Tranh minh họa của tác giả
Ngay từ thuở nhỏ ta được dạy nói cảm ơn khi ai đó giúp mình. Lời cảm ơn
không phải để xã giao mà thật sự biểu lộ lòng biết ơn chân thành của mình đối
với người đó. Thế nhưng có lẽ chưa bao giờ ta được dạy nói cảm ơn ta vì nhiều
khi ta coi chuyện cảm ơn mình là một điều gì đó lố bịch, kỳ cục, không cần
thiết! Trái lại nhiều khi ta còn có khuynh hướng nói xấu mình, bất mãn với
mình, thậm chí… nguyền rủa mình.
Nhiều người lớn tuổi nhìn vào gương mỗi ngày thấy mình già đi với những dấu
chân chim ở đuôi mắt, vết hằn ở khóe miệng, nếp nhăn nhúm ở bàn tay… đã không
thể chấp nhận được mình, đã âu sầu buồn bã, có người phải căng da mặt, bơm xóa
vết nhăn hy vọng giữ mãi vẻ trẻ trung nhưng chỉ được một thời gian ngắn rồi
cũng “hiện nguyên hình”, có khi tệ hơn!
Xây dựng hình ảnh về chính mình (self image) rất quan trọng. Nếu đó là một hình
ảnh tích cực, nó sẽ giúp cho mình tự tin hơn và từ đó ảnh hưởng đến “môi
trường” xung quanh, còn nếu là một hình ảnh tiêu cực thì sẽ rất không hay.
Có món đồ nào mà xài vĩnh viễn đâu, ngay cả những máy móc tinh xảo được làm
bằng những thứ kim loại tốt nhất. Gần đây thấy trên báo quảng cáo một cái tủ
lạnh cũ của Thụy Sĩ rằng đã được xài đến 20 năm mà vẫn còn chạy tốt. Như vậy nhiều
người trong chúng ta có thể vỗ ngực nói rằng mình đã “xài” đến sáu bảy
chục năm mà hãy còn ngon đó chứ! Vậy ta phải biết ơn mình nhiều hơn.
Hãy thử xem bộ xương. Cơ thể ta có trên hai trăm cái xương lớn nhỏ được ráp
nối với nhau để thành một khung xương, hoạt động được là nhờ các khớp, cũng đã
xài được hằng mấy chục năm trời mà chẳng phải bơm dầu trét mỡ gì cả. Vậy mà nó
vẫn làm việc trơn tru, êm rơ, chỉ khi ta tích tuổi, lớn tuổi rồi nó mới bị đau
nhức chút đỉnh thì cũng phải thôi! Nhiều khi chỉ vì từ nhỏ ta đã không biết
chăm sóc bộ xương đã làm cho nó bị lệch lạc đi như bị vẹo cột sống ở tuổi học
đường, hoặc ăn những thức ăn làm cho các chất hoạt dịch giữa các khớp bị đơ
cứng lại.
Ngay ở giai đoạn chấm dứt tuổi dậy thì, bộ xương đã hình thành với khối
lượng xương cố định, chủ yếu là do di truyền nhưng cũng một phần do dinh dưỡng.
Nếu biết quan tâm, thì ngay từ nhỏ đã phải được bồi dưỡng tốt để xương phát
triển đầy đủ. Người lớn tuổi dễ bị loãng xương, dễ bị té ngã, đưa đến gãy
xương, trật khớp. Nhìn một cành khô và một cành tươi thì biết. Cành tươi khó
gãy vì vỏ dày, gỗ dai, nếu gãy cũng thường gãy dập; còn cành khô thì vỏ mỏng,
gỗ giòn, khi gãy dễ gãy lọi. Nghiên cứu cho thấy người lớn tuổi, sau tuổi 65,
rất dễ bị té ngã. Nữ dễ bị hơn nam.
Ngoài những chuyện gãy xương, trật khớp, rách cơ, dập phần mềm… còn có những
biến chứng gần xa khác như viêm phổi, loét da, do phải nằm bất động trong một
thời gian lâu dài. Để giảm bớt nguy cơ té ngã ở người lớn tuổi, cần quan tâm
tới môi trường sống của họ. Chẳng hạn các cầu thang trong nhà sao cho dễ đi,
không trơn trợt, bậc thang đều, ánh sáng đầy đủ. Tuổi già mắt kém, cảm giác về
độ chênh không còn chính xác, phản xạ chậm, cơ thể điều hòa vận động giảm nên
rất dễ té.
Người lớn tuổi vẫn cần phải tích cực vận động – tập dưỡng sinh, đi bộ, chơi
thể thao chẳng hạn – để tăng tính linh hoạt của các khớp và giúp cho cơ duy trì
sự dẻo dai. Người ít vận động hoặc phải nằm một chỗ, tình trạng loãng xương
càng xảy ra nhanh. Thuốc lá và rượu góp phần tăng tốc. Việc sử dụng estrogen để
bù đắp phải được hướng dẫn và kiểm soát chặt chẽ bởi các bác sĩ chuyên khoa.
Điều đáng để ý là một người khi lớn tuổi bị té ngã một lần thì về sau vì sợ
hãi, ít dám vận động, do vậy mà sự phối hợp giữa thần kinh cơ càng kém, lại
càng dễ bị té ngã những lần sau. Sự bảo bọc quá đáng của người thân trong gia
đình càng làm cho người già thêm mau suy yếu.
Rồi thử xem bộ máy tuần hoàn của ta. Nếu biết rằng mỗi ngày trái tim ta phải
co bóp cả trăm ngàn lần để đẩy một khối lượng máu khoảng 7.000 kg không ngừng
nghỉ, kể cả lúc ta ngủ, đi vào một hệ thống mạch máu giăng mắc mà chỉ riêng hệ
thống vi mạch nếu nối lại đã dài hàng trăm ngàn cây số (hơn gấp đôi chu vi trái
đất) để nuôi cơ thể, ta mới thấy sức hoạt động của bộ máy tuần hoàn tuyệt vời
đến thế nào! Có cái máy bơm nào làm việc liên tục với khối lượng như vậy hằng
bảy tám chục năm trời mà không phải thay pin, không phải chùi rửa gì cả?
Vậy mà chẳng những ta không nhớ, không biết ơn nó, nhiều khi ta còn hành hạ
nó, đầu độc nó, buộc nó nhảy tưng lên với những chất như rượu, trà, cà phê,
thuốc lá… Chất nicotine trong thuốc lá chẳng hạn, chẳng những buộc nó phải làm
việc nhanh lên mà còn lại co thắt các mạch máu nuôi dưỡng nó, làm cho nó bị
thiếu dưỡng khí. Ta lại còn đầu độc tinh thần nó bằng cách luôn rên rỉ “Một
trái tim khô, một trái tim mùa đông” hay hất hủi nó: “ngày rời Paris
anh đã để quên con tim”… Thật ra một trái tim bình thường làm việc âm thầm
bền bỉ đến nỗi ta tưởng như không có nó. Lúc nó lên tiếng “nhắc nhở”
thì đã rắc rối rồi! Cho nên có một trái tim lành mạnh thật hạnh phúc mà nhiều
khi ta không biết!
Còn mạch máu của ta cũng giống như những ống nước vậy. Khi ống nước còn mới
thì nó dẻo dai, co giản dễ dàng, không có chuyện gì xảy ra, còn ống nước đã cũ
thì khô cứng lại, độ thun giãn kém đi. Ở người cao tuổi, các mạch máu cũng dễ
cứng hơn nên huyết áp dễ bị tăng cao. Huyết áp cao quá có thể gây ra những tai
biến. Tăng huyết áp phải được theo dõi chữa trị đến nơi đến chốn. Bệnh tiểu
đường càng làm gia tăng tình trạng tắc nghẽn mạch. Do vậy, các nhà chuyên môn
đều khuyên ta bớt ăn đường, bớt uống rượu, bớt ăn muối, bớt ăn mỡ, không hút
thuốc…
Rồi thử xem buồng phổi của ta. Đó là nơi ta trao đổi không khí để sống.
Người ta có thể nhịn đói vài ba tuần, nhịn khát mười ngày nhưng không thể nhịn
thở quá năm phút. Thiếu oxy (dưỡng khí) chừng năm phút thì các tế bào não sẽ bị
hủy hoại, không phục hồi được nữa. Có lẽ vì không khí không phải mất tiền mua
nên ta thường coi như không hề có nó. Ta vẫn thở mỗi phút giây mà không nhận
thấy không khí là cần! Có một buồng phổi hoạt động tốt ta chẳng hề quan tâm,
thậm chí chẳng hề biết đến nó, cho đến lúc nó khò khè có cử thì lúc đó ta mới
thật sự hốt hoảng.
Nói chung chúng ta thường không biết thở, không thèm thở, nhất là những lúc
làm việc hăng say gần như quên thở hoặc những lúc có những cảm xúc mạnh như lo
lắng, giận dữ ta cũng thường quên thở, nín thở. Thở là một phản xạ tự động
nhưng ta lại có thể kiểm soát được hơi thở, nhịp thở, khác hẳn với các cơ chế
tự động khác như của quả tim, mạch máu, dạ dày, gan ruột… hoạt động hoàn toàn
ngoài ý muốn của ta. Cho nên ta có thể luyện thở được.
Buồng phổi của ta có khoảng 300 triệu phế nang, trải rộng ra ta có một diện
tích rộng hơn 80m2, lớn hơn một phòng học. Mỗi khi ta hít phải không khí ô
nhiễm bụi khói, vi khuẩn, thì lớp không khí ô nhiễm đó sẽ tràn ngập lên toàn bộ
diện tích của phế nang. Khi còn là những lá phôi thì phổi và da có cùng nguồn
gốc, do vậy mà sau này khi gặp lạnh tự nhiên ta sinh ra ho hen, đặc biệt người
cao tuổi dễ bị viêm phổi do lạnh. Hệ thống hô hấp không chỉ có phổi mà còn có
mũi, họng, thanh quản, khí quản cùng các cơ hô hấp mà cơ hoành là cơ trọng yếu
nhất.
Ở mũi chúng ta chẳng hạn có một hệ thống mao mạch dày đặc để sưởi không khí,
làm cho không khí ấm lại trước khi vào phổi. Gặp lạnh, ta sẽ bị ách xì, sổ mũi,
nghẹt mũi vì các mao mạch trương nở. Không phải vô cớ mà người lớn tuổi thường
khoác một chiếc khăn quàng cổ khi ra đường vì khi gặp lạnh chiếc khăn quàng sẽ
giúp làm ấm mũi.
Những người cao tuổi còn khỏe mạnh, sáng suốt, làm việc không biết mệt là
những người biết… thở. Họ có những phương pháp “bí truyền” thường được
gọi là dưỡng sinh, khí công, thiền, yoga… Có khi ta còn nghe được những câu có
vẻ huyền bí như “đưa hơi xuống huyệt đan điền…” Thực ra không có gì là
bí hiểm cả mà hoàn toàn có cơ sở sinh học. Ta biết cơ hoành là cơ hô hấp chính
nằm vắt ngang giữa bụng và ngực, “phụ trách” 80% khối lượng hoạt động
hô hấp. Cơ hoành di chuyển lên xuống như một cái piston trong lồng ngực làm cho
buồng phổi nở rộng hoặc thu hẹp thể tích. Do vậy khi ta hít sâu thì cơ hoành bị
đẩy xuống đến tận… dưới rún, nơi được gọi là huyệt đan điền hay khí hải.
Như vậy “đưa hơi xuống huyệt đan điền” thực chất là hít sâu đẩy cơ
hoành lên xuống mạnh hơn, cơ hoành di chuyển rộng hơn, nhờ đó sự thông khí sẽ
tốt hơn. Càng lớn tuổi cơ hoành càng làm biếng, nên người lớn tuổi cần luyện
thở, tập dưỡng sinh, thì cơ hoành mới làm việc tốt hơn.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) thường gặp ở người lớn tuổi, làm cho họ
dễ mệt mỏi, hụt hơi, cũng như bệnh giãn phế quản làm cho họ khạc rất nhiều mỗi
sáng. Ngày càng có nhiều người bị ung thư phổi do hút thuốc lá. Nhiều người già
bị lao là nguồn lây bệnh trong gia đình mà không biết. Giữ môi trường trong
sạch, tạo nhiều cây xanh bóng mát, gần gũi với thiên nhiên, tập thở đúng phương
pháp, tránh thuốc lá… là những cách tốt nhất để biết ơn buồng phổi của ta vậy.
Lý Lập Ông, thế kỷ XVI, viết trong Nhàn tình ngẫu hứng: “Xét cơ thể con
người, tai mắt mũi, tay chân, thân thể hết thảy đều cần thiết… chỉ có hai cái
không cần thiết mà trời phú cho ta là cái miệng và cái bao tử, nguồn gốc tất cả
những cái lụy của loài người từ xưa tới nay. Có cái miệng với cái bao tử nên
sinh kế mới hóa ra phiền phức, sinh kế phiền phức mới sinh ra những mưu mô gian
trá, mưu mô gian trá mới phải đặt ra hình pháp…”.
Lâm Ngữ Đường có lẽ cũng đống ý như thế nên ông cũng viết: “Chúng ta có
một cái bao không đáy gọi là bao tử… Nó ảnh hưởng đến văn minh của nhân loại…
Các hội nghị quốc tế căng thẳng đến thế nào, tới giờ cũng dừng lại để ăn….”
.Rồi ao ước: “Nếu con người có được cái diều như diều chim, có cái dạ dày
của loài nhai lại chắc là không có tình trạng hiếu chiến, tàn ác vì loài ăn cỏ,
ăn hạt đều hiền lành, loài ăn thịt đều hiếu sát”. Ông cũng đưa ra một nhận
xét thú vị: “Gà trống cũng thường đá nhau nhưng không phải vì thức ăn mà vì
gà mái. Con người mà có cái diều như gà thì chỉ còn những cuộc chiến nho nhỏ
chứ không phải cần đến chiến tranh lớn để xuất cảng đồ hộp”. (Sống đẹp,
bản dịch Nguyễn Hiến Lê). Thật tội nghiệp cho cái “bao không đáy” còn
gọi là bao tử hay dạ dày của chúng ta!
Đó là một bộ phận quan trọng của hệ tiêu hóa, đảm nhận việc “nạp năng
lượng” để ta duy trì sự tồn tại và hoạt động suốt cả cuộc đời. Cái bao
không đáy đó thực ra nó đã phải làm việc căng thẳng vất vả, co bóp, nhào nặn
thức ăn thức uống suốt ngày đêm để cung cấp cho ta những chất dinh dưỡng cần
thiết cho cuộc sống. Nó làm việc âm thầm không hề kể công, hoàn toàn ở ngoài ý
thức của ta vì khi nó nhào nặn co bóp như vậy ta không hề hay biết.
Để tiêu hóa được thức ăn, dạ dày phải tiết ra một chất acid mạnh mà nếu
không khéo tự bảo vệ mình thì acid này sẽ tiêu hóa ngay chính bản thân nó, làm
cho nó lở loét tùm lum mà ta gọi là loét bao tử (loét dạ dày). Thường nếu có lở
loét thì dạ dày cũng âm thầm tự băng bó lấy cho mình, đến khi quá lắm thì mới
kêu ca, lên tiếng, lúc đó ta có cái gọi là đau bao tử.
Nói chung ít khi ta thương hại cái dạ dày của mình đừng nói chuyện biết ơn
nó, trái lại ta sẵn sàng nhồi nhét vào đó càng nhiều càng tốt từ thịt cá voi
đến rắn mối, thằn lằn, tác kè, chuột bọ, cào cào, châu chấu, nghêu sò ốc hến…
Ta cũng sẵn sàng đổ vào hằng lít rượu đế, whisky, hằng két bia và vô số những
chất độc hại khác như… thuốc trừ sâu, giun đầu gai v.v… Để ý một chút, ta thấy
hệ tiêu hóa là một cái ống cơ dài từ miệng đến hậu môn, phình ra chỗ này, thắt
lại chỗ kia để trở thành thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già. Thức ăn thức
uống đi xuyên qua cái ống đó là đã đi bên ngoài cơ thể, mà các bộ phận được
phân công cắt xé, nghiền, nhồi trộn, nhào nặn, chuyển hóa, hấp thu… để đưa vào
cơ thể sử dụng.
Cả một bộ máy làm việc quần quật liên tục không mệt mỏi như vậy mới có thể
đáp ứng nhu cầu năng lượng của cơ thể hằng ngày. Ta không thể tưởng tượng rằng
mỗi ngày có hơn cả lít nước bọt được tiết ra là nhằm giúp cho miệng không bị
khô, hôi và giúp tiêu một phần thức ăn. Ở người lớn tuổi, nước bọt tiết ra ít
đi nên dễ bị đắng miệng, khô miệng, ăn không ngon.
Hệ thống nhung mao ở ruột non ngoằn ngoèo nhiều lớp có tổng diện tích lên
đến 250 m2, bằng cả cái sân quần vợt, để hấp thu các dưỡng trấp nuôi cơ thể
trôi qua, với các tế bào hùng hục hoạt động ngày đêm để trao đổi chất, với vô
số vi sinh vật li ti sản sinh ra các men tiêu hóa, các vitamin. Gan đổ mật vào
ruột, tụy tạng tiết men và insulin mà nếu thiếu nó ta sẽ bị bệnh đái đường. Bất
cứ có một trục trặc gì trên cái ống đó đều gây ra những rắc rối đáng tiếc như
bị tắc nghẽn đâu đó chẳng hạn. Một người bị bón thường xuyên cũng làm cho cái
ống bị nghẹt, dẫn đến hôi miệng, ăn mất ngon, ngủ không yên.
Lâm Ngữ Đường có một nhận xét khá thú vị: “Đối với tôi, hạnh phúc trước
hết là vấn đề tiêu hóa. Ruột ta mà vận động điều hòa thì ta hạnh phúc, không
thì ta khổ sở. Sự tình chỉ có vậy thôi!”. Mà thật, cứ thấy người nào mặt
mày lúc nào cũng cau có, nhăn nhó, khó chịu đăm đăm… thì chắc là đã bị bón hoặc
trĩ kinh niên rồi! Người lớn tuổi cũng cần phải được cung cấp năng lượng đầy
đủ, cần tránh béo bệu nhưng cũng phải tránh cả suy dinh dưỡng – chủ yếu là do
thiếu chất đạm.
Cũng không nên quá sợ Cholesterol vì có loại cholesterol tốt cần cho cơ thể.
Nên dùng dầu thực vật. Các vitamin được cung cấp từ thức ăn như rau quả, trứng,
đậu, cà rốt, rau muống, gấc… Để giữ khẩu vị được ngon vừa ý, cần thêm những gia
vị mà người có tuổi vẫn quen dùng như tỏi, tiêu, ớt. Không nên kiêng cử quá
đáng làm cho ăn mất ngon. Đậu nành có lẽ là một thứ thức ăn lý tưởng vừa cung
cấp đạm thực vật lại có chất phytoestrogen là một loại kích thích tố nữ rất tốt
để làm giảm tốc độ lão hóa.
Một bữa ăn gia đình đông vui có con cháu sum vầy thì dù là rau muống, kho
quẹt, đậu hủ… cũng đem lại nhiều chất bổ dưỡng cả về tinh thần lẫn năng lượng
cho người lớn tuổi. “Hãy cho tôi biết anh ăn gì, tôi sẽ cho anh biết anh là
ai”. Lâm Ngữ Đường nói loài người có hai hạng, hạng ăn rau và hạng ăn
thịt. Hạng ăn rau càng đông thì càng dễ có… hòa bình trên thế giới.
Rồi cái bọng đái nữa chứ. Phải bí đái một lần mới biết “giá trị”
của cái bọng đái, mới biết ơn vô cùng khi có một cái bọng đái hoạt động bình
thường, biết lúc nào thì phải chứa đựng, lúc nào thì phải co bóp, lúc nào thì
mở cơ vòng và lúc nào phải đóng chặt lại. Thật là tai hại khi ở tuổi cao, cơ
vòng bắt đầu hoạt động không tốt nữa, lúc cần đóng chặt thì nó lại mở ra, đặc
biệt ở phụ nữ có tuổi.
Ở đàn ông, tuyến tiền liệt có thể phình to thành bướu chặn nghẹt đường lưu
thông của nước tiểu, lúc cần tiểu lại tiểu không ra. Lại phải mổ, phải nong.
Một kích thích quá mạnh như cười to, ho tràng dài hoặc vận động nhiều quá, cũng
dễ bị đái són. Thuốc an thần, thuốc lợi tiểu sẽ làm cho đái són xảy ra thường
xuyên hơn. Nói chung nếu tìm được nguyên nhân thì chữa trị không khó, đừng lúc
nào cũng cho là tâm thần rồi bỏ mặc. Nên tập đi tiểu có giờ giấc, đừng đợi quá
căng. Các loại tả lót thấm hút có thể dùng rất tiện cho người già khi đi lại
tàu xe.
Cũng cần chú ý sắp xếp chỗ đi đại tiểu tiện sao cho thuận lợi, dễ đi, có đủ
ánh sáng. Người mình thường coi chỗ tiểu tiện (toilet) như là một chỗ dơ bẩn
xấu xí nên thường đặt ra phía sau nhà, xa nhà, trong khi đó thực ra toilet là
một nhu cầu quan trọng của con người nên ở những khách sạn lớn, người ta bố trí
toilet ngay trước phòng khách, sạch sẽ và thơm tho.
Mắt là giác quan quan trọng nhất của con người. Chăm sóc mắt là biện pháp
nâng cao chất lượng cuộc sống. Có một quyển sách mà tác giả là một người mù,
viết với lời tựa là “Nếu tôi được một ngày sáng mắt”! Những người bình
thường có đôi mắt sáng nhiều khi không biết quý. Thử sống một ngày bịt kín hai
mắt lại thì mới đánh giá được chất lượng cuộc sống nhờ đôi mắt.
Già thì mắt phải yếu đi, cảm giác về độ đậm cũng kém, thích nghi với bóng
tối chậm và nhìn cố định không nét. Thủy tinh thể diều tiết kém nên không nhìn
gần được, điều này ảnh hưởng chất lượng cuộc sống rất rõ, vì làm gì cũng phải
đeo kiếng. Những nguyên nhân gây mù thường gặp là mắt hột, quáng gà, đục thủy
tinh thể (cườm khô), và cườm nước (glaucoma). Theo Tổ chức Sức khỏe thế giới
(WHO), người mù vì cườm khô đã chiếm hơn 40% số người già bị mù. Chín phần mười
các trường hợp cườm khô là do tuổi già, cơ thể suy yếu; số còn lại là do các
bệnh tiểu đường, chấn thương, suy dinh dưỡng…
Khi thấy mắt bị mờ dần, có đốm đen bay bay rồi cố định lại một chỗ, không
đau nhức, không đỏ, tưởng là kính không đúng độ mà đo kính nào cũng không vừa
thì phải nghĩ đến cườm khô. Hiện vẫn chưa có thuốc nào chữa được cườm khô, chỉ
có cách là phải mổ để thay thủy tinh thể đục bằng một thủy tinh thể nhân tạo
hoặc đeo kính để điều tiết. Hiện nay có những kỹ thuật mới để mổ cườm khô, đặt
thủy tinh thể nhân tạo rất tiện lợi. Sau mổ, bệnh nhân có thể sinh hoạt lại
bình thường ngay.
Riêng cườm nước là một bệnh hết sức nguy hiểm vì dẫn đến mù lòa. Nếu được
phát hiện sớm thì có thể tránh được mù. Bệnh cườm nước cấp tính gây nhức đầu dữ
dội, có khi nhức nửa đầu kèm theo ói mửa, mắt đỏ, căng cứng, con ngươi nở lớn.
Trường hợp này phải đến ngay bệnh viện có chuyên khoa mắt. Dạng cườm nước mạn
tinh tiến triển âm thầm, chỉ thấy hơi đau mắt, xốn mắt, mỏi mắt và mờ dần.
Nhiều người tưởng tại mình có tuổi nên mắt kém, không đo nhãn áp để chẩn đoán
kịp thời.
Người lớn tuổi cũng thường nghe kém, lãng tai. Lãng tai một chút cũng hay,
khỏi phải nghe những lời nói xấu mình! Cái gì khoái thì nghe không thì thôi. Từ
65 tuổi trở đi có hơn một phần ba số người bị lãng tai. Nghe kém sẽ làm cho
việc truyền thông khó khăn hơn, có thể gây nguy hiểm trong giao thông, đi lại.
Ngày nay có những dụng cụ trợ thính dễ sử dụng và rẻ. Ở các nước phát triển cứ
ba người có tuổi thì một người mang máy điếc, nhờ đó họ có thể giao tiếp tốt hơn
và tham gia vào các hoạt động xã hội, giúp họ cảm thấy sảng khoái, không bị coi
là tàn phế nữa.
Ở ta, nhiều người không ưa máy điếc vì nó ồn ào lại làm cho ta nghe rõ những
“sự thật đau lòng”. Một vở kịch kể chuyện hai vợ chồng già, ông nói gà
bà nói vịt nhưng rất hạnh phúc bên nhau, đến khi các con hiếu thảo gởi về cho
mỗi người một cái máy điếc thì bắt đầu cãi vã nhau suốt ngày. Cuối cùng cả hai
phải liệng cái máy điếc vào sọt rác!
“Chúng ta không chăm sóc bản thân mình mà để cho cơ thể làm việc đến hao
mòn, vì vậy nó dễ bị hư hỏng sớm. Khi chúng ta còn khỏe mạnh, còn sung sức, thì
chúng ta bóc lột ngay chính bản thân mình, bóc lột các bộ phận trong cơ thể,
bóc lột những khả năng của mình mà không hề cân nhắc, không hề nghĩ tới hậu
quả. Ở lứa tuổi 50 tôi vẫn chưa chú ý lắm đến sức khỏe của mình…” Viện sĩ
Misculine 90 tuổi viết như thế. Hiện nay mỗi sáng ông chạy bộ, tập thể dục đều
đặn, chơi quần vợt, ăn uống điều độ. Ông nói “Tôi cảm thấy 30 năm trước đây
tôi đã già yếu hơn nhiều so với bây giờ”!
Bs Đỗ Hồng Ngọc