Nhà báo Thái Hạo xem chừng rất buồn lòng vì một câu nói của giáo sư Hoàng Ngọc Hiến (“cái nước mình nó thế”) nên lớn tiếng than phiền: “Sự trì trệ, hỏng hóc … của một quốc gia, một tổ chức hay một cá nhân, tất thảy đều có nguyên nhân của nó. Vấn đề là phải tìm ra, chỉ ra, phân tích ra, dám nhìn thẳng vào sự thật và khuyết điểm mà sửa chữa hoặc làm lại, chứ không phải buông một câu ‘cái nước mình nó thế’ rồi xong”.
Tôi có nghe G.S Hoàng Ngọc Hiến (HNH) nói nguyên văn
như vậy thật, qua một cuộc phỏng vấn do nhà văn Phạm Thị Hoài và
T.S Trương Hồng Quang thực hiện, đã lâu, trên trang Pro&Contra
(*). Hôm đó, ngoài cái câu cửa miệng (“cái nước mình nó thế”) ông còn
phát biểu đôi điều rất lý thú và cũng khó quên không kém:
“Guồng máy ở Việt Nam trông thì hùng hậu nhưng chẳng ai hết
lòng làm một việc gì, chẳng ai tha thiết, ráo riết làm một việc gì nữa. Đã lên
đến chức này chức nọ thì người ta đều phải tính, mình được gì ở cái chức ấy.
Làm gì cũng che chắn, cho qua chuyện thì thôi, không ai tự nguyện dốc lòng làm
gì. Qua loa cả thôi.”
Mà quả là đúng thế thật chứ không phải bỡn. Cứ
nhìn vào những phông bạt, cùng cung cách nặng phần trình diễn của
giới quan chức VN (khi “trồng cây nhớ Bác”) và nghe qua nhận xét của
bàn dân thiên hạ là biết liền hà: Mười cây chết chín một cây gật
gù!
Tuy thế, tôi e là nhiều người đã đánh giá Đảng CSVN
hơi thấp khi đồng ý với khẳng định thượng dẫn (“làm gì cũng che chắn,
cho qua chuyện thì thôi, không ai tự nguyện dốc lòng làm gì”) của HNH.
Ngó tưởng vậy chớ hổng phải vậy đâu. Tưởng như vậy
là tưởng tầm bậy, tưởng bở, tưởng lầm, tưởng tào lao, tưởng trật
lất, và … tưởng năng thối! Có đôi ba chuyện mả cái nhà nước toàn
trị hiện hành luôn làm tới nơi, tới chốn, làm đâu ra đó, làm
hết lòng, hết dạ, hết mình,hết sức với chủ trương nhất quán và
xuyên suốt từ thế kỷ này sang thế kỷ khác, chứ không theo cái cung
cách (qualoa – rement) như thường thấy. Bữa nay hổng rảnh
mấy nên chỉ nói sơ về cái chủ trương và chính sách ngu dân thôi nha.
Kết quả (hay hậu quả) của nó ra sao khó mà đánh
giá (trong vài ba câu chữ) nhưng có thể nhìn thấy được qua hình ảnh
của vài bạn trẻ, đang chế giễu lá quốc kỳ VNCH, vừa được phổ biến
rộng rãi trong mấy ngày qua.
Sự kiện này khiến không ít người buồn phiền
và lo ngại:
- Nguyên
Tống: “Nhìn đám trẻ tỏ ra phấn khích khi thể hiện những hành động này
trong bảo tàng, nơi trưng bày lá cờ này, mình thấy thương hại chúng và
thương hại cho những kẻ giáo dục chúng.”
- Dac
Chien Truong: “Bác nói quá đúng ạ. Những đứa trẻ này đáng thương hơn
giận, bởi chúng là sản phẩm của một nền giáo dục vô minh”!
- Nghĩa
Bùi: “Chế độ giáo dục miền Bắc đã huỷ hoại thành công khả năng suy
nghĩ của nhiều thế hệ trẻ em cả ba miền”.
- Sen
Trang: “Họ bị nhồi sọ đặc đến độ nhầm tai hại mà thể hiện yêu nước bằng
cách mạt sát, hành xử vô văn hoá, phản giáo dục. Như hành động của các bạn
trẻ trên hình là một trong những ví dụ”.
- Nguyễn
Phúc: “Thương cho thế hệ trẻ và lo cho tương lai Đất nước. Trình độ và
nhận thức của những người dẫn dắt cũng rất đáng quan ngại”.
- Thuy
Nguyen: “Những đứa trẻ không được giáo dục tử tế từ những người tử tế”.
- Thảo
Dân: “Mất khả năng tư duy đến mức vô minh. Vô minh là khởi thủy của
cái Ác”.
Trước khi từ trần, Lưu
Hiểu Ba cũng đã để lại một câu nói để đời: “The internet is
truly God’s gift to the Chinese people”/ Internet thực sự là món quà Chúa
ban cho người dân Trung Quốc.”
Tôi chỉ có dịp ghé qua Côn Minh (thủ phủ của tỉnh
Vân Nam) đôi ba ngày nên không biết rõ là dân Tầu đã tiếp nhận God’s
gift ra sao. Còn dân ta thì rõ ràng chả mặn mà gì cho lắm
với món quà quý giá này nên ơn ích (xem ra) không được bao nhiêu.
Xin đan cử một thí dụ: Võ Thị Sáu (VTS) nhân vật mà
tên tuổi được đặt cho vô số tên đường, tên trường ở khắp nước VN.
Chừng 10 năm trước, trên nhiều trang mạng, và you tube bỗng
có tin “động trời” là cô gái này bị bệnh tâm thần:
- Nhà Thơ Nguyễn Duy:
Chuyện Võ Thị Sáu Hoàn Toàn Bịa Đặt
- Sự Thật Người Con Gái
Võ Thị Sáu Có Bị Tâm Thần
- Nữ
Anh Hùng Võ Thị Sáu Chính Là Kẻ
Bị Bệnh Tâm Thần
- Đập Tan Huyền Thoại
CSVN Tung Hô Nữ Anh Hùng Võ Thị Sáu
- Tiết Lộ Chấn
Động: Liệt Sỹ Võ Thị Sáu Là Người Tâm Thần Bị Dụ Dỗ
Nhật
báo Người Việt – phát hành từ California, số ra ngày 20 tháng 7 năm
2017 – có bài tường thuật chi tiết như sau:
Trang Facebook của Đoàn Dũng mới phổ biến một video clip dài
năm phút, cảnh nhà thơ Nguyễn Duy và một số văn nghệ sĩ trò chuyện, trong đó
Nguyễn Duy thuật lại những gì ông biết về nhân vật Võ Thị Sáu, một thần tượng
do đảng Cộng Sản dựng lên.
Nhà thơ cười lớn tiếng đến nỗi phải đứng dậy khi nhắc
đến những điều bịa đặt trong sách của Nguyễn Quang Sáng về “anh hùng Võ Thị
Sáu.” Một chi tiết được hai người công khai nói ra là Võ Thị Sáu bị bệnh tâm thần
từ thời rất trẻ.
Cuộc gặp mặt này có những nhà văn tên tuổi khác như
nhà văn Nguyên Ngọc, nhà văn Phạm Xuân Nguyên, Tiến Sĩ Nguyễn Quang A (quay
phim), nhà văn Lê Hoài Nguyên (tên thật là Thái Kế Toại) – cựu đại tá công an với
chùm tóc bạc ngồi đối diện nhà thơ Nguyễn Duy. Đặc biệt, nữ diễn viên Mỹ Khanh,
người đã đóng trong cuốn phim về Võ Thị Sáu cũng có mặt.
Điều đáng kể nhất là hai nhà văn trong cuộc gặp gỡ
đã khẳng định bệnh tâm thần của Võ Thị Sáu, một người gọi là “bị chập” và người
kia nói thẳng là “điên.” Đây là một sự thật đã được tiết lộ từ nửa thế kỷ nay,
khi những “đoàn quân” phóng viên, nhiếp ảnh, và quay phim đi tới vùng Đất Đỏ
nghiên cứu về “thần tượng” Võ Thị Sáu. Khi phỏng vấn dân địa phương, họ thường
nghe các người già cả cùng thời bà Sáu hỏi: “Con Sáu Khùng phải không?”
Riêng nhà thơ Nguyễn Duy, ông thuật lại lời gia đình,
thân nhân của Võ Thị Sáu cho biết cô bé này được giao nhiệm vụ ném lựu đạn giết
một tên Tây lai đi mua thực phẩm cho đồn Tây, nhưng giết hụt vì hắn bữa đó
không đi chợ. Cô Sáu vẫn ném lựa đạn vào chợ, rồi bị bắt, đưa ra Côn Đảo và xử
tử hình.
Người thân của cô cho Nguyễn Duy biết, sau năm 1975, người
Tây lai này trở lại Đất Đỏ đón bà mẹ người Việt gốc Hoa, và anh ta giúp đỡ cho
vùng này rất nhiều (có thể hiểu là một cách hối lộ để đưa mẹ qua Pháp dễ dàng
hơn). Sau năm 1975, tên đường Hiền Vương ở Sài Gòn đã bị đổi thành Võ Thị
Sáu… Sau khi video trên được phổ biến, rất nhiều lời bình phẩm đã xuất hiện.
Một độc giả Em Ba Sàm viết:“Một thần tượng bị sụp đổ!” Cô Maria Lê Thị Châu viết:
“Mình đã bị lừa mấy chục năm rồi huhu!”
Dù “phát hiện động trời” của nhà thơ Nguyễn Duy đã
được phát tán tràn lan, từ nhiều năm qua (bằng nhiều phương cách)
nhưng cho đến nay vẫn không mấy ai biết là họ “đã bị lừa” đâu. Tôi
mới ghé Côn Đảo (tuần rồi) nên biết là dân nơi đây vẫn còn nhiều
người nhắc đến VTS với tất cả lòng cung kính và sự ngưỡng mộ.
Họ là dân ở đảo nên mù tịt thông tin chăng?
Không hẳn thế đâu!
Từ nhiều năm nay, những chuyến đi nghỉ mát (“kết hợp
du lịch tâm linh”) đã mang hàng vạn du khách thập phương lũ lượt tìm
đến Côn Sơn. Họ rầm rộ kéo nhau ra mộ Cô Sáu, khấn khứa lia lịa, và
hương khói ngút trời luôn. Vấn đề nghiêm trọng đến độ chính quyền
địa phương phải ra lệnh cấm (“kể từ 01/07/2024,
cấm đốt vàng mã khi đi viếng Cô Sáu và các di tích khác”) để
bảo vệ môi sinh.
Nền luân lý, đạo đức ở VN cũng cũng bị ô nhiễm
trầm trọng bởi chính sách dối trá, lừa gạt, ma mị (và chủ trương
ngu dân) từ hơn hai phần ba thế kỷ qua. Đến bao giờ thì người dân ở
nơi đây mới thoát ra được cái kiếp nạn này?
Tưởng Năng Tiến
——————
(*) Mười lăm năm trước, năm 2004, diễn đàn talawas mà tôi là người phụ
trách chính có một cuộc phỏng vấn với Giáo sư Hoàng Ngọc Hiến nhân một lần ông
ghé thăm Berlin. Tuy nhiên, ở phút cuối, ông đã đề nghị talawas hủy đăng bài,
vì thời điểm chưa thích hợp. Ông qua đời đầu năm 2011. Trước đó không lâu,
talawas cũng ngừng hoạt động. Nay tôi chính thức công bố toàn văn bài phỏng vấn
dài gần một vạn chữ này trên trang lưu trữ cá nhân pro&contra của mình. Bài trên Pro&Contra ở link này: https://www.procontra.asia/?p=6179. Chú thích của nhà văn Phạm Thị
Hoài