12 August 2025

MAI EM VỀ TA TẮM SÔNG SEINE (*) - Nguyễn thị Cỏ May

Năm nay chưa vào hè mà vùng Paris có nơi nóng tới 40°c . Cái nóng chưa từng có ở xứ Tây . Nhưng phước đức là chỉ có 2 người lớn tuổi chết lúc Trời nóng vừa qua . Rút kinh nghiệm về vụ nóng làm cho hơn 16 ngàn người lớn tuổi chết năm 2003, tuy cái nóng năm đó không bằng cái nóng năm nay, các nhà nghỉ dưỡng của người lớn tuổi chuẩn bị kỹ lưỡng để giúp họ vượt qua cái nóng an toàn. Những người ở nhà riêng được thân nhơn lo chăm sóc chu đáo.

Trời nóng, mọi người có xu hướng tìm bóng mát hoặc nước. Ở ngay Paris, nước ở đâu có? Trước kia, trên đường phố, đều có nhửng phong-tên công cộn . Người đi đường, lở khát nước, cứ tới phong-tên vặn vòi nước là nước trong vắt xịt ra, uống hoặc rửa mặt . Xong, khóa vòi lại . Người Việt Nam thường bảo nhau muốn làm dân Tây, phải biết ăn bánh mì khô, uống nước phong- tên . Nhưng rất tiếc, ngày nay, những phong-tên này không còn nữa . Nên ngay ở xứ Tây mà nay không còn những cô đầm Ma-ri phong- tên . Cả những ca sĩ phong-tên, và người đẹp phong-tên, một thời vang bóng, nay cũng không còn ! Do karaoké thay thế!

Ngày nay, nước miễn phí ở Paris chỉ có sông Seine . Trời nóng, dân Paris nhào xuống sông Seine bơi lội cho mát.

Quả thật sông Seine chẳng những quyến rũ nhiều người lúc bình thường, lúc Trời nóng lại càng mê hoặc hơn . Một nhà báo nữ của New York Times, mấy hôm Trời nóng, đã viết «Được tắm sông Seine lúc này là cho tôi thêm một lý do nữa để yêu Paris chết bỏ »!

Hơn một thế kỷ qua, tắm sông Seine bị cấm . Hôm 5 tháng 7 vừa qua, Thị xã Paris cho phép dân Paris xuống sông Seine tắm, bơi lội thỏa thích . Nhà báo Catherine Porter của New York Times là một trong những người đầu tiên nhảy xuống sông Seine . Đúng là từ hôm đó, bà cảm thấy mình yêu Paris nhiều hơn, đắm đuối hơn. 

Nhà báo Catherine Porter, đặc phái viên của New York Times ở Paris từ năm 2022, viết “Tôi đã bơi lội trên sông Seine hôm thứ bảy . Tôi nhào xuống nước chỉ cách Trung tâm Paris có 2 bước . Một đoàn người đông đảo bao quanh tôi, vừa cười đùa sung sướng, vừa ngạc nhiên sao nay được tắm ở đây . Lâu đài cổ duyên dáng của “đảo Saint-Louis” ( Ile Saint-Louis, bên nhà thờ Notre-Dame) như lước qua trên đầu tôi” (Le Courrier International, 6/7/25) .

Đúng là tắm trên sông Seine bị cấm từ năm 1923 vì tàu bè qua lại tấp nập và nước sông dơ do bị ô nhiễm . Năm rồi 2024, chánh phủ Pháp đã bỏ ra hết 1, 4 tỷ euros để làm sạch sông Seine cho chương trình bơi lội của Thế vận Hội và nhờ đó mà nay dân Paris mới được bì bởm dưới nước lúc Trời nóng như hôm nay .

Trước đây vài ngày, Trời mưa tầm tả đã tưởng đâu nước sông Seine bị dơ trở lại . Nhưng rất may, Trời nắng đẹp trở lại nên hôm 5 tháng 7, chánh quyền sau khi kiểm soát vệ sinh, đã mở 3 điểm trên sông Seine, khoảng Paris và 2 chổ trên sông Marne gần Paris, cho dân chúng thoải mái xuống bơi lội .

Nhà báo Catherine Porter thích thú, viết tiếp “Nước sông Seine trong xanh và mịn như tơ . Một dòng nước nhẹ nhàng cuốn tôi tới những quả banh màu cam làm dấu ranh giới nơi được tắm tự do . Tôi dừng lại . Ở xa xa, một lá cờ màu xanh vừa kéo lên phất phới trong gió báo tin kết quả thí nghiệm cách đây vài giờ, cho biết nước song Seine, nơi dân chúng đang bơi lội, là hoàn toàn trong sạch” .

Một bất ngờ thú vị

Nhà báo Mỹ, bà Catherine Porter, vốn là người bơi lội giỏi, cho biết “bà từ lâu vẫn ao ước sông Seine một ngày nào đó mọi người sẽ được xuống trầm mình dưới nước cho đả . Và hơn nũa, tuần rồi, Paris Trời nóng oi bức . Nhứt là sống ở ngay Paris mà không thể không thấy bị dòng sông Seine quyến rủ thì cũng lạ . Sông Seine là một nơi để mơ ước và tổ chức lễ hội” .

Vào thập niên 50, một sinh viên Việt nam đến Paris để học Triết ở Sorbonne, đã bị dòng sông Seine mê hoặc. Khi rời Paris, ông chỉ nhớ sông Seine như Paris chỉ có sông Seine . Nhiều du khách tới Paris để coi cho biết Tháp Eiffel và nhà thờ Notre Dame . Đi Paris về, kể chuyện đã đi Paris mà không có hình chụp với Tháp Eiffel hoặc nhà thờ Notre Dame, thì không ai tin mình đã tới Paris .

Trong lúc đó, sinh viên Việt nam ở Paris 2 năm, sau khi về nước, chỉ nhớ có sông Seine, như nhớ người yêu :

“ ….. Paris có gì lạ không em?
Mai anh về giữa bến sông Seine
Anh về giữa một giòng sông trắng
Là áo sương mù hay áo em?” (Nguyên Sa)

Nhà báo NY Times lại bơi ngược dòng nước . Bà viết “Bơi lội trên sông Seine là một cách bơi về nguồn . Một cách phóng mình trong dòng lịch sử . Vào đầu thế kỷ XIX, theo tác giả Eugène Briffault, sông Seine đã mở cửa cho mọi người tắm giá 4 xu » (Sách Paris dans l’eau) . Còn những nhà giàu thì chọn hồ bơi là những chiếc tàu sửa lại và những câu lạc bô bơi lội .

Nhà báo Catherine Porter thắc mắc không biết việc sông Seine mở cho tắm trở lại có làm thay đổi quan hệ của dân Paris với thành phố của họ hay không ? Riêng bà thì thấy có sự thay đổi rỏ lắm . Như có cái gì nó quyến rủ hơn . Mãnh liệt lắm .

Khi trầm mình trong sông Seine, bà nghĩ tất cả lý do tại sao bà lại yêu Paris đến như vậy .Ánh sáng ban mai bừng lên giữa những lâu đài, những cuộc triển lảm trong bảo tàng viện, đề cao văn chương cho đến nổi những tên tù có thể tổ chức một giải thưởng văn chương . Bà nói « Riêng tôi, tôi có cái trân trọng đối với Paris là Paris khi mở cửa sông Seine cho mọi người bơi lội là làm được một điều mà đã tưởng không bao giờ làm được !» .

Hồ bơi sông Seine

Cách Paris về phía Đông-Nam 1500 km, một nhà báo người Áo (Autriche) vui mừng đón nhận tin Paris cho dân chúng xuống sông Seine bơi lội . Ông gọi ngay sông Seine là « Hồ tắm Paris » . Trời nóng, những người nhảy xuống sông Seine trước hết, chắc chắn không ai thèm hỏi nước sông có sạch hay không ? Cứ nhào xuống cho mát cái đã . Có dơ cũng không chết thằng Tây đen nào đâu mà sợ .

Trước khi có quyết định cho tắm sông Seine, chánh quyền còn do dự về vấn đề vệ sinh . Tới khiTrời nóng gắt, mọi thắc mắc không còn hợp thời nữa . Thế là mọi người đồng ý mở cửa sông Seine cho dân Paris nhảy xuống .

Chỉ thấy ai cũng vui thích . Chẳng thấy có ai tỏ vẻ lo ngại trong nước còn vi khuẩn không ? Tắm sẽ bị «ghẻ tàu» hay bịnh đường ruột chăng ?

Một mùa hè trên sông Seine

Một nhà báo người Bỉ của tờ “Le Soir” (Chiều) nghe tin sông Seine mở cửa cho dân Paris xuống bơi lội, liền tự hỏi vậy sẽ có bao nhiêu người cởi bỏ quần áo chỉ còn áo tắm ? Chắc chắn sông Seine sẽ không tránh khỏi nạn “kẹt người” như cảnh xa lộ kẹt xe giờ cao điểm .

Chỉ trước đó vài hôm, nhiều người tới bờ sông Seine hứng mát . Có hỏi họ tại sao không xuống tắm, họ bảo không dám vì nếu bị bịnh, họ sẽ lở mắt kỳ nghỉ hè .

(*) Nhái theo câu thơ của Nguyên Sa “Mai anh về giữa bến sông Seine”

Nguyễn thị Cỏ May