Anh đến thăm em đêm 30
còn đêm nào vui bằng đêm 30
anh nói với người phu quét đường
xin chiếc lá vàng làm bằng chứng yêu em
(“Anh Đến Thăm Em Đêm 30” nhạc: Vũ Thành An, thơ: Nguyễn Đình Toàn)
Có lẽ đây là lần đầu tiên, và (không chừng) cũng là lần duy
nhất, đám phu phen quét đường của miền Nam nước Việt được giới văn nghệ sĩ của
vùng đất này (vô tình) đưa vào tác phẩm. Ở miền Bắc thì hoàn toàn khác, với chủ
trương “văn nghệ công nông binh,” lớp người khốn cùng này được nhắc nhở đều đều,
cùng với rất nhiều “ưu ái!”
Chả những thế, sau khi đất nước được hoàn toàn giải phóng (Nam/Bắc hoà lời ca)
một công nhân của Sở Vệ Sinh Thành Phố Hồ Chí Minh – bà Lê Thị Thêu – còn được
Mặt Trận Tổ Quốc giới thiệu ra ứng cử để trở thành đại biểu Quốc Hội nữa cơ.
Chỉ có điều đáng tiếc là nhân vật này hoàn toàn không có năng khiếu gì trong
lãnh vực ăn mặc, cũng như ăn nói. Bà Thêu không biết ăn diện như bà Nguyễn Thị
Kim Ngân, cũng chả dám ăn nói liều mạng như bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, và trông
nhỏ thó dúm dó chứ không được cao lớn đẫy đà như bà Tòng Thị Phóng. Có thể vì
những khiếm khuyết vừa kể nên công nhân Lê Thị Thêu chỉ được ngồi ghế đại biểu
chỉ trong một khoá mà thôi.
Lê Thị Thêu đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa VI (1976-1981)
Từ đó, không có thêm một bà (hay ông) phu quét đường nào khác được Đảng “cơ cấu”
vào quốc hội nữa. Nhà Nước, tuy thế, không quên sự đóng góp và vai trò quan trọng
của giới người này. Theo nhận định của Ủy Ban Mặt Trận Tổ Quốc (TPHCM) thì “đây
là lực lượng quan trọng, là tai mắt đường phố, có thể góp phần giữ vững an ninh
chính trị, phòng chống, phát hiện các đối tượng tệ nạn xã hội… được công an quận
tập huấn một số kỹ năng như: hướng dẫn nắm bắt vụ việc, nhận diện hiện tượng,
con người liên quan đến an ninh chính trị; về hoạt động băng nhóm hoặc nghi vấn
đối tượng trộm cắp, cướp giật tài sản cũng như công tác bảo vệ hiện trường.”
Đã làm vệ sinh đường phố còn kiêm nhiệm luôn công việc của ngành an ninh tình
báo, và bảo vệ hiện trường nữa thì quả là vô cùng vất vả. Để bù lại, trong dịp
Xuân Kỷ Hợi vừa qua, các chị em quét rác đã được ông Nguyễn Phú Trọng ưu ái lì
xì cho chút tiền sài tết. Nghĩa cử nhân ái, nhân văn, và vô cùng nhân hậu này của
vị Chủ Tịch Nước – tiếc thay – đã không được tán dương mà còn có năm ba lời tiếng
eo xèo:
- FB Chánh Lê: “Ôi ... những người quét rác đẹp xinh và sạch sẽ hơn cả diễn
viên điện ảnh.”
- FB Trần Thị Thảo: “Chỉ nhìn qua hình là biết: 2 em lao công là diễn viên đóng
thế, 2 em vừa trẻ vừa xinh bởi biết trang điểm cho làn da, rồi nâng mũi, ặp
long mi giả.”
- FB Luân Lê: “Làm trò lố bịch để lừa cả ông Tổng bí thư.”
- FB Đặng Thiện Chân: “Lừa cả TBT, chúng nghĩ ông ấy già quá không biết gì
kkk.”
- FB M T Vu Vu: “Đầu năm mới cụ Tổng bị chúng qua mặt.”
- …
Tôi e rằng vẫn có sự ngộ nhận rất trầm trọng, và vô cùng đáng tiếc về bác Trọng.
Người không lú lẫn, và không dễ bị lừa lọc hay qua mặt như vậy đâu. Nguyễn Tiến
Dân, một ngòi bút sắc sảo và khả tín, nhận xét như sau:
“Trước hết, phải khẳng đinh một điều: Nguyễn Phú Trọng, là một con người vô
cùng nhân hậu. ‘Kính trên – nhường dưới’, là cái điều, ông luôn khắc sâu trong
lòng. Vinh quang và thiêng liêng, có gì sánh được với Nghĩa vụ Quân sự? Ấy thế
mà, ngài cũng lui xuống phía sau, để nhường nó cho những kẻ kém hiểu biết và hiếu
danh khác. Không biết đi ắc ê, cũng chưa từng ngửi mùi thuốc súng. Tuy vậy,
ngài vẫn giành được chức Chính ủy của toàn Quân. Không dừng ở đó, ngài còn
giành tiếp được chức Chủ tịch Nước. Hiển nhiên, thâu tóm nốt quyền Tổng Tư lệnh
các Lực lượng Vũ trang. Quá quắt hơn, lại nhảy tiếp vào Đảng ủy Công an Trung
ương, để nắm và chỉ đạo nốt công việc nội trị. Gian hùng như Lê Duẩn, cũng
không có nổi 1 trong 3 cái chức ấy và suy rộng ra, trên thế gian này, cũng chưa
có ai dám nghĩ, chưa có ai dám làm và chưa có ai làm được cái điều như thế.”
Một người “quá quắt” tới cỡ đó e khó mà bị đám hậu sinh lường gạt. Tui còn nghi
là chính bác Trọng là là đạo diễn cái vụ gửi thư cho cô giáo cũ hồi cuối năm rồi.
Còn cái vụ lì xì đầu năm nay, không chừng, cũng là sáng tác riêng của thằng chả
chớ còn ai vô đó nữa.
Cả hai vụ “diễn” này tuy rất vụng và ngó hơi chướng mắt thiệt nhưng nói nào
ngay thì cũng không có gì là sai quấy lắm. Bác Trọng, chả qua, chỉ sống và học
tập theo gương của bác Hồ thôi:
“Một lần tôi quay cảnh ông thăm đồng bào nông dân ở Hải Dương, mùa hè năm 1957.
Sáng sớm hôm ấy trời mưa to, trên đường còn lại những vũng nước lớn. Đến một đoạn
đường lầy lội ông tụt dép, cúi xuống xách lên. Trong ống ngắm của máy quay phim
tôi nhìn rõ hai bên vệ cỏ không bị ngập. Tôi chợt hiểu: ông không đi men vệ đường
bởi vì ông muốn chưng đôi dép. Vì lòng kính trọng đối với ông, không muốn rồi
đây người xem sẽ nhận ra trên màn ảnh lớn diễn xuất lộ liễu, tôi tắt máy. Nghe
tiếng cái Eymo 35 đang kêu xè xè đột ngột im tiếng, ông ngẩng lên nhìn tôi,
nhưng ngay đó ông hiểu ra” (Vũ Thư Hiên. Đêm Giữa Ban Ngày. California: Văn Nghệ,
1997).
Diễn là động tác tự giác, và tự nhiên, của cả nước chứ chả phải riêng ai:
“Khoảng hai trăm tù binh phi công Mỹ xếp hàng đầy hết lòng đường đi tới. Quần
áo bà ba mầu xám khói nhạt. Tôi giật mình: tất cả đoàn người bị trói kia sao
quá giống hệt nhau? Ở chiều cao, ở khổ người, ở dáng đi, ở nét mặt, ở tư thế và
thần thái. Lầm lũi ngửng đầu nhìn thẳng vào cái không gian bao quanh đằng đằng
sát khí và tiếng la ó...
Dân hai bên đường hò hét, đánh đấm, ném đá. Những cái đầu tù binh quay ngoắt
tránh đá, tránh đấm rất nhanh. Những con mắt không một lúc nào cầu van, nao
núng...
Ba chúng tôi đứng lặng trên hè. Tương quan sức mạnh quá chênh nhau tự nhiên làm
se lòng. Đoàn tù binh đã đến đoạn cuối, chợt Tô Hoài nhào xuống đường, nhảy vội
lên đấm một cái trượt vào mặt một người tù binh đi ở ngoài cùng.
Anh trở lại, tôi hỏi khẽ:
- Đánh người ta làm gì?
- Xung quanh căm thù như thế chả lẽ ba đứa mình đứng yên? ” (Trần Đĩnh. Đèn Cù,
tập I. Người Việt, Westminster, CA: 2014).
Theo bà Nguyễn Thị Kim Thanh – Trưởng Phòng GD, Sở GD-ĐT TPHCM – cho biết:
“Tính ra, thu nhập của giáo viên mầm non còn thua cả người giúp việc!” Giới
giáo chức sống thảm hại đến thế thì bác Trọng tiếc gì vài dòng bút mực mà không
“vẽ” một cái thư cho cô giáo cũ. Báo Giáo Dục Thời Đại mô tả đây là “Bức thư được
viết tay bằng mực xanh, rất ngắn gọn, giản dị nhưng sâu sắc và ân tình như
chính con người của Tổng Bí thư vậy.” Nhà báo Bùi Hoàng Tám “tám” thêm:
“Việc làm của TBT, Chủ tịch nước cũng là lời động viên, chia sẻ với các thầy,
các cô, dù cuộc sống còn không ít khó khăn trong thời điểm tết đến, xuân về…khi
đất nước được lãnh đạo bởi một người có nghĩa, có tình, có đạo lý thì đó là khi
vận nước đang lên!”
Thật là qúi hóa!
Tương tự, bác Trọng cũng chả tiếc gì mấy đồng bạc lẻ để lì xì cho mấy cô công
nhân quét rác. Từ bác Hồ đến bác Trọng, bác nào cũng chỉ lừa thiên hạ mà thôi
chứ làm gì có chuyện ngược lại bao giờ. Vẫn còn giữ ảo tưởng về qúi bác thì còn
bị đè đầu, cưỡi cổ là chuyện tất nhiên, không có gì oan uổng cả.
Tưởng Năng Tiến
