Sáng 26 tháng Tám, 1985, một thanh niên dắt người vợ trẻ mới cưới của anh
đến tòa thị chánh thành phố Quincy, tiểu bang Massachusetts để làm hôn thú.
Cả hai mới qua Mỹ vài năm. Anh còn đi học đại học. Buổi tối học ở Boston
University, cuối tuần học ở Wentworth Institute of Technology và ban ngày đi
làm trong một nhà kho của một công ty, nơi có bà phụ bếp người da đen thường
cho anh những chiếc bánh Pecan. Anh có một giấc mơ dành cho đất nước ôm ấp từ
năm 13 tuổi chưa bao giờ thổ lộ với ai, nhưng anh cũng biết ước mơ gì trước hết
phải đi học.
Vợ anh làm cho một hãng điện tử lương 6 đô la một giờ. Biết anh học điện
toán khó khăn, mỗi ngày trường chỉ cho dùng máy IBM một giờ để làm bài nên sau
ngày quen nhau, cô dành dụm tiền mua tặng anh chiếc máy đánh chữ điện tử hiệu
Brother để anh tập đánh máy.
Nhờ chiếc máy đánh chữ nên anh đánh computer nhanh hơn và làm bài cũng nhanh
hơn. Khi các bác HO qua Mỹ, một bác đi học computer và hỏi anh tìm mua giùm một
máy đánh chữ để tập đánh máy, anh về nhà lấy máy đem cho. Vợ anh buồn mấy ngày,
không phải vì tiếc chiếc máy đánh chữ cũ nhưng tiếc một kỷ niệm thuở hàn vi.
“Chúng tôi xin phép được làm giấy hôn thú”, anh thưa với cô thư ký văn
phòng. “Chúc mừng anh chị”, cô thư ký miềm nở. “Thế bao giờ anh chị sẽ làm lễ
cưới”, cô thư ký hỏi. “Chúng tôi làm lễ cưới hôm 24 tháng Tám rồi ạ”, anh đáp.
Cô thư ký bật lên tiếng cười giòn. “Xin lỗi anh chị, theo luật, giấy chứng nhận
kết hôn phải được làm trước khi lễ cưới diễn ra, nhưng không sao, hôm nay theo
giấy tờ sẽ là ngày cưới của anh chị đó nhé”, cô thư ký biết mình cười hơi thiếu
tế nhị nên nói nhanh. Anh và dĩ nhiên vợ anh cũng không biết phải làm giấy tờ
trước khi làm lễ cưới.
Cô thứ ký đưa giấy tờ để anh điền vào, kể cả tên họ người làm chứng và các
thủ tục cần thiết phải hoàn tất để được cấp giấy chứng nhận kết hôn. Trước khi
ra về cô thư ký tặng hai vợ chồng một gói quà gồm kem đánh răng, xà phòng và
khăn lau mặt. “Đây là quà của thành phố tặng anh chị chứ không phải của tôi
đâu”, cô thư ký tươi cười giải thích.
Đúng như anh nói, một đám cưới đơn giản diễn ra tối 24 tháng Tám 1985, tại
một nhà hàng ở Boston chỉ có 60 người tham dự gồm họ hàng bên đàng gái và bạn
học. Bên đàng trai không có ai. Ông bà bác sĩ Hoàng Hữu Nhuận được nhờ đại diện
bên đàng trai và anh Trung, người đi cùng ghe và ở chung trại tỵ nạn Palawan
điều hợp chương trình. Hầu hết bạn học đều nghèo nhưng đậm đà tình nghĩa.
Đám cưới xong, gia tài của hai vợ chồng chỉ còn đủ để trả hai tháng tiền
nhà. Họ không có khả năng tài chánh để đi chơi với nhau vài hôm như người ta
thường gọi là “honeymoon”. Anh nghĩ chắc vợ buồn nhưng không nói ra nên hứa với
vợ, khi nào có điều kiện mỗi tháng Tám anh sẽ đưa vợ đi nghỉ không chỉ một
“honeymoon” mà năm nào cũng có “honeymoon”. Một lý do khác, 26 tháng Tám cũng
là sinh nhật vợ. Vợ anh không nói gì khi nghe anh an ủi nhưng biết đó chỉ là
một trong nhiều hứa hẹn và sẽ được xếp vào ngăn tủ đợi chờ.
Khi anh ra trường có công việc làm và mỗi tháng Tám, để kỷ niệm ngày cưới và
sinh nhật vợ, anh thường đưa vợ đi chơi. Vì công việc làm nên thời gian và địa
điểm mỗi năm có khác.
Năm nay, dù đã đi một vòng nhiều nước từ Canada sang Á Châu, tháng Tám, anh
lại đưa vợ đến Daytona Beach để kỷ niệm nơi hai vợ chồng đến lần đầu mấy chục
năm trước. Anh không phải là người chồng gương mẫu, đi hoài, tâm hồn anh mênh
mông, chuyện đất nước, chuyện con người nhưng anh cũng luôn cố hoàn thành lời
hứa dù nhiều khi rất trễ tràng.
Một triết gia nói “không ai tắm hai lần trong cùng một dòng sông” để chỉ sự
thay đổi trong từng khoảnh khắc của thời gian và vũ trụ.
Giải thích đó không đúng hẳn. Dòng sông Tâm nước vẫn một màu xanh và trôi
theo cùng tháng năm thăng trầm, vinh nhục của đời người. Dòng sông không thay
đổi.
Giọt nước mắt vợ anh khóc một lần anh bịnh nặng nằm trong căn phòng nhỏ ở
Brighton, chiếc máy đánh chữ điện tử hiệu Brother, Daytona beach, chân cầu cũ
và nhất là hình ảnh ngày 24 tháng 8 khi vợ anh mặc chiếc áo cưới màu trắng mướn
của một người Việt ở Malden vẫn còn nguyên vẹn. Tất cả vẫn sống với anh cho đến
ngày một hơi thở hắt ra nhưng không trở lại.
Trần Trung Đạo
