Nói «Có thứ cộng sản dễ thương», người ta sẽ hiểu
không khác gì nói «Chó ngày nay đái không dơ cẳng sau lên nữa»!
Đúng vậy! Bởi xưa nay, cho tới khi cộng sản sụp đổ trọn vẹn ở
ngay trên quê hương của nó, nó chỉ để lại những thành tích man rợ như giết hằng
trăm triệu người suốt thời gian cầm quyền. Chỉ riêng tên chỉ điểm (mouchard) Hồ
Chí Minh ở Hà nội cũng đã tham gia đóng góp thêm mươi triệu sinh mạng Việt nam
.
Nhưng phải chăng vì trước thảm họa của thế giới ngày nay như sự đánh mất « nhơn tính của chủ thuyết tân tự do », « chủ thuyết toàn cầu hóa », và tình trạng « dân chủ suy thoái » trầm trọng ở khắp nơi, và nhứt là từ mươi năm nay, chánh trị chỉ có phân hóa, thiếu vắng sự đồng thuận, mất tin cậy nhau, mà có người muốn tìm một thứ gì mới, không phải thứ cộng sản khoa học mác-lê mục rữa, mà cũng không phải thứ tư bản bóc lột, thứ khác hơn nhưng phải dễ thương, có thể thay thế hai xu hướng cũ?
Triết gia và kinh tế gia của Pháp, ông Frédéric
Lordon (Giám đốc nghiên cứu của Trung tâm Quốc gia Nghiên cúu Khoa học
pháp – CNRS) vừa cho ra mắt hôm đầu tháng 3/2021 tại Paris (xb
La Fabrique) quyển sách mới của ông « Những bộ mặt của
cộng sản » (Figures du communisme) . Và ông tạm gọi
thứ cộng sản của ông đưa ra là « Cộng sản dễ thương»!
Ông công kích tư bản ngày nay chỉ biết tiền mà gây ra thảm họa
khắp nơi, làm cho mọi người không còn nghi ngờ thế giới trong những ngày tới sẽ
không còn ở được nữa . Vậy phải làm gì đây?
Trong sách, tuy là triết gia, ông không lý thuyết suông,
trái lại ông hướng suy nghĩ của ông về thực tế hơn: «ở đây và bây giờ»!
Tư bản tiêu diệt mọi sự sống?
Theo ông Frédéric Lordon, tư bản giết chết mọi thứ . Nó giết
chết những hai lần. Trước hết là tạo ra nỗi thống khổ và bấp bênh bởi đặt sự sống
của cá nhơn vào tay hai chủ nhơn điên rồ: “thị trường” và “việc
làm”. Sau đó, bằng cách làm cho hành tinh không thể ở được: quá nóng, ngột
ngạt và từ nay là đại dịch. Chúng ta phải đối mặt với những sự thật này và bây
giờ phải thấy cần làm gì để giải quyết hệ quả tai hại đó?
Chủ nghĩa tư bản chỉ gây nguy hiểm cho loài người .
Trong 40 năm theo chủ nghĩa “tân tự do”, không
gian “xã hội – dân chủ” nơi những thuơng thảo để sửa đổi cho
chủ nghĩa tư bản đã bị đóng lại . Chỉ còn lại không gì khác hơn là thay thế sự
trầm trọng hoặc lật đổ nó đi . Chúng ta không được nghi ngờ rằng thiểu số lợi dụng điều
đó, sẵn sàng làm bất cứ điều gì để duy trì bản thân .
Nên việc thoát khỏi chủ nghĩa tư bản có cái tên quen thuộc
là “chủ nghĩa cộng sản”.
Nhưng ra khỏi chủ nghĩa tư bản vẫn là điều không thể tưởng
khi mà chủ nghĩa cộng sản vẫn còn chưa có thể hình dung ra được. Bởi vì chủ
nghĩa cộng sản không phải được thấy dễ thương chỉ vì chủ nghĩa
tư bản trở nên tồi tệ. Phải chính nó là dễ thương mới được . Tuy
nhiên, để được như vậy, nó phải tự phơi bày để cho người ta nhìn thấy, để hình
dung ra . Tóm lại, để đưa ra bộ mặt của chính mình ra.
Tới nay, cái chết tiền định và lịch sử của cộng sản, nó vẫn
chưa được thể hiện rõ lý do, tình tiết, …Người ta chỉ thấy đầy dẫy, tràn ngặp
những hình ảnh thảm khóc phủ lên cái xác chết của nó mà thôi . Nhìn cái xác chết
đó, ai cũng lấy làm kinh tởm .
Ông Frédéric Lordon, trước thực tế lịch sử đó, ông đề nghị
nên đem lại cho cộng sản những bộ mặt, những hình ảnh mà lẽ ra nó có thể có thật
sự.
Nhựt báo «Nhơn đạo» của đảng cộng sản pháp, hôm
19/03/21, lên tiếng bênh vực cái xác mác-xít « Đúng vậy, cộng sản,
chính nó phải tự thể hiện giá trị những nội dung của mình, những nội
dung tích cực».
Tuần báo Marianne, không hẳn tả khuynh, hôm 21/03/21, nhận
xét « Một thứ cộng sản có thể dễ thương được », chúng tôi nghĩ
ông Frédéric Lordon tin tưởng là thứ có được, thực hiện được .
Cộng sản dễ thương?
Ông Frédéric Lordon, khi xác nhận phải có một thứ « Cộng
sản dễ thương », ông đưa ra những đường hướng tổ chức một «Tổ
chức xã hội khác hơn». Ông nêu lên ở mỗi người cái tính tạm bợ trong cuộc sống,
cái không có ngày mai chắc chắn, sự lo lắng về cuộc sống, bằng cách sáng lập một
chế độ « bảo đảm kinh tế tổng quát », theo lý thuyết « đồng
lương suốt đời»!
Như vậy phải xóa bỏ sự lệ thuộc vào lao động. Mọi người chỉ
cần cùng nhau xác định và tôn trọng những giới hạn, những tiêu chuẩn về lượng
và phẩm trong sản xuất mà vẫn bảo vệ được môi trường, đồng thời duy trì được phẩm
chất của một cuộc sống mà mọi người đều có thể chấp nhận được.
Nhưng để tiến tới thứ chế độ « chánh trị-kinh tế » đó,
dĩ nhiên nó phải khác hơn chế độ tư bản, nhưng rất tiếc, nó không có tên gọi
nào khác hơn là «Cộng sản»! Và hơn nữa, cái tổ chức mới này phải
được nhận diện như một «tập thể dễ thương».
«Cộng sản dễ thương», theo ông Frédéric Lordon,
không gì khác hơn là mục đích muốn xây dựng một đời sống tốt đẹp, xứng đáng với
con người .
Điều này làm được nhưng làm sao định nghĩa cho ổn việc thoát
ra khỏi những bất cập của chủ nghĩa tư bản mà không phải đề cập tới Cộng sản
thay thế? Có nói « Cộng sản dễ thương» nhưng làm sao trút bỏ hết
được sự áp bức cực hình, bạo ngược cả thế giới của chính nó gây ra trong suốt
hơn bảy mươi năm qua?
Nhận thấy tính phức tạp đó, ông Frédéric Lordon trở lại đề
nghị hãy cùng nhau xác định điều gì là cần thiết, là thiết thực để tránh đưa sản
xuất vướng mắc vào hệ thống cạnh tranh dã man chỉ nhắm phục vụ cho thuần lợi
nhuận của tư bản .
Phải tách sản xuất ra khỏi sức ép của tăng trưởng, của mức lợi
nhuận tối đa, vì nó không phải là những đề nghị riêng tư cho nhu cầu thật sự
Cái ưu tú, cái sang trọng thât sự, theo ông Frédéric Lordon, phải là cái mà chỉ
có thứ « Cộng sản khác hơn cái đã sụp đổ », một thứ « Cộng
sản dễ thương », mới có thể đem lại cho mọi người mà
thôi . Chính nó mới có khả năng làm những điều mà mọi người mong ước . Cho phúc
lợi của mọi người .
Chỉ sẽ có «cộng sản» hoặc «thảm họa»?
Đó là quan điểm then chốt của ông Frédéric Lordon. Ngày nay,
làm thế nào người ta có thể đòi hỏi tái lập cộng sản? Ai cũng thấy rỏ cái gọi
là Cách mạng tháng Mười 1917, chính nó chớ không ai khác hơn, đã đẻ ra thứ «địa
ngục toàn trị» . «Cộng sản thật sự», tức thứ cộng sản nguyên chất, đặc
sệt, mà nhà văn lơn Alexandre Zinoviev đã kể lại tính vô lý, mơ hồ của nó, phải
chăng sẽ là thứ còn giá trị? Còn xài được?
Thôi, xin hỏi có ai tin hay không?
Công việc phục dựng một thứ « Cộng sản dễ
thương », theo ông Frédéric Lordon, là cả một công trình đầy
cam go nhưng ông can đảm dấn thân, trực diện . Ông tả xung hũu đột . Vì căn bản
ông là người chống tư bản cực lực, chết bỏ . Ông luôn luôn tin rằng giới tư bản
không bao giờ chịu khoang nhượng, nhứt là không thể sửa đổi được, nên ông phải
mài giũa khí giới của mình . Ông chế giễu phi thuyền không gian của Jeff Bezos,
ông mỉa may những khoe khoang về chống kỳ thị chủng tộc của ông Jamie Dimon, Chủ
tịch JPMorgan, là kẻ chỉ biết quì gối trước tủ sắt của ngân hàng, nhưng ông tỏ
ra chia sẻ với những người lo bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường .
Nhưng ông cũng không tiếc lời công kích « cánh
tả lùn, thấp kém » chỉ biết tìm cách a dua theo bảo vệ khí hậu,
trái đất, vườn rau, …
Ông xông tới .Ông không bao giờ để mất định hướng và mục
tiêu .
Ông ra sức biện minh cho một thứ « Cộng sản
sang trọng để sống hạnh phúc»! Vì ông cho rằng tư bản tiêu
diệt con người từ bên trong bằng cách gia tăng sự bất an trong đời sống, còn
bên ngoài, thì gia tăng tai vạ dịch bệnh hoặc phá hủy môi trường . Nên ông nghĩ
trước thực tế đó, không có thay đổi nào khác hơn là tìm cho nó một thứ « Cộng
sản dễ thương»!
Vì tư bản không thể sửa chửa được . Vậy chỉ có Cộng sản hoặc
thảm họa?
Nguyễn thị Cỏ May
