(Gởi Nguyễn Ngọc Thưởng, Hồ Văn Kim Lộc và Ngô
Quốc Thắng 727/ 4-72B, ĐĐ…)
Hắn mất ngủ từ đêm trước, nhưng không thấy mệt nhọc mà chỉ
cay xè đôi mắt vì khói xe. Cảnh tượng nôn nao, chộn rộn của đám công nhân chung
quanh hai chiếc xe đò đậu trước cổng nhà máy, làm hắn thêm lâng lâng không khác
gì tâm trạng trong những ngày đầu trọ học trên Đà Lạt…
Xe chuyển bánh. Gió mát ban mai làm mọi người sảng khoái. Tiếng cười nói rộn
ràng càng làm tăng thêm sự háo hức của những ai sắp sửa được nhìn ngắm cao
nguyên. Riêng hắn thì miên man nghĩ ngợi về sự có mặt của mình trong nhóm du lịch
Đà Lạt. Đúng là “có phần không cần phải lo”, khi bỗng dưng hắn được đưa tên vào
danh sách để thế chỗ cho một em bạn trong Đội Văn Nghệ. Nghe nói có chuyện gia
đình gì đó cần phải lo gấp…
Tiếng thắng xe, rồi tiếng người lao xao làm hắn choàng tỉnh. Cứ tưởng như đã ngủ
một giấc thật ngon và thật dài. Thì ra hai chiếc xe đò được mướn chở công nhân,
chỉ mới chạy qua khỏi Xa Cảng miền Đông không bao xa. Hắn chợt hiểu ra vấn đề,
khi nhìn những kiện hàng được gói ghém cẩn thận vừa được phụ lơ bắt đầu chuyển
lên và đẩy rất gọn vào dưới các băng ghế.
Nhưng không phải chỉ có hàng hóa mà thôi, xe hắn nhận thêm hai người chủ của mấy
kiện hàng. Nghe trao đổi vài điều với mấy chàng lơ xe, thì biết ngay họ là hai
cô cháu, thân nhân của bác tài. Không nghe ai than phiền gì về chuyện có người
lạ cùng theo đoàn du lịch. Hình như mọi người đều có chút thông cảm cho việc
“làm ăn” này.
Riêng hắn thì thấy bất nhẫn, vì mình ngồi băng ghế đàng hoàng, trong khi đó hai
phụ nữ- một đã trung niên, người còn lại có lẽ chưa tới đôi mươi- thì ngồi trên
ghế đẩu giữa lối đi, nên hắn đứng dậy, tỏ ý đổi chỗ với người phụ nữ đúng tuổi.
Một thanh niên từ phía trên, đang ngồi ngang với tài xế, cũng đứng dậy để nhường
chỗ cho cô gái. Sau vài lần từ chối không hiệu quả, hai cô cháu cũng đành chấp
nhận hành động “ga lăng“ bất ngờ.
Hắn ngồi trên bậc thang, chỗ cửa lên xuống, nhìn cảnh vật lướt qua theo đà xe
chạy. Những ngôi nhà thờ và xóm đạo ven đường tại Gia Kiệm, Phương Lâm, Phú
Túc, chiếc cầu rỉ sắt trên sông La Ngà; hòn đá mang hình dáng của chiếc nón hiệp
sĩ thời Trung Cổ tại Định Quán, vẫn làm hắn thích thú ngắm nhìn và không ngớt
bâng khuâng. Khi xe dừng lại nghỉ máy tại miếu Ba Cô và suối nước có tượng Đức
Mẹ trên đèo Bảo Lộc, thì hắn thật sự bồi hồi.
Cảm giác lâng lâng cứ thế mà tăng dần khi vào thị trấn Bảo Lộc. Ngôi giáo đường
cổ kính đã thêm dấu rêu phong. Trường Trung Học kề bên đang nằm im lìm tắm nắng.
Quán xá bây giờ đã không còn. Trường Nông Lâm Súc trông như những ngôi nhà uể oải
phơi ngói đỏ sau mấy hàng cây cao, rậm. Chỉ những đồi trà nhấp nhô, trùng điệp,
là còn mang sức sống của màu xanh dịu mát, để làm dáng cho nét đẹp đặc thù của
núi đồi Bảo Lộc.
Có lẽ vì còn sớm, hay vì muốn ghé quán “nhà“, nên đến Di Linh đoàn xe mới dừng
lại ăn trưa. Trong khi mọi người hoặc ngồi trên xe để “tay cầm, miệng cắn trong
tinh thần tiết kiệm“, hay kéo nhau vào quán bên đường, thì hắn thả bộ ngược về
hướng ngã ba, cũng là trung tâm của quận lỵ, nơi có ngôi nhà thờ đổ nát vì chiến
cuộc mãi từ thời đệ nhứt Cộng Hòa. Bến xe và phu phố cạnh tỉnh lộ dẫn xuống
Phan Thiết vẫn còn đó, nhưng hàng quán đã xác xơ, vắng vẻ.
Hắn muốn tìm lại Hương Xưa, hay dúng hơn ngôi nhà một thời là quán cà phê Hương
Xưa, nơi bốn chàng sinh viên dừng lại nghỉ chân, nhâm nhi cà phê, ngắm nghía cô
hàng cô hàng mắt đen láy, miệng chúm chím cười làm mấy chàng nhìn không chán mắt
đến quên cả thời gian, trước khi tiếp tục chạy xuống Bảo Lộc một chiều thứ bảy
đầu năm 1972. Hắn nhìn quanh một lần nữa như để cố tìm ra chiếc quán của 10 năm
trước, nhưng đành chào thua vì khu vực tại bến xe bây giờ thay đổi nhiều quá…
Xe lại lăn bánh, hắn ngồi tại chỗ cũ, miên man nhìn quang cảnh vụt qua. Cảm
giác nôn nao tăng dần khi đến ngã ba Phiên Nôm để rồi chùng hẳn xuống khi xe bắt
đầu leo dốc để vượt đèo. Cứ thế, hai chiếc xe đò từ tốn nhích dần về phía trước.
Con đường dẫn lên thị xã Đà Lạt vẫn mang nét đẹp hùng vĩ và trầm lắng như muôn
thuở. Cảnh vật bên đường từ tốn lướt qua, như một khúc phim chiếu chậm khi tốc
độ xe chỉ rề rà như kẻ bộ hành.
Đẹp quá! Có tiếng ai đó vang lên khi xe chạy ngang thác Prenn. Từ con lộ nhìn
vào chỉ thấy được phần suối nguồn ẩn hiện sau vòm cây, kẽ lá. Không thể thấy được
“suối tóc thiên nhiên màu trắng bạc“ thả từ độ cao chừng 10 mét xuống mặt hồ phẳng
lặng dưới chân thác. Nhưng toàn cảnh của núi rừng quanh con suối, và những vườn
tược được săn sóc cẩn thận cho nhu cầu du lịch, cũng đã tạo nên sức hấp dẫn đủ
để mọi người súyt xoa liền miệng.
Hạnh phúc của niềm vui tái ngộ tăng dần khi xe lên hết đèo Prenn, chạy ngang Bến
Xe mới, rồi rẽ trái trên đường Yersin để thả dốc về hướng nhà thờ Con Gà. Lại một
phen bồi hồi khi xe lướt qua khu vực Tòa Hành Chánh cũ, con đường Bá Đa Lộc, cổng
sau Palace, rồi đến Bưu Điện và… Khách Sạn Đà Lạt! Cũng là Hotel Du Parc của
ngày xưa! Đà Lạt đây rồi! Trời tháng 3 xanh mát. Thành phố trầm mình trong màu
nắng dịu. Gió nhẹ và quang cảnh thơ mộng, lạ mắt, làm mọi người khoan khoái,
không thấy mệt mỏi dù đã mất hơn 8 tiếng ngồi trên xe.
10 năm! Thời gian đủ dài để hắn bùi ngùi khi thấy lại khung trời thân ái của
ngày nào. Vì vậy, trong khi mọi người còn đang loay hoay với việc sắp xếp chỗ
nghỉ ngơi trong các phòng ốc, thì hắn đã áo quần bảnh bao xuống lầu để ra đường.
Hắn nóng lòng muốn nhìn lại khu gác trọ và gặp lại bạn nên rảo chân bước nhanh
về phía khách sạn Palace để đến con dốc Bá Đa Lộc.
Đường Yersin không có nhiều thay đổi. Hai dãy nhà quen thuộc nằm nhu mì trong nắng
nhạt. Chỉ khác xưa ở chỗ các tiệm, quán đã không còn. Xe cộ lưu thông cũng lác
đác, vắng vẻ đến tội nghiệp. Bá Đa Lộc vẫn muôn đời trầm lắng. Đoạn đường dẫn
vào Collège D’Adran và nhà nguyện Đa Minh chiều nay như ngắn lại, khi hắn dồn
chân bước thật nhanh trên mặt lộ thoai thoải dốc.
Ngôi nhà mang số 30 im lìm như ngái ngủ. Hắn gọi cửa. Ra tiếp hắn là bà xã của
bạn và đứa con gái đầu lòng mới 4 tuổi. Người bạn kiêm đồng đội quân trường còn
đang đập đá ở đâu đó trong vùng núi quanh thác Cam Ly, nên chỉ sau vài câu trao
đổi, là hắn cáo từ và nhận lời sẽ ghé lại dùng cơm tối với gia đình bạn.
Chiều đang vàng nắng. Chút gió hiu hiu, dịu mát. Vài nhánh mây lãng đãng trên nền
trời xanh hòa với cảnh trí của núi đồi bao la, của cây lá chập chùng, tạo thành
một tranh vẽ thiên nhiên thật trầm lắng và nên thơ làm sao! Lên hết con dốc Bá
Đa Lộc, hắn băng qua đường Yersin, vòng ra phía trước khách sạn Palace; ngồi
trên bậc thềm cao nhứt, đốt thuốc, nhìn xuống Thủy Tạ và hồ Xuân Hương, rồi
phóng tầm mắt qua sân Cù.
Hắn tư lự trải lòng trên những mông lung, khi nhớ thuở huy hoàng nhưng ngắn ngủi
của thời trọ học. Bạn bè và đồng môn trên Đà Lạt chỉ còn được dăm ba người.
Nguyên một lớp Nhập Môn gồm 600 sinh viên của trường Chánh Trị Kinh Doanh, bây
giờ không biết đã ra sao. Mười năm! Thời gian đủ dài để lòng người chao đảo giữa
nhớ, quên. Riêng hắn thì càng nhớ hơn nữa về những kỷ niệm đã có với phố núi
khi trở về đây, hôm nay.
Con đường dọc bờ hồ dẫn qua cầu Ông Đạo đã đông dần người qua lại. Chợ hoa đang
tất bật với những rộn ràng cố hữu. Nhưng trên khu Hòa Bình thì khác. Thưa thớt
dân tình, đìu hiu phố xá! Dãy Kiosque bán quà lưu niệm quanh bậc thang dẫn xuống
chợ hoa đã không còn. Phía bên đường Thành Thái, Duy Tân và góc Tăng Bạt Hổ,
Minh Mạng cũng vắng vẻ, dù đang vào cao điểm của sinh hoạt cuối ngày. Hắn ngồi
trên thềm của rạp hát, nhìn người qua lại mà thấy lòng buồn rười rượi. Đà Lạt
bây giờ không phải là Đà Lạt của ngày xưa! Ngay cả bản thân hắn cũng cảm thấy
xa lạ đến lặng người.
Một lúc sau hắn tạt qua chợ, đi lòng vòng cho qua thì giờ và cũng để xem cho biết
giá của bánh, mứt, hoa, quả rồi rảo bước trở qua cầu ông Đạo, theo hướng con dốc
dẫn lên nhà thờ Con Gà để về khách sạn. Ngang qua ngôi nhà ngày xưa là quán cà
phê Không Tên, hắn dừng lại, thở dài, nhìn quanh quất thêm một hồi lâu trước
khi lầm lũi bước đi, lòng nặng trĩu.
Con dốc dẫn ngay đến cổng rào của nhà thờ con Gà. Chuông báo giờ lễ Misa cũng
đang từng chập ngân nga. Tượng đài Đức Mẹ khiêm nhường nép mình sau những hàng
ngo cổ thụ. Bóng cây và bóng giáo đường che khuất ánh nắng đang sẫm màu, càng
làm cho nơi này thêm tịch mịch, lắng trầm.
Vừa định đến gần bên để khấn vài lời kinh- một thông lệ mà ngày xưa hắn thường
làm trước khi vào dự lễ chiều- thì hắn chợt nhận ra bóng dáng “cô gái đường
dài“ đang đứng khuất sau một thân cây, im lặng hướng về bệ thờ trên tượng đài.
Hắn không muốn làm rộn cô gái đồng hành nhưng chưa quen, nên dừng lại phía sau.
Hắn vừa xong vài lời kinh nguyện thì cô gái quay trở ra. Khi thấy hắn, cô mỉm
cười. Hắn cũng gật đầu rồi im lặng. Cô gái có vẻ e thẹn và lúng túng, không biết
nên tiếp tục đi hay dừng lại khi đến bên hắn. Thấy vậy, hắn mở lời:
– Cô cũng có đạo hả?!
Cô gái vừa cùng hắn bước ra cổng, vừa đáp:
– Dạ không! Em cũng muốn vào xem lễ cho biết. Nhưng phải về khách sạn để kịp giờ
cơm chiều.
Câu chuyện trao đổi chỉ có thế. Hotel Du Parc chỉ cách nhà thờ vài thước bề
ngang của đường Nhà Chung, nên chẳng có thì giờ hỏi han nhau. Vừa vào đến đại sảnh,
hắn chào cô gái, cười với vài người quen, rồi về phòng trên lầu hai để lấy gói
quà tặng bạn, thay vì theo họ cùng bước vào phòng ăn.
Chiều vừa tắt nắng. Phố đang lên đèn. Trời se se lạnh. Hắn lại thả từng bước
trên đường, vừa đi vừa nhớ những chiều tan lễ Misa của thời trọ học. Hoa niên
ngày ấy đã xa rồi, còn chăng chỉ là kỷ niệm khó quên của những ngày vui qua
mau. Cảm giác bồi hồi, lâng lâng lúc mới nhìn lại đồi xưa, núi cũ, giờ đang nhường
chỗ cho những man mác khó diễn đạt cho thật chính xác.
Đón hắn ngoài cửa là gương mặt xương xương và dáng cao gầy của người bạn cùng
Trung Đội trong quân trường. Vẫn nụ cười tươi và giọng nói xuề xòa của ngày
xưa:
– Sao đi solo vậy cha? Chưa có “em“ nào à !?
– Có chứ! Nhưng tao muốn đi một mình để dễ “làm ăn“. Hắn đùa một câu cho vui.
Câu chuyện hàn huyên sau bữa cơm tưởng chừng như bất tận. Chuyện trọ học, chuyện
quân trường rồi chuyện lính tráng làm hắn thêm nhớ kỷ niệm đến quay quắt. Khi bạn
mang quyển Đặc San Mãn Khóa ra để cùng xem lại những gương mặt tưởng như rất xa
lạ lúc mới gắn “lon” chuẩn úy, thì hắn thầm tiếc cho số phận của đống sách vở
và hình ảnh, thư từ bị gia đình đem bỏ ngoài chợ Trương Minh Giảng.
Nhìn bạn mà thấy thương cho thân phận của một người gánh vác trách nhiệm gia
đình, trong điều kiện eo hẹp nhứt của cuộc sống. Anh chàng không có chút than
van. Ngược lại, bạn vẫn tươi cười như ngày nào và cởi mở rất thật lòng. Khi hắn
hỏi bạn về công việc đập đá, thì nhận được một câu trả lời thật đơn giản:
– Là thể dục hằng ngày có trả lương đó mà!
Do bản chất an nhiên tự tại, hay bạn cố giấu những nhục nhằn đa đoan?! Là chút ủi
an để tự đánh lừa mình trong thực tại không mấy gì sáng sủa của cuộc sống, hay
là hành động vâng lời chấp nhận thánh giá của đức tin Kitô Giáo mà bạn là một
con chiên ngoan đạo!? Hắn tự hỏi và thầm cảm phục sự chịu đựng của bạn. Dù sao
thì hắn vẫn còn sung sướng hơn bạn rất nhiều.
Sau những cố gắng vượt biên bất thành, hắn quyết định làm bất cứ việc gì để giảm
gánh nặng cho gia đình khi trở về Sài Gòn. Thời may, có một em bạn- biết hắn
đang cần việc làm để khỏi bị Phường, Khóm dòm ngó- đưa hắn vào làm khi ban nhạc
nhà máy Đồ Hộp Tân Bình cần người để dợt gấp cho mùa thi đua văn nghệ cuối năm.
Tóm lại, hắn mang nhãn hiệu công nhân chỉ để gõ trống cho đã tay…
Bạn tiếp lời, như đang đọc được suy nghĩ của hắn:
– Mỗi người có một hoàn cảnh. Mày chắc còn “ham vui”. Tao đã có gia đình thì phải
lo lắng đủ chuyện! Cực nhưng mà vui. Mày dừng chân đi. Rồi sẽ “ngộ ra chân lý”
như tao thôi!
– Đừng xúi dại! Thấy hoàn cảnh của bạn bè như mày chẳng hạn, là tao thấy ngán
quá đi! Vã lại, tao vẫn chưa “đầu tư” vào ai cả!
– Mày nói tao mới nhớ. Đã đi tìm “cố nhân“ nào chưa!? Cần tao nhắn tin không?
– Tao mới lên hồi chiều. Thì giờ đâu mà tìm với kiếm!? Nếu được thì mày nhắn mấy
đứa Đồng Đế gặp tao ngày mai hay mốt đi. Phải chi có một chiếc xe gắn máy thì tốt
quá. Vì tao cần chạy lòng vòng cho đỡ mỏi chân.
– Xe thì tao không dám hứa. Để xem sao cái đã. Còn nhắn mấy đứa bạn thì để tao
lo. À quên! Bà xã tao biết chỗ làm của Ngọc. Mày có cần bả dẫn qua đó hay
không?
– Nhờ bà xã mày nhắn với Ngọc là tao gởi lời thăm được rồi. Ngày xưa đã có gì với
nhau đâu!? Một cái nắm tay cũng chưa làm được. Mười năm! Thay đổi nhiều lắm!
Thôi thì cứ lo gom đám nhà binh tụi mình dùm tao đi!
– Chuyện nhỏ! Nhưng ai nấy đều lo đi làm nên chỉ gặp nhau buổi tối thôi. Ngày mốt
là chắc ăn nhứt. Mày thấy sao?
– Sao cũng được! Mày lo vụ này nghe.
– Đã nói là chuyện nhỏ mà!
Hắn chia tay bạn sau lời hẹn gặp tối mai. Con dốc Bá Đa Lộc vắng ngắt, mờ mờ
ánh điện sau màn sương nhẹ tỏa, tạo cảm giác như đã rất khuya mặc dù chưa tới
chín giờ tối. Gặp bạn, nhìn lại cảnh xưa, hít thở không khí cao nguyên, sống lại
cảm giác của thời trọ học làm hắn cảm thấy hạnh phúc. Một hạnh phúc nhẹ nhàng,
man mác, lãng đãng như khói thuốc đang vương tỏa theo từng bước chân ngược dốc.
Cứ mãi miên man suy nghĩ mà đã về tới khách sạn từ lúc nào không biết. Khi lướt
qua khu tiếp tân ngoài đại sảnh để lên lầu, hắn thoáng thấy dáng “cô gái đường
dài“ đang ngồi nơi bộ sofa. Bên cạnh và chung quanh nàng là nhóm gia đình của mấy
người tài xế và vài gương mặt công nhân. Họ đang bàn tán chuyện gì đó vui lắm.
Không phải chỉ có dưới nhà, trên lầu cũng thỉnh thoảng có người xẹt qua, lạng lại,
xì xào, to nhỏ khắp nơi. Có tiếng khúc khích đó đây, tiếng gõ cửa, rồi mở cửa,
đóng cửa. Hình như không ai muốn ngủ sớm mặc dù mai sẽ đi xem thắng cảnh cả
ngày. Cứ thế, tiếng nói, tiếng cười, tiếng bước chân rộn lên từng chập và sau
đó từng đợt âm thanh theo hắn vào giấc ngủ từ lúc nào không biết….
Hắn tưởng mình là người đầu tiên dậy sớm nhứt, không ngờ khi xuống đến sân thì
đã thấy nhiều người tụ tập ngay trước cửa, còn một số khác đã là khách mở hàng
cho mấy quán lộ thiên ngoài ngã ba đường Nhà Chung, ngay bên cạnh khách sạn, để
nhìn những mái tóc dài của trường Trung Học Trí Đức đang bước qua cổng.
Nắng hừng đông đang len lỏi qua màn sương mỏng. Không khí vừa đủ lạnh để khoác
thêm áo gió, mân mê ly cà phê bốc khói, và rít từng hơi thuốc thật ấm người. Đà
Lạt đang khởi động cho một ngày sinh hoạt và nhóm du khách công nhân cũng đang
quần áo bảnh bao, hăm hở, rộn ràng chờ lên xe.
Tháng 3! Mùa Xuân đích thực đang về trên Đà Lạt với trời xanh, nắng hồng, gió
nhẹ và mát. Hắn không có cảm giác rõ rệt và chỉ thoáng thấy lòng man mác từ lúc
xe bắt đầu chuyển bánh, đưa đoàn du lịch theo hướng Phù Đổng Thiên Vương, chạy
ngang sân Cù và Giáo Hoàng Học Viện, để thẳng một đường vào Đa Thiện.
Con đường quen thuộc của mới ngày nào sáng chiều đi học, hay của những lần chạy
vào Cư Xá Rạng Đông rủ bạn bè xuống phố hoặc chở dùm bạn về sau giờ tan trường.
Cũng là con đường dẫn đến Thung Lũng Tình Yêu, vốn là chỗ hẹn hò không phải chỉ
của những ai có đôi có cặp, mà còn là nơi họp mặt của những nhóm bạn thân, để vừa
hòa nhập với thiên nhiên, lại vừa thưởng thức phong cảnh nên thơ, hữu tình.
Những thắng cảnh của chương trình thăm viếng trong ngày đã mang hắn trở lại thời
hồn nhiên của lần đầu sống xa nhà, thời của giảng đường và của những mộng mị dễ
thương. Nhưng hắn cảm thấy thất vọng vì cảnh cũ không còn đẹp mắt như đã lưu trữ
trong kỷ niệm.
Thung Lũng Tình Yêu chỉ là một khoảng núi rừng loang lỡ, trơ màu đất đỏ, xấu xí
đến lạ lùng. Nghe nói nơi này đang trong giai đoạn kiến tạo thành một trung tâm
du lịch có doanh thu. Còn hồ Than Thở đã trở thành một vũng lầy không hơn không
kém. Rừng Ái Ân thì lưa thưa từng gốc thông già, trông bơ phờ, xơ xác như mái
tóc của một người vừa khỏi bệnh. Chỉ có vườn Bích Câu bên hồ Xuân Hương, là có
vẻ khang trang hơn và đẹp mắt hơn với cây cảnh, hoa lá, được bày biện và trồng
tỉa rất công phu.
Mọi người trầm trồ, cười nói xôn xao còn hắn thì im lặng nhìn, ngắm, hay bấm
máy dùm cho nhóm nào cần chụp ảnh chung với nhau. Cảnh vật gợi nhớ kỷ niệm, nên
hắn trầm ngâm và chỉ trả lời cho có lệ mỗi khi có ai hỏi hắn về những câu chuyện
và hình ảnh xa xưa của Đà Lạt.
Đến đâu hắn cũng lặng lẽ tách khỏi đám đông để một mình thưởng thức sự tĩnh lặng
của thiên nhiên, để tìm lại chính mình và để nhớ đồng môn và bạn bè thời trọ học.
Vẫn một tâm trạng như ban sáng, khi buổi chiều hắn cùng mọi người ghé thác Cam
Ly rồi làm một vòng thăm viếng các cảnh chùa trong thị xã và vùng phụ cận.
Hắn hoàn toàn không ngờ Đà Lạt có khá nhiều chùa như vậy. Lúc còn trọ học thì
chỉ biết có Linh Sơn, nay thì Linh Phong, Linh Quang, Chùa Tàu, Chùa Quan Thế
Âm và nghe nói còn một ngôi chùa đang được xây cất hay trùng tu gì đó gần khu vực
của Suối Tiên nữa. Cũng như ban sáng, hắn lại một mình thơ thẩn sau khi được
nhiều người nhờ chụp ảnh dùm. Khi đến chùa Quan Thế Âm thì hắn hết còn hứng thú
theo phái đoàn vào thăm chánh điện và cảnh trí chung quanh, nên chỉ loanh quanh
dưới đường, rồi dán mắt về hướng nóc chuông của Lycée Yersin ở gần đó.
Hồi còn trọ học, hắn thường ghé qua trường Yersin và Nhà Ga vào những ngày cuối
tuần để bâng khuâng nhớ lại chuyến đi xuyên đêm bằng xe lửa của mùa hè 1959.
Chuyến đi với Ông Bà Nội và Ba Má dạo đó đã ghi đậm hình ảnh của Đà Lạt vào tâm
trí hắn. Đó cũng là nguyên nhân chính đưa hắn lên trọ học mười năm trước đây.
– Hồi đó anh học trên này phải không?
Có tiếng cô gái từ phía sau lưng. Hắn chờ cô đến gần bên rồi mới hỏi lại:
– Cô không theo họ lên chùa à!?
– Đã bắt đầu mỏi chân rồi. Còn anh… Hình như đang nhớ kỷ niệm thì phải!
– Sao cô biết!?
– Dễ ợt! Cả ngày nay, chỉ cần tinh mắt một chút là thấy anh lúc nào cũng một
mình tư lự. Cứ như đang ở riêng một góc trời nào đó. Nghe anh kể chuyện Đà Lạt
với mấy anh chị kia thì biết ngay thôi… Anh đã gặp lại bạn chưa?
– Rồi, nhưng còn vài người nữa chưa liên lạc được. Còn cô, chắc là mới lên đây
lần đầu phải không?
– Em xin mẹ đi một chuyến vì lâu nay chỉ biết Đà Lạt qua hình ảnh và lời kể mà
thôi. Đẹp thật! Nhất là hoa. Ngắm hoài không đã mắt chút nào. Nói chung là Đà Lạt
đẹp như tranh vẽ vậy đó!
– Coi như đã quen cô từ hôm qua mà vẫn chưa biết tên. Còn tôi là…
– Em biết tên anh rồi! Mấy anh, mấy chị gọi anh om sòm, ai mà không biết tên chứ!
Em tên Trâm. Mai Trâm!
– Tên đẹp quá!
Hắn buột miệng khen làm cô gái mắc cỡ đỏ mặt. Chưa kịp nói thêm lời nào thì một
nhóm công nhân từ trên dốc chùa trở xuống. Thấy hắn, cả đám lao nhao hỏi han,
kèm theo những lời trách đùa vì không có người chụp ảnh. Sau đó là những lời
trêu chọc làm cho Trâm thêm luống cuống. Hắn thì vẫn thoải mái chống đỡ vì đã
quá quen với cách đùa dai của đám em út văn nghệ. Trong lòng hắn vừa dấy lên một
thoáng lâng lâng, một chút lãng mạn như thời mới lớn, thời thả hồn tưởng tượng
như đang phiêu lưu tình cảm, hay sống thật với các nhân vật sau khi đọc truyện
ngắn của Đinh Tiến Luyện, Hoàng Ngọc Tuấn và Từ Kế Tường…
Sau bữa cơm chiều, hắn rủ Trâm đi dạo. Cô gái nhận lời ngay và chỉ hơi phân vân
khi hắn nói thêm là sẽ ghé nhà bạn để mời nhau một chầu chè hay cà phê gì đó.
– Em ngại quá. Biết gì mà góp chuyện với bạn anh.
– Đừng lo! Có bà xã của ảnh và cháu gái rất bụ bẫm, dễ thương.Trâm gặp bé Tường
Vy là sẽ mê nó liền.
Cứ thế, hắn vừa đi vừa trấn an Trâm, trong lòng thấy vui khi có một mái tóc dài
đi bên cạnh. Còn cô gái thì chắc ngại ngùng, nên chỉ im lặng đều bước trên suốt
quãng đường từ Yersin vào nhà nguyện của tu viện Đa Minh.
Bạn gặp hắn là nói ngay:
– Ngày mai sẽ có xe cho mày. Chỉ phiền mày phải chở tao đi làm thay vì đi chung
xe công nhân. Còn đây là…
– Sao lại phiền chứ!?
Hắn mừng rỡ ngắt lời rồi mới giới thiệu Trâm với vợ chồng bạn. Chỉ sau vài câu
hỏi han là mọi người như đã thân quen từ lâu rồi. Phần Trâm cũng thấy đỡ ngượng
ngùng, vì bé Tường Vy cứ luôn bám theo nàng đòi ẵm, rồi luôn miệng nói, cười.
Thanh Thủy! Quán nhậu kiêm cửa hàng cà phê quốc doanh, là chiếc quán bán gỏi bò
khô và nước giải khát của ngày xưa. Khung cảnh cũ đã không còn. Thay vào đó là
những công trình đẹp mắt với đèn giăng khắp phía và chiếc cầu gỗ thả trên mặt hồ,
cùng với khoảng sân đẹp, gọn gàng như một công viên. Có cả bến đậu của những
chiếc pédalo đầy màu sắc, để du khách mướn đạp lòng vòng trên hồ Xuân Hương.
Buổi tối trôi qua thật êm đềm với những câu chuyện tiếp nối từ hôm qua. Hắn và
bạn say sưa ôn cố tri tân, còn Trâm thì bị bé Vy lôi đi khắp quán. Khi chia
tay, bạn nhắc hắn về chương trình cho hôm sau:
– Sáng mai tao sẽ mang xe tới khách sạn cho mày. Nhớ đừng bắt tao chờ. Không thấy
mày là tao vọt luôn ráng chịu.
– Mày đừng lo! Tao sẽ chờ mày ngay ngoài cổng.
Hắn hớn hở trả lời, trong lòng thầm cảm ơn bạn đã lo cho hắn thật chu đáo.
Hương đêm Đà Lạt loáng thoáng mang chút hơi lạnh vào buồng phổi đang ấm khói
thuốc làm hắn thấy dễ chịu. Chung quanh hắn là nét mặt rạng rỡ của những người
lao động đang tạm quên khó nhọc thường ngày, để tận hưởng hạnh phúc được làm
khách nhàn du thưởng ngoạn cao nguyên.
Hắn thầm cảm ơn gia đình Thưởng đã mang lại trong hắn một hạnh phúc thật ấm
lòng sau hai buổi tối hàn huyên. Hắn cũng cảm nhận được sự ưu ái mà Trâm đã
dành cho hắn. Hình như tình cảm đang phát triển hết sức thoải mái, tự nhiên. Ước
mơ thật giản dị và bình thường. Vậy mà phải mười năm mới thành hiện thực. Hắn lại
trở về trạng thái mâu thuẫn như trước đây, khi chạnh nghĩ đến “Nàng “. Sao lại
là Trâm mà không phải “Nàng“!?
Tại sao hắn không bỏ thì giờ đi tìm cố nhân, để có được câu trả lời chính xác
cho trò chơi tình cảm đã bắt đầu từ mười năm trước? Vì sự rung động đã không
còn như xưa, hay vì quá khứ đã ngủ yên từ lâu và ý định hâm nóng lại tình cảm
chỉ là một cố gắng đáng tội nghiệp !? Hắn chưa tìm được câu trả lời đích thực,
nhưng đã có lúc hắn có cảm giác Đà Lạt và “Nàng“ chỉ là một. Nhớ Đà Lạt cũng có
nghĩa là nhớ “Nàng“ và ngược lại, khi nghĩ đến “Nàng“ là hắn nhớ Đà Lạt đến
quay quắt.
Nhưng đó là cảm giác và tình cảm trước đây. Hai ngày qua thì đã có dấu hiệu của
một sự thay đổi, dù là thay đổi thật mơ hồ mà mãi đến đêm nay hắn mới dần dà nhận
ra. Đó là hắn đang thi vị hóa cảm giác được nhìn lại núi đồi Đà Lạt. nên trong
lòng ray rứt nhưng không băn khoăn, bồi hồi nhưng không nhức nhối. Mặt khác,
hình bóng “Nàng“ đang tạm nhường chỗ cho “cô gái đường dài“, để đêm Đà Lạt nồng
thêm chút hương lãng mạn thật bất ngờ…
Cảm giác này kéo dài cho đến lúc hắn chia tay với Trâm khi về đến khách sạn, lời
sau cùng trước khi ai về phòng nấy, chỉ là chúc nhau ngủ ngon. Không có câu hẹn
gặp ngày mai, dù mức độ giao tình từ sơ giao đã tiến dần đến mức thân ái như vừa
trải qua trong ngày…
Hắn dậy thật sớm, xuống ngồi ngoài quán lộ thiên ngay góc Nhà Chung và Yersin để
chờ bạn, trong đầu vẫn còn lan man giữa mơ và thực, giữa quá khứ và hiện tại,
giữa Trâm và “Nàng”.
– Mày đang mơ mộng gì đó?
Tiếng của bạn lôi hắn về hiện tại. Bạn đã dừng xe ngay bên lề từ lúc nào không
hay.
– Thôi, mình đi ngay kẻo trễ.
Bạn nói nhanh trước khi hắn kịp mời uống cà phê. Chiếc Honda dame màu xanh lá
cây đưa cả hai hướng về thác Cam Ly. Hắn thật sự cảm động khi thấy bạn đã chu
đáo giúp hắn thực hiện ước muốn ấp ủ từ khi có tên trong danh sách du lịch cao
nguyên.
Khi tới nơi, bạn chỉ con đường đất dẫn vào khu vực công trường lấy đá, nói gọn:
– Đây là chỗ tụi tao làm. Theo hết con đường ngoài này thì lên tới phi trường
Cam Ly cũ. Thôi, đi chơi vui nghe! Xăng nhớt đủ cho mày chạy tới đâu cũng được,
kể cả xuống Đơn Dương hay thưởng ngoạn trên Đường Vòng Lâm Viên. Đường mới
trùng tu. Đẹp lắm đó! Tối nay gặp lại ở Thủy Tạ lúc 7 giờ. Đã nhắn tin tới từng
đứa Đồng Đế rồi!
Hắn cảm ơn bạn rồi quay đầu xe. Gió mát, thoang thoảng hơi sương còn vương đọng
dù nắng đã vắt ngang màn trời xanh biếc. Hắn như tan vào gió, hòa vào sương để
thấy lại mình của mười năm trước. Cũng buổi sáng lái xe chầm chậm, thong thả, đủ
để nhìn ngắm cảnh vật, đặc biệt là các dinh thự bề thế được bao bọc bởi những
hàng thông cao vút, và những vườn hoa đủ loại.
Hắn vòng qua rạp Hòa Bình để theo lộ trình quen thuộc của xe Lam chạy qua trường
Bùi Thị Xuân, rồi theo đường Võ Tánh lên Viện Đại Học. Hôm qua chỉ nhìn thoáng
bên trong vòng rào khi xe chạy ngang. Hôm nay hắn dừng ngay trước cổng, ngay
đúng chỗ ngày xưa đã từng chụp ảnh kỷ niệm với các bạn cùng nhóm. Hắn thấy lòng
chùng xuống khi đứng bên ngoài nhìn qua cổng chánh.
Phía trong là khung trời đầy ắp kỷ niệm của thời nhìn “bụi phấn giảng đường
trên tóc em ngoan”. Chỉ cần đẩy xe qua cửa phụ là có thể tìm lại được khung cảnh
của ngày xưa. Nhưng vào để làm gì!? Hay chỉ thêm ngậm ngùi cho một cuộc bể dâu
của thời đại!? Giảng đường hôm nay không phải dành cho Thụ Nhân của ngày nào.
Quan niệm Tri, Hành đã hoàn toàn thay đổi. “Những người muôn năm cũ“ đã không
còn. Kiến trúc cũ vẫn còn nguyên vẹn nét hiền hòa của từng hàng cây, khóm lá, bụi
hoa; nhưng Viện Đại Học bây giờ đã thay tên, đổi chủ. Vỏ còn đó, nhưng Ruột đã
thay màu. Vào để làm gì cho thêm hụt hẫng!?…
Nỗi tiếc nuối theo hắn lòng vòng qua các nẻo đường quanh trung tâm thị xã. Vẫn
không có tăm hơi của bất cứ ai mà hắn muốn ghé thăm. Từ ngôi biệt thự mùa hè của
ty Quan Thuế trên Hải Thượng cho đến Thành Thái, Hoàng Diệu, Hàm Nghi và Hai Bà
Trưng, nơi nào cũng chỉ nhận được những ánh mắt dò xét hay vài cái lắc đầu ra dấu
không biết khi hắn hỏi thăm về những người thân quen ngày xưa.
Hắn bồi hồi chạy qua Phan Đình Phùng để gọi là tưởng niệm buổi chiều sau cùng
trước khi rời Đà Lạt mười năm trước. “Nàng“ là người duy nhứt dành cho hắn một
hy vọng cho tình cảm lâu dài, và cũng là thân chủ thư tín trung thành nhứt suốt
từ khi chia tay, cho đến ngày hắn tan hàng ngoài Đà Nẵng.
Thời gian mười năm đủ để làm thay đổi nhiều thứ, kể cả tình cảm con người. Huống
chi giữa hắn và nàng chỉ có một buổi chiều dạo phố mua quà mà thôi. Thà để cho
quá khứ đẹp hoài trong tâm tưởng, còn hơn bẽ bàng nhìn nhau để rồi chẳng hâm
nóng được kỷ niệm, hay tạo thêm chút cường độ nào cho tình cảm có thể đã lắng đọng
từ lâu.
Nghĩ đến đây, hắn thở dài rồi vòng xe về hướng Hòa Bình, định bụng sẽ ghé qua
Thủy Tạ, ngồi ngoài ban công nhâm nhi cà phê, ngắm đồi Cù cho qua giờ. Nhưng
khi xuống hết con dốc Lê Đại Hành thì hắn thấy một lô công nhân đang khệ nệ
xách giỏ, túi, bị và những bó củi dầu đi trên đường. Có cả Trâm và những người
thuộc gia đình các tài xế. Ai nấy đều có vẻ thấm mệt vì mang nhiều, xách nặng.
Thấy vậy, hắn tình nguyện chở từng đợt người và hàng hóa về tận khách sạn. Khi
xong xuôi thì cũng vừa đúng giờ cơm trưa.
Sau khi ăn xong thì hắn đã thấy Trâm cùng nhiều người khác đang nhận ảnh từ mấy
người phó nhòm chuyên đi theo các đoàn du lịch. Thấy hắn, Trâm và vài đứa em
văn nghệ tự nhiên kéo lại để khoe ảnh chụp hôm qua. Một người lên tiếng trêu chọc:
– Để về xem anh Huy chụp ra sao. Mất đầu hay mắt nhắm là bắt đền đó nghe!
Hắn đùa lại cho vui:
– Thì tôi đã có nói rồi mà! Giao trứng cho ác thì ráng chịu.
“Cô gái đường dài” cũng không bỏ lỡ cơ hội góp chuyện:
– May quá! Trâm không có nhờ ảnh chụp cho tấm nào. Nếu không làm sao mà bắt đền?!
– Thì cứ tới nhà máy, nhắn bảo vệ gọi tay trống của đội Văn Nghệ ra để ăn vạ. Tụi
này làm chứng cho, lúc đó phải bồi thường thiệt hại thôi.
Cả nhóm công nhân rầm rập lùa nhau lên lầu sau một tràng cười thoải mái. Còn lại
Trâm thì đang nhìn hắn như muốn nói điều gì đó. Thấy vậy, hắn mở khóa, vừa dắt
xe ra cửa, vừa hỏi:
– Hồi sáng Trâm dậy trễ phải không?
– Em dậy sớm đó chứ!
Trâm bước theo hắn ra sân, nói tiếp:
– Định xuống ngồi cà phê với anh nhưng Cô Bảy không cho.
Hắn ngạc nhiên:
– Cô Bảy của Trâm…?!
Cô gái cười, có vẽ bẽn lẽn:
– Dạ phải. Em có nói chuyện về anh cho cô nghe và…
-Tôi hiểu rồi. Cô Bảy sợ Trâm bị tôi “bắt cóc“ chứ gì!?
Hắn ngắt lời. Cô gái biết hắn đùa nhưng vẫn nghiêm nghị đính chính:
– Không đâu! Cô nói để anh tự nhiên đi tìm bạn và tìm lại kỷ niệm ngày xưa. Có
em thì không chừng sẽ làm mất hết hứng thú, hay không còn tự nhiên để sống thật
với mình. Cô khuyên em nên tôn trọng thế giới riêng của anh. Em nghe lời cô dù
không hiểu hết lời cô nói.
Hắn ngạc nhiên về bà cô của Trâm. Chắc chắn cô Bảy không phải chỉ là một con
buôn đường dài chuyên nghiệp. Thấy hắn thừ người suy nghĩ, cô gái nói tiếp.
– Cô Bảy khi xưa học ở Trường Nhà Trắng. Dân “đầm hái nho“ thứ thiệt đó nghe!
Cô bỏ học sau khi xong Tú Tài vì dượng Bảy đeo sát quá. Ba con, chồng còn cải tạo.
Cô làm đủ thứ nghề. Từ bán xôi trước cửa trường Tiểu học Tân Định, đến đan mây
tre, rồi theo chú Sáu “làm ăn“ xa. Lẽ ra em phải ở nhà để phụ với mẹ lo coi chừng
đám nhóc của cô, nhưng thím Sáu biết em thèm du lịch Đà Lạt từ lâu, nên mới
tình nguyện chạy qua chạy lại để em có dịp theo chú Sáu đi chuyến này. Tội nghiệp
cho cô Bảy lắm! Bề ngoài lạnh lùng, bặm trợn, nhưng bên trong rất giàu tình cảm.
Hôm kia, khi được anh nhường chỗ ngồi, cô rất cảm động, sau đó khi biết em quen
anh thì…
Hắn nhướng mày nhìn Trâm nhưng không hỏi, vì chỉ cần thấy cô gái ngượng ngùng đỏ
mặt, là hắn hiểu cô của Trâm đã không phản đối chuyện cô gái có vẻ thích hắn. Tự
dưng trong lòng hắn nảy sinh một cảm tình nồng hậu với người chinh phụ. Người vợ
lính tảo tần nuôi con, chờ chồng. Người chinh phụ của thời bình, nhưng là một
thời bình của đổi đời nghiệt ngã.
– Anh đang nghĩ gì đó! Thôi, không phá anh nữa đâu!
Câu nói của cô gái lôi hắn ra khỏi suy tư. Hắn chưa kịp nói gì thì Trâm dừng bước:
-Em đi vào nha. Anh lo chuyện của anh đi!
– Không. Mọi thứ đã xong rồi. Tôi định trả xe sớm đó mà! Trâm có muốn đi một
vòng với tôi không?
Hắn nói vội. Cô gái mừng rỡ gật đầu. Hắn cho xe chậm rãi chạy qua những con đường
mà hắn từng một mình hay bè bạn hăm hở lạng xe, ồn ào xuôi ngược, rồi chạy lên
tận Cây Số 4 để ngắm Lãnh Địa Đức Bà. Sau cùng là vòng về đồi Cù để cùng ngồi
dưới một vòm cây thoáng mát, nhìn qua bên kia hồ, ngắm vẻ đường bệ của khách sạn
Palace và…im lặng.
Chỉ một vòng quanh thị xã. Thời gian bên nhau không nhiều, nhưng cũng đủ để hắn
kể hết cho cô bạn nhỏ nghe về những ngày hội học đầy kỷ niệm. Hắn say sưa nói,
Trâm kiên nhẫn lắng nghe. Hắn kể chuyện mà như nói với chính mình. Thật ra hắn
chỉ cần có được những phút giây vừa qua với Trâm là đủ để thấy hạnh phúc. Thứ hạnh
phúc lãng mạn nhưng giản dị, bình thường mà hắn thường mơ ước mười năm trước
đó…
Cơm chiều với mọi người tại khách sạn là vừa vặn còn chút thời gian dạo một
vòng để ngắm hoàng hôn trên phố núi. Từng nhóm du khách, trong đó có hắn và
Trâm thả từng bước chậm trên đường. Bước chân đưa hắn và người con gái lên rạp
hát Hòa Bình, xuống chợ hoa, vòng lại bờ hồ rồi leo từng nấc thang dẫn lên
Palace, vừa vặn để Trâm thở phào vì đã bắt đầu thấy mỏi chân.
Lại im lặng như lúc trưa ngồi bên sân Cù. Có lẽ cô của Mai Trâm nói đúng. Hắn vẫn
cần kỷ niệm, vẫn muốn sống trong thế giới ảo hình mặc dù đang hiện thực. Hắn lại
hoang mang khi nghĩ đến “Nàng“. Vì đang có một mái tóc dài kề bên, vì thời gian
đã làm vơi đi tình cảm; vì nỗi da diết bâng khuâng trên đường lên cao nguyên chỉ
là cảm giác thoáng qua và vơi dần khi trở về chốn xưa, hay vì chính hắn đã thay
đổi mà vẫn không biết hoặc cố tình chối bỏ.
Hắn vẫn chưa quên “Nàng“. Không thể quên được“ Nàng“! Nhưng nỗi xao xuyến và
ray rứt mỗi khi nghĩ đến nàng đã không còn như ngày xưa, hay ngay như lúc biết
mình có tên trong đoàn du lịch. Hắn biết mình đã có thay đổi nhưng vẫn chưa muốn
buông thả quá khứ và kỷ niệm. Mâu thuẫn. Thật là mâu thuẫn!
“- Mười năm! Sao phải đến mười năm mới gặp lại nhau?
– Có lẽ tại số phận mình như vậy đó! Riêng với những ai ở trong hoàn cảnh của
Huy thì càng bi đát hơn. Vì từ khi còn chiến tranh, đến lúc tù đày, rồi những
nhọc nhằn của kiếp phó thường dân. Lúc nào cũng bí rị, không có lối thoát cho
chính mình.
– Ngọc hiểu, và rất thông cảm cho Huy. Cuộc sống bị đóng khung mọi mặt. Ngay cả
phận đàn bà, con gái như Ngọc mà cũng bị chao đảo huống chi là Huy. Nhưng Ngọc
vẫn không hiểu vì sao tụi mình bặt tin nhau mới là chuyện lạ. Khi mới tàn cuộc
thì không nói. Sau này Ngọc có nghe tin Huy được phóng thích và về với gia đình
rất sớm. Nhưng chỉ có thế thôi. Hỏi thăm bạn cũ, kể cả những bạn ở Đà Lạt này,
thì ai cũng nói là không nhận tin tức của Huy thường xuyên và sau đó mất luôn địa
chỉ vì thư gửi đi không thấy hồi âm.Tại sao vậy!?
– Có lẽ đó là lúc Huy chạy đôn chạy đáo để kiếm đường vọt không chừng. Và ngược
lại, khi nhờ tụi nó tìm dùm Ngọc thì chỉ nhận được lời hứa hẹn cho có lệ. Sau
cùng thì mới đây, các bạn có cho biết là Ngọc còn ở Đà Lạt.
– Vậy tại sao không có thư. Mà mới đây là lúc nào?!
– Cách nay đúng một năm. Khi đi hụt mấy lần. Hết vốn của gia đình, nên Huy phải
trở lại và tìm mọi cách để giữ chân tại Sài Gòn, cuối cùng là làm “cu ly quốc
doanh” để hy vọng được yên thân phần nào. Trong số bạn xưa học cùng lớp thì chỉ
có Thưởng và Duy Tân sốt sắng nhín tiền ăn quà sáng, để thỉnh thoảng gởi cho
Huy vài chữ. Lần nào họ cũng nói là sẽ tìm Ngọc dùm Huy. Rốt cuộc bọn nó lo cày
bừa mệt nghỉ. Mang thư tay trao cho Ngọc cũng không làm dùm. Đành chịu thôi!
– Mấy ông Lính nhà Huy đúng là lười kinh khủng. Mà cũng “kỳ thị” ghê lắm! Nghe
nói nhậu với nhau hoài, nhưng chớ hề ghé ngang nhà hay chỗ làm của Ngọc để chào
nhau một tiếng.
– Ngọc trách oan cho họ rồi. Tụi nó đều có gia đình. Đi tìm Ngọc thường xuyên
thì không tiện. Hơn nữa nếu như Ngọc có chàng nào rồi thì càng thêm phiền phức.
– Làm gì có chàng nào?! Ai mà thèm dân “ế độ” như Ngọc đây chứ!
– Vậy còn…
– Anh Phước hả!? Không nhận được tin từ ngày tan hàng cho đến nay. Liên lạc với
gia đình anh ấy cũng không được. Có lẽ họ đã di tản ra ngoại quốc hay không trở
lại Huế nữa không chừng. Hè năm 1973, Ngọc có ra tận Tổng Y Viện Duy Tân thăm
khi anh ấy bị thương. Không thể dự lễ Mãn Khóa Sĩ Quan của Huy và các bạn là vì
vậy đó! Chừng hai tháng sau, anh Phước có lên đây khi đi phép xuất viện. Ngọc nhớ
rất rõ là giữa tháng 3-1975 có gửi thư cho Anh Phước và cho Huy cùng một lượt.
Không nhận được hồi âm của ai cả.
– Lá thư đó theo Huy vào các trại lao động khổ sai ngoài Quảng Nam, vì Huy nhận
thư Ngọc vào đúng ngày di tản từ Tam Kỳ về Đà Nẵng. Không đầy ba ngày sau là
tan hàng. Rất tiếc là chút ủi an trong lúc cùng khổ cũng trở thành nguyên nhân
và cớ sự, để bọn quản giáo tha hồ đay nghiến mình. Lá thư của Ngọc cùng với chiếc
nhẫn lần hạt đã bị khám phá và tịch thu sau một lần khám xét định kỳ. Kiểm điểm
trước ban quản trại hai ngày liên tiếp. Tưởng đâu đã bị trù dập mút chỉ không
được về vì tội thờ Chúa mà không chịu thờ ông cố nội của tụi nó.
– Mà thôi! Bây giờ thì mình cũng đã gặp lại nhau. Nhưng mà Huy ở chơi bao lâu?
– Một ngày đi, hai ngày ở, sáng ngày thứ tư thì về. Tiêu chuẩn du lịch kiểu quốc
doanh là vậy. Không dễ gì có tiền để đi chơi trong thời buổi này. Chỉ may mắn
được đi ké mà thôi.
– Huy tìm được hết mọi người chưa?
– Ngày đầu lên tới đây thì đã xế chiều. Thả một vòng qua Hòa Bình để nhìn ông
đi qua, bà đi lại là đã hết giờ nên tối chỉ ghé qua khu gia trang của Ba Mẹ Thưởng
rồi ăn tối với vợ chồng hắn. Hôm qua theo xe đi viếng thắng cảnh cả ngày, tối lại
ghé nhà Thưởng hàn huyên tiếp. Hôm nay lội lòng vòng tìm lại những chốn thân
quen của ngày xưa. Bây giờ thì ngồi đây với Ngọc. Chút nữa họp mặt bạn Lính và
cũng là Đồng Môn của tụi mình dưới Thủy Tạ. Nói chung là tại gặp nhau trễ quá.
Nếu không thì Huy “bắt cóc“ Ngọc nguyên ngày mới thỏa lòng.
– Khó tin lắm. Hai ngày trời mới chịu gặp Ngọc. Hay là bận lo cho em công nhân
nào đó phải không ?A! Nhớ rồi. Còn hồng nhan, tri kỷ bên đường Hải Thượng, Hai
Bà Trưng, Thành Thái, Võ Tánh và cả khu vực Cây Số 4 nữa. Dễ gì “chàng“ không tạt
qua để ngắm mấy tà áo dài, hay tìm lại ai đó chứ gì!? Khai thật đi!
– Xứ này đồi dốc chập chùng. Dù có trở lại thời đi lính cũng không có sức mà lội
xa đến như vậy, huống chi ốm đói như bây giờ…
– Ai mà biết được mấy ông. Vậy chứ tại sao chỗ Ngọc làm chỉ cách Hòa Bình có một
con dốc mà không ghé qua, lại phải nhờ chị Thưởng nhắn tin? Mấy ông ba xạo lắm.
Ai mà tin cho nổi. Chắc là hôm qua dành cho ” người đẹp” nào rồi phải không?
– Huy nói thật mà! Không tin thì chút nữa hỏi Lộc, hay Thắng sẽ biết.
– Mấy ông bao che cho nhau. Ai còn lạ gì chứ!
– Mấy bà cũng lạ ghê! Nói thật thì không tin, còn nói láo thì tin ào ào! Đã bảo
là từ xưa tới nay Huy chỉ “đầu tư“ một mình Ngọc mà thôi. Không tin thì để Huy
vuốt mũi thề nha…”
– Anh Huy! Coi chừng!
Hắn thảng thốt giật mình quay sang Trâm. Cô gái vừa đưa tay phủi tàn thuốc vướng
trên tay áo của hắn, vừa dáo dác tìm xem có chỗ nào bị cháy xém hay không, rồi
nói tiếp:
– Suýt chút nữa là anh làm rơi điếu thuốc lên người rồi. Hình như anh đang nghĩ
ngợi về chuyện gì đó vui lắm phải không?
– Sao Trâm biết! Bộ anh trông tức cười lắm hả?!
– Anh cứ chống cằm ngồi nhìn đăm đăm vào chỗ nào đó bên kia bờ hồ, thỉnh thoảng
lại mỉm cười ra vẻ thích thú lắm. Có lúc em lại tưởng anh muốn nói điều gì đó với
em, nhưng anh chỉ đốt thuốc rồi trở về trạng thái cũ. Điếu thuốc cứ thế mà ngắn
dần, mà anh thì như không hay biết nên đã định hút tiếp, mặc dù thuốc đã cháy đến
tận đầu lọc. Không gọi anh, thì chắc đã phỏng môi rồi đó. Mơ mộng gì mà quên cả
mình đang ở đâu vậy?
Hắn chỉ cười trừ, lại đốt thuốc để có thêm thời gian suy nghĩ trước khi trả lời
cô bạn mới quen trong chuyến du lịch. Làm sao nói hết những gì đã xảy ra trong
đầu hắn. Và làm sau nói được sự thật là hắn vẫn ước ao có “Nàng“ ở bên cạnh
ngay lúc này đây. Hắn biết mình mâu thuẫn khi không chịu ghé tìm “Nàng“ tại chỗ
làm. Để làm gì chứ! Hắn đã tự đặt cho mình câu hỏi và cũng tự kết luận, là sau
mười năm liệu tình cảm xưa còn được bao nhiêu; huống chi lúc chia tay nhau thì
cũng chẳng có lời nói hay hành động nào đủ để gọi là tình tứ!? Còn thư từ qua lại
sau đó thì cũng chỉ dừng ở mức thân và mến. Không hơn, không kém!
Hắn im lặng đã khá lâu khiến Trâm giả đò làm nũng:
– Anh thật khó hiểu quá! Khi thì kể chuyện và cười nói huyên thuyên, lúc lại lầm
lì xa vắng. Có gì thì cứ nói cho em nghe đi. Em thích nghe anh nói lắm!
Lần này thì hắn bật cười. Hai ngày qua, Trâm cứ thích theo hắn để nghe kể chuyện
Đà Lạt, mặc dù đi tới đâu cũng có người tình nguyện kể những huyền thoại hay những
tam sao thất bổn về mọi thứ trên đời của phố núi. “Cô gái đường dài” thoải mái
theo hắn lòng vòng các nơi, dù chỉ để ngồi trên sân Cù im lặng nhìn mây bay,
hay ghé qua những “đường xưa, lối cũ“ mà hắn đã từng tới lui mười năm trước.
Những lãng mạn nhẹ nhàng mà bâng khuâng của thời mới lớn, đã có thêm cơ hội bộc
phát khi cô gái hòa mình vào khung cảnh trữ tình của cao nguyên. Hắn cần có một
chiếc bóng bên cạnh, còn Trâm thì đang muốn được ấm lòng để làm đẹp những ngày
thỏa thích sống theo cảm tính. Cũng may Trâm không hỏi vì sao lại chọn thềm
Palace để ngồi cho qua thì giờ mà không vào Thủy Tạ trước để chờ các bạn. Bằng
không thì hắn lại phải nói dối để giữ riêng cho mình một kỷ niệm khác cũng thật
đẹp vào một mùa trăng đúng mười năm trước, tại bậc thềm cao nhất này.
Hắn chậm rãi thả khói:
– Anh không biết phải bắt đầu từ đâu. Nhưng thật lòng thì anh rất cảm ơn Trâm
đã chọn anh để cùng tận hưởng hạnh phúc như hiện nay. Anh muốn sống lại quá khứ,
nhưng tình cảm xưa đã không còn. Nhớ người cũ, nhưng vẫn phải sống trong hoàn cảnh
mới. Đi với anh cả ngày thì em đã biết rồi đó! Anh chỉ muốn nhìn lại cảnh cũ
hơn là gặp mặt người xưa vì vật đổi sao dời, huống chi là tình cảm con người.
Cho nên, dù có chút bùi ngùi nhưng anh vẫn còn được an ủi là khi không gặp họ
thì hình ảnh của họ vẫn đẹp như ngày nào còn học chung với nhau. Em đã đủ lớn để
hiểu những gì anh nói, nên anh cũng rất thật lòng kể rõ những gì anh nghĩ ngợi
trong hai hôm nay. Tóm lại, anh đang có em bên cạnh. Không thấy hạnh phúc lúc
này, thì còn chờ đến khi nào nữa chứ!?
Trâm cười, lôi hắn đứng dậy.
– Anh khéo nói lắm. Em tạm tin anh. Chút nữa sẽ hỏi mấy ông bạn của anh về những
“thành tích“ của anh rồi sẽ tính sau. Còn bây giờ thì trễ rồi!
Hắn im lặng cùng “cô gái đường dài” bước xuống các bậc thang. Chiều đã tắt nắng
từ lúc nào không hay. Phố xá đang lên đèn. Đà Lạt hôm nay vẫn là khung trời của
mơ mộng, nhưng hắn đã không cô đơn như mười năm trước đây. Ngược lại, hắn đang
có một mái tóc dài ở bên cạnh, vậy mà loáng thoáng đâu đó vẫn là một mối cảm
hoài khó diễn đạt thành lời. Hạnh phúc đang hiện thực mà cõi lòng cứ như đang
còn trong cõi mộng.
Hắn chỉ hoàn toàn tỉnh táo và nhận chân hạnh phúc khi những người bạn, vừa là đồng
đội quân trường, vừa là đồng môn thời “Đại Học Sĩ“ đã dàn sẵn hàng ngang trước
sân hoa Thủy Tạ, để chào đón hắn bằng những vòng tay ghì siết thật chặt, kèm
theo những cử chỉ và lời nói thật vui nhộn để cô bạn mới quen của hắn khỏi bỡ
ngỡ.
– Giấu kỹ quá nghe bạn!
– Vậy là tình quá rồi còn gì!
– Nhớ tính gấp đi nha. Tụi này bắt đầu để dành tiền từ hôm nay đấy!
Cả đám nhao nhao chọc đùa.
Hắn chỉ cười, giới thiệu Trâm với các bạn, còn cô gái thì chỉ biết luống cuống
bước theo hắn vào quán. Hãy còn quá sớm để nói đến một thứ tình cảm lâu dài.
Ngay bây giờ hắn chỉ biết là trong lòng lại đang bắt đầu một chu kỳ hạnh phúc.
Hạnh phúc được sống lại quá khứ qua câu chuyện hàn huyên với bạn bè và niềm vui
khi có được những bước song hành trên phố núi. Như vậy cũng quá đủ để có thêm một
chút gì để nhớ và để ghi lại trong nhật ký viết về Đà Lạt sau mười năm tái ngộ.
Huy Văn
(…Để
kỷ niệm đêm cà phê Thủy Tạ, 10-03-1982 và tưởng nhớ Đinh Thìn, Nguyễn Duy Tân,
Nguyễn Liêm R.I.P)
