- Thưa
em tên Mơ.
- Mơ
gì? Mộng mơ hay quả mơ?
- Tùy,
ai muốn hiểu thế nào thì hiểu…
- Quê
quán ở đâu vậy?
- Em
ở Thạch Thất, Hà Tây.
- Chị
công tác ở cơ quan nào?
- Thưa,
ở ty Văn Hóa Thông Tin Hà Sơn Bình.
- Chắc
chưa vào Ðảng…?
“Nơi em về trời xanh không em…?” Bên này vĩ
tuyến 17 không có một câu hỏi thơ mộng, lãng mạn như vậy … Vì vậy những lời yêu
đương được mở đầu bằng “Ðồng chí công tác ở cơ quan nào ?” (Thế Giang. Thằng
Người Có Đuôi. Westminster, CA: Nguời Việt, 1987).
Ngoài những câu hỏi “thơ mộng” và “lãng mạn” như trên, bên kia vỹ tuyến còn có nhiều câu hỏi (nghe) rất … linh tinh:
Anh không biết
bây giờ tháng mấy, em không biết anh đi về đâu, và hết nửa phần đất
nước đều chia chung một nỗi băn khoăn (lớn) dù đang trong hoàn cảnh
chiến tranh: Kẻ thù ta đâu có phải là người. Giết
người đi thì ta ở với ai?
Ở nửa phần
còn lại thì không ai mơ hồ về thời gian cả. Mọi người đều biết
chính xác ngày/tháng/năm sinh của vị lãnh tụ kính yêu, cũng như thời
điểm phân phối khẩu phần lương thực (ngoài tiêu chuẩn) nhân ngày sinh
nhật của NGƯỜI.
Cũng chả bao
giờ nghe ai hỏi ai “đi về đâu” vì ai cũng biết là mọi con đường đều
dẫn ra mặt trận, và đường ra trận thì mùa nào cũng đẹp: những
binh đoàn kéo nhau ra tiền tuyến, như tình yêu nối lời vô tận …
Chỉ có mỗi một câu hỏi “cảm động” duy nhất được cho phép nghêu ngao
trên môi mọi người thôi, dù nghe cũng không tình tứ gì cho lắm: hết
rau rồi em có lấy măng không?
Không chỉ bị
ám ảnh bởi cái đói mà cả nửa nước (bên kia) còn bị nhồi nặn, và
kích động bởi căm thù:
“Phải ngày đêm
hành quân để kịp tới chiến trường trước khi hòa bình, trước khi chiến thắng.
Vào chậm, chỉ còn mỗi việc thu nhặt ống bơ gỉ, tháo gỡ dây thép gai thôi. Chẳng
còn địch đâu mà đánh. Xe trước hát vang: Giải phóng miền Nam chúng ta
thề quyết tiến bước. Xe thứ hai tiếp theo hào hùng: Diệt đế quốc
Mỹ phá tan bè lũ bán nước. Xe thứ ba tiếp lời: Ôi xương tan
máu rơi, lòng hận thù ngút trời.” (Bùi Ngọc Tấn. Biển và
Chim Bói Cá. Nhã Nam & NXB Hội Nhà Văn: 2010).
Ở bên này thì
không thế. Ngoài những băn khoăn siêu hình về hố thẳm tư tưởng và nỗi dằn vặt triết lý nhân
sinh giết người đi thì ta ở với ai (?) có kẻ còn chắp tay nguyện cầu cho chim bồ câu trắng
hiện với không
ít thơ ngây:
Thực tại, tiếc
thay, hoàn toàn không như dự tưởng:
- “Tôi từng đi trên những chuyến tàu hỏa
hành trình bắc nam mất 72 tiếng đồng hồ, trên đó chất đầy xe đạp, khung xe
đạp, vải vóc, đường sữa, gạo, giấy… chuyển từ nam ra bắc. Những chuyến
hàng thực chứ hoàn toàn không giả tạo chút nào đổ về nơi từng được coi là
hạnh phúc, no ấm. Nhiều người vỡ lẽ, lắc đầu ngao ngán.” (Nguyễn Thông. “Thành
Ngữ Mới: Phồn Vinh Giả Tạo”).
- Bottom
of Form
- “Ở mỗi
ga, khoang tàu biến thành cái chợ hay hàng ăn, tùy vào thời điểm. Ngoài sự
nghèo đói, lộn xộn, mất vệ sinh và nói chung là kém văn hóa là đặc trưng của
những gì xảy ra trên chuyến tàu đó hay cho cả đất nước ta thời đó, điều
tôi nhớ nhất và thất vọng vô cùng là: từ Nam ra Bắc tôi hầu như không thấy
một nụ cười trên gương mặt một ai cả.” (Trần Thành Nam. “Hãy
Trả Lại Rổ Tép Khô Cho Tôi”).
Dự đoán của Trịnh Công Sơn, rõ ràng, hơi trật: Khi
đất nước tôi không còn giết nhau/ Mọi người ra phố mời rao nụ cười. Ước
mơ của người nhạc sỹ tài hoa, xem ra, cũng khác với hiện thực hơi
xa: Mẹ già cười xanh như lá mới trong khu vườn. Cười gì nổi
khi con vừa hoàn thành xong nghĩa vụ quốc tế (Giải Phóng Miền Nam)
thì đến ngay lượt cháu Giải Phóng Cambodia. Thế là Em
Ở Nông Trường Anh Ra Biên Giới:
Mạng người chớ có phải là giá, nấm, hay rau cỏ đâu
mà cứ mọc lên hoài vậy được, hả Trời? Hết cuộc
chiến ở biên giới phía Tây rồi đến chiến cuộc ở biên giới phía Bắc,
cuộc nào cũng phải trả giá bằng hàng mấy vạn sinh linh mà không nghe
ai lên tiếng phản đối (hay phản chiến) gì ráo trọi. Cũng chả thấy ai
(dám) chắp tay
nguyện cầu cho chim bồ câu trắng hiện.
Rồi sau khi bốn phương im tiếng súng, Đảng “dũng cảm
và quyết tâm đổi mới” để chuyển đổi sang Kinh Tế Thị Trường (theo
định hướng XHCN) thì đất nước lại phát sinh ra thế lực thù địch mới
– giặc nội xâm:
- Chống
Tham Nhũng Là Chống Giặc Nội Xâm
- Đã
Đến Lúc Coi Ma Túy Là Giặc Nội Xâm
- Công
an thu giữ 7 tấn ma túy trong vòng 5 tháng
- Quyết
Liệt Phòng Chống Giặc Nội Xâm
- Tham
nhũng là một thế lực thù địch của nhân dân ta, đất nước ta, và Đảng ta
- Chống
Giặc Nội Xâm Đang Ở Giai Đoạn Hết Sức Quyết Liệt
Khi đã phải thay phong bì bằng bao tải mới đủ chỗ
chứa (hằng triệu Mỹ Kim) tiền lại quả, và khi mà số lượng ma túy
bị tịch thu được tính theo đơn vị tấn (chứ không phải ký hay tạ nữa)
thì mặt trận nội xâm đã kể như … toang!
Ngoại xâm cũng vậy. Ngày 19 tháng 4 năm 2020, BBC loan tin:
Trung Cộng lập hai hai huyện đảo quản lý Trường Sa, Hoàng Sa. Qua hôm
sau, Thông
Tấn Xã Việt Nam cho biết: “Việt Nam phản đối mạnh mẽ việc thành lập
cái gọi là thành phố Tam Sa … Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền…”
Trong Lịch sử nhân loại chưa có một cuộc xâm lăng nào
bị ngăn chận bởi những lời “phản đối” hay “yêu cầu” (yếu xìu) như
thế cả. Thù trong giặc ngoài, nợ công cao lút đầu, đạo đức xuống
thấp đến gót chân, không khí ô nhiễm, sông hồ cạn kiệt, rừng núi điêu
tàn, đất nước tan hoang… là “thành quả” của cuộc cách mạng vô sản
hiện nay ở Việt Nam.
Ông Nguyễn Hộ, một đảnh
viên lão thành của ĐCSVN, coi đây là “điều sỉ nhục.” Ông TBT kiêm CTN
Nguyễn Phú Trọng thì không, ổng không thấy nhục nhã gì ráo trọi và
vẫn nhơn nhơn ban hành Nghị
Quyết Về Cuộc Cách Mạng 4.0 với những mục tiêu trời/biển như
sau:
- Năm
2025, internet băng thông rộng phủ 100% các xã, duy trì xếp hạng về chỉ số
đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) thuộc 3 nước dẫn đầu ASEAN.
- Năm
2030, mạng di động 5G phủ sóng toàn quốc; mọi người dân được truy cập
internet băng thông rộng với chi phí thấp. Kinh tế số chiếm trên 30% GDP;
năng suất lao động tăng bình quân khoảng 7,5%/năm.
- Năm
2045, Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất và dịch vụ
thông minh, trung tâm khởi nghiệp,
đổi mới sáng tạo thuộc nhóm dẫn đầu khu vực châu Á.
Tuy nghe hơi hoang đường nhưng cũng không khác lắm với
những lời hứa hẹn của những nhân vật tiền nhiệm:
- Hồ
Chí Minh: “Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay!”
- Lê
Duẩn: “Chúng
ta sẽ đuổi kịp Nhật trong 15, 20 năm và nhân dân ta sẽ đi trên thảm vàng!”
Toàn là thần chú và phép lạ cả. Điều mầu nhiệm
là tuy chỉ được ăn bánh vẽ nhưng cả nước vẫn không ai kêu đói, và có
người cò tấm tắc khen ngon. Mầu nhiệm hơn nữa là một dân tộc dễ
chịu (và dễ dậy) tới cỡ đó mà vẫn sống sót được mãi cho đến đầu
thế kỷ này.
Tưởng Năng Tiến