Trước khi vào bài thơ, xin được ghi ra vài hàng về
lễ Vu lan - mùa báo hiếu: mùa báo đáp, đền đáp công đức sinh thành dưỡng dục
của người con đối với cha mẹ.
Theo truyền thống Phật giáo Bắc truyền, ngày rằm tháng bảy âm lịch là ngày lễ
Vu Lan hằng năm, để tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên nói chung; tức cha mẹ của
kiếp này và của các kiếp trước. Rằm tháng 7 năm nay, 2022 sẽ rơi vào thứ Sáu
12 tháng 8 dương lịch.
"Vu lan" là cách viết tắt của "Vu lan bồn", tiếng Phạn là
"Ullambana", phiên âm Phạn-Hán là Ô-lam-bà-noa. Ullambana có gốc từ động
từ "ud-lamb" nghĩa là "treo (ngược) lên" (đảo huyền), ví
cho sự thống khổ của người chết như bị treo ngược; và "bana" nghĩa
là "cứu giúp". Như vậy chúng ta có thể hiểu từ "Vu lan bồn"
có nghĩa là giải cứu người bị tội thống khổ tột cùng.
“Phật thuyết Vu Lan Bồn kinh”, gọi tắt là "Kinh Vu Lan Bồn", là một bộ
kinh Đại thừa, bao gồm một "pháp thoại", được cho là Đức Phật Thích
Ca dạy Tôn giả Mục Kiền Liên cách thực hành Đạo Hiếu.
Truyền thống Phật giáo Bắc truyền cho rằng kinh "Vu Lan Bồn" đã được
Hán dịch từ tiếng Phạn bởi cao tăng Trúc Pháp Hộ (Dharmarakṣa /Đàm Ma La Sát),
vào khoảng cuối thế kỷ thứ III đầu thế kỷ thứ IV.
Nhân mùa báo hiếu, tôi post bài thơ nhớ mẹ:
Vu Lan Lại Về
.
Bao năm rồi vẫn thiết tha
Những lời mẹ dặn trước giờ ra đi
Ca dao lục bát khắc ghi
Hành trang cuộc lữ phòng khi nhớ về
.
Mùa về đất khách buồn thê
Mẹ ơi con nhớ não nề lời ru
"Gió mùa thu mẹ ru con ngủ
Năm canh chầy thức đủ vừa năm"
Mẹ đâu còn mà thức đủ vừa năm?
Tôi ơi đã đến mùa rằm Vu Lan
Áo người cài đóa hoa hồng [*]
Riêng tôi hoa trắng nỗi lòng tôi đau
Lâu rồi từ cuộc ba đào
Con không gặp mẹ ru câu ru buồn
Thì thôi ba nén trầm hương
Vu Lan kinh tụng nhớ thương dâng người
Mẹ rồi một áng mây trôi
Tôi người lữ thứ bên đời trầm luân
.............
[*] Hoa hồng: còn mẹ; hoa trắng: mất mẹ (Bông hồng cài áo - Thích
Nhất Hạnh)
.
Nguyên Lạc
