Ngôi nhà nằm ở một vùng ngoại ô, khuất sau những tàng cây cổ
thụ, phủ đầy rêu phong và ký ức. Mỗi viên gạch, mỗi góc tường, đều như đang thì
thầm câu chuyện về một gia đình đã từng hạnh phúc, ấm êm.
Ông Lâm, với mái tóc bạc phơ như sương tuyết và dáng người gầy gò, liêu xiêu theo năm tháng, ngồi lặng lẽ trên chiếc ghế mây cũ ở hiên nhà. Chiều tà buông xuống, nhuộm tím cả khoảng sân, mang theo hơi lạnh se sắt của cơn gió trở mùa, lay lắt những cánh hoa đỗ quyên đỏ thắm trước ngõ, như ngọn lửa nhỏ đang cố gắng níu giữ hơi ấm sắp tàn lụi. Mỗi cơn gió đi qua, ông Lâm lại khẽ rùng mình, không phải vì lạnh, mà vì nỗi cô đơn quạnh quẽ đang bám riết lấy ông từ hai năm nay. Từ ngày người vợ yêu quý của ông về với đất.
Ngày bà đi, mang theo cả một phần hồn ông. Ngôi nhà bỗng trở
nên thênh thang lạ lùng, mỗi căn phòng đều phảng phất bóng dáng bà, nhưng lại
trống trải đến buốt lòng. Đôi khi, ông mơ hồ nghe tiếng bà lui cui dưới bếp chuẩn
bị những món ăn ông thích, hay tiếng bà nhẹ nhàng nhắc nhở ông nhớ giữ ấm trong
tiết trở trời. Để trong vô thức, ông bật lên tiếng gọi “Bà ơi !” - tiếng gọi
thân thương bao nhiêu năm vợ chồng quen thuộc như hơi thở. Ông nhớ bà, nhớ đến
quặn cả tim gan. Nỗi nhớ ấy biến thành nỗi nhớ con nhớ cháu, một nỗi nhớ câm lặng,
âm ỉ cháy trong lòng.
Hai người con của ông - thằng Hai và con Ba, đều đã trưởng
thành, có gia đình riêng, sự nghiệp riêng ở thành phố. Chúng nó bận rộn lắm,
ông biết. Thời buổi này, kiếm sống đâu dễ dàng. Áp lực công việc, gánh nặng cơm
áo gạo tiền trĩu oằn trên vai những người trẻ. Ông vẫn tự nhủ lòng, chúng nó
còn phải lo cho gia đình nhỏ của chúng, phải cố gắng làm việc để có cuộc sống tốt
đẹp. Chúng đâu thể quẩn quanh bên ông được. Nhưng dù nghĩ vậy, ông không khỏi
chạnh lòng khi nhìn những chiếc ghế đối diện trống không, hay điện thoại của
ông im lìm nhiều ngày liền, không một cuộc gọi, không một tin nhắn hỏi han.
Thỉnh thoảng, chúng cũng về thăm ông. Những chuyến về ngắn
ngủi, vội vã. Thằng Hai thì mua sắm đủ thứ đồ ăn thức uống, còn con Ba thì mua
sắm cho ông quần áo, thuốc men. Chúng nó quan tâm ông đó chứ, nhưng sự quan tâm
ấy như cơn gió thoảng qua, chỉ kịp lay động vài chiếc lá khô rồi tan biến,
không đủ lấp đầy khoảng trống mênh mông trong lòng ông. Những lần chúng về, ông
chưa kịp nhìn ngắm kỹ khuôn mặt của con, chưa kịp hỏi thăm, chưa kịp kể cho cho
chúng nghe về giấc mơ đêm qua, về những cơn đau nhức tuổi già, thì đã phải vội
vã tiễn chúng đi.
Đêm trước ngày giỗ của vợ, nỗi nhớ vợ, nhớ con, nhớ cháu bỗng
trở nên cồn cào hơn bao giờ hết. Ông bần thần cầm điện thoại, ngập ngừng một
chút rồi bấm số thằng Hai.
- Ừ, ba đây con. Ngày mai là giỗ mẹ con rồi đó, con nhớ về
nhé. Ông Lâm hồi hộp, chờ đợi lời hứa hẹn của con trai.
- Dạ, con nhớ mà
ba. Vợ chồng con sẽ mua đồ về, ba đừng lo gì hết nghe. Thôi, con sắp có buổi
liên hoan công ty rồi, con cúp máy đây.
Thằng Hai nói
nhanh, không chờ ông kịp trả lời. Tiếng tút..tút… vang lên khô khốc
trong không gian tĩnh lặng. Ông Lâm thở dài, đặt điện thoại xuống. Ông muốn nói
chuyện lâu hơn một chút, muốn hỏi thăm công việc của nó có ổn không, muốn biết
mấy đứa cháu nội của ông có khỏe không, có học hành chăm chỉ không. Ông muốn kể
cho nó nghe về cơn giông mấy tháng trước đã làm đổ cây táo mà ngày nhỏ nó vẫn
thích leo trèo, và ông đã cạy cục tìm khắp nơi , mua đúng cây giống đó trồng lại
chỗ cũ. Nhưng thôi, mai gặp nó rồi nói cũng được - ông lại tự an ủi.
Một lát sau, ông
bấm số con Ba.
- Dạ, ba. Con
nghe… Giọng con Ba xen lẫn trong tiếng ồn ào.
- Ừ, ba đây.
Mai là giỗ mẹ con đó. Con nhớ sắp xếp về nghe.
- Dạ, con biết rồi,
ba. Con đang chạy xe.
Con Ba cũng
trả lời qua loa, rồi tắt máy, không để ông kịp nói lời nào.
Ông Lâm đặt điện
thoại xuống, tay run run. Cả hai đứa con ông, đứa nào cũng vội vàng, bận rộn.
Chúng nó lớn rồi, chúng nó có cuộc sống riêng. Ông không muốn làm phiền chúng.
Nhưng sao lòng ông vẫn đau đáu một nỗi niềm khó tả. Ông vẫn muốn được nghe một
lời thăm hỏi, được có một chút thời gian với con, nhưng dường như, chúng không
có phút giây thư thả nào để ngồi lại một chút cùng ông.
Ông lại tự nhủ
lòng, thôi, mai các con ông về rồi, sẽ còn khối thời gian mà.
Cả đêm ông Lâm cứ
trằn trọc mãi. Sáng hôm sau, ông thức dậy thật sớm. Ông lụm cụm dọn dẹp
nhà cửa, lau chùi bàn thờ, ra vườn hái mấy bông hướng dương - loại hoa bà
ưa thích, đặt cạnh di ảnh bà. Ông lúi húi pha tách cà phê, nhưng chỉ nhấp đúng
một ngụm, rồi lại đi ra đi vào ngóng tụi nhỏ.
Gần trưa, tiếng
còi xe quen thuộc của thằng Hai đỗ xịch trước ngõ. Ông vội vàng bước ra đón,
lòng dấy lên niềm vui khôn tả.
Thằng Hai cùng vợ
xách đủ thứ đồ ăn, quà cáp vào nhà. Tiếng chào, tiếng cười nói của hai đứa cháu
nội khiến ngôi nhà bỗng chốc ấm áp, vui tươi hơn. Mấy đứa cháu chạy đến ôm ông,
gọi “ông nội ơi” líu lo. Thằng Hai nói, sẽ ở lại cùng ông đến hôm sau, cho ông
đỡ buồn.
Mâm cúng được bày
biện tươm tất. Mùi hương trầm thoang thoảng, quyện với mùi thức ăn, gợi lên
không khí thiêng liêng, ấm cúng. Ông Lâm ngồi giữa mâm cỗ, nhìn các con,
nghe các cháu ríu rít, lòng tràn ngập hạnh phúc. Đã lâu rồi, ông mới tìm
được cảm giác này, cảm giác được có một gia đình yêu thương trọn vẹn. Ông mỉm
cười, thầm cảm ơn trời đất.
Nhưng rồi, giữa bữa
ăn, tiếng điện thoại của thằng Hai reo lên, cắt ngang câu chuyện. Thằng Hai đứng
dậy, vội vã ra ngoài nghe máy, gương mặt thoáng lo lắng. Một lúc sau, nó quay
vào, nét mặt căng thẳng:
- Ba ơi, con xin
lỗi. Công ty có việc quan trọng bất ngờ. Có một dự án mới, sếp giao cho con phụ
trách. Sếp yêu cầu con đến công ty chiều nay để nhận hồ sơ, chuẩn bị cho chuyến
bay sớm ngày mai.
Giọng thằng Hai
có vẻ tiếc nuối, nhưng ánh mắt của nó đã ánh lên nét bận rộn, không thể chần chừ.
Ông Lâm nghe mà tai như ù đi. Tưởng chừng có ai đó đang hắt vào ông gáo nước lạnh.
- Sao… sao vậy
con? Con không ở lại với ba một đêm sao? Mấy đứa cháu cũng mới vừa về mà…
Thằng Hai lắc đầu:
- Để dịp khác
nghe ba. Đây là cơ hội tốt lắm, con không thể bỏ qua được.
Con dâu ông cũng
lên tiếng, nhẹ nhàng nhưng dứt khoát:
- Ba thông cảm
cho chồng con nghe ba. Việc làm ăn bây giờ khó khăn lắm. Đây là cơ hội mà chồng
con mong đợi từ lâu.
Đứa cháu lớn, thằng
Tí anh, vùng vằng:
- Con muốn ở lại
đây chơi với ông.
Thằng Tí em cũng
bắt chước anh, phụng phịu:
- Con ứ về.
Hai đứa nhỏ cứ dằng
co không chịu đi. Vợ chồng thằng Hai phải dỗ dành, hứa hẹn với tụi nó, khi thu
xếp công việc xong sẽ về thăm ông lần nữa.
Trong chớp mắt, mọi
thứ lại trở về vẻ vắng lặng ban đầu. Tiếng bát dĩa khua rổn rảng, tiếng nói cười
lặng ngắt. Ông Lâm đứng giữa sân nhìn bóng xe của thằng Hai khuất dần nơi cuối
con đường, mang theo cả không khí ấm cúng, cả niềm vui vừa chớm nở trong lòng
ông. Một cảm giác hụt hẫng, trống rỗng bao trùm lấy ông. Ông lại tự an ủi, còn
gia đình con Ba sẽ về và ở lại với ông lâu hơn.
Quả thật, chỉ một
lát sau, tiếng động cơ quen thuộc lại vang lên. Chiếc xe con Ba đậu trước cổng.
Ông Lâm lại thấy lòng mình dấy lên hy vọng. Con Ba với bộ y phục công sở chỉnh
tề, bước xuống xe, dáng vẻ hối hả, vội vàng. Vừa chào ông, nó vừa vội vã bày biện
mấy dĩa trái cây lên bàn thờ và thắp nén hương khấn mẹ.
Nhìn mâm thức ăn
ngổn ngang trên bàn, con Ba hỏi:
- Gia đình anh
Hai về rồi sao, ba? Con xin lỗi, con đến muộn, kẹt xe dữ quá.
Ông Lâm nhìn con,
vừa thương vừa xót:
- Không sao. Thấy
mặt con là ba vui rồi. Ủa, chồng con của con không về à?
- Dạ, không. Ảnh
bận công việc, còn bé Ti đi cắm trại với lớp.
- Vậy con vô nhà
rửa mặt cho khỏe.
Con Ba uống vội
ngụm nước:
- Dạ thôi, con có
cái deadline gấp lắm, cần hoàn thành đêm nay. Con phải về bây
giờ.
Ông Lâm ngập ngừng
hỏi, giọng run run:
- Thế bao giờ con
lại về thăm ba? Hay là, hay là… con nán lại ăn với ba bữa cơm nghe.
Con Ba tránh ánh
nhìn của ông, thoáng bối rối:
- Ba đừng trông
con ba ơi. Công việc của tụi con bây giờ áp lực kinh khủng. Ba ráng giữ gìn sức
khỏe. Chừng nào rảnh con sẽ thu xếp về đây với ba. Tụi con vẫn nghĩ đến ba mà.
Nói rồi, con Ba vội
vã chào ông và bước ra xe. Tiếng cửa xe đóng sập lại, và tiếng động cơ nổ
máy. Chiếc xe nhanh chóng khuất vào bóng chiều tàn.
Ông Lâm bước ra
sân, vịn tay vào chiếc cổng rào xiêu vẹo, giữ mãi một tư thế bất động cho đến
khi màn đêm buông xuống, dày đặc bao trùm vạn vật. Nỗi cô đơn vỡ òa trong lòng
ông, như cơn sóng dữ dội bất ngờ ập đến, cuốn phăng đi tia hy vọng mong
manh sót lại. Giọt nước mắt lăn dài trên gò má nhăn nheo, thấm đẫm vị mặn chát
của thời gian và tháng năm khắc nghiệt.
Ông nhớ về miền
ký ức xa xăm, về những ngày vừa chân ướt chân ráo đến Mỹ định cư. Vợ chồng ông
với hai bàn tay trắng, phải đối mặt với vô vàn khó khăn, thử thách nơi xứ lạ
quê người. Tất cả đều xa lạ: ngôn ngữ bất đồng, văn hóa khác biệt, công việc bấp
bênh. Thế nhưng chưa một lời than vãn nào thốt ra từ môi ông bà. Họ làm đủ thứ
nghề để kiếm sống, từ rửa bát, dọn dẹp trong nhà hàng, làm công nhân trong hãng
máy, làm bánh trái bỏ mối cho tiệm. Có những đêm, sau giờ làm, hai vợ chồng ông
thức trắng, gói bánh giò, bánh ít, để kịp giao hàng khi trời vừa rạng
sáng.
Rồi con cái lần
lượt ra đời. Dù vất vả đến đâu, ông bà vẫn thay nhau chăm sóc con chu đáo, lo
cho chúng từng miếng ăn, giấc ngủ, dành thời gian trò chuyện, chơi đùa và lắng
nghe tâm sự ngây thơ của chúng. Không muốn con phải khổ nhọc đổ mồ hôi để
đổi lấy từng chén cơm như cha mẹ, mà được học hành đến nơi đến chốn, có một
tương lai tươi sáng - ông bà chấp nhận hy sinh tất cả: tuổi xuân, sức khỏe, những
nhu cầu của bản thân mình.
Giờ đây các con
ông đã lớn khôn, đã có cuộc sống riêng. Chúng nó thành đạt, có sự nghiệp vững
chắc, có gia đình hạnh phúc. Ông không trách các con . Ông biết chúng bận rộn
kiếm sống và lo cho gia đình nhỏ của chúng. Nhưng sao lòng ông vẫn đau đáu nỗi
nhớ thương, một nỗi khát khao sẻ chia mà không nói được thành lời. Ông thèm được
một bữa cơm đông đủ, không vội vàng, không áp lực. Ông thèm nghe tiếng cười nói
của các cháu, thèm được ôm chúng vào lòng, kể cho chúng nghe những câu chuyện cổ
tích xa xưa mà ông còn nhớ được. Hơn nữa, ông thèm một cái ôm thật chặt, một lời
hỏi han chân thành, những câu tâm sự từ những đứa con ông dành trọn cuộc đời để
yêu thương.
Ông ngước lên bầu
trời đêm. Hàng ngàn vì sao lấp lánh trên cao như những giọt nước mắt
bà đang khóc cùng ông. Thoang thoảng như có lời thì thầm an ủi của bà.
Nhưng nỗi buồn của ông vẫn mênh mang như biển cả. Đó là nỗi buồn của những khoảng
trống không thể nào lấp đầy từ những đứa con, đứa cháu ông yêu quý.
Ông chỉ mong một
ngày nào đó, các con ông sẽ hiểu, sẽ cảm nhận được nỗi cô đơn của người cha
già, và dành thêm một chút thời gian về bên ông, xoa dịu phần nào nỗi nhớ
thương vô bờ bến này. Để ông không còn lặng nhìn theo bóng xe khuất dần cuối
con đường, rồi ngậm ngùi tự hỏi, có bao giờ các con ông nhớ về những bữa cơm
gia đình đầm ấm, hay chỉ còn một mình ông với ký ức xa xôi.
Và rồi, những giá
trị tình thân, những gắn kết gia đình sẽ không dần bị lãng quên trong guồng
máy xã hội tất bật và rộn rịp. Khái niệm “nhà” không đơn thuần chỉ là nơi chốn
đi về, mà còn là nơi những người thân yêu cảm nhận sự cần thiết của nhau, cùng
lưu giữ yêu thương và kỷ niệm.
Ông cứ đứng như
thế, lẫn vào bóng đêm. Từng cơn gió lùa qua trong quạnh quẽ. Ở quê
nhà ông, người ta gọi đó là những cơn gió mồ côi, hay gió
lẻ. Cái lạnh của nó sắt se da thịt, như khắc vò võ vào tim những trống
vắng, cô đơn. Phút giây này, trong bóng tối mở vào màn đêm thăm thẳm, ông càng
thấm thía hơn bao giờ hết, nỗi hắt hiu của cơn gió trở mùa.
