Tháng Mười Hai năm nay, xuất hiện
nhiều câu chuyện về những người đàn bà trên thế gian này – có những người lừng
danh, và cả những người vô danh – khiến mọi thứ lại càng đáng nhớ hơn.
Tháng Mười Hai, nhắc nhiều người yêu
nhạc ngồi nghe lại bài Woman của John Lennon. Bài hát ngợi ca về đàn bà của ông
như một định mệnh thôi thúc, ông viết ra, kịp hát ghi âm lầm cuối cùng trước
khi ngày định mệnh 8/12 đến: một kẻ tâm thần đã bắn ông chết ngay trước cửa
nhà.
Trong Woman, chàng ca sĩ mắt kính
tròn hát rằng “Woman please let me explain. I never meant to cause you sorrow
or pain. So let me tell you again and again and again” (Tạm dịch: ôi Nàng,
xin cho tôi giãi bày. Tôi không bao giờ muốn đem đến cho nàng nỗi đau hay muộn
phiền. Xin cho tôi nhắc lại muôn lần điều này…) Người đàn bà rất chung và
rất riêng của bài hát đó, muốn giới thiệu rằng mỗi bước đi lên của nhân loại,
luôn có lời ngợi ca và trân trọng.
Tháng 12, trên trang Twitter của
tổng thống Mỹ Barack Obama cũng nhắc về một người đàn bà: Rosa Parks, mà ông
trân trọng ghi là “đấng anh thư đã đứng lên tranh đấu cho công lý và bình
đẳng”.
Rosa Parks (1913-2005) được lịch sử
hiện đại của nước Mỹ gọi tên là “đệ nhất phu nhân của dân quyền” và là “người
mẹ của phong trào tự do”. Ngày 1/12/1955, khi bà Rosa Parks lên chuyến xe bus ở
bang Alabama, bà bị tài xế trên xe buộc phải đứng dậy để nhường ghế cho một
người da trắng – theo luật lúc bấy giờ của bang này. Rosa Parks đã phản đối và
biến chiếc xe bus đó thành nơi tố cáo sự kỳ thị chủng tộc, chấp nhận cho việc
cảnh sát dừng xe áp giải bà đi. Nửa thế kỷ sau, tất cả những đứa trẻ của Hợp
chủng quốc Hoa Kỳ đều được học về Rosa Parks và tự hào về người đàn bà đã đứng
lên cho nước Mỹ hôm nay. Thậm chí, ở các bang như California và Ohio, ngày 1
tháng 12 là ngày lễ ghi nhớ Rosa Parks Day.
Tháng Mười Hai còn một điều đáng
ngưỡng mộ khác: là thời điểm mà lãnh tụ Aung San Suu Kyi, người đàn bà lừng
danh của nền dân chủ Miến Điện tiếp nhận sự chuyển giao quyền lực từ chính
quyền quân sự sang dân sự, đồng thời tuyên bố sẽ luôn cân nhắc, thận trọng
trước mọi lời mời giúp đầu tư từ Trung Quốc.
Có những người đàn bà trên thế gian
này có thể khiến trái tim của chúng ta phập phồng kiêu hãnh. Nó mở ra những chỉ
dấu kỳ diệu về con người và sự văn minh.
Nhưng cũng có những người đàn bà,
với câu chuyện của họ khiến trái tim chúng ta quặn thắt, đau hơn nữa khi nghĩ
về tương lai, giống nòi và tổ quốc.
Chị Mai Thị Long – có thể nói đến
đây vẫn không ai biết – vợ của ngư dân Trương Đình Bảy bị “kẻ lạ” bắn chết ngay
trên biển Trường Sa của Việt Nam vẫn chưa được cơ quan nào giúp xác định rõ ai
đã giết chồng mình. Lẽ ra, sau cái chết oan khiên và đầy ngụ ý trên biển đó, Bộ
Ngoại Giao Việt Nam phải gửi thư đến các sứ quán có tàu trong cùng khu vực, yêu
cầu cùng phối hợp điều tra xem thủ phạm là ai. Lẽ ra, chị Long cũng còn được
thấy tổ quốc gọi tên chồng mình, sau khi đã hối thúc chồng mình ra khơi, bám
biển, thể hiện chủ quyền thay cho Nhà nước. Ngày 2/12, đưa chồng về đất mẹ, đối
với chị Long, biển bây giờ không những là nỗi đau mà còn nhắc nhở về dối trá.
Tháng Mười Hai, công an Đà Nẳng cười
tươi và trao cho bà Nguyễn Thị Khả, 57 tuổi, số tiền gần 2 triệu đồng để bồi
thường cho việc bà bị công an khu vực vung gậy đánh đến mang thương tích, vì
tưởng bà là gái mại dâm. Rất nhiều người đã thảng thốt hỏi rằng ở thành phố
đáng sống đó, ngày thường đã có bao nhiêu gái mại dâm bị đánh đập mà không thể
nói với ai? Và cũng có rất nhiều người nói rằng chỉ cần một điều rất nhỏ, bao
nhiêu những vàng mã về nhân quyền phụ nữ, về bình đẳng và quan hệ giữa công an
địa phương và phụ nữ đã lộ ra. Mọi thứ trần trụi và tàn nhẫn như trên chuyến xe
bus về tương lai của bà Rosa Parks, nhưng khác ở chỗ là thân phận người phụ nữ
Việt Nam thậm chí vẫn còn chưa có được một khoảng trống cho mình.
Câu chuyện cóp nhặt cuối, tạm thời,
của tháng Mười Hai, là chuyện cô gái Việt tự mình đi và đoạt giải hoa hậu ở
Philippines, nhưng bị gọi là thi “chui” và bị đòi phạt 30 triệu đồng. Có cái gì
đó vẫn còn chưa giải thích được cho một văn bản quy định đầy tính phản bội lại
quyền con người trong hiến pháp, khi tự cho mình có quyền kiểm soát sự tự do và
quyền của người khác mà không rõ lý do. Đây không phải là chuyện mới mẻ tại
Việt Nam, vì từ năm 2013 đến nay, theo đoàn luật sư Việt Nam cho biết thì đã có
tới 90.000 văn bản trái hiến pháp, trái luật mà vẫn áp đặt lên con người.
Con số phạt 30 triệu đó của Bộ
TT&TT, chợt làm nhớ đến hình ảnh trên báo chí Trung Quốc khi rao bán công
khai con gái Việt về làm vợ với giá 1500 USD. Đàn bà Việt hôm nay không thể tự
vinh danh mình trên diễn trường quốc tế, nếu không có Cục, có Bộ xốc nách đưa
vào. Nhưng bị bán đi, bị làm nhục ở sát biên giới của “nước lạ” thì không thấy
ai ra văn bản hay lên tiếng. Cục và Bộ rầm rập vào cuộc với những người đàn bà
sáng danh Việt Nam với thế giới nhưng lãng tránh, ngó lơ khi thấy đàn bà Việt
bị làm nhục khắp thế giới, từ đường biên hữu nghị.
Đàn bà, nếu như bạn vẫn còn nghe
Woman của John Lennon, xin hãy cảm nhận những điều thật tuyệt vời và khác biệt
ở hai đầu thế giới.
