Câu chuyện bé gái viết thư tố cáo cô giáo của mình, và những
chứng cứ về chuyện học sinh trong lớp của cô giáo Tuất được hậu thuẫn để đập
phá, xúc phạm và làm mất uy tín, chắc rồi sẽ sớm đi qua, chìm vào quên lãng như
những tệ nạn khác trong xã hội Việt Nam vẫn có, vốn vẫn tức giận hò hét và tuyệt
vọng.
Trường tiểu học Sài Sơn B (huyện Quốc Oai, Hà Nội), nơi xảy ra vụ bê bối đang được bàn tán trong cuối tháng 3/2021, chắc rồi cũng sớm đi qua được các lời bàn tán và bình phẩm. Cô hiệu trưởng Nguyễn Thị Quyên – người được cho là tạo ra những màn kịch quái gở ấy – chắc cũng không gặp khó khăn gì với chuyện cô giáo dưới quyền mình, từng là 6 năm liền đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua, bỗng hóa người ngây ngô, bị đẩy đi gác cửa, dọn vệ sinh…
Rồi cái kiểu báo chí đồng loạt phẫn nộ, đồng loạt trở giọng,
rất quen thuộc trong sinh hoạt xã hội chủ nghĩa, cũng như đã nói rõ điều gì nơi
được mệnh danh là “trồng người” ấy.
Tôi vẫn nhìn hình ảnh bé gái nói vanh vách lời tố cáo cô
mình, hình ảnh học trò đột nhiên nổi loạn trong lớp cô Nguyễn Thị Tuất, tấn
công và sách nhiễu cô ngang nhiên, từ bắn thun vào cô, ném đá, tạt nước, trùm đầu
cô và lấy thước đánh… nhiều năm sau, nếu các em nhỏ đó được cổ vũ cho hành động
điên cuồng như vậy, chúng sẽ trở thành giống loài nào trong gia đình mình? Và nếu
có một cơ may, sự cắn rứt và tổn thương thầm kín trong những trái tim bị vẩn đục
đó, sẽ dẫn các em về đâu?
Hình ảnh ở trường Sài Sơn B, Hà Nội, gợi nhớ nhiều về thời kỳ
cách mạng văn hóa ở Trung Quốc, nơi trẻ em được hướng dẫn, dạy lớn lên bằng căm
thù, bạo lực và trung thành với kẻ có quyền lực, đã biến một thế hệ con người
hoặc là trở thành vô loài thấp hèn, hoặc trở thành những người khuyết tật tinh
thần, luôn đau đớn khi nhớ về sự ngu dốt và tàn bạo của mình.
Một từ ngữ quen thuộc của dân chúng Trung Quốc khi nói về lớp
người đó, là thế hệ “uống sữa sói” – những đứa trẻ Hồng Vệ Binh được đẩy vào
các tình huống phục vụ người lớn, chỉ biết cắn xé, căm ghét và bầy đàn.
Rất nhiều các thiếu niên bị kích động, tham gia những lực lượng
Hồng Vệ Binh để đấu tố cô giáo, thầy giáo mình, thậm chí tham gia đánh đập đến
chết. Những đứa trẻ như vậy, được Mao Trạch Đông ngợi ca là những “đóa hoa cách
mạng”. Có không biết là bao nhiêu những dữ liệu ghi lại về thảm nạn này, của những
đứa trẻ đeo băng đỏ, trừng mắt quát vào mặt thầy cô, cười khoái trá khi đánh đập
họ nơi công cộng, lật đổ mọi giá trị giáo dục công dân và học đường.
Và cũng có không biết bao nhiêu lời thú tội, đau đớn, nguyền
rủa quá khứ của những người đã lớn khôn, nhận ra mình đã làm gì với đời mình.
Trong tác phẩm Red Shadows, Memories and Legacies of the Chinese Cultural
Revolution, một phụ nữ gần 70 tuổi nói rằng sau sự kiện cách mạng văn hóa ấy,
bà dọn đi nơi khác sinh sống, và dù nhớ quê mình da diết nhưng có lẽ bà sẽ chọn
chết ở nơi xa nhà cho yên ổn, vì luôn bị ám ảnh những gì đã xảy thời tiểu học của
bà ở đó, nơi bà từng là một Hồng Vệ Binh.
Yu Xiangzhen, một người tích cực nghe hướng dẫn từ người lớn,
đã tố cáo và hành hạ cô giáo mình. Bà tự thú với báo chí vào năm mình gần 70 tuổi,
về chuyện đời mình đã được cho bú mớm “sữa sói” như thế nào. Lúc ấy, bà chỉ mới
13 tuổi.
“Tôi là một trong những học sinh tích cực nhất, nếu không muốn
nói là cách mạng nhất, khi lớp tổ chức một phiên đấu tố chống lại cô giáo
Zhang”. Tôi đã đưa ra lời kết tội không đâu, những điều hoàn toàn sai sự thật”,
Bà Yu nói. Thành quả cách mạng ấy đã đưa cô giáo Zhang đến ở trong một
chuồng bò, cô phải đi dọn vệ sinh và làm mọi thứ theo yêu cầu, chứ không phải
là dạy học.
Bà Yu kể ra rằng mãi đến năm 1990, bà lấy hết can đảm để xin
lỗi cô giáo của mình, lúc đó cô giáo đã già yếu lắm, cười và nhớ lại “cô đã bị
bắt bò trên đất như chó”. Bà Yu đã bật khóc khi nghe vậy. Thật đau đớn
quá, lúc ấy bà chưa đầy 14 tuổi, nồng nhiệt hành động với sự thao túng của người
lớn, và đã mang lại đau khổ cho cuộc sống của chính cô giáo mình, và biến mình
thành kẻ vô đạo đến chết.
Bao nhiêu lâu nữa, phụ huynh của các em nhỏ ở trường Sài Sơn
B sẽ giật mình suy nghĩ – Những người vốn đã đồng thuận với những âm mưu tố cáo
cô giáo Tuất, và thản nhiên nhìn hình ảnh con cái mình đánh đập một phụ nữ và
là người dạy dỗ con mình? Không chỉ bọn nắm quyền, bọn âm mưu… mà chính các phụ
huynh ấy đang giúp cho con cái mình uống sữa sói, tập cho chúng thói quen tàn bạo
là lẽ thường, dạy cho chúng rằng bất nhân và vô đạo là cách sống cần thiết để lớn
lên trong mái trường xã hội chủ nghĩa?
Trung Quốc thật may mắn vì họ chỉ có 10 năm cách mạng văn
hóa, và 1000 năm để thống hối và sửa sai. Nhưng những câu chuyện như ở trường
Sài Sơn B, sẽ là một minh chứng về một thế hệ con trẻ đang hóa sói, từ chính
ngay môi trường giáo dục của mình, thầm lặng hình thành và không biết bao giờ mới
có một điểm kết.
Lẽ nào, chúng ta, người Việt phải gánh vác trọng tội về một thế hệ được dạy lấy nhẫn tâm làm niềm vui, ngay khi trên miệng còn vương mùi sữa mẹ, từ chính nền giáo dục chính thống?
———————-
Tuấn Khanh
