Năm nay chắc được mùa xoài. Xoài tuy còn xanh nhưng đã nhỉnh,
có trái lớn hơn nắm tay. Giống xoài cát chín thon thả nhưng ở độ này trông lại
tròn trĩnh. Những cây xoài thấp trĩu chi chít trái như muốn nằm rạp xuống. Những
trái xoài lung lay nhẹ, lắc lư ở cuối cuống dài, có trái gần như chạm đất.
Trưa hè chói chang oi nồng không một chút gió. Những vườn xoài thửa này tiếp thửa kia ngút ngàn xanh um. Vĩnh Long vẫn nổi tiếng nhiều xoài ngon, đủ thứ xoài tượng, xoài doi, xoài cát, xoài thanh ca …
Giống xoài lúc gần đậu cần nắng khô, càng nắng xoài càng
giòn, càng nhiều thịt và càng ngọt. Giữa vùng xanh um đó là ngã tư nơi hai con
lộ đất đỏ giao nhau. Cái ngã tư không vuông thước thợ nhưng cắt xéo. Tắt máy
chiếc Honda Dame 50, người đàn ông bước vào quán. Quán khá rộng, một bên là hai
chiếc bàn tròn lớn, kiểu bàn dọn tiệc cưới ở các cao lâu Tàu. Bên kia là những
chiếc bàn gỗ vuông vức. Tất cả đều cũ kỹ xô lệch. Ghế cũng là ghế gỗ nặng nề, cục
mịch, có chiếc đã long, chân được cột chằng chịt bằng dây kẽm.
Người đàn ông nhắm mắt lại như muốn quên cái nắng chói chang
bên ngoài, rồi định thần :
- Allô. Có ai không?
Một người đàn bà từ phía trong lách ra. Đó là một thiếu phụ
trung niên, mặt đỏ gay lấm tấm mồ hôi có lẽ vì đang đun nấu gì đó. Người đàn
ông lên tiếng:
- Nắng quá. Sao vắng vậy, bà?
Người thiếu phụ nheo mắt nhìn. Rõ là người lạ, ở xa tới.
Vùng này không ai ăn mặc như vậy. Áo bốn túi màu xám nhạt còn đeo một cái túi
da cồng kềnh.
- Thày ở đâu tới vậy. Thày ăn hủ tíu không?
Hai câu hỏi một lúc nhưng người đàn ông chỉ trả lời một :
- Bà có cà phê không? Cho một ly cà phê đen đá không đường.
Sao vắng quá vậy?
- A, mọi khi giờ này quán lúc nào cũng có mấy ông lai rai
nhưng đang có hành quân Phượng Hoàng. Thày ở đâu tới vậy?
- Tôi ở Sài Gòn xuống, định tìm mấy ông chủ vườn xoài có
chút việc.
Chút việc là phải hoàn tất bài ký sự về mùa xoài năm nay.
Ông tổng thư ký chẳng biết nghe ở đâu, nhất định bắt đi tận nơi để viết về ba
trái xoài.
Người đàn ông tủm tỉm cười :
- Xoài sai dữ. Cỡ nào mới chín vậy?
- Chắc cỡ gần một tháng. Thày uống cà phê không đường à?
Nhìn ly cà phê màu nâu át màu đen, người đàn ông vẫn cười :
- Cà phê không đường.
Đặt ly cà phê đá to tướng xuống, người đàn bà tất tưởi quay
vào trong. Nắng bên ngoài như nắng hơn, mọi vật xung quanh lặng như tờ cho đến
khi người đàn ông uống vơi ly cà phê sặc mùi ngô rang. Từ phía cuối đường đất
có tiếng động cơ và khi nghểnh lên ngó thì thấy một chiếc xe jeep nhà binh chạy
không nhanh lắm, phía sau cũng là một chiếc jeep nhưng sơn màu xanh. Đã đứng
lên toan trả tiền, nghĩ sao người đàn ông ngồi xuống lại. Hai chiếc xe jeep thắng
nhúi trước cửa, một đám bụi đỏ cuộn lên, một phần hắt hẳn vào trong quán khiến
người đàn ông phải cúi mặt xuống tránh. Kẻ ngồi thõng chân ra ngoài, người thì
bám vào, mỗi xe có khoảng bảy tám người súng ống kềnh càng.
Khi đám người bước hẳn vào quán, tiếng máy truyền tin PRC
nghe ồ ồ. Vượt lên là người cố vấn Mỹ, áo giáp mũ sắt khiến ông ta đã to cao lại
như to cao hơn. Viên trung úy cởi chiếc mũ sắt bọc lưới để trên bàn cùng với
dây TAB và khẩu Colt, đầu lắc qua lắc lại, dù khá xa vẫn nghe tiếng xương kêu
cúc cắc.
Người cảnh sát trông mảnh khảnh trong bộ quần áo màu xanh da
trời, tuy cũng mặc áo giáp nhưng lại đội mũ cát-két, nói với người đàn bà đã xuất
hiện từ lâu:
- Chị Sáu cho ăn đi. Đói quá.
- Mì, hủ tíu hay bánh mì, ông trưởng ty?
- Cho thằng Mỹ ăn trứng gà ốp la, cho nó bốn quả. Tôi ăn mì.
Ê, ai ăn gì gọi đi nha.
Cả đám tíu tít. Viên trung úy nói :
- Cho chai la de lớn luôn, chị Sáu. Ổng đâu rồi? Hôm qua ổng
còn đây mà?
- Dạ. Ổng đi xuống Vĩnh Long, chiều mới về tới.
Viên trung úy liếc nhìn có vẻ hơi ngạc nhiên và bỗng giơ tay
chào người đàn ông, nheo mắt đầy nghịch ngợm. Người đàn ông nâng ly cà phê gần
cạn lên lắc lắc, nheo mắt chào lại.
Cả hai không ai nói với ai lời nào và người đàn ông nhẩn nha
với ly cà phê còn lại gật gù. Hành quân phối hợp Cảnh Sát, Quân Đội. Chiến Dịch
Phượng Hoàng. – Phoenix Operation – Thanh lọc thành phần. Cảnh sát trang bị
carbin, phía lính là M16. Cảnh sát vẫn còn dùng máy Motorola cầm tay trông như
cái hộp dài. Chính qui xài PRC 25.
Viên trung úy quay qua người Mỹ :
- Ê, Mike, hủ tíu or chicken eggs?
- Egg be OK with me. Too much hủ tíu.
Cả bọn cười ồ. Những người lính ngồi ở một bàn tròn lớn uống
nước hoặc cà phê. Mấy ngưòi cảnh sát tản ra ở mấy cái bàn nhỏ. Tất cả đều có vẻ
uể oải. Người đàn ông thầm nghĩ không biết có phải vì nóng nắng hay vì hành
quân thiếu ngủ. Người Mỹ ngửa cổ ực một hơi gần hết ly coke và ngồi im, ngó
mông lung ra cửa.
- Ông trưởng ty, vụ con nhỏ gì đó, sao rồi?
- Con nhỏ Hường. Tôi bảo tụi nó thả hồi sớm rồi.
- Đù mẹ, bộ cứ có chồng tập kết là Việt Cộng ráo trọi sao? Hồi
đó, Việt Minh nó cho làm đám cưới tùm lum tà la, làm xong chưa kịp ấy là tập kết.
Đù mẹ, tụi nó hại đời con gái nhà quê người ta. Con nhỏ Hường có kép mới lâu rồi
phải không? Xinh thế, chịu sao thấu!
- Nó có một đứa con với thằng cha tập kết !
- Mắn dữ. Chỉ vài ngày mà có bầu. Hay thiệt. Thằng nhỏ đâu rồi,
có ở ấp không?
- Con gái. Ở với bà ngoại dưới tỉnh. Nghe nói đang học trung
học, đệ tam đệ tứ gì đó.
- Hừm, tống con đi cho dễ bề lăng nhăng. Ông là cảnh sát quận,
tin tức thiếu gì. Thằng chồng tập kết có léo hánh, liên lạc gì không?
- Tin tình báo không thấy gì.
- Thế sao ông bắt nó. Mẹ, muốn bắt ai thì bắt sao?
- Đâu có bắt, tạm giữ để hỏi vậy thôi. Tôi bảo tụi nhỏ thả
nó hồi sớm lận.
Hủ tíu và mì bưng lên khói nghi ngút, hai tô đầu đặt trước
viên trung úy và người trưởng ty. Chỉ một mình viên trung úy uống bia. Chai bia
BGI lớn và một cái cốc vại thủy tinh đầy đá. Rồi thì ai cũng có phần và như có
vẻ đói, ai nấy cắm cúi ăn, trong khi tiếng PRC vẫn rè rè. Viên trung úy đẩy chiếc
tô không sang một bên :
- Ông trưởng ty, mình còn mấy ấp nữa?
- Còn ấp Thanh Xuân Ba là xong xã này. Chắc hết ngày mai mới
xong hồ sơ. Tôi cũng phải về ty. Nhiều việc quá, lại còn bù đầu với vụ Phượng
Hoàng này nữa.
- Hầy. Cơm Chúa múa tối ngày, ông ơi. Tụi tôi vừa hành quân
mờ người vừa phải yểm trợ ông muốn điên luôn. Sáu tháng chưa thấy mặt vợ con.
Có tiếng xe nổ giòn ở xa vọng tới. Mọi người trong quán cùng
nghểnh lên nghe. Đó là một chiếc Mobylette cổ lỗ màu ô-liu và khi ngừng, động
cơ còn như luyến tiếc thở hắt mấy tiếng giòn tan. Một người cảnh sát vào mặt có
vẻ hớt hải. Ông ta đến thẳng chỗ người trưởng ty thì thào, trên tay cầm một tờ
giấy nhuốm đỏ. Người trưởng ty bật nhổm dậy rồi lại ngồi phịch xuống. Viên
trung úy tay vẫn cầm ly bia im lặng chờ đợi. Người đàn ông chưa nói lời nào
cũng im chờ. Lặng đi cỡ một phút, người trưởng ty lên tiếng :
- Con nhỏ Hường chết rồi. Bị xử tử.
Viên trung úy đứng bật dậy :
- Xử tử. Cái gì xử tử?
Viên trưởng ty chìa tờ giấy nhuộm đỏ :
- Con nhỏ bị trói, bịt miệng, đâm chết ở bìa ruộng. Dao găm
cắm ở ngực với bản án. Phản động, liên lạc với Ngụy, phá hoại cơ sở.
Viên trung úy đưa tay cầm tờ giấy nhuốm máu trên có viết mấy
chữ khá lớn.
- Đù mẹ chúng nó!
Và ông ta cầm ly bia ném thẳng ra ngoài trúng vào đầu chiếc
jeep, vỡ tan văng tứ tung.
Người Mỹ từ nãy tới giờ cũng đã đứng dậy :
- What? What happened?
- What cái đù má mày. They killed her. Let’s go!
Cả bọn ào ra khỏi quán. Người đàn ông vẫn ngồi đó, chống cằm
nhìn ra theo hút đám bụi phía sau xe.
*
Ông tổng thư ký Thái Lân cầm xấp giấy bỏ vào ngăn kéo, giọng
trầm hẳn đi so với thái độ gắt gỏng hàng ngày :
- Thôi, để tôi bảo ông khác viết về mùa xoài, ông đi đâu
chơi ít bữa. Bài ký sự hay lắm nhưng tôi nói với ông nhiều lần rồi. Có nhiều
chuyện không thể đăng lên báo được. Chuyện ông nghe ở quán Ngã Tư Xoài Đôi chẳng
hạn.
Lê Thiệp
Trích từ tác phẩm Lững Thững Vào Đời