Từ xứ Thái trở về, blogger Phạm Hồng Phong có mang theo một
câu chuyện làm quà mà chỉ cần nghe qua cũng đã muốn ứa nước mắt:
Bay chuyến cuối cùng trong ngày, từ Don Muang về Tân Sơn
Nhất. Gặp một nhóm hơn chục người đi tay không, quần áo nhàu nhĩ áo phông trắng
thì thành cháo lòng, áo màu thì cáu bẩn, người đi tông, người đi chân đất, ồn
ào, nhốn nháo lên máy bay tìm ghế ngồi. Tất cả đều rất trẻ, tuổi từ 20, đến 31.
Khá ngạc nhiên, hỏi ra mới biết anh em ngư dân Sông Đốc –
Cà Mau bị cảnh sát biển Thái Lan bắt khi đang câu mực ở Vịnh Thái Lan, tịch thu
thuyền, tài sản, án tù 3 tháng. Gia đình vay tiền chạy chọt, ngồi tù được 55
ngày, hôm nay được thả về.
Cầm vé trên tay nhưng không biết ghế của mình chỗ nào. Mình cùng mấy cô tiếp
viên Air Asia hướng dẫn từng chỗ ngồi vì anh em đều lần đầu bị đi bằng máy bay.
Ngồi hỏi chuyện và nghe kể mới biết sự cơ cực từ ngày bị
bắt đến khi được tha. Để được thả, gia đình phải tự tìm cò, qua Thái, liên hệ Đại
sứ quán VN ở Bangkok, xuống Songkhla gặp cảnh sát, cai tù…Rổ giá để được tự do:
- Thuyền viên 12 -20 triệu/người
- Tài công 80 -120 triệu/người tùy tội nặng nhẹ, tùy
hứng của cò và cảnh sát.
Tiền vé máy bay riêng, nghe anh em nói là mỗi người 8 triệu
nộp cho đại sứ quán mua và làm thủ tục cho cả nhóm, ngồi xe tù, cảnh sát chở tuột
ra sân bay, gọi tên từng thằng phát cho cuống vé. (Giá bình thường mua cận ngày
thì tối đa cũng chỉ 150$~ 3 triệu ông cụ). Mình bảo anh em, có thể do tiền cò,
lệ phí giấy thông hành ĐSQ cấp và xăng xe tù, xe áp tải của cảnh sát Thái nên mới
hết 8 triệu, chứ vé mình mua trước đây 5 ngày có 1800 Bath ~ 1,2 triệu…
Câu chuyện làm quà của Phạm Hồng Phong khiến tôi nhớ đến bài viết (“Tình Đồng
Hương Của Dũng Việt Nam”) trên Tuổi Trẻ Online của phóng viên Đình Dân:
Ở Philippines ngư dân ta đi biển gặp nạn được Dũng giúp đỡ rất nhiều’, ‘Không
chỉ những người Việt đi biển gặp nạn ở Philippines biết tới Dũng, mà thậm chí
nhiều thân nhân của họ đang sống ở quê cũng lưu trong điện thoại cầm tay cái
tên Dũng Việt Nam’.
Đó là những thông tin mà tôi nghe được từ nhiều người dân
ở đảo Phú Quý. Và tôi đã có cơ hội gặp gỡ ‘Dũng Việt Nam’ nhân chuyến đi
Philippines viết về vụ 122 ngư dân bị giam giữ tại đây…”
“Chiều 23-8, trời Palawan vẫn mưa suốt. Sáng mai là ngày diễn ra phiên tòa xét
xử 122 ngư dân nên chiều hôm đó những người từ Việt Nam qua ai cũng bận rộn lo
giấy tờ, thủ tục chuẩn bị hầu tòa. Anh Dũng cũng cuống cuồng vừa chạy xe vừa điện
thoại liên tục để hẹn các luật sư ở Philippines nhằm thiết kế các buổi gặp gỡ với
các luật sư từ Việt Nam qua.
Vừa gặp luật sư xong, anh Dũng lại cùng anh Thoại – chủ DNTN Long Hải Long –
vào nhà tù để mang thuốc tây và một ít tiền bà con ở đảo Phú Quý gửi cho người
nhà của họ trong trại giam. Mưa to ướt hết áo, anh Dũng phải mượn áo một thuyền
trưởng mặc vào để chạy tiếp…
Ngày diễn ra phiên điều trần, từ sáng sớm anh Dũng đã ngồi trong chiếc xe ba
bánh chờ dưới đường. Anh bảo chờ đi cùng 115 ngư dân từ nhà tù ra tòa án. Nhìn
những ánh mắt âu lo qua song sắt của chiếc xe màu vàng bóp chặt khóa, anh Dũng
ngậm ngùi: ‘Đồng hương mình cả. Mà toàn là ngư dân chân chất. Vợ con họ ở nhà
mà thấy hình ảnh này chắc không cầm lòng được…’
Một số ngư dân ở Quảng Ngãi và Bình Thuận kể rằng từ năm 2004 đến nay, anh Dũng
đã giúp đỡ khoảng 30 nhóm ngư dân Việt Nam bị mắc nạn và trôi dạt vào vùng biển
của nước bạn. Anh nói anh giúp các nhóm ngư dân những việc như phiên dịch, làm
cầu nối giữa những ngư dân bị nạn và chính quyền địa phương, giúp ngư dân từ việc
làm giấy tờ cho đến đi chợ, mua card điện thoại…
Anh Dũng nói có một câu chuyện mà anh sẽ chẳng bao giờ quên. Đó là vào đầu
tháng 8 vừa rồi. ‘Hôm đó đã 22g đêm. Trời mưa to gió lớn. Tôi đang cho mấy đứa
con đi ngủ thì nhận được điện thoại từ Việt Nam. Người đầu dây là anh Sơn – một
chủ ghe ở tỉnh Quảng Ngãi: Dũng ơi, làm ơn cứu nạn cứu khổ giùm.
12 ngư dân của tôi đang đánh bắt ở vùng biển nước mình thì bị bão đánh chìm
ghe. Họ điện về nói đã trôi dạt mấy ngày nay theo hướng nam về vùng biển
Philippines. Họ đang cố đu bám vào thuyền thúng trôi dạt giữa biển. Anh nhờ người
ở đó cứu giùm, không để đến sáng mai lạnh quá họ chết hết. Ngay trong đêm, bằng
tất cả mọi mối quen biết, anh Dũng xác định lại chính xác tọa độ nơi 12 ngư dân
bị nạn rồi lập tức cầu cứu hải quân Philippines…
Ủa, cái ông Dũng này là ai mà sao rảnh rỗi và “bao la” dữ vậy cà? Xin hãy nán đọc
thêm một đoạn ngắn nữa, về người đàn ông Việt Nam vô cùng nhân ái và tháo vát
này:
Một lần khi anh Dũng đang mải miết phiên dịch cho các ngư dân ở tòa án đến nỗi
quên đi đón vợ, thế là vợ anh tự thuê xe chở cả bao dép bán dở đến tòa án tỉnh
để tìm. Lúc này tôi mới biết người đàn ông thông thạo ba thứ tiếng Việt, Anh,
Philippines này là một người bán giày dép trên hè phố…
Coi: một người dân Việt lam lũ, vợ dại con thơ, đang lưu lạc
nơi đất lạ xứ người mà chăm lo cho những đồng hương của mình từ A tới Z (cung cấp
toạ độ nơi ngư dân bị bão đánh chìm thuyền cho hải quân Phi, tham vấn với luật
sư bản sứ, làm cầu nối giữa những ngư dân bị nạn và chính quyền địa phương, vào
tù thăm non tiếp tế cho đồng bào đang bị giam dữ, rồi cùng đi với họ ra toà …)
như vậy thì các Toà Tổng Lãnh Sự và Đại Sứ Quán VN làm gì ?
Làm… tiền!
Chớ họ còn có lựa chọn nào khác nữa đâu, theo như nhận xét của blogger Hương
Vũ: “Sống và làm việc cách công chính như nhân viên sứ quán các nước khác,
nhân viên sứ quán VN chỉ còn cách cắn dép gặm không khí qua ngày.”
Bởi vậy, đừng ngạc nhiên (và cũng đừng buồn) khi thấy trên
trang mạng xã hộ dân sự (Tôi & Sứ Quán) có những dòng chữ rầu rĩ thế này
đây:
- Lãnh sự quán Việt Nam tại San Francisco xin lỗi và hoàn trả tiền lạm thu sau
khi một thành viên Tôi và Sứ quán khiếu nại suốt 5 tháng.
- Thành viên Tôi và Sứ quán phản ánh lạm thu ở Đại sứ quán
Việt Nam tại Ottawa, Canada tới các đại biểu quốc hội sau khi không nhận được
phản hồi từ Bộ Ngoại giao Việt Nam và các cơ quan có thẩm quyền.
- Thành viên Tôi và Sứ quán phản ánh tình trạng lạm thu ở Đại
sứ quán Việt Nam tại Paris tới Bộ Ngoại giao Việt Nam.
- Sứ quán VN ở Bỉ “chưa sẵn sàng đối thoại.
Ngay tại Việt Nam mà qui vị lãnh đạo có ai thiết tha gì đến chuyện bảo vệ ngư
dân, ngư trường, biển đảo, môi trường, và sức khoẻ của người dân đâu (tất cả chỉ
chăm lo vơ vét thôi) thì trách chi những anh quan sứ.
Tưởng
Năng Tiến
