(Cho sinh nhật T. 
, cháu ngoại của ông.)
Chúng tôi bước dạt lên bờ cỏ để tránh một người đàn ông và một
người đàn bà đi ngược chiều. Bởi từ xa tôi đã thoáng thấy người đàn bà che miệng
ho. Đại dịch chưa dứt hẳn mà cả hai đều không đeo khẩu trang. Buổi sáng, trời
hiu hiu gió. Lũ siêu vi trùng lởn vởn bay. Trong vạt nắng xuyên ngang khe lá,
tôi thấy những vẩy bụi; những con siêu vi trùng đánh đu trên những vẩy bụi li
ti ấy. Tôi tưởng tượng ra thế. Và tôi sợ. Tôi không ưa những cái máy trợ hô hấp,
tôi ghét những mũi kim gài sâu vào tĩnh mạch, và nếu may mắn không bỏ mạng, thì
tôi vẫn ghét những di chứng như không còn ngửi được mùi ly cà phê buổi sáng,
không nếm được vị thức ăn ngon bữa tối, và mệt đuối người từ ngày này sang ngày
khác. Vì vậy tôi sợ, dù tôi đã chích ngừa đầy đủ và còn thêm hai mũi tăng cường.
Với chừng ấy thuốc men, nếu nhiễm bệnh, dù đã lớn tuổi nhưng tôi sẽ sống sót,
tôi nghĩ thế. Nhưng tôi vẫn sợ.
Qua khỏi hai người ấy một quãng xa, chúng tôi mới bước trở lại lề đường cho người đi bộ. Vừa bước lên nền gạch, con bé níu những ngón tay tôi, kéo tôi lên thềm đậu xe trước cửa nhà người lạ, khom người cúi xuống nhìn người đàn ông nằm ngửa dưới gầm chiếc xe màu trắng, đang cặm cụi vặn những con ốc.
“Are you okay?” Con bé hỏi.
Người đàn ông nằm dưới gầm xe ngưng tay vặn, cái mặt lem luốc
vết dầu nhớt xoay qua nhìn con bé. Một vạt nắng từ cành phong bên đường thả xuống,
vắt ngang cái đầu bù xù, nhuộm mái tóc một màu nâu thẫm. Con bé gỡ tay tôi ra,
ngồi thụp xuống, lặp lại câu hỏi, “Are you okay?” bằng giọng rất trẻ thơ nhưng
vô cùng tha thiết. Cử chỉ và câu hỏi bất ngờ của con bé cháu ngoại tôi làm tôi
vừa ngỡ ngàng vừa bối rối.
Trong khoảng nhá nhem dưới gầm xe, nụ cười méo mó hé nở trên
khuôn mặt người đàn ông. Nhưng ông ta không nói được bởi môi ông ta đang mím chặt
một cái đinh ốc.
Tôi đặt tay lên vai con bé, “Ông ấy không sao đâu, con ạ.
He’s okay.”
“Ông ấy kẹt dưới chiếc xe,” con bé lắc đầu, đôi mắt đen
nhánh ánh nhìn lo âu.
“Ồ, không,” tôi nói vội. “Ông ấy không sao đâu.”
Người đàn ông tóc nâu luồn cánh tay dưới cái khoảng chật hẹp,
đưa bàn tay có những ngón tay nắm lại và ngón cái duỗi ra. Đầu ông ta khẽ gật
gù.
“Đấy, con thấy không, ông ấy ra dấu là ông ấy okay.” Tôi nói
với con bé và cũng đủ để người đàn ông dưới gầm chiếc xe Toyota nghe được.
Con bé “Ô!” nho nhỏ cùng với tiếng thở ra nhẹ nhàng. Và nó
nhoẻn miệng cười.
Bỗng dưng tôi chột dạ như vừa nghe ai nói ra một điều không
đẹp nhưng trúng tim đen mình. Và tôi bồi hồi như tình cờ gặp lại điều gì đó rất
quen thân từ thuở nào xa lơ lắc. Cảm giác ấy làm tôi nghĩ ngợi. Ngày xưa tôi có
tử tế và ngây thơ như thế không nhỉ. Và nếu có thì tôi đã đánh mất sự tử tế ấy
từ lúc nào?
Vừa tròn ba tuổi (hôm qua sinh nhật nó), cháu ngoại tôi tâm
hồn còn trong vắt, bụi đời chưa phủ mờ nên nó còn nhìn ra được những con người.
Còn tôi, ông ngoại con bé, thì bụi bặm, nhọ nồi bịt kín tâm hồn, không còn nhìn
xa được, chỉ loanh quanh với cái bóng của chính mình; và nhân loại chung quanh,
nếu như tôi có thể nhìn ra thì cũng chỉ là những bóng mờ.
Tôi hít một hơi dài, xua vội đi những ý nghĩ lẩn quẩn trong
đầu. Chạm nhẹ những ngón tay lên vai con bé, tôi bảo, “Ông ấy không sao đâu. Xe
bị hư, ông ấy chui bên dưới để sửa.” Tôi nói câu dài, con bé chắc chỉ hiểu một
phần. Nhưng nó nhùng nhằng không muốn bước đi.
“Thôi mình đi, cháu ơi,” tôi cầm lấy bàn tay bé bỏng của con
bé. “Ông ấy okay.”
Và tôi dợm bước. Cháu ngoại tôi bước theo, nhưng bỗng dưng
nó sựng lại, gỡ tay tôi ra, quay lại khom người nói với người đàn ông dưới gầm
xe, “Have a nice day!” bằng giọng ân cần và trong như tiếng hót của một loài
chim lạ.
Người đàn ông lại ra dấu bằng ngón tay cái duỗi và những
ngón kia nắm lại.
Chúng tôi lại rảo bước trên lề đường dành cho người đi bộ.
Con bé nhún nhảy trên những đốm nắng dập dìu vẽ trên mặt đường như chơi nhảy lò
cò. Thường ngày, nó vẫn rủ tôi chơi lò cò trên sân nắng và bao giờ tôi cũng
hăng hái làm theo dù hai đầu gối thỉnh thoảng lại nhói đau. Hôm nay tôi không
nhảy theo nó, bởi đầu óc tôi bận rộn. Con bé làm tôi giật mình.
“Coi chừng ngã, con ơi!” Tôi nhắc. Và tôi nhớ một ngày mùa
đông, một đứa bé tóc vàng gỡ tay mẹ, vừa chạy nhảy vừa líu lo hát lời ca quảng
cáo Coca Cola trên ti vi, và trượt chân ngã ngay trước mặt tôi. Tôi thụt lùi, bất
động, bối rối nhìn lọn tóc vàng vắt ngang mặt tuyết. Tôi không biết phải làm
gì. Có điều tôi biết chắc chắn tôi không muốn mẹ nó thưa tôi ra tòa. Tôi đã
quen như thế rồi. Chả biết từ lúc nào. Và tôi tránh nhìn mẹ đứa bé. Lách qua một
bên, lặng lẽ bước đi. Nghe kể lại chuyện ấy, mấy ông bạn già gật gù tán thành,
“Phải rồi, người lạ, bận tâm làm gì.”
Chúng tôi đã quen sống như thế.
Một con chim đậu trong khóm lá phong líu lo tiếng hót. Cháu
ngoại tôi đứng lại, ngước lên, đôi mắt săm soi, “Grandpa! Con chim màu vàng
kìa.”
Tôi ừ hử chiếu lệ, trong đầu vẫn vướng víu những thắc mắc.
Chúng tôi đã quen sống bằng sự dửng dưng. Đã quen thở ra những câu nói dối. Lỗi
tại lũ siêu vi trùng hình quả cầu trang điểm bằng những bông hồng đỏ thắm.
Trong thế giới những con người xa lạ, tôi làm sao biết kẻ nào đang mang trong
người cuốn sổ thông hành của Thần Chết?
Con chim màu vàng vỗ cánh bay đi. Cháu ngoại tôi đứng ngẩn
trông theo. Tôi phải cầm tay đánh thức nó. “I love that bird!” Con bé nói nhỏ.
Hai ông cháu lại thong thả bước đi. Một đám năm sáu đứa trẻ
vừa nhún nhảy níu kéo nhau vừa tíu tít trò chuyện phía bên kia đường. Nhìn đám
trẻ, con bé hỏi, “Họ đi đâu vậy, Grandpa?” Đang lứa tuổi tò mò, cái gì cũng làm
con bé thắc mắc. Cháu ngoại tôi vậy đó!
Tôi nhìn lũ trẻ vừa trai vừa gái, áo quần gọn ghẽ, túi xách
đeo trên lưng, chuyện trò ríu rít như những con chim nhiều chuyện, “Chúng nó đi
học.”
“Con cũng muốn đi học,” con bé nhanh nhảu.
“Thì… mai mốt lớn lên, con cũng sẽ… ơ… đi học,” tôi ngập ngừng
câu nói dối.
“Con muốn mau lớn để đi học,” con bé quả quyết, rồi nó vươn
cánh tay vẽ một vòng tròn trước mặt, “Lớn như thế này nè.”
Bỗng dưng tôi mong con bé đừng lớn như nó ước mơ, tôi mong
nó mãi bé bỏng như nó phút giây này để những trang đời tinh khôi của riêng nó
mãi là trang giấy trắng. Ngoài chuyện mong mỏi phù phiếm ấy ra, tôi còn nghĩ
con bé sẽ không được đến trường học bởi bố mẹ nó dự tính cho nó học ở nhà sau vụ
một tên điên đem súng vào cái trường ngay khu phố này, giết cả chục học sinh vô
tội cách đây chưa đầy bốn tháng.
Buổi sáng, nắng mềm, gió ấm. Lòng tôi vừa lâng lâng bay bổng,
vừa nặng trĩu kéo lê trên mặt lề đường dành cho người đi bộ. Bằng giọng hót của
loài chim, con bé kể cho tôi nghe đủ thứ chuyện. Hai ông cháu đi dạo hết hai
vòng khu phố mà con bé vẫn chưa muốn về. Suốt ngày hôm ấy nó quấn quýt bên tôi.
Chập tối, khi tiễn chân tôi ra cửa, con bé níu tôi lại. Tôi
ngồi xuống, nó kề tai tôi, hỏi nhỏ, “Grandpa, are you sure he’s okay?”
“Ai hở con?”
“Người đàn ông bên dưới chiếc xe.”
Tôi ngập ngừng, “Ông ấy… ông ấy okay, con à.”
Tôi lại nói dối. Tôi lại không thành thật như cháu ngoại
tôi. Tôi biết người đàn ông ấy không okay. Nhưng tôi vẫn bảo cháu tôi là ông ấy
okay. Và hai con mắt trẻ thơ lại thắp sáng cơn vui.
Hồi trưa, xe cứu thương hú còi vang dội và chớp đèn lập lòe
khu xóm. Lối xóm xì xào với nhau là người đàn ông tiếc tiền, không đem xe ra tiệm
mà tự sửa ở nhà. Cây trục sắt – mà ông ta dùng để nâng chiếc xe rồi chui xuống
gầm để sửa gì đó – bị gẫy. Người ta phải dùng cần trục nâng chiếc Toyota lên mới
kéo ông ta ra được. Thương tích không rõ nặng nhẹ ra sao nhưng chắc chắn ông ta
sẽ phải nằm bệnh viện ít lâu.
Một ý nghĩ chợt nảy ra trong đầu tôi. Tôi ôm con bé, nói nhỏ
vào tai nó, “Ngày mai ông cháu mình sẽ đi thăm ông ta, chịu không?”
Con bé reo lên, “Thank you, Grandpa!” Và ôm chầm lấy ông ngoại,
hôn ghì lên gò má nhăn nheo.
Vậy là hai ông cháu tôi sẽ đến bệnh viện thăm người đàn ông ấy.
Gặp con bé chắc ông ấy sẽ ngạc nhiên và vui lắm. Cháu ngoại tôi sẽ vui, còn tôi
thì có chút lo âu, bởi những con siêu vi trùng tròn như quả cầu, trang điểm rực
rỡ những đóa hoa mào gà đỏ thẫm nhỏ li ti vẫn còn lởn vởn trong bầu không khí
ông cháu tôi hít thở.
Con bé níu tay tôi, ghé tai tôi thì thầm, “Con chỉ muốn biết
chắc là ông ấy okay.”
Vừa tròn ba tuổi, cháu ngoại tôi đã làm tim tôi lỡ nhịp.
Thôi thì hãy cứ tạm coi như nhân loại mất đi tính người một phần cũng vì cơn đại
dịch. Bởi người ta sợ lây, người ta sợ chết. Nhưng một ngày sau sinh nhật của
cháu ngoại tôi, con bé đã giúp tôi tin tưởng lại vào con người. Vào lòng nhân
ái. Vào thế hệ tương lai. Và tin tưởng rằng quanh lũ người chúng tôi vẫn có những
thiên thần còn sót lại ở trần gian.
Chứ sao không!
Thế nhưng ngày hôm sau, cái hôm hai ông cháu dự tính đi thăm
bệnh, năn nỉ mãi người ta vẫn không cho tôi dẫn con bé vào thăm người đàn ông sửa
xe không quen mà chúng tôi gặp ở cuối con phố. Người ta bảo trước hết bệnh viện
cấm trẻ nhỏ vào thăm, thứ hai đại dịch chưa hết hẳn nên không cho thăm viếng.
Chuyến viếng thăm của hai ông cháu tôi trở thành khúc phim
tôi tưởng tượng trong đầu.
***
Người đàn ông nửa nằm nửa ngồi trên giường, vành băng bột quấn
quanh cổ vòng lên đầu thành ra ông ta không gật đầu hay lắc đầu được. Lúc đứng
bên giường người đàn ông ấy trong bệnh viện, cháu ngoại tôi chạm nhẹ vào vành
băng vải, và lại hỏi, “Are you okay?” Tôi không kịp kéo tay con bé lại. Tôi thấy
những con vi trùng, vô số vi trùng, nhưng con bé thì chẳng thấy con vi trùng
nào; nó chỉ thấy những vòng băng vải màu trắng quấn quanh cổ và đầu người đàn
ông, và nghĩ chắc ông ta đau đớn lắm. Nó lặp lại câu hỏi bằng giọng hót của
loài chim, “Are you okay?” Người đàn ông chớp mắt, đưa tay cầm lấy bàn tay bé bỏng
của con bé, nói nhỏ, “I’m okay. You’re an Angel, sweetie!”
***
“Ông ấy nói vậy thật hả ngoại?” Con bé hỏi sau khi nghe tôi
kể khúc phim giả tưởng hai ông cháu đi thăm người bệnh. Tôi hăng hái gật đầu.
Dù cái cổ tôi có sượng lại ít nhiều khi biết chắc mình đang nói ra những điều
không thật.
“Mai mốt gặp ông ấy, ông ngoại nói…” con bé ngập ngừng.
Tôi hỏi vội, “Gì hở con?”
“Nói với ông ấy, con không phải thiên thần, con chỉ là a
little girl.”
Tôi gật đầu liên tục. Tôi hứa tôi sẽ chuyển lời con bé đến
người đàn ông xa lạ. Tôi nói dối, tôi hứa cuội. Bởi sáng hôm ấy khi chiếc trụ
chống chiếc xe bị gẫy, chiếc xe đổ sụp xuống, không một ai hay biết. Mãi đến
khi có người phát hiện ra, gọi xe cấp cứu thì đã muộn mất rồi. Tin tức trên
truyền hình nói thế. Cháu ngoại tôi không được xem ti vi. Bố mẹ nó không muốn đầu
óc nó bị vẩn đục. Bố mẹ nó muốn che chở cho nó được chừng nào hay chừng nấy. Bởi
con bé là thiên thần, một trong những thiên thần còn sót lại thế gian này.
Bước xuống bậc thềm, tôi quay lại hôn gió cháu ngoại tôi
thêm một lần rồi đeo cái khẩu trang lên mặt. Toan bước ra xe, tôi vội lùi lại.
Ba bóng người rảo bước trên lề đường cho người đi bộ qua chỗ tôi đậu xe. Tôi chờ
cho họ đi qua. Bao lâu cũng được nhưng tôi sẽ chờ.
