một ngụm cà phê nóng. Nhưng tôi không có thời giờ. Ba giờ sáng mới tới
được đây đã là muộn lắm rồi. Nên tôi ngập ngừng. Cô gái đứng dậy, đưa lên một
ngón tay, "Một phút thôi!" Và cô bước nhanh ra phía sau cánh cửa.
Chưa đầy một phút cô bước ra, chiếc ly giấy trong tay. Sợi khói dài uốn éo trên
miệng ly như chiếc khăn soan trên cổ một nàng tiên trong cổ tích. Tôi đưa tay
đón lấy và vụng về cảm ơn. Tôi sẽ vừa đi vừa uống. Tôi nói với cô gái như thế
và vội vã quay lưng. Merry Christmas! Cô nói với theo.
Đầu tôi gật vì tôi gật đầu hay vì cái lạnh làm co thắt bắp thịt vùng cổ tôi
cũng không biết nữa. Mùi cà phê thơm ngát vùng không gian băng giá quanh tôi.
Còn ba tờ báo nữa cho khu phòng nghiên cứu ở sau khúc đường cong là xong khu đại
học. Tôi thận trọng từng bước trên lớp tuyết dầy. Và tôi thụt chân trong đống
tuyết, lọt xuống một đường cống bên đường. Tôi ngã vật xuống, những tờ báo
quăng đầy mặt tuyết. Và cà phê đen tung tóe trên nền trắng tinh khôi của mùa
đông băng giá.
Hôm ấy mãi đến tám giờ sáng tôi mới giao xong số báo của
mình. Suốt ngày tôi hồi hộp chờ cú điện thoại của captain chuyển
lời trách móc của khách hàng, và thông báo số tiền bị trừ. Nhưng không có ai điện
thoại để than phiền báo đến muộn. Và tôi nhớ mãi cô gái đã cho tôi ly cà phê mà
tôi chưa kịp uống. Tôi chưa kịp chạm môi trên vành chiếc ly giấy và tôi cũng
không nhớ mặt cô gái đã cho tôi ly cà phê hôm trước lễ Giáng Sinh năm ấy. Nhưng
tôi tin đó là ly cà phê ngon nhất và thiếu nữ ấy là người đẹp nhất mà tôi có dịp
gặp trên thế gian này.
19 tháng 12, 2022