Một năm sau cuộc «hành quân đặc biệt» của
Poutine ngày 24/02/2022, cuộc chiến Ukraine nay đã trở thành thứ chiến tranh
toàn diện, có mục đích nhằm làm tiêu hao lực lượng của đối
phương. Nga quyết chiến và kéo dài dựa vào số đông quân, tuy tử trận và bị
thương nặng đã lên đến 200 000 người. Phía Ukraine vẫn giữ đất, tấn
công giành đất nhờ viện trợ của Huê kỳ và Âu châu. Kết thúc cuộc chiến khó thấy
ở bàn hội nghị hơn là ở khả năng chỉ huy cuộc chiến.
Cho đến nay, Poutine đã tận dụng võ lực, chỉ còn nguyên tử chiến thuật nữa mà thôi. Ukraine gồng hết mình phản công, can trường chiến đấu tới cùng để bảo vệ chủ quyền,bản sắc dân tộc và sự tự do.
Về ý nghĩa chiến lược, cuộc chiến Ukraine là sự xung đột gay
gắt, một mất một còn, giữa dân chủ và độc tài. Nó không chỉ nhằm vào Ukraine mà
còn Âu châu và Anh quốc. Nay nó đang lôi kéo vào cuộc cả Á châu, Phi châu và
Trung đông. Và làm vở tung những cơ chế và qui luật bảo vệ an ninh thế giới chống
bạo lực đã có từ lâu.
Huê kỳ và Âu châu, không ai chủ trương gây chiến nên trách
nhiệm tàn phá đất nước Ukraine, với tội danh chống nhơn loại là hoàn toàn ở
Nga. Nhưng Poutine vẫn cáo buộc Huê kỳ và Âu châu gây chiến với Nga vì
tích cực giúp Ukraine chống lại Nga. Điều này không đúng vì trước kia, Liên-xô
và Trung cộng cùng hùng hậu viện trợ quân sự và kinh tế cho Bắc việt để xâm
nhập đánh chiếm Miền nam. Riêng Trung cộng đã đưa 320 000 quân qua Hà nội
giúp bảo vệ Miền Bắc để quân Vc dồn lực lượng vào Nam, thế giới không lên
tiếng tố cáo khối cộng sản tham chiến chống VNCH?
Nhưng dĩ nhiên không ai ngạc nhiên vì biêt, xưa nay, bọn độc
tài, nhứt là bọn Vc, luôn luôn ăn nói bằng lưỡi gỗ!
Ảnh hưởng về kinh tế
Chiến tranh Ukraine làm cho kinh tế toàn cầu suy thoái tuy
không phải bị cấm vận như Nga.
Âu châu và Huê kỳ bị lạm phát, vật giá gia tăng. Riêng Âu
châu, từ tháng 3 này, vật giá, nhứt là thực phẩm bắt đầu tăng từ trên 10%.
Hàng loạt ngành kỹ nghệ, như may mặc, đóng cửa.
Nhưng Huê kỳ lại làm ăn khấm khá. Kinh tế huê kỳ bắt đầu phục
hồi ở các ngành năng lượng, công nghệ cao, võ trang và nông nghiệp. Đồng mỹ
kim vẫn giữ vững quyền lực. Sức mạnh kinh tế và quân sự huê kỳ đủ bảo đảm
an ninh cho chính mình và cả đồng minh trong lúc này.
Tàu có thể lợi dụng tình trạng Poutine đang cầu cạnh
Tàu giúp đỡ kinh tế và quân sự để mua nhiên liệu giá rẻ và đưa người qua khai
thác tài nguyên của Nga. Nhưng cái lợi này vẫn không đủ bù lại cái thiệt hại
về kinh tế trong vừa qua do biện pháp Zéro Covid đem lại. Ngoài ra còn có những
tai hại khác có tính cơ bản như dân số giảm mạnh và nhanh, kinh tế suy sụp,
tăng trưởng xuống từ 9, 5% còn 3% (Theo Nicolas Baverez,
Le Point) .
Xã hội tàu có hiện tượng bất ổn vì dân chúng cho rằng Xi, vì
tham vọng làm Hoàng đế muôn năm, áp dụng đường lối của Mao mà đường lối của Mao
đã hoàn toàn thất bại, dẫn đến cái chết thê thảm của hơn 80 triệu dân tàu.
Khi xâm chiếm Ukraine, Poutine đã trở thành nạn nhơn của
cuộc chiến. Putin tự giam mình trong ngõ cụt quân sự, tiêu hao tài lực, nhơn lực
cực kỳ trầm trọng. Viễn cảnh Liên bang Nga tan rã e khó tránh. Để thoát khỏi thảm
cảnh này, Poutine sẽ chấp nhận nạp mình cho Xi? Và Xi sẽ cứu anh lính Poutine với
một cái giá nào đó?
Cùng lúc cả Âu châu cũng phải chia sẻ sự thiệt hại lớn do
chiến tranh Ukraine gây ra: về khủng hoảng năng lượng, đón nhận hằng triệu người
Ukraine tỵ nạn. Chiến cuộc Ukraine xảy ra, Âu châu mới giựt mình thấy mình bất
lực trước sự hung hăng của đế quốc độc tài, lại phụ thuộc Nga về năng lượng giá
rẻ, Tàu về hàng rởm giá rẻ, Huê kỳ công nghệ cao và an ninh. Nhưng có cái hay
là ai cũng bắt đầu sáng mắt ra về việc trước giờ ham lợi bắt tay làm ăn với chế
độ độc tài và giới tài phiệt tham nhũng mà quên mình.
Sau một năm chiến cuộc Ukraine, thực tế cho mọi người thấy
là đế quốc đồ sộ và độc tài vẫn không phải là vô địch. Và dân chủ vẫn không phải
suy yếu để biến mất như Xi và Putin từng rêu rao .
Thế giới thay đổi?
Viễn ảnh kết thúc chiến tranh chưa thấy nhưng có điều chắc
chắn là Ukraine, Nga, Âu châu và cả thế giới sẽ không còn như ngày hôm qua
nữa. Riêng Âu châu, từ một năm nay, đã trải qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng
kể từ Đệ II Thế chiến.
Quân đội Ukraine anh dũng chiến đấu, giữ được đất
nước và còn lấy lại được một phần đất đã bị Nga cưởng chiếm. Âu châu và Huê kỳ
viện trợ võ khí mới tăng cường sức mạnh cho Ukraine nhưng chừng nào cuộc chiến
kết thúc vẫn còn trong dự đoán. Trong lúc đó Poutine cương quyết, bằng mọi giá,
phải giữ 2 vùng đất dã chiếm được ở phía đông. Nhưng lằn ranh đỏ nay đã thay đổi
thuận lợi về phía Ukraine hơn làm cho thuyết «không có Ukraine» mà
chỉ có «chủ thuyết về Ukraine » (ukrainisme) mà
thôi của Vladislay Sourkov, lý thuyết gia của Poutine, không còn đứng vững nữa.
Dân Ukraine đã ý thức rõ mình là dân của quốc gia Ukraine.
Năm 1992, sau khi Liên-xô tan rả, toàn dân Ukraine đã chọn bản quốc ca để
hùng hồn cùng xác nhận «Quốc gia Ukraine không chết đâu».
Đúng như vậy vì ba mươi năm sau, qua nhiều biến cố, Ukraine trở thành một
nước dân chủ thật sự, với một ông Tổng thống đắc cử minh bạch dưới sự kiểm soát
quốc tế.
Trong cuộc chiến do Poutine xăm chiếm, dân Ukraine tỏ
ra đoàn kết, hi sanh và chiến đâu kiên cường để bảo vệ đất nước vẹn toàn. Điều
này khác hẳn với dân Nga và quân đội của Nga.
Nên một nhà ngoại giao Pháp nhận xét «Cuộc chiến có kết
thúc thế nào đi nữa, thì sự chiến đấu anh dũng của Ukraine cũng là một phần
quan trọng làm nên lịch sử Âu châu». Hôm 17/01/23, Bộ trưởng Quốc
phòng Ukraine, ông Oleksii RezHnikov, sau khi đón nhận những viện
trợ quân sự mới của Âu châu, đã hân hoan tuyên bố «Chúng tôi
trên thực tế đã là thành viên của Otan rồi».
Tuy có thắng lợi về quân sự, Ukraine vẫn còn nhiều khó
khăn. Ngoài việc chưa biết chắc cuộc chiến sẽ kết thúc như thế
nào, Ukraine sẽ phải đối phó với những hư hại vật chất do Poutine chủ tâm
tàn phá, ước tính lên tới 600 tỷ euros. Về nhơn sự, có 40 000 người dân thiệt mạng,
100 000 binh lính tử trận. Không kể hằng triệu di dân tỵ nạn.
Về phía kẻ xâm lược, cuộc chiến Ukraine là cả sự thảm bại vế
mặt quân sự, kinh tế và địa chánh (Theo Steven Pifer,
Brooking Institution, VA). Nhiều nhà phân tích khác cho rằng cuộc
chiến tới nay dã làm hoen ố bộ mặt quân đội Nga, từ lâu có tiếng là cường quốc
thứ nhì của thế giới vì có mục tiêu bắt sống hoặc hạ sát Tổng thống Zelensky
và chiếm Kiev chỉ trong vài hôm nhưng đã hoàn toàn thất bại và bị đầy lui xa.
Trước kia, Poutine bất ngờ chiếm được 25% lảnh thổ Ukrainne, nay chỉ còn 15%.
Quân đội nga bị thế giới buộc tội vi phạm luật chiến tranh và Poutine, tội ác
chống nhơn loại. Phải bị lôi ra Tòa án Quốc tế.
Âu châu chỉ trong vài ngày sau khi Poutỉne tiến chiếm
Ukraine đã thấy cái trật tự cũ không còn nữa nên liền thay đổi nhận thức. Đức
tách ra xa với Nga, võ trang và quyết định giúp quân sự cho Ukraine. Bruxelles
đồng thời cũng nổ lực giúp Ukraine và còn cam kết khi chiến tranh chấm dứt,
sẽ giúp Ukraine tái thiết bằng tài sản của những nhà tài phiệt nga thân Poutine
đang bị Âu chau phong tỏa. Từ nay, Âu châu có vai trò mới về mặt địa chánh quan
trọng và thực hữu.
Riêng Ba lan đang trở thành một cường quốc quân sự của Âu
châu, có vai trò chủ động về an ninh cho Âu châu. Hiện nay, Âu châu cũng đang dựa
vào thế mạnh của Ba-Lan để phòng đối phó với Poutine có thể xua quân khỏi
Ukraine.
Khi Poutine tiến hành xâm lược Ukraine là muốn mở rộng vùng
an ninh lãnh thổ, đẩy xa biên giới Otan, nhưng kết quả lại trái ngược. Thấy
Poutine đánh chiếm Ukraine, lập tức Phần-lan và Thụy-điển gia nhập Otan, từ bỏ
qui chế trung lập cố hữu để cầu hòa với Nga. Otan (NATO) từ nay có
chánh nghĩa để lớn mạnh và đảm nhiệm vai trò hàng đầu là ngăn chận sự bành
trướng của Nga.
Otan bảo đảm Nga không thể xâm lấn bất kỳ một nước thành
viên nào của Otan được.
Tình bạn keo sơn như đá tảng
Xi và Pou cùng quả quyết cả hai « có nghĩa
vụ bảo vệ nền dân chủ thứ thiệt, cùng xác nhận tình bạn không giới hạn và cả
hai sẵn sàng hợp tác trong mọi địa hạt » (Thượng đỉnh Samarcande,
16/09/22) . Vì bạn nên Xi đã không lên án Poutine xâm lăng Ukraine ở
LHQ. Sau bảy tháng thất bại liên tiếp ở U kraine, Xi trấn an Pou là «ta
cùng nhau đảm nhiệm vai trò cường quốc và lãnh đạo thế giới». Họ nói thật
lòng vì cả hai đều chống cho bằng được vai trò lãnh đạo thế giói theo đường
lối dân chủ tự do của Huê kỳ và Âu châu.
Cựu Ngoại trưởng nga, ông Igor Ivanov, đánh giá
vai trò của Nga trong tình thế chiến lược mới « Nga nay không còn
là sườn phía đông của một Âu châu trên đà tan rã nữa mà trở thành sườn
phía tây của Đại Âu-Á đang thành hình dưới sự lãnh đạo của Tàu». Một viễn cảnh
mới khó tránh cho Huê kỳ mối lo ngại sẽ phải đối đầu cùng lúc với cả 2 siêu cường
nguyên tử.
Nhưng trước cuộc chiến Ukraine, Xi rút ra được bài học thế
nào về giấc mơ thôn tính Đài loan năm 2027? Hôm Đại hội đảng cộng sản lần thứ
XX, Xi vẫn hung hăng tuyên bố «sẽ không từ bỏ ý định
chiếm lấy Đài loan bằng võ lực». Vẫn vào năm 2027 thay vì 2035 như kế hoạch
trước kia.
Nhưng theo học giả chuyên về Trung cộng, Tai Ming Cheung của
Viện IGCC ở San Diego, Huê kỳ, thì «Tàu lập quân đội theo mô hình
Liên-xô, mua võ khí của Moscou, …Khi họ thấy quân đội nga bị mất hằng trăm
ngàn, tiêu hao hơn phân nửa võ khí, mà mục tiêu không đạt được, thì họ thấy khả
năng quân sự của mình chắc không khá hơn». Hơn nữa, từ sau 1979, vụ dạy cho
thằng con hư Hồ Chí Minh một bài học, quân đội bắc kinh chưa từng tham chiến
trong một trận chiến gay go như ở Ukraine, nên những nhà quân sự Bắc
kinh phải đắng đo khi muốn đánh Đài loan vì thua thì cái đảng cộng sản sẽ tiêu
vong.
Một trật tự mới?
Theo học già Ivan Kravtsev thì sau chiến
tranh Ukraine, thế giới vẫn chưa có một trật tự mới, trái lại đó sẽ là một
tình trạng mới vô trật tự. Chiến tranh kết thúc, các nhà ngoại giao, chuyên
viên LHQ, sẽ hỏi nhau chúng ta nên trở lại với một San Francisco mới chăng? Như
hồi 1945, để viết lại đầy đủ hơn qui luật điều hành thế giới. Vai trò của LHQ
đã không còn hiệu lực nữa đối với cac nhà cầm quyền độc tài như Pou và Xi.
Thực tế, muốn tái lập hòa bình, trước hết phải thắng cuộc
chiến Ukraine. Sự xâm chiếm Ukraine của Poutine phải bị trừng phạt.
Muốn có kết thúc tốt đẹp, Huê kỳ và Âu châu phải nỗ lực viện trợ cho Ukraine đầy
đủ võ khí cần cho cuộc phản công trong những ngày tới.
Chiến tranh Ukraine phải sớm kết thúc như Tổng thống
Zelensky tuyên bố!