Tôi gặp các bạn trong một quán nhỏ tại Đài Loan. Quán không
mang tên là quán chửi nhưng rộn ràng cả quán là những tiếng chửi thề. Giọng chửi
Long An, Cần Thơ, Rạch Giá của miền Tây hiền hoà sang đến Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng
Bình khô cằn sỏi đá. Và toàn là giọng nữ. Họ là những cô dâu, ô sin, lao động
chính thức, lao động chui, lao động bằng tay chân, lao động bằng thể xác. Những
thiếu nữ 16 cho đến ngoài 30 đã làm nên một tầng lớp người Việt Nam lạ lẫm ở xứ
người: những nô lệ của thời đại mới.
Nếu bạn muốn tìm kiếm một thiếu nữ đoan trang, thuỳ mị để ăn
khớp với hình ảnh một con người đầy thương xót trong lòng bạn, bạn sẽ thất vọng.
Đây là những con người sinh ra và lớn lên trong cái máy nghiền nát tâm hồn của
cộng sản. Và những cay đắng, tủi nhục giày xéo thêm lên cuộc sống của họ ở xứ
người đã biến họ thành những con người chai đá, bất cần và nổi loạn. Ở họ, từ
những tiếng chửi thề rổn rảng, đã toát lên thái độ sống của 2 câu thơ từ một
nhà thơ mà tôi không biết tên: "Chuyến tôi đi xe đò đứt thắng / Đ. mẹ đời
đ. má tương lai..."
Những con số lạnh lùng
Năm 2017, trên 134.000 món hàng người được xuất khẩu, vượt kế
hoạch 28,3%. Năm 2018, 142.000, vượt 30% so với kế hoạch. 6 tháng đầu năm 2019,
gần 67.000, đạt 55,82% kế hoạch nguyên năm. Tính chung từ năm 2006 đến nay, đảng
và nhà nước CSVN đã xuất khẩu hơn 1 triệu món hàng bằng xương bằng thịt được
dán nhãn "lao động made in VN".
Đây là những con số chính thức do Thứ
trưởng Bộ Lao động Thương binh & Xã hội Nguyễn Thị Hà báo cáo tại Hội nghị
truyền thông về xuất khẩu lao động vào đầu tháng 10/2019.
Hơn 1 triệu người. Mỗi người đóng ít nhất USD 5000 thì chính
sách "Xuất khẩu lao động là thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa
phương" đem về cho công ty buôn dân có trụ sở chính ở Ba Đình là 5 tỷ
đô la. Chừng đó người sau đó gửi tiền về nước, con số cũng lên đến cả hàng chục
tỷ đô trong hơn 1 thập niên qua.
Trong con số 1 triệu người đó không có những người đi chui,
những xác người bị chết trên xe hàng, xe tải, chết bờ chết bụi trong rừng, chết
không còn nội tạng bên Tàu, chết những vẫn còn thở trong các ổ chứa mà không ai
biết, không bao giờ có được con số thống kê chính thức.
Tổng cộng là bao nhiêu người? 1 triệu hay 2 triệu
hay...
Tổng cộng là bao nhiêu tiền? 10 tỷ, 100 tỷ hay...
Chỉ biết là rất nhiều, rất vĩ đại, rất hoành tráng để xuất
khẩu con người phải là đại chính sách, là nhiệm vụ chính trị của chế độ.
Những con người đa dạng
Những người bạn trong quán "chửi" ở Đài có người nằm
trong con số 1 triệu của bà thứ trưởng Bộ LĐTB&XH. Có người không. Nếu bạn
chỉ gặp họ trong một khoảnh khắc, bạn sẽ lắc đầu ngao ngán và gắn cho họ là phường
hư đốn, thô tục đến cực kỳ.
Bạn cũng có thể "gặp" những người khác trên các bản
tin, bài viết về những người Việt ăn cắp, đĩ điếm, buôn lậu, hành nghề phi pháp
ở xứ người và xem đó là nhục quốc thể.
Những chuyện đó, những con người đó là có thật.
Nhưng không phải tất cả 1 triệu người. Tôi không thể nói được
có bao nhiêu con sâu trong nồi canh Việt Nam tha phương cầu thực ở xứ người vì
tôi không là nhà thống kê. Từ những người được gặp và qua họ, tôi biết rất nhiều
và rất nhiều những con người Việt Nam chỉ biết đem mồ hôi và nước mắt của mình
đổ ra ở xứ người, ngày đêm âm thầm chăm chỉ cày bừa, cắn răng chịu đựng để nuôi
dưỡng ước mơ của mình và cho gia đình họ còn ở lại bên kia "thiên đàng cộng
sản".
Một con người và một giấc mơ
Tối về trong căn nhà trọ, không còn là những con số, không
còn là những bản tin. Trước mặt tôi là những con người. Các bạn nhỏ đã cởi bỏ mặt
nạ ban ngày và mở lòng tâm sự. Trước mặt tôi là cô gái Long An hiền như lúa,
người phụ nữ Nghệ An chân chất đồng ruộng và những con người Việt Nam nghèo xơ
xát. Nhưng có một thứ thì họ rất giàu: Ước Mơ. Tôi không tìm thấy ở họ
hình ảnh đứa cháu ngoan bác Hồ như một bạn thú nhận, một đoàn viên đoàn thanh
niên Hồ Chí Minh một thời hung hăng khắp trường khắp xóm, hay một tín đồ Công
giáo thuần thành bây giờ chửi thề ngọt như mía. Ở họ tôi chỉ thấy một điều tha
thiết duy nhất: Ước Mơ.
Để đạt được ước mơ, mỗi người bạn nhỏ đã đánh mất rất nhiều
thứ. Gia đình, người yêu, phẩm giá và ngay cả trinh tiết. Cuộc đời có thể lên
án họ nhưng họ chỉ phải bị mất phẩm giá của mình chứ không đi chà đạp nhân phẩm
người khác, họ bị cướp đi trinh tiết của mình nhưng không hề đi cưỡng đoạt
trinh tiết của người khác. Họ mất rất nhiều chỉ để mong tìm được điểm đến sau
cùng của ước mơ.
Ước mơ của họ, một con người của họ gom lại làm nên con số 1
triệu món hàng người xuất khẩu của chế độ.
Cuộc đời này xin cám ơn nhau
Trước mặt tôi là một cô gái mới 17 tuổi. Trên giấy tờ em phải
khai là 18 khi em chỉ tròn 16 lúc còn ở Việt Nam để "được" làm
"cô dâu Đài Loan". Mọi câu hỏi như tại sao em ra đi, những phán đoán
vì sao em ra nông nổi này, sao bây giờ em đi làm gái bán thân... đều vô nghĩa
trước dáng người bó gối, co rút và khuôn mặt đẫm nước mắt của em.
Trước mặt tôi là một người Việt Nam. Không! Hơn thế nữa. Trước
mặt tôi phảng phất hình ảnh của con gái mình - lúc ấy con gái tôi mới 13. Tôi
nhớ đến giây phút con gái cất tiếng chào đời và nghĩ đến cha mẹ của em. Chắc chắn
cha mẹ em khi ôm con vào lòng không bao giờ nghĩ có ngày con gái mình 16 tuổi
phải bôn ba xứ người lấy chồng già Đài Loan, 17 tuổi bỏ trốn và đi làm gái. Và
tôi, nếu vì định mệnh vẫn sống tại một nơi nào đó ở Tây Ninh, Rạch Giá hay Nghệ
An, Hà Tĩnh thì có gì bảo đảm đứa con gái thương yêu của mình sẽ không cùng số
phận với em nhỏ này, với những em nhỏ mà tôi đã gặp ở Chung Li, Svay Pak, Siem
Reap...? Có gì bảo đảm rằng con gái của tôi sẽ không ban ngày chửi nát cuộc đời
và ban đêm khóc nát lòng mình?
Từ người con gái 17 tuổi và buổi tối nhiều nước mắt ấy, tôi
đã tự nhận ra rằng những điều về lý tưởng, về lòng ái quốc, về lịch sử ngàn
năm, về con đường yêu nước trong tôi từ trước chợt trở nên mơ hồ và dường như
vô nghĩa. Từ những con-người-có-thật này, từ cô gái ban ngày chửi thề ban đêm
khóc thầm này, tôi nhận ra và biết rõ mình sẽ làm gì trong nửa đời sau. Họ là
những người mà tôi phải cám ơn. Cuộc đời cay đắng và nhiều khi còn bị phê phán
của họ lại chính là nguồn cơn và động lực giúp tôi biết sống một cuộc đời có ý
nghĩa.
*
Đêm nay. Con của Mẹ 18
ngồi bán mực nướng ở quán bia Xiêm Rệp
lẻo đẽo trước tiệm uốn tóc làng Việt Nam - Svay
Pak
mời khách mua dâm
mặc váy ngắn đứng bán trầu
trong những lồng kính đèn màu đêm
Taoyuan.
co mình nằm dưới người đàn ông không răng
ở con hẻm Chung Li.
Đêm nay.
những đứa con của Mẹ,
tuổi con gái không chồng,
ôm mơ ước về những đứa con đừng bao giờ có
để không bao giờ chết
như đời Mẹ đang chết bây giờ...
31.10.2019
Vũ Đông Hà
