25 October 2023

2 BÀI THƠ TỪ UKRAINE - Pavlo Vyshebaba | Đặng Vũ Vương giới thiệu và chuyển ngữ

MỘT DÂN TỘC RA ĐỜI

Un Peuple Naît

Trên 2000 năm trước đây trong một máng nuôi gia súc, một Hài nhi đã sinh ra đời và bạo chúa Herod đã cho lính đi lùng và tìm giết hết trẻ sơ sinh trai để cố giết hại Hài nhi đó. Được hướng dẫn bởi một vì sao đến nơi máng đó có 3 vị thông  thái  mang quà  biếu  và  Tin  lành  này  sau đó được vang dội khắp nơi. Ukraine tuy giành được độc lập từ sau ngày Liên xô Nga bị tan vỡ nhưng vẫn bị khống chế bằng mọi cách bởi nước Nga, rồi Nga cướp đất và hiện nay xâm chiếm và đánh phá Ukraine để xóa bỏ quốc gia này khỏi bàn đồ. Nhưng không ngờ hành động tàn bạo này của tên Herod tân thời, Vladimir Putin, đã khai sinh ra một dân tộc được nhận thức rõ ràng là họ có một ngôn ngữ, một nền văn hóa và lịch sử đặc thù (mà Putin muốn xóa bỏ và Nga hóa để kết hợp và hòa đồng vào Nga tộc) và họ cố can trường tranh đấu để giữ cái "căn cước Ukrainian" và cái quyền được chính họ quyết định vận mệnh của dân tộc họ. Với lòng tin sắt đá vào sự giúp đỡ linh thiêng của Đấng Tối Cao, của những phép lạ, của những sự giúp đỡ của các nước bạn và sự hy sinh xương máu của chính họ thì dân tộc này ra đời thật an toàn và vinh quang tựa giống như Đấng Hài nhi trong Thánh Kinh. 

Đặng Vũ Vương. 

*

Il est cinq heures, Kiev s’éveille

Un feu illumine le ciel noir

Est-ce une étoile ou un missile en flammes ?

Un peuple naît, glorifions-le.

 

Dans le hurlement violent des sirènes

La bonne nouvelle pourtant se propage

À travers la Terre, à travers les veines

Un peuple naît, glorifions-le.

 

Etonnés par cette lumière qui jamais ne s’éteint

Les mages s’avancent, guidés par l’étoile

Ils apportent les cadeaux dans la crèche

Un peuple naît, glorifions-le.

 

Même si l’armée d’Hérode aux centaines d’ailes

Répand sa rage avec son immonde fouet…

Protégé par une force suprême

Un peuple naît, glorifions-le.

 

Viennent les miracles formés par ses mains

Malgré les blessures, si difficiles à guérir,

Dans le sang, dans les larmes et dans la souffrance

Un peuple naît, et je le glorifie.

*

Kiev tỉnh thức dậy lúc năm giờ sáng

Một ngọn lửa soi sáng bầu trời đen

Đó phải chăng một vì sao hay một hoả tiễn bốc cháy

Một dân tộc ra đời, ta hãy vinh danh họ.

 

Trong tiếng rú dữ dội của những còi hú

Cái tin mừng tuy vậy vẫn toả lan

Băng qua Trái Đất, băng qua những luồng mạch

Một dân tộc ra đời, ta hãy vinh danh họ.

 

Ngạc nhiên bởi ánh sáng đó chẳng bao giờ tắt

Những pháp sư tiến bước, hướng dẫn bởi vì sao

Vào trong nôi, họ mang đến những quà biếu

Một dân tộc ra đời, ta hãy vinh danh họ.

 

Dù với hàng trăm cánh, đạo quân của Herode

Trải rộng cơn thịnh nộ với chiếc roi bẩn nhơ…

Được một sức mạnh tối cao che chở họ

Một dân tộc ra đời, ta hãy vinh danh họ.

 

Tới những phép lạ được hình thành do tay họ

Dù những chấn thương quá khó để trị lành

Trong giọt máu, trong nước mắt và trong đau khổ

Một dân tộc ra đời và tôi vinh danh họ

 

Pavlo Vyshebaba, du front d’Ukraine, juillet 2022

[bản tiếng Việt dịch từ tiếng Pháp của Đặng-Vũ Vương]

 

***

THẾ HỆ TÔI

Ma Génération

 

Thế hệ của thi sĩ khi lớn lên bị bánh xe của lịch sử đẩy vào cái thế phải viết một trang sử thật bi hùng, phải đấu tranh quyết liệt vì số mạng và định mệnh của cả một dân tộc và đất nước Ukraine có cơ nguy bị diệt vong và vứt bỏ vào đống rác của lịch sử. Sự chiến đấu của thế hệ này rất gay go với cái chết thật cận kề có thể tới bất cứ lúc nào, chỉ còn biết tin vào lòng thương của Chúa nên họ chỉ muốn chúng ta nhìn thấy họ là những con người có "cơn giận dữ và có tình yêu say đắm"  và họ phải chọn để quyết  tâm tranh  đấu  vì "một bóng đen đã được dựng lên, “nếu không chống lại nó thì cái bóng đen đó sẽ lớn rộng ra, sẽ làm nghẹt thở và hủy diệt cả thế hệ lẫn cả dân tộc họ. Họ chỉ có mong ước là khi ai đọc các dòng chữ này thì sẽ hiểu rõ rằng: "Chúng tôi đã chiến đấu thật xứng đáng." Slava Ukraini, Glory to Ukraine! 

Đặng Vũ Vương 

*

L’Histoire est longue dans les livres – mais dans la vie elle passe comme l’éclair,

Ma génération en écrit une page avec des larmes et du feu

Oubliez la liste des manoeuvres militaires. Regardez comme nous sommes entêtés.

Regardez comme nous rions en regardant la mort en face.


Regardez nous danser dans les ruines, les postes de contrôle, les tranchées,

Des débris par par-dessus la tête, des cendres qui s’envolent sous nos pieds,

L’art contemporain s’invente dans les caves pour ceux qui n’ont pas de veine.

Ma génération pleure de facon à ce que personne ne la voie.


Si on jetait tout le sel des salines sur les souffrances du monde,

La plupart fleurirait dans nos plaies, comme feurissent les adonis.

Car pour chaque vie alentour, malheur et bonheur sont les mêmes.

Tendez l’oreille – Écoutez les chants qui s’élèvent des prisons.


Une seconde avant de lancer l’attaque, nous nous recommandons à Dieu,

S’il existe, il porte l’uniforme de ma génération.

Qui sait s’il nous accueillera ? il n’y a nul saint parmi nous.

Regardez notre fureur, regardez notre amour passionné.


Lorsqu’une ombre noire s’est dressée de Marioupol jusqu’à la Hoverla,

Nous nous sommes battus comme si c’était la dernière fois,

Et les meilleurs d’entre nous sont morts.

Mais si, tout comme nous, avec joie et détemination,

Tu lis ceci à voix haute en Ukrainien

Alors nous avons lutté dignement.

*

Ở trong sách, lịch sử thì dài nhưng ở ngoài đời nó đi qua tựa tia sét,

Trong đó, thế hệ chúng tôi viết một trang bằng ngọn lửa và bằng nước mắt

Hãy quên đi danh sách điều động quân. Hãy nhìn chúng tôi cứng đầu thế nào.

Hãy nhìn thấy chúng tôi cười thế nào khi nhìn cái chết ngay trước mặt.


Hãy nhìn thấy chúng tôi nhảy múa trong những đổ nát, những trạm canh, những chiến hào.

Bên trên đầu là những mảnh vụn, dưới bàn chân bay lượn những than tro,

Nghệ thuật hiện đại tự phát minh trong những hầm cho những ai không may mắn.

Thế hệ của chúng tôi khóc có cách mà không để ai thấy được nó.


Nếu người ta ném tất cả muối của những vại muối trên những đau khổ của thế gian,

Hầu hết chúng sẽ nở ra hoa trong các vết thương của chúng tôi như những hoa adonis nở.

Vì cho mỗi cuộc đời ở xung quanh, bất hạnh và hạnh phúc thì hệt nhau.

Hãy lắng tai, hãy lắng nghe những tiếng hát vọng nổi lên từ các ngục tù.


Một giây trước phát động tấn công, chúng tôi tự gửi gắm mình cho Chúa,

Nếu có Chúa, Chúa sẽ mang đồng phục của thế hệ tôi.

Có ai biết Chúa sẽ đón nhận chúng tôi ? Chẳng ai là thánh thiện giữa chúng tôi.

Hãy nhìn sự giận dữ của chúng tôi, hãy nhìn tình yêu say đắm của chúng tôi.


Khi một bóng tối đen được dựng đứng từ Marioupol đến Hoverla,

Chúng tôi chiến đấu như nếu đó đã là lần cuối,

Và những người tốt nhất trong chúng tôi đã bỏ mình.

Nhưng nếu, giống như chúng tôi, với niềm vui và quyết tâm,

Anh đọc lớn giọng bài này bằng tiếng Ukraine

Như vậy chúng tôi đã chiến đấu một cách xứng đáng.

 

Pavlo Vyshebaba, du front d’Ukraine, juin 2022

[bản tiếng Việt dịch từ tiếng Pháp của Đặng-Vũ Vương]