10 October 2020

DỊCH VŨ HÁN VÀ PHONG TRÀO PHẢN KHÁNG - Nguyễn thị Cỏ May

Trước tình trạng dịch Vũ Hán lây lan mạnh trở lại, riêng ở Pháp trong vài ngày qua, cứ mỗi 24 giờ, có tới trên dưới 10 000 trường hợp bị nhiễm, tuy chính quyền chưa chính thức thừa nhận đợt 2 đang tới, bỗng xuất hiện “phong trào chống mang mặt nạ” phòng bệnh, chống đóng cửa. Ở Đức, “Phong trào chống mang mặt nạ” biểu tình trước Cổng Brandebourg qui tụ cả 40 ngàn người đủ lớp tuổi, đủ thành phần xã hội, lớn tiếng phản kháng lệnh chính phủ bắt mang mặt nạ với khẩu hiệu “Chết bỏ, không mang mặt nạ”.

Phong trào phản kháng này có nhiều người liên hệ với Tổ chức Reichsburger coi T.T. Trump là người sẽ “giải phóng nước Đức”. Một số khác chống tiêm chủng ngừa dịch Vũ Hán, số khác nữa chống thiết lập 5G, hoặc theo “tân quốc xã”, ủng hộ những người áo vàng (Gilets Jaunnes của Đức) và cả phong trào QAnon,...

Ở Đức phong trào chống mang mặt nạ liên kết với nhiều phong trào khác như các phong trào trên đây tạo thành một thứ liên minh lạ lùng.

“Phong trào chống mang mặt nạ” ở Pháp cũng khá sôi nổi nhưng bề thế yếu hơn, chỉ qui tụ từ 200 tới 300 người, phần lớn là tuổi trẻ, hồi cuối tháng 8 kéo nhau biểu tình ở Paris. Nhưng, trong lúc đó, lại động viên được nhiều ngàn người hưởng ứng trên các mạng xã hội.

“Phong trào chống mang mặt nạ” khởi đầu từ nhiều tháng nay ở Hoa Kỳ và từng bước xâm nhập qua Âu châu.

Xưa nay, những hiện tượng xã hội, cả những môn thể thao, đều từ Anh và Hoa Kỳ đem tới. Ít thấy có một phong trào xã hội nào xuất phát từ Âu châu rồi ảnh hưởng qua Anh và Hoa Kỳ tuy Hoa Kỳ đối với Âu châu là Tân Thế giới! 

Biểu tình chống mang mặt nạ nay đã trở thành toàn cầu. Ở Canada, Espagne, Luân Đôn, Zurich, Thụy Sĩ, cả ở Phi châu và Á châu, nhiều ngàn người tụ tập trên đường phố đòi được tự do... đối phó với dịch Vũ Hán.

Hoa Kỳ tiên phong chống mang mặt nạ

“My body, my choice” và cái bảng vẽ hình mặt nạ bị gạch tréo bằng màu đỏ, tức xóa bỏ. Người biểu tình chống mặt nạ vì họ thấy trong chiếc mặt nạ là cả một sự xúc phạm tới tự do cá nhân của họ.

Tụ tập trước chính quyền địa phương, những người biểu tình đồng xác nhận chống mang mặt nạ là lập trường kiên định của họ. Không có một nhà cầm quyền nào có thể điều hành hơi thở của họ. Thở là quyền bất khả xâm phạm của mọi người. Can thiệp vào sự hít thở là quy định độc tài cộng sản. Nên nhớ ở đây không phải là Cuba, không phải là Việt Nam, là Trung quốc. 

Có người còn quá khích cho rằng “Mặt nạ là thứ giết người” hoặc họ bảo “mặt nạ làm cho trẻ con không nhận ra được những kẻ ấu dâm”. Những người chống mặt nạ tiến tới chống luôn các biện pháp an toàn do chính phủ ban hành. Từ đó, họ gây ra xung đột xã hội nghiêm trọng. Nhiều nơi dẫn tới đẫm máu.

Nhưng các cuộc thăm dò dư luận cho thấy xu hướng chấp hành những biện pháp phòng bệnh của chính phủ ngày càng đông hơn số người phản đối vì họ thấy rõ tình hình nhiễm bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn. Như vụ tập họp 460000 người đi mô-tô ở Dakota trong đó nhiều người không mang mặt nạ, sau đó có ngay 260000 người bị nhiễm bệnh.

Mang mặt nạ và chống mặt nạ lại ảnh hưởng luôn tới chính trị Hoa Kỳ. Trong một phỏng vấn đăng trên nhật báo Libération (Pháp), tác giả giải thích sự phản kháng mặt nạ là khởi đầu của phong trào quần chúng cực hữu nhưng lại tuyên bố “không theo tả, cũng không phải hữu”. Họ không ở giữa, mà ở bên lề. Là nhũng người ly khai khỏi một hệ thống - chính quyền - thường dối gạt họ và muốn đàn áp họ!

Trong lúc đó, ông Tổng thống Trump xuất hiện nơi công cộng vẫn không mang mặt nạ. Vì ông nghĩ uống mỗi ngày 1 viên Chloroquine là chắc ăn rồi?. Trump cũng nghĩ sẽ tái đắc cử để cứu nước Mỹ. Nghĩa là không chỉ đưa dân Mỹ thoát khỏi nạn dịch Vũ Hán! Còn ông cựu Phó Tổng thống Biden thì mong sẽ đắc cử để cung cấp đủ mặt nạ cho dân Mỹ và bắt buộc họ mang ở nơi công cộng để phòng bệnh corona Vũ Hán. 

Canada phản kháng mặt nạ

Ngay từ đầu tháng 8/2020, ở Montréal, hàng ngàn người xuống đường biểu tình, hô lớn khẩu hiệu “Tự do”.

Những người biểu tình vì phản đối mang mặt nạ nên họ đều không mang mặt nạ. Họ trương biểu ngữ “chống vắc-xin”. Theo nhà báo Pascal Lapointe trên Radio thì những người biểu tình thật sự không phải chỉ nhằm chống mang mặt nạ, mà phần lớn họ chống những điều khác. Phải nhìn nhận lực lượng biểu tình ở Montréal rất hùng hậu. Theo người tổ chức biểu tình thì họ xuống đường đông cả 50000. Theo cảnh sát ước tính chỉ có khoảng 4000 người.

1. Đúng như nhà báo Lapointe nói, đằng sau những người tổ chức biểu tình chống mang mặt nạ quả thật là những người của tổ chức cực hữu “Alt-Right” của Mỹ mà người nổi bậc là Alexis Cossette-Trudel, đệ tử của phong trào QAnon cho rằng “bắt buộc mang mặt nạ là một thứ tiêu chuẩn xã hội dùng để khóa miệng dân chúng” và đó còn là “một đòn độc của nhà nước nhằm đánh vào nhân dân”.

Một nhà giàu người Canada dứt khoát không chịu mạng mặt nạ. Để bênh vực lập trường chống mặt nạ của mình, ông vừa đưa ra ý kiến riêng là mở một trường học tư, học sinh vào học sẽ không bị “ngăn cách” và không mang mặt nạ. Trả lời phỏng vấn, ông giải thích muốn bảo vệ và cứu vớt những trẻ con trước một chính phủ toan làm hại chúng về tâm lý và xã hội bằng cách làm cho chúng sợ hãi và ép mình vào khuôn khổ nhất định.

Nhưng cũng may cho tới nay, ông đại gia đó chưa có đủ điều kiện để thực hiện sáng kiến lớn của ông!

Chống mặt nạ ở Đức

Ở Đức phong trào chống mặt nạ biểu tình thường xuyên ở thủ đô. Vào cuối tháng 8/2020, phong trào biểu tình với khẩu hiệu “Chào mừng Tự do và Hòa bình” do Micheal Ballweg lập với tên “Sáng kiến Querdenken 711” để bảo vệ những quyền căn bản chống lại những biện pháp cách ly.

Mỗi lần biểu tình ở Berlin, họ qui tụ từ 30000 tới 40000 người gồm nhiều thành phần xã hội khác nhau, nhiều xu hướng cũng khác nhau. Một sự pha trộn không giống ai cả: những người chống mặt nạ, chống chích ngừa virus Vũ Hán, cực tả và cực hữu, tự do,... tất cả tập họp lại lên tiếng cùng bênh vực những quyền tự do cá nhân và kinh tế, hoặc đơn giản như bênh vực những người quá mệt mỏi vì bị cách ly.

Nhưng cuộc biểu tình hôm 29/8 làm cho nhiều người Đức bất mãn vì họ toan tấn công vào Quốc Hội. Họ dương cao nhiều là cờ màu đen, trắng và đỏ. Cờ của Đế chế Đức. Kết quả có 300 người bị cảnh sát bắt giữ.

Phong trào chống mặt nạ ở Đức có xu hướng cực hữu. Những người theo dân tộc chủ nghĩa, tân quốc xã, những thành phần ủng hộ Trump, ủng hộ Poutine, kêu gọi chuẩn bị cho ngày biểu tình lớn 3 tháng 10, ngày Quốc khánh, mà năm nay lại kỷ niệm 30 năm thống nhất nước Đức.

Những người cực hữu cho rằng bà Merkel cai trị quá độc tài. Biện pháp ngăn cách phòng bệnh và giữ vệ sinh là tiêu biểu của đường lối độc tài. Tuy nhiên theo kết quả thăm dò dư luận, đa số (60%) cho rằng những biện pháp vệ sinh và phòng bệnh của chính phủ là hoàn toàn đúng, và 77% yêu cầu chính phủ phải tăng cường kiểm soát việc áp dụng những biện pháp của chính phủ.

Phong trào chống mặt nạ ở Pháp

Ở Pháp, phần lớn dân chúng (77%) ủng hộ những biện pháp bảo vệ sức khỏe dân chúng của chính phủ ban hành. Đa số đồng ý mang mặt nạ nơi công cộng. Tuy nhiên vẫn còn khá đông những kẻ phản kháng, chống biện pháp mang mặt nạ phòng bệnh. Hai phe khi có cơ hội gặp nhau thường xung đột mạnh với nhau.

Ở Bayonne, thành phố Tây-Nam, Pháp, một nhóm thanh niên da màu lên xe bus không mang mặt nạ, anh tài xế yêu cầu hãy mang, bèn cùng nhau đánh chết anh tài xế ngay trên xe. Hoặc họ hành hung nhân viên an ninh của những nơi công cộng như thư viện, chợ,...

Theo kết quả điều tra của nhà nghiên cứu Antoine Bristielle ở Viện Jean Jaurès thì phong trào phản kháng mặt nạ là một hiện tượng xã hội phi qui luật. Tuy nhiên, có thể hiểu đó là biểu hiện sự bất tín nhiệm đối với cơ chế quốc gia. Giải thích như vậy vì phong trào gồm nhiều người có bằng cấp cao hơn mức trung bình thường thấy trong những tập họp khác. Như có 36% những người trung lưu trong lúc giới này chỉ chiếm có 18% trên toàn quốc thay vì phải đông đảo thợ thuyền như người ta tưởng!

Những người chống mang mặt nạ vì họ cho rằng mang mặt nạ “vô ích”, mà còn “nguy hiểm”. Họ cho rằng dịch Vũ Hán “sẽ hết”. Có người tin có lẽ “không có dịch xảy ra”!

Sau cùng, họ bảo rằng bắt buộc mang mặt nạ ở nơi công cộng đóng kín như chợ, cửa hàng, công tư sở,... hoặc cả trên đường phố là biện pháp của chính phủ khống chế dân chúng, cướp mất quyền tự do của dân. Chính phủ xâm phạm trực tiếp vào đời sống của người dân.

Có người nghĩ chính phủ bắt buộc mang mặt nạ có thể là một thứ âm mưu muốn thử sự ngoan ngoãn của dân chúng để chính phủ sẽ thiết lập một thứ trật tự thế giới mới trong đó người dân sẽ không có một thứ tự do nào nữa cả.

Có điều đáng chú ý là trong phong trào phảng khán có tới 63% phụ nữ và phụ nữ đứng tuổi có bằng cấp ít nhất là cỡ Tú Tài + 2.

Mẫu số chung của phong trào phản kháng chống mang mặt nạ là không tín nhiệm cơ chế chính trị và truyền thông, từ khước những cưỡng bách và giá trị của lớp ưu tú trong xã hội. Họ bị ảnh hưởng bởi thuyết âm mưu. Tất cả bùng lên mạnh, đồng loạt ở khắp nơi, do sức mạnh mạng xã hội. Hiện tượng này tuy phức tạp, thiếu tổ chức, không có lãnh đạo nhưng thực tế cho thấy nền dân chủ tự do ngày nay đang trên đà suy thoái nghiêm trọng.

Riêng ở Pháp, hiện tượng mất lòng tin ở chính phủ đã biểu hiện rõ qua các cuộc bầu cử. Cụ thể, cuộc bầu cử chính quyền địa phương, trực tiếp tới đời sống dân chúng, hồi tháng 3 và tháng 6 vừa qua, cử tri vắng mặt quá đông, chỉ có chừng 30% đi bầu. Từ thập niên qua, sự tín nhiệm chính quyền của dân chúng sút giảm từ 34% tới 25%.

Nếu không giải quyết được hiện tượng bất tín nhiệm cơ chế hiện nay thì mai này e khó tránh những biến động xã hội khác xảy ra. Mà điều có thể nghĩ tới ngay bây giờ là 95% chống mang mặt nạ hiện nay sẽ chống tiêm chủng ngừa dịch Vũ Hán.

26.09.2020

Nguyễn thị Cỏ May