Tác-giả sinh năm 1938,
cựu sĩ-quan an-ninh quân-đội, sang Mỹ theo diện H.O1. năm 1990, hiện đã về hưu,
an-cư tại Westminster. Ông dự Viết Về Nước Mỹ từ năm 2008, đã góp nhiều bài viết
giá-trị, từng nhận giải đặc-biệt. Sau đây là bài viết mới nhất.
* * *
Chuyện xảy ra hồi tôi còn ở tù ngoài Yên-Bái, lúc đó quân đội còn
quản lý, chúng tôi do đoàn 776 trách nhiệm. Trại tôi khoảng ba trăm người, cấp
bậc đại-úy ở gần đường cái khoảng 3 cây số, còn trại cấp bậc thiếu- tá thì ở
sâu hơn nữa, còn cấp bậc trung-tá ở xa thêm trong rừng. Trong ba trăm người đó
họ chia ra từng đội mỗi đội 30 người, rồi từ đó họ phát dụng cụ lên rừng chặt
cây về làm cột và chặt nứa về làm mái nhà dựng lều láng mà ở! Tức là khi chúng
tôi ra chỉ là bãi đất trống không có nhà cửa trang trại gì cả, tự tay tù xây dựng
lên, nhiều người mất tinh thần, ban đêm lấy thuốc ở nhà mang đi tự-tử chết, thế
là hôm sau họ kiểm tra đồ cá nhân của mọi người, họ thu hết thuốc men mà tù đem
theo! Hậu quả là sau này nhiều anh bệnh chết, vì không có thuốc!!! Sống ở nơi
rừng thiêng nước độc anh em bị sốt rét nhiều mà trại chỉ có độc một món thuốc
Xuyên-tâm-liên bệnh gì cũng phát cho uống, thôi thì phước chủ may thầy!!!
Thời gian sau, các láng trại cũng dựng xong và làm thêm hội trường
để lên đó học tập, nào là chính sách khoan hồng của nhà nước, Đế Quốc Mỹ là tên
sen đầm quốc-tế, ngụy quân ngụy quyền là tay sai của Đế-Quốc Mỹ, các anh đã cầm
súng chống lại cách-mạng, tội các anh trời không dung đất không tha, chỉ đem ra
bắn mới hết tội! Nhưng nhà nước ta đã tha mạng sống cho các anh và tạo điều kiện
cho các anh học tập tốt, lao động tốt! DDể sớm về sum họp với gia đình!!!
Sau đó họ phân công tôi đào giếng lấy nước uống, đội đào ao thả
cá, đội làm rẫy để trồng khoai trồng sắn, đội mộc lên rừng chặt cây to về xẻ
ra làm bàn ghế! Riêng tôi ở trong đội chăn nuôi được bố trí đi chăn trâu,
vì què chân chỉ đi chăn một con thôi, còn những anh kia thì hai con, ba
con! Đi chăn trâu thuộc thành phần tự giác muốn đi đâu thì đi, không có vệ
binh vác súng AK đi kèm theo đội! Tốp chăn trâu, tôi thân với anh Quang, đại-úy
không quân, cao ráo đẹp trai!!! Đại-úy chúng tôi gọi là bò tam, bò nhất là
thiếu-úy, bò lục là đại-tá! Phải gọi như vậy để tránh, họ không cho chúng
tôi dùng cấp bậc cũ!!! Dùng bò nói lên cám cảnh của chúng tôi hiện tại, thân phận
như trâu bò, còn bò nhí là các anh hạ sĩ-quan an-ninh tình-báo, cảnh-sát đặc-biệt
cũng bị đưa lên miền thượng-du Bắc-Việt!!!
Toán chăn trâu không phải lệ thuộc vào giờ giấc, sáng dắt trâu ra
khi trời sập tối thì dắt trâu về chuồng! Hằng ngày cho nó ăn no tắm rửa đàng
hoàng rồi mới cho về!!! No đói, thì làm sao phân biệt được thành ra hàng
ngày dắt trâu ra rừng, cột trâu lại lo cho thân mình trước đã, đi tìm đồ cải
thiện. Từ này họ cũng đặt chỉ được cải thiện linh tinh, nghĩa là đi tìm
rau má rau tàu bay, rửa sạch ăn sống, ăn vào cho no bụng!!! Bọn chăn trâu
chúng tôi đâu thèm để ý đến các món đó, phải "cải-thiện" những món
cao-cấp hơn, bằng cách đi câu cá hay đột kích vào các rẫy sắn và ngô của trại để
thu hoạch, không dám vào rẫy của người Thượng sợ bỏ mạng nơi sa trường! Hồi trước
khi đi tù tôi đã tiên liệu. Pháp có câu "Comander c'est prevoir" (chỉ-huy
phải tiên-liệu), nên tôi đã sắm một mớ dây cước và lưỡi câu cho vào
hành trang đi tù, thế là bây giờ có dịp thi thố! Tôi có cái mã đi câu sát cá lắm!!!
Rừng ở đây có những con suối chảy dài vô tận, suối cạn không có
sâu trông thấy đáy, nhìn chả thấy con cá nào! Nhưng dọc theo bờ suối
có những cái hang tôi biết trong đó sẽ có cá lóc. Tôi đi kiếm mấy
con nhái móc vào lưỡi câu nhắp nhắp trên miệng hang mấy cái, cu cậu ở trong
miệng hang phóng ra bụp một cái! Tôi giật lên, tay rung rung muốn ghị lại
giật mạnh lên con cá lóc bằng bắp tay vung lên cao vút trên trời, cảm giác
ngập tràn sung sướng, chả trách hồi ông Thiệu còn làm tổng thống, quan nhất
nước nhà ta thường ra Côn-Đảo câu cá, tôi có thằng bạn cùng khóa tên
Mai-Năng-Căn không biết làm chánh đảo hay phó đảo, mỗi lần tổng thống ra phải
chuẩn bị đồ nghề cho Ngài đi câu, thằng bạn tôi cho biết mấy ông cố vấn tối om
đi theo tổng thống bảo kiếm một con cá lớn móc vào cần câu để dưới nước để lát
nữa tổng thống giật lên chụp hình khoe thành tích! Không ngờ cả bọn bị dũa te
tua: Dẹp đi đừng làm trò khỉ, đi câu là tìm cảm giác mạnh khi cá cắn câu, chứ
móc sẵn cá vào giật lên còn hứng thú gì nữa!!! Thật vậy, khi giật lên cá đã mắc
câu người tê tê cả toàn thân không sao tả xiết!!!
Khi câu đủ số lượng rồi, chúng tôi đã chuẩn bị bao diêm và muối,
thế là đốt lửa lên sau khi rửa sạch xát muối, cắm cá trên cái cây rồi nướng
trui vàng um ăn béo ngậy, phải ăn cho hết; nếu đem vào trại sợ bể ổ! Đi tù mà
có bữa ăn như vậy kể như hoàng gia rồi, chả bù các anh em đi theo đội lao động
có aka đi kèm thì làm sao cải thiện được! Nên đói rã họng, đói vàng da!!!
Trên đường chúng tôi dắt trâu đi ngang qua có cái nhà sàn của người Thượng,
cũng không biết họ là người Tày, người Mường hay người Thái Trắng? Tôi nghĩ là
Thái Trắng, vì có cô gái khoảng trên hai mươi hằng ngày cứ ra đứng Cô Thái da
trắng xinh đẹp ngày nào cũng thấy đứng đó như để chờ chúng tôi đi ngang qua! Mà
mắt cô thì luôn luôn hướng về anh bạn tôi một cách say đắm!!! Anh bạn gà tồ chẳng
để ý gì cả, nhưng với con mắt cú vọ méo mó nghề nghiệp của tôi, tôi biết là
nàng đã cảm anh chàng này rồi, vì chàng hàng ngày nhờ kiếm, ăn được nên người
không còn thân tàn ma dại nữa!!!
Trong đầu tôi làm việc căng thẳng phải bày binh bố trận sao cho hợp
lý hợp tình để đối phương vào tròng mà không nghĩ là bị sắp đặt!
- Ê Quang ngày mai mày dắt trâu đi lối khác đừng qua lối
này nhá.
- Chi vậy!
- Thi hành trước khiếu nại sau!
Hắn đứng nghiêm chào tay nói "Tuân lệnh."
Tôi quay đi không dám cười vì điệu bộ của hắn.
Ngày mai tôi dắt trâu đi qua nhà nàng, mặt nàng ngơ ngác cố tìm
xem hắn có đi sau không nhưng thất vọng mặt buồn xo trông thấy rõ, tôi cứ bơ đi
như không có chuyện gì!
Chiều trở về trại gặp hắn tôi nói:
- Chắc như bắp!
- Gì nữa?
- Ngày mai mày cũng đi lối ấy cho tao!
- Lại giở trò gì nữa với tao vậy?
- Yên chí lớn ngày mai có ăn!
Mặt hắn sáng lên:
- Thật không?
- Bảo đảm 32 phần dầu!
Ngày hôm sau, đi qua nhà nàng tôi với khuôn mặt nhu đưa đám làm
nàng thất kinh hồn vía thật, bạo dạn bước ra hỏi tôi với cái giọng lơ lớ của
người dân tộc:
- Cái anh gì đi với anh đâu rồi?
- À cô hỏi anh Quang thường đi với tôi phải không?
- Đúng rồi.
- Anh ấy bị bệnh!
- Trời ơi, có sao không?
Tôi liếc trước nhà cô ấy có cây bưởi sai trái, tôi phịa ra liền:
- Nó bị cảm khô cổ họng khát nước đòi uống nước chanh, mà
trong trại tôi không tìm ra quả chanh nào cả thật tội nghiệp nó!
Liếc chung quanh không thấy ai cô chỉ tôi lại cái bụi đằng kia,
anh ngồi đó lát nữa tôi ra gặp lại! Nghĩ bụng chết con rồi con ơi gặp tụi ma đầu
cho vào tròng chỉ có thác thôi!!!
Lúc sau nàng đem ra một bịch gồm 4 trái bưởi, gọi là bưởi vì trái
lớn, còn bòng thì trái nhỏ.
- Anh đem về trại cho anh ấy ăn đi!
- Tôi còn phải chăn trâu chiều tôi mới về trại được!
- Trời ơi khổ cho anh ấy quá! Anh hỏi anh ấy có còn gì nữa
không?
- Để tôi nói lại mai có gì tôi sẽ cho cô biết sau!
Tôi đem chiến lợi phẩm đi ngược lại để gặp Quang và hai đứa ăn hết
một lúc bốn trái bưởi!
- Mày hay thật, ngày mai tao đi với mày được chưa?
- Chưa!
- Sao vậy?
- Để tao nghĩ cách làm ăn dài dài!!!
- Con lạy bố, tội người ta!
- Nó mê mày thật mà! Mày phải đối xử tử tế với nó, không có
chết với tao!!!
Ngày hôm sau, tôi lại đi qua cái nhà sàn của người Thượng, cô gái
vẫn đứng ở cửa chờ đợi! Tôi lại gần nói:
- Cám ơn cô hôm qua nhờ có mấy quả bưởi của cô, người bạn của
tôi đã ăn một cách ngon lành và đã khỏi bệnh, nó nói với tôi cám ơn cô!
- Khỏi rồi, sao không đi lao động?
- Vì nó còn yếu lắm không đi vững!
- Anh cứ đi chăn trâu, đi độ trưa trở lại tôi có cái này gởi
cho anh ấy!
- Cám ơn cô, tôi hỏi kháy sao cô lo cho bạn tôi quá vậy?
Nàng bẻn- lẻn không nói gì được!
Trưa trở lại nàng đưa cho tôi một bịch, theo phép lịch sự tôi cầm
lấy không dám mở ra xem trong đó có cái gì; chỉ nói cám ơn cô lát nữa tôi sẽ
đưa cho bạn tôi!
Mong anh ấy hết cái bịnh!
Tôi đi ngược lại phía bạn, gặp nó.
- Mày dở ra xem nó cho cái gì?
Một nắm xôi trắng và nữa con gà luộc, thêm gói muối tiêu thật là cảm
động! Hai thằng đớp liền tại chỗ, nó phê làm sao vì lâu quá ở trong trại chỉ
cho ăn bo-bo và sắn khô thay cơm! Đúng là yến tiệc!!!
- Mai tao đi về phía mày được chưa?
Thấy tôi không trả vốn trả lời gì cả, hắn tiếp lại định dở trò gì
nửa hả?
- Thôi được mai mày đi với tao, gặp nàng phải vui vẻ cám ơn
sự quan tâm đã lo cho mày mấy ngày qua! Tao sẽ lãng ra chổ khác để hai đứa tự
do nói gì thì nói. Ăn thua tài ăn nói của mày có thể rủ nàng đi sâu vào trong rừng
tao ở ngoài này canh cho! Khi có động tịnh gì tao sẽ chắp hai tay lại thổi như
tù-và thì dang ra mỗi người núp một nơi, không thì chết cả đám!!!
- Mày làm như dễ ăn lắm!
- Nó lậm lắm rồi không có làm gì mình có ăn mấy ngày nay!
Mà tao dặn kỹ có xào thì xào khô, không được tới bến! Nó ễnh cái bụng ra thì mọt
gông, tao cũng vạ lây!
- Tao làm tao chịu, việc gì liên quan đến mày!
- Họ khép tao vào cái tội vẽ đường cho hươu chạy! Tao thấy
tao ngu quá, trong đời có 4 cái ngu mà tao chiếm 2 cái là làm mai và gác cu!!!
- Thôi mà đồng lao cộng khổ!!!
- Ê mày sắp đến 2 tháng 9 rồi là ngày lễ Độc-lập, cả trại
nghỉ cả và làm trâu bồi dưỡng chỉ có bọn mình chăn nuôi phải đi làm, hôm
đó mày coi trâu cho tao để tao đi thám-sát địa-thế!
- Mày lúc nào cũng méo mó nghề nghiệp.
- Thật mà, có ăn!
- Lúc nào cũng nghĩ đến ăn!
- Đói rã họng không nghĩ đến ăn thì nghĩ cái gì?
Cộng-sản nó đày đoạ cả nước bằng cách thắt bao tử người dân nào là
đổi tiền, cướp hết tài sản của mọi người, đánh tư sản mại bản, cho đi vùng kinh
tế mới, tịch thu nhà cửa tài sản để không còn phương tiện tìm cách chống đối!
Lo miếng ăn chưa xong nghĩ gì chống phá!!!
Rồi đến ngày 2 tháng 9 mấy anh nuôi dắt con trâu già ra suối lớn
làm thịt! Từ trại ra suối lớn dài khoảng một cây số, tôi biết khi khiêng
thịt về thế nào họ cũng dấu một mớ ở chỗ nào đó để làm của riêng, rồi ra lấy
sau! Tôi phải đi điều nghiên xem họ dấu chỗ nào để phổng tay trên, nghĩ rằng họ
mất cái này sẽ kiếm cái khác! Đây rồi chỗ này vừa vắng vẻ có nhiều bụi rậm dễ cất
dấu!!! Tôi tìm một bụi rậm cách xa đường ngồi rình, gần một giờ sau thấy hai
người khiêng một sọt thịt trâu ngừng gần chỗ tôi núp. Tôi khoái quá suýt la lên
vì phán đoán của mình như để! Một thằng nói mày đứng cảnh giác cho tao giấu. Đợi
cho chúng đi khuất một lúc lâu tôi mới lại thu chiến lợi phẩm đem về khoe chiến
tích với bạn! Hai đứa đốt lửa lên tôi thấy thịt nhiều quá bàn với bạn hay là cắt
cho nàng một phần coi như có qua có lại và nói đừng cho ai biết!
Thời gian lặng lẽ trôi, một hôm hắn nói với tôi:
- Ê Dục tao có chuyện buồn!
- Gì nữa!
- Hôm qua tao mới nhận được thư của Mẹ tao cho biết vợ tao
giao hai đứa con cho bà nội và đi lấy chồng khác!
Nghe tin này tôi lịm người đi buồn cho bạn, nhưng chả trách người
đàn bà vì hoàn cảnh mà phải bước đi bước nữa! Làm sao đợi chờ người tù không bản
án, tù dây thung chả biết ngày nào ra!!!
Tôi an ủi bạn đừng buồn nữa, viết thư về cho Mẹ, Mẹ cố gắng giúp
con chờ ngày con về sẽ phụ Mẹ lo cho các cháu!!!
Trong lúc này tôi cũng không dám đả động đến "Mối tình
bông bưởi" sợ nó sốc, để chờ cho nó nguôi đi nỗi buồn rồi mới tính!
Thế rồi chuyển trại tôi thuộc diện an ninh tình báo gom lại đưa về
trại Nam-Hà (Ba Sao) do công an quản lý! Hai đứa mất liên lạc từ đó!!!
Năm 85 ra tù tôi về Sài-Gòn cố hỏi thăm tin tức về nó cũng mù tịt
luôn! Đến năm 90 thì sang Mỹ theo diện Hát Ô cố tìm nó mà cũng không được! Coi
như Mối Tình Bông Bưởi không có đoạn kết!!!
Mãi năm 1992 ông mới lò dò sang Mỹ! Lúc đó mới biết Mối Tình Bông
Bưởi có cái hậu của nó, người con gái Thượng năm xưa đã lột xác rồi, không còn
một dấu tích gì của dĩ vãng! Người ta bảo gái môt con trông mòn con mắt!!! Chị
chỉ nói với tôi cám ơn anh nhiều lắm.
Ông chồng quay sang nói với tôi khi mày đi rồi tao chới với không
biết xoay sở làm sao? Bây giờ vợ bỏ đi rồi bỏ lại hai đứa con chơ vơ không ai
chăm sóc, tao thật điên đầu; nhưng lúc đó ngoài tầm tay của tao! Sau đó, tao
cho nàng biết để xem phản ứng như thế nào? Thấy nàng tội nghiệp cho hoàn cảnh của
tao! Tao bảo nàng, thằng Duc nó đi rồi mai mốt chắc anh cũng phải đi! Anh muốn
chắc một điều và phải nói ra là em có chịu lấy anh không? Nàng nói em là gái
Thượng quê mùa sợ anh chê! - Không có đâu!!! Đây, anh đưa cái nhẫn này cho em để
làm tin, cái nhẫn này lâu nay anh đã dấu được vậy em giữ lấy khi nào ra tù anh
sẽ trở lại đây cưới em! Nàng ôm tao khóc sướt mướt anh đi rồi nhớ viết thư cho
em, em cũng biết tiếng Việt!
Năm 1982 tao được thả về nhà trình bày với Mẹ, xin Mẹ cho tiền ra
cưới nàng! Lúc đó tao về Cần-Thơ không gặp được mày, tao chắc mày cũng chưa được
ra!
Sao sang đây quả đất tròn anh em mình lại gặp nhau! Không ngờ Mối
Tình Bông Bưởi có cái hậu của nó, hai đứa mày lấy được nhau tao mừng lắm!
Nguyễn Kim Dục
