Mười năm trôi qua nhanh như chớp, bởi vậy mà người xưa ví thời gian trôi nhanh như bóng câu qua cửa sổ. Mười năm kể từ ngày y vào làm ở công ty này. Ngày đầu gặp tôi, y chắp hai tay khom người cúi chào. Tôi ngạc nhiên lắm, dù mắc cỡ nhưng cũng cố gắng chào đáp lễ y cái kiểu y chào tôi. Những người xung quanh cười rần rật. Tôi không hiểu tại sao y biết chào cái lối này? Chắp tay như Phật tử người Thái khi chào nhau; khom gập người như kiểu người Nhật chào nhau. Y kết hợp cả hai để thành ra lối chào độc đáo như thế. Y chỉ chào kiểu này với một mình tôi. Tôi là gã châu Á duy nhất trong nhóm, một tập thể đa chủng tộc, nhiều màu da và dĩ nhiên là ngôn ngữ và văn hóa cũng khác nhau. Tôi cũng là người Phật tử duy nhất trong cái tập thể này. Y chỉ chắp tay khom người chào tôi mà thôi, còn với mọi người thì bắt tay hay húc ngực theo phong cách ở đây. Tôi nghĩ chỉ nhất thời hoặc là một thời gian ngắn nào đó thôi, nào ngờ kéo dài hơn mười năm nay, mỗi buổi sáng đều chào như thế! Có lẽ thời gian tới cũng sẽ như thế nếu tôi và y vẫn còn làm chung ở công ty này!
Nhiều năm trước tôi cũng đã từng viết về việc này trong bài:
“Chắp tay trong cõi vô thường”. Thật sự nhiều lúc tôi cũng ngại vì bản thân
mình không xứng đáng nhận cách chào tôn kính như thế. Tôi là kẻ tầm thường, một
tên vô danh tiểu tốt, không có tài đức gì để thọ nhận cách chào như thế. Nhưng
y đã chào thì buộc lòng tôi phải nhận và chào đáp lễ lại. Nhân duyên thế nào mà
chào nhau mỗi buổi sáng như thế suốt mười năm nay. Tôi thật sự không biết!
Y là người da màu, tôi là dân châu Á. Y là người Thiên Chúa
giáo, tôi là Phật tử… Vậy mà y chào tôi theo kiểu cách nhà Phật, một kiểu cách
rặt phương Đông. Tôi thầm nghĩ có lẽ y đã từng xem phim của Lý Tiểu Long Lý,
Liên Kiệt, Samurai Nhật chăng?
Thôi kệ, dù từ nguồn nào cũng không sao cả! Tôi tin y cũng
hiểu chút chút về ý nghĩa của lối chào này. Chí ít y cũng biết đó là cách chào
khiêm cung hạ mục, tôn kính người được chào. Thường thì hai bàn tay với
mười ngón rời ra giống như cái tâm của mình luôn tán loạn, luôn trong tình trạng
thị phi nhân ngã, tham sân si mạn, nghi, tà kiến, ác kiến, vọng tưởng… khi hai
bàn tay chắp lại tượng trưng cho sự hợp nhất, nhất tâm. Người Việt mình chỉ chắp
tay lễ Phật, chúa, thánh thần chứ không chắp tay để chào nhau, càng không có lối
khom mình chào như người Nhật. Ấy vậy mà ở giữa vùng phương ngoại có kẻ ngoại đạo,
khác màu da, khác văn hóa, khác đức tin lại chắp tay khom mình chào nhau. Tôi
thật sự không biết nhân duyên gì đây? Y và tôi đã chào nhau như thế hơn mười
năm nay, mặc cho nhiều người cười đùa trêu chọc.
Y vốn là người da đen, chữ y ít hơn tôi nhưng sở học phù hợp
với thời đại nên làm lớn, ở vị thế cao. Tôi nhiều chữ hơn y nhưng sở học lạc hậu,
không thích hợp với hòan cảnh của hiện tại nên làm lính. Tuy khác vị trí nhưng
y và tôi là bạn của nhau, thậm chí y còn chào tôi một cách trân trọng như thế
chứ không chào với một ai khác. Y rất vui tánh, hòa đồng, dễ thương chứ không hề
có sự cách biệt nào. Với cách chào này có lẽ y quý tôi lắm!
Tên y là Anwar, nhân lúc vui tôi đem tên y ra khịa. Tôi chiết
tự tên y theo lối nửa tây nửa ta. An trong tiếng Việt nghĩa là an ổn, bình an,
an hòa, an vui, an lành… War trong tiếng Anh là chiến tranh. Chiến tranh đồng
nghĩa với chết chóc, thương đau, tàn phá… Chiến tranh là điều kinh khủng nhất của
loài người, tuy nhiên loài người không thể tránh khỏi chiến tranh vì loài người
gây ra nhiều cái nhân xấu để chiến tranh bùng phát. Người yêu hòa bình, công lý
cần phải đặt bình an, an lành lên trên trước chiến tranh. Y cười khoái trá với
lối chiết tự xàm của tôi.
Ngoài Anwar còn có David, Kieth, George… tuy cũng là da đen
nhưng lòng dạ sáng, tâm địa trong trắng, trong khi ấy có những kẻ da trắng địa
vị cực cao, giàu có cự phú nhưng tâm địa hắc ám, độc ác, ích kỷ, gian trá, lưu
manh. Chúng tôi làm việc chung, cười đùa, chơi khăm và giỡn như con nít, tuy
hòa đồng như thế nhưng chỉ có mỗi Anwar là chào tôi với cái cách đặc biệt ấy.
Sau ngày bầu cử (11/05), tôi và y nói chuyện thắng cử của gã
du côn thô lỗ ấy. Y bảo tôi phải cẩn thận vì ở đây có nhiều kẻ cuồng hắn ta sẽ
gây sự. Trước khi có kết quả công bố, tôi đã nghĩ người Mỹ không chọn đàn bà
làm tổng thống và tôi đã đúng! Tôi bỏ phiếu cho bà ta nhưng tôi tin chắc bà ta
sẽ thua vì người Mỹ rất bảo thủ trong chính trị và chuyện giới tính, tính dục
và nhiều vấn đề khác. Họ chưa sẵn sàng cho một người đàn bà làm tổng thống! Những
quận hạt dưới sự kiểm soát của R và nhà thờ bảo thủ họ đang lùng sục các thư viện,
trường học và những nơi có sách báo để gỡ bỏ hết sách báo, tài liệu có dính
dáng đến vấn đề tính dục. Một cuộc “đốt sách” ngay trong lòng mảnh đất mệnh
danh tự do!
Chuyện thịnh – suy của quốc vận là lẽ đương nhiên, Cái ác mạnh
hơn cái thiện cũng là chuyện thường tình. Kẻ ác vẫn thường mạnh hơn người tốt,
ví như có dại với lúa hoặc hoa màu. Thế giới này kẻ ác thường sẵn sàng làm hại
tất cả để đạt cho được tham vọng của mình. Quốc gia có kẻ tham lam lợi dụng địa
vị để trục lợi cho cá nhân. Xã hội luôn có kẻ gian trá, xảo quyệt suốt đời
chuyên nói dối, lường gạt. Nhân gian có kẻ suốt đời chửi bới, mắng nhiếc, mạ lỵ
người khác. Thế gian vẫn có kẻ xem đạo đức, nhân luân, giá trị nhân phẩm con
người như giẻ rách dưới chân, xem công lý và luật pháp như rác. Dù có thế nào
đi nữa thì tôi cũng không bao giờ ủng hộ cái ác, không bao giờ hùa theo kẻ ác!
Anwar chắp tay khom người chào tôi và tôi cũng chào y y như
thế không còn là chuyện lạ ở công ty này. Hầu như mọi người đều biết, nhiều người
bình thản nhưng cũng cũng có nhiều người cười cợt nhất là những người lần đầu
trông thấy, không hề gì! Dù có thế nào đi nữa tôi cũng chào đáp lễ Anwar. Thậm
chí nếu một ngày nào đó y đổi ý không chào như thế nữa thì tôi vẫn chào y y như
thế! Phật từng nói tất cả Chúng sanh đều có tánh giác, có đức tướng Như Lai.
Anwar là con chúa nhưng căn cứ lời Phật thì y cũng có tánh giác, có đức tướng của
Như Lai, tuy nhiên hiện tại thì y khác đức tin, đức tin của y mắc phải thường
kiến nhưng biết đâu một kiếp nào đó y giác ngộ và sẽ tiếp theo con đường của
Như Lai. Y và tôi gặp nhau ở nơi này và chắp tay khom mình chào nhau kể như
cũng có duyên với nhau rồi.
Chào nhau trong cuộc đời này
Khiêm cung hạ mục tháng ngày lạc an
Gặp nhau giữa cõi nhân gian
Mở lòng ra những thênh thang đất trời.
Ất Lăng thành, 1124
