Đọc Kỳ 4
(Kỳ 5a)
V. CÁC QUỐC GIA TRỒNG NHO VÀ LÀM RƯỢU CHÍNH CỦA THẾ GIỚI
(tt)
6. Úc (Australia):
Hiện nay, Australia là nước sản xuất rượu vang lớn thứ 6 trên thế giới và đứng
thứ 4 về xuất khẩu rượu vang.
Diện tích trồng nho ở Úc chiếm khoảng 160.000 ha (năm 2020). Khu vực trồng nho
nhiều nhất là ở Nam Úc, Tây Úc như New South Wales (NSW), Tasmania, Queensland,
Victoria (VIC), trong đó Nam Úc chiếm 52%, New South Wales 24% và Victoria 15%…
Có rất nhiều thương hiệu vang nổi tiếng đến từ nước Australia như Pinot Noir,
Merlot, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Riesling, Shiraz. Sản lượng rượu vang
cung ứng ra thị trường thế giới hằng năm là 1,02 tỷ lít, thị trường trong nước
tiêu thụ 40% sản lượng này, mức tiêu thụ tính theo đầu người 20,4 lít/năm.
Vùng Nam Australia có các địa danh Barossa Valley nổi tiếng với giống nho Syrah
(Shiraz theo tiếng địa phương); địa danh Adelaide Hills nổi tiếng với các giống
Sauvignon Blanc, Chardonnay và Pinot Noir; địa danh McLaren Vale nổi tiếng với
các giống nho đỏ Syrah và Cabernet Sauvignon; địa danh Coonawarra nổi tiếng
không những bởi giống nho Cabernet Sauvignon mà còn bởi cấu tạo đất gồm một lớp
đất đỏ trên một tầng đá vôi. Chai vang Australia được giới sành điệu rượu vang
nói tới nhiều nhất là chai Penfolds La Grange, làm từ nho Shiraz (Syrah).
Lịch sử nghề trồng nho ở Australia:
Nghề trồng nho ở Australia chắc chắn là một trong những nghề phát triển nhanh
nhất thế giới.
Đầu thế kỷ thứ 19, người nhập cư, thương gia và các chủ đồn điền ở Australia đã
đưa các giống nho Châu Âu vào trồng ở châu lục này. Từ năm 1820, nho đã được trồng
nhiều ở bang Nam Nouvelle – Galles; tiếp đó, năm 1829, ở miền Tây nước
Australia, nhờ nhà thực vật học Thomas Waterns; ở bang Victoria, nhờ việc phát
hiện ra các mỏ vàng; cuối cùng, ở miền Nam nước Australia nhờ dân Italia nhập
cư. Cho đến khi xuất hiện nạn rệp rễ nho Phyloxera năm 1877, bang Victoria đã
là nơi cung cấp rượu chính cho toàn nước Australia. Những năm tiếp theo, vùng
miền Nam, do không bị rệp Phyloxera tấn công, lại biết phát triển hệ thống kênh
tưới tiêu trong thung lũng Murray và xuất khẩu rượu vang pha cồn sang Anh, nên
đã đạt được những tiến bộ vượt bậc.
Đến năm 1930, sản lượng nho vùng miền Nam nước Australia đã chiếm đến 75% tổng
sản lượng nho toàn quốc. Rượu vang Australia xuất khẩu sang Anh đã giữ vị trí
bá chủ trong suốt thời kỳ , trên cả rượu vang Pháp. Những năm sau Chiến tranh
thế giới lần thứ hai, do nhu cầu tiêu thụ về rượu vang trong nưóc tăng lên rất
mạnh, do những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong trồng nho, làm rượu và do sự
phát triển của hệ thống các cửa hàng chuyên môn, các hầm rượu và các Câu lạc bộ
những người hâm mộ rượu vang, diện tích trồng nho và sản lượng rượu ở Australia
cũng tăng lên nhanh chóng. Những năm 1980, 80% sản lượng rượu là rượu có chất
lượng trung bình, được bán lẻ hoặc là rượu bịch (bag – in – box).
Chủ yếu rượu vang Australia được tiêu thụ trong nước, nhưng những năm gần đây,
vang Australia xuất khẩu đã chiếm tới 25% tổng sản lượng quốc gia. Các nước nhập
rượu Australia quan trọng nhất là: Anh, Thụy Điển, Đức, Ireland, Mỹ, New
Zealand, Canada, Nhật Bản, Na Uy, Thụy Sĩ và Hồng Kông.
Một số thương hiệu Australia nổi tiếng:
– Penfolds, nhất là rượu La Grange Hermitage, từ giống nho Shiraz,
– Wolf Blass – Yellow Label – Cabernet Sauvignon,
– Wynns – Cabernet – Shiraz,
VI. ĐÔI ĐIỀU VỀ RƯỢU VANG TRẮNG VÀ RƯỢU VANG ĐỎ
Rượu vang làm từ nước ép trái nho. Có 2 loại rượu
vang chính: Vang trắng và vang đỏ.
1. Vang trắng
Ông nhà báo Lão Ngoan Đồng (LNĐ) bên Úc, bình sinh là một người ham mê “ tửu “
– một “đại tứu sĩ” – lại là một người sính “ chữ “ ( thuộc tính của nhà báo
) có biên sọan một lọat bài về Rượu, vừa để cho vui (như cái tên lão ngoan đồng)
vừa để bạn bè mở mang kiến thức về môn nghệ thuật (uống rượu) mà nam giới (và một
phần nữ giới) ai cũng ít nhiều đã từng nếm trải hoặc biết tới. Lọat bài này vốn
đã được đăng tải nhiều kỳ trên một tờ tuần báo ở Úc, nay được hiệu đính lại cho
phù hợp với việc phổ biến trên mạng lưới tòan cầu và đăng trên trang T.Vấn
& Bạn Hữu (2011).
Xin được nói thêm: nhà báo Lão Ngoan Đồng cũng chính là Hoài Nam, tác
giả công trình nổi tiếng “70 năm Tình Ca trong tân nhạc Việt Nam” trên đài
phát thanh SBS ở Úc. Công trình đồ sộ dài 40 tiếng đồng hồ thu thanh nói về
Tình ca trong nền tân nhạc Việt Nam kể từ giai đọan phôi thai năm 1930 cho đến
năm 2009, tức khỏang 70 năm.
Độc giả thích nghe “70 năm Tình Ca trong tân nhạc Việt Nam” xin theo links
này:
Xin được chia sẻ nhiều trích đoạn chọn lọc từ những
bài viết lý thú về Rượu của ông “đại tửu sĩ” này để hiểu rõ vài
điều căn bản về rượu vang, cũng như brandy.
[Trích đoạn]
Trước hết phải phân biệt hai loại vang trắng:
– Nặng: chardonnay
– Nhẹ: sauvignon blanc, riesling, semillon, viognier v.v…
“Nặng”hoặc “nhẹ” (“full-body” hoặc “dry”) nói tới ở đây là về mùi vị chứ
không phải độ rượu; cho nên cũng có thể dịch là “đậm đà” và “thanh tao”.
1. Vang nặng (full-body): CHARDONNAY là loại vang trắng được ca tụng nhiều
nhất, nhưng trên thực tế số người biết thưởng thức, hoặc có khả năng tài chánh
để uống Chardonnay chưa chắc đã nhiều.
Nguyên nhân: Chardonnay là loại rượu cầu kỳ mà tùy theo giá tiền, ngon (dịu
ngọt) thì không một loại vang trắng nào sánh bằng, mà dở (chua lè) thì cũng
không một loại nào có thể qua mặt!
Thành thử trên thế giới nói chung, ở Úc nói riêng, người ta vẫn thường gọi
giới thượng lưu (cổ trắng – while collar) là “giới uống chardonnay”!
Một số người này còn tự xưng mình là “hội viên câu lạc bộ ABC” (ABC:
anything but chardonnay) để gián tiếp khoe khoang giai cấp.
Do điều kiện phong thổ và khí hậu, rượu chardonnay của Úc ngon nổi tiếng thế
giới. Đặc biệt là các vùng Margaret River (Tây Úc), Adelaide Hills (Nam Úc),
Yarra Valley và Bán đảo Mornington (Victoria).
2. Vang trắng nhẹ: Trong khi chardonnay đậm đà vì mùi dưa gang chín
(melon) thì SAUVIGON BLANC thanh thoát với mùi cây cỏ, RIESLING với mùi chanh
cam, và SEMILLON với mùi hương hoa.
Trong ba loại vang trắng thanh tao (dry) này, sauvignon blanc và riesling phổ
biến hơn semillon.
Một trong những nơi sản xuất sauvignon blanc nổi tiếng thế giới là vùng
Marlborough của Tân-tây-lan, còn riesling thì Eden Valley và Claire Valley của
Nam Úc có tiếng là ngon. Riêng semillon thì không đâu bằng Hunter Valley (New
South West).
Cũng giống như việc pha trộn các loại vang đỏ, vang trắng nhiều khi cũng được
pha trộn, mà thường thấy nhất là semillon pha với chardonnay hoặc sauvignon
blanc. Nguyên nhân là vì semillon có mùi hương hoa, sẽ khiến hai loại vang trắng
nói trên trở nên quyến rũ hơn. Cũng vì có mùi thơm, semillon thường được sử dụng
để làm “nền” (base) cho các loại rượu vang ngọt.
* * *
Sau khi phân biệt hai loại vang trắng “đậm đà” và “thanh tao”, công việc chọn
loại rượu nào đi với món ăn (Á đông) nào sẽ trở nên rất đơn giản:
– Chardonnay “đậm đà” thì đi với những món “nặng mùi” như tôm hùm, cua, mực,
cá, sushi, các loại lẫu đồ biển…
– Sauvignon blanc, riesling, semillon “thanh tao” thì đi với các nón thịt trắng
(heo, gà), cà-ri, các món đồ xào hoặc chiên dòn.
Tới đây nói tới nguyên tắc của “phản nguyên tắc”: trường hợp nào thì có thể
sử dụng vang đỏ với các món ăn Á đông?
Xin thưa, bất cứ món nào có thể đi với sauvignon blanc, riesling, semillon
thì đều có thể đi với vang đỏ, nhất là hai món bồ câu và chim cút chiên.
Tuy nhiên cũng cần phải nhấn mạnh, không phải loại vang đỏ nào cũng thích hợp
với các món ăn Á đông, mà chỉ có cabernet sauvignon (gọi tắt là cabernet), hoặc
cabernet + merlot là thích hợp.
Riêng với món vịt Bắc Kinh, không những chỉ thích hợp mà là bắt buộc: hầu
như tất cả mọi cao thủ viết về rượu vang đều cho rằng vịt Bắc Kinh + cabernet
sauvignon là phối hợp tuyệt vời nhất giữa đông và tây trong lãnh vực ẩm thực!
Để kết thúc phần này, LNĐ xin ghi ra một vài chai vang trắng căn bản, phổ biến
và hợp túi tiền để ông X và quý độc giả tùy nghi lựa chọn:
– Chardonnay: không nên mua loại rẻ tiền, mà phải từ 15 Úc kim trở lên, như:
Jamiesons Run, Annie’s Lane, Jacob’s Creek Reserve, Wynns Coonawarra, Thomas
Hyland (hãng Penfolds)… lên tới trên 20 Úc kim như Coldstream Hills, Petaluma…
Trường hợp muốn chơi bảnh với sui gia thì mua chai Penfolds Reserve Bin 00A,
giá khoảng 60 Úc kim.
– Sauvignon blanc: Coldstream Hills của Úc hoặc bất cứ chai nào của vùng
Marlborough, Tân-tây-lan (như Oyster Bay hay Stonesleigh), giá từ 15 tới 20 Úc
kim.
– Riesling: Wynns Coonawarra, Jacob’s Creek Reserve, Mitcheton Blackwood
Park.
– Semillon: Brokenwood, hoặc bất cứ chai nào giá trên 15 Úc kim của vùng
Hunter Valley (New South West)…
[Hết trích]
(Nguồn: Rượu: Viognier – Sauvignon blanc – Lão Ngoan Đồng)
(Vang Sauvignon Blanc)
1.1. Vang trắng nặng (đậm đà) Chardonnay
Trong trích đoạn trên, LNĐ có nói vang trắng nặng Chardonnay được làm
từ nho tên Chardonnay (Vang muốn đặt tên theo tên nho thì chúng phải
được làm từ 85% trở lên loại nho đó).
Chardonnay là một trong những giống nho làm vang trắng nổi bật và phổ biến thế
giới, ta thử tìm hiểu loại nho này.
Nguồn gốc – xuất xứ giống nho Chardonnay
Nho Chardonnay có nguồn gốc từ vùng Bourgogne (Burgundy), thuộc miền đông nước
Pháp. Đây là nơi trồng nho được phát triển từ thời trung cổ cho đến nay.
Cây nho Chardonnay là cây nho mạnh mẽ, thích nghi tốt với các loại khí hậu khác
nhau, vì vậy mỗi quốc gia sản xuất rượu vang thường trồng thêm giống nho này.
Nho chardonnay có vỏ màu xanh lá cây, được sử dụng trong việc sản xuất rượu
vang trắng. Tuy có nguồn gốc ở vùng Burgundy nước Pháp , nhưng hiện nay nó được
trồng ở rất nhiều nơi trên thế giới như: New Zealand, Canada, Mỹ, Úc, Chile,
Nam Phi,… Vang được làm từ Chardonnay thường là dry wine (không ngọt); chỉ có một
số ít sản phẩm được sản xuất có chút vị ngọt để bán cho một số thị trường cụ
thể nào đó.
Ngoài ra, Chardonnay còn được biết đến bởi vì nó là giống nho trắng duy nhất
trong 3 giống nho được sử dụng trong quá trình làm Champagne. Loại Champagne được
nhiều người yêu thích có lẽ là Blanc de Blancs, được làm từ 100% Chardonnay.
Ở mỗi khu vực khí hậu và thổ nhưỡng khác nhau, hương vị của nho Chardonnay cũng
khác nhau. Các khu vực New world wine ấm áp như California (Mỹ) và Úc, những
trái nho Chardonnay chín đều hơn, tạo ra các loại rượu vang trắng mạnh mẽ,
phong phú và đậm đà hương vị trái cây; trong khi ở các khu vực mát mẻ hơn như
New Zealand và Canada, những trái nho thường có độ chín thấp, tạo ra phong
cách vang nhẹ hơn, màu sắc sáng hơn .
Hương vị đặc trưng của giống nho Chardonnay biến đổi từ khu vực có khí hậu mát
mẻ sang khu vực có khí hậu ấm áp: Ở vùng mát mẻ, nho Chardonnay có độ chín thấp,
thường có hương vị của táo dại Châu Âu (Crab Apple) và táo xanh (Green Apple).
Sang đến khu vực khí hậu ấm áp, nho có độ chín cao, thường có hương vị của dứa
(Pineapple) và bánh táo (Apple Pie).
Burgundy (Bourgogne) – Pháp
Burgundy là nơi khởi nguồn của giống nho trắng Chardonnay (Chardonnay cũng là
tên xứ, nơi nho được trồng). Hầu hết những nhà làm vang Chardonnay đều coi
rượu vang trắng của Burgundy là “tiêu chuẩn vàng” cần noi theo. Tất cả vang trắng
đến từ vùng Burgundy là 100% làm từ nho Chardonnay. Nơi nối tiếng làm vang trắng
ở vùng Burgundy là Chablis – nằm ở phía đông bắc nước Pháp: Nhờ sự kết hợp của
khí hậu, đất đai và phong cách làm vang truyền thống, Chablis đã tạo ra một loại
rượu vang được nhiều người thích và khó có thể bị sao chép. Khí hậu mát mẻ của
khu vực này tạo ra các loại rượu vang có nhiều axit và ít hương vị trái cây hơn
so với rượu vang Chardonnay được làm ở vùng khí hậu ấm hơn. Địa hình với đất đá
vôi và khí hậu mát mẻ là một phần khiến vang trắng của vùng Chablis đặc trưng bởi
màu vàng xanh và độ chua giống như táo xanh và độ trong đặc biệt.
California USA
Khi vào bất cứ cửa hàng rượu ở California bạn sẽ thấy ngay rượu vang làm từ nho
Chardonnay trên các kệ trưng bày. Ở California, Chardonnay có thể được coi là
giống nho phổ biến chỉ sau Cabernet Sauvignon.
Các loại rượu vang Chardonnay được làm từ nho được trồng ở vùng khí hậu mát mẻ
ít khi dùng gỗ sồi, mục đích để làm ra loại rượu vang tươi mới, nhiều khoáng
chất và màu trong sáng . Ngược lại, rượu vang Chardonnay trưởng thành trong
thùng gỗ sồi thường phổ biến ở các vùng trồng nho ấm hơn, mang đến hương vị
tròn đầy, phong phú từ trái cây chín đậm.
– Để làm nổi bật hương vị tự nhiên của giống nho Chardonnay, những nhà làm vang
thường không để rượu vang trưởng thành trong các thùng gỗ sồi, mà để chúng được
ủ trong những thùng bê tông hoặc thùng làm bằng thép không gỉ (inox) để không
làm thay đổi các đặc tính vốn có của nho Chardonnay. Một số rượu vang Chardonnay
không được ủ gỗ sồi sẽ không có mùi của vani và tuyết tùng như những loại vang
Chardonnay được ủ trong thùng gỗ sồi (oak).
– Rượu vang Chardonnay được trưởng thành trong những thùng gỗ sồi sẽ có thêm một
số hương vị đặc biệt khác. Vì được tiếp xúc với gỗ sồi trong một khoảng thời
gian nhất định tùy theo mục đích của nhà làm vang, rượu vang Chardonnay có mùi
thơm dễ chịu như của đinh hương và quế và phát triển thêm hương vị bơ, caramel,
khói và va-ni (vanilla). .
Bạn sẽ cảm nhận được mùi hương của các loại trái cây nhiệt đới, một chút vani
và thoang thoảng mùi khói khi thưởng thức vang Beringer Stone Cellars
Chardonnay đến từ California.
Australia – Úc
Ở Úc, Chardonnay là một trong những loại rượu vang trắng phổ biến nhất . Có
nguồn gốc từ vùng rượu vang Burgundy nổi tiếng của Pháp, loại nho có vỏ màu
xanh lá cây này được biết đến với khả năng thích nghi được ở các vùng khí hậu
đa dạng. Nhờ tính linh hoạt của nho, hương vị và mùi thơm của nho Chardonnay có
thể thay đổi từ vùng này sang vùng khác và từ nhà sản xuất rượu vang này sang
nhà sản xuất rượu vang khác. Chardonnay có thể được chia thành ba loại: loại
được ủ bằng thùng gỗ sồi, loại không được ủ bằng gỗ sồi và loại trộn giữa hai
loại.
– Tuổi của gỗ sồi và thời gian rượu tiếp xúc với nó cũng làm thay đổi hương vị
của rượu. Rượu vang Chardonnay được ủ bằng gỗ sồi thường có màu vàng đậm như
màu rơm, có hương vị của va-ni (vanilla) hoặc tuyết tùng (cedar).
Để cảm nhận được hương vị đặc trưng của rượu vang Chardonnay được ủ bằng gỗ sồi,
hãy thưởng thức vang Wolf Blass Eaglehawk Chardonnay đến từ nước Úc: Đây là loại
rượu được ủ trong thùng gỗ sồi có hương thơm của cam quýt và trái đào tươi, đan
xen là mùi gỗ sồi, điểm thêm một chút mùi hương của gỗ tuyết tùng.
– Trái ngược trên, Chardonnay không được ủ bằng gỗ sồi sẽ có màu trong sáng
hơn. Việc ủ rượu trong thùng thép không gỉ sẽ giữ được hương vị trái cây tự
nhiên cũng như tính axit đặc trưng vốn có của nho.
– Loại thứ 3 đó là phối trộn giữa hai loại trên: Những nhà làm vang sẽ lên men
một phần rượu Chardonnay trong thùng gỗ sồi và phần còn lại không ủ trong thùng
gỗ sồi. Sau một thời gian nhất định, hai loại này được trộn với nhau để tạo ra
loại vang Chardonnay mạnh mẽ hơn với hương vị tuyệt vời và phức tạp hơn.
_______________
Ghi chú thêm: Để tìm hiểu thông tin một loại rượu vang, chúng ta sẽ xem
xét đến 5 yếu tố: hương vị trái cây (Fruit), độ đậm đặc (Body), độ chát
(Tannin), độ chua (Acidity), độ cồn (Alcohol).
Sau đây là thông tin về vang Chardonnay:
. Hương vị trái cây (Fruit): 4/5
. Độ đậm đặc (Body): 4/5
. Độ khô (Dry): 2/5
. Độ chua (Acidity): 3/5
. Độ cồn (Alcohol): 4/5 (13.5 – 15% ABV)
1.2. Vang trắng nhẹ (thanh tao)
(Vang Sauvignon Blanc)
.
[Trích đoạn]
Viognier: để tưởng nhớ mùi hương!
“Để tưởng nhớ mùi hương” là tựa một cuốn tiểu thuyết lãng mạn của nhà văn
Mai Thảo (chuyện có thật ở cuộc sống đời thường của đàn anh – như trường hợp cuốn
“Mười đêm ngà ngọc” – hay không, không ai được biết), nói về tình yêu trong sạch
nhân vật chính dành cho một phụ nữ đã có chồng, mà chàng được sống chung nhà
trong một thời gian rất ngắn; sau đó không bao giờ gặp lại nhau nữa, nhưng suốt
đời chàng vẫn nhớ mùi… hương!
Một khi Mai Thảo đã mô tả đó là một mùi hương đặc biệt, không giống bất cứ
mùi hương của một giai nhân nào khác, thì chúng ta phải hiểu đó là một mùi
hương tự nhiên, phát tiết ra từ thân thể của nàng chứ không phải mùi thơm của
nước hoa Chanel No.5!
Đi vào đề tài của bài viết, “viognier” chính là là loại vang trắng cho ta
mùi hương tự nhiên ấy!
Viognier phát âm theo tiếng Pháp là “vi-on-nhi-ê”, trong đó âm “ê” ở cuối đọc
rất nhẹ, cho nên ta thường nghe thành “Vi-on-nhi-i”. Đây là một loại nho trắng
phát xuất từ Pháp, được trồng tại Úc cùng với các loại nho trắng khác như
chardonnay, riesling, sauvignon blanc, semillon, v.v…
Nói về đặc tính căn bản, viognier tương tự như semillon: độc đáo nhưng không
đủ mọi yếu tố để đứng một mình. Semillon có “vị” ngọt dịu dàng, còn viognier có
mùi “hương” đặc biệt (mùi thơm của trái mơ, tức apricot).
Với đặc tính ấy, trước kia semillon chỉ được dùng làm nền (base) cho các lại
rượu ngọt, hoặc pha với sauvignon blanc (thành “semillon sauvignon blanc”, hoặc
“sauvignon blanc semillon”, tùy theo tỷ lệ semillon trong rượu).
Tuy nhiên, sau này các nhà làm rượu vang ở vùng Hunter Valley (tiểu bang
NSW, nơi trồng semillon ngon nhất ở Úc) đã mạnh dạn sản xuất rượu trắng chỉ có
semillon mà thôi. Kết quả thật đáng khích lệ, và sau đó các nhà làm rượu nho ở
Barossa Valley và Eden Valley (Nam Úc) cũng noi gương Hunter Valley.
Về phần viognier, cho tới những năm cuối thế kỷ 20 cái tên “tây” vẫn còn xa
lạ với đa số dân uống rượu ở Úc, và chỉ có những nhà làm rượu vang có chút óc
phiêu lưu mới dám bỏ công sức “thí nghiệm”. Bước sang đầu thế kỷ thứ 21, tin tưởng
viognier sẽ đủ khả năng chinh phục dân Úc, những nhà làm rượu vang nói trên bắt
đầu tung ra vang trắng viognier, đồng thời pha thử với vang đỏ để tạo thêm mùi
hương.
Cách đây khoảng 3, 4 năm, một chiến dịch quảng cáo rầm rộ cho viognier được
bắt đầu, và đạt kết quả khả quan: đi tới đâu cũng nghe dân uống rượu nói tới viognier;
một số nhà báo còn viết rằng viognier là loại vang trắng duy nhất thích hợp với
thịt đỏ (thịt bê).
Còn các nhà phê bình rượu thì sao? Cho tới nay, đa số mới chỉ khen “hương”
(thường là mùi trái mơ + quýt, có khi thêm mùi chanh) chứ chưa có mấy người ca
tụng “vị”. Trong khi đó, với đa số dân uống rượu “nhà nghèo” (khoảng 15 Úc kim
đổ xuống) thì “vị” quan trọng hơn “hương”.
Chỉ có một điều mà các nhà “bình rượu” (wine critics) ấy đồng ý là shiraz
pha với từ 5-10% viognier thì hết xẩy! Điều này chẳng có gì đáng ngạc nhiên.
Như LNĐ đã viết nhiều lần, trong ba loại rượu đỏ phổ biến nhất – shiraz,
cabernet sauvignon, merlot – thì shiraz đậm đà nhưng không có mùi thơm như
cabernet (gọi tắt của cabernet sauvignon), còn merlot thì thơm dịu và có vị hơi
chua.
Như vậy, cabernet không cần mùi thơm của viognier, còn merlot thì đã thơm sẵn
và có vị chua, nếu pha với viognier thì sẽ chua thêm, trong khi shiraz vốn đã đậm
đà nay pha với viognier để có mùi thơm thì thật là lý tưởng.
Những chai Viognier được khen trên thị trường hiện nay, từ “xịn” xuống tới
“uống tạm được”, là:
– Adelaide Hills Viognier của hãng Petaluma, giá khoảng 35 Úc kim
– The Last Ditch Viognier của hãng d’Arenberg, giá khoảng 18-19 Úc kim
– Windy Peak Viognier của hãng De Bortoli, giá khoảng 12 Úc kim.
Cũng nên biết, nho viogner thích hợp với các vùng tương đối mát mẻ, như Eden
Valley, Adelaide Hills ở Nam Úc, và các vùng Bendigo, Gouldburn, Nagambie… ở
Central Victoria.
Sauvignon blanc “cất cánh”!
Như LNĐ đã trình bày trong một bài viết về rượu trước đây, loại vang trắng nổi
tiếng nhất của Úc là chardonnay – một loại mà ngon thì không có loại vang trắng
nào sánh bằng, mà dở thì cũng không loại vang trắng nào có thể qua mặt. Mà muốn
gọi là “ngon” thì phải uống những chai chardonnay giá từ 20 Úc kim trở lên, cho
nên người ta mới gọi giai cấp thượng lưu (cổ trắng) là “giai cấp uống
chardonnay”!
Trong khi đó, các lại vang trắng khác (riesling, semillon, sauvignon blanc)
thì uống một chai giá 15 Úc kim cũng thấy tạm được. Chính vì thế từ ngày tập
tành uống rượu vang, khi uống vang trắng (mà phải bỏ tiền túi ra mua), LNĐ thường
ưu tiên mua sauvignon blanc; uống riết thành thói quen.
Nay đọc báo mới thấy “tư tưởng lớn gặp nhau”: hiện nay dân Úc càng ngày càng
ưa chuộng sauvignon blanc, chẳng khác nào sự “cất cánh” của riesling cách đây
hai, ba chục năm!
Nhà báo Paddy Kendler, chuyên viết về rượu của tờ Herald Sun, giải thích
nguyên nhân: vì sauvignon blanc vừa có mùi thơm của các loại cây trái (fruity),
vừa phơi bày toàn bộ (full-frontal) đặc tính của loại nho, và nhất là có thể đi
với rất nhiều món ăn khác nhau, chứ không kén như chardonnay!
Thêm một thuận lợi nữa (cho dân uống rượu ở Úc) là sauvignon blanc trồng ở
vùng Marlborough, Tân-tây-lan, được xem là ngon nhất thế giới, và sauvignon
blanc trồng ở Úc cũng được xem là “có hạng”, nhất là vùng Adelaide Hills, Nam
Úc và nửa phía nam của Tây Úc.
Nghĩa là chúng ta vừa có nhiều sauvignon blanc để lựa chọn, vừa được uống những
chai sauvignon blanc với giá rẻ hơn các nơi khác trên thế giới (vì đỡ tốn công
chuyên chở).
Khi mua, nếu có khả năng tài chánh, nên uống các loại sauvignon blanc của
vùng Marlborough, Tân-tây-lan, giá vào khoảng trên dưới 20 Úc kim; hoặc các
chai Houghton Pemberton, Oakridge Yara Valley, Coldstream Hills của Úc với giá
tương đương.
Trường hợp muốn “tiết kiệm”, có thể mua những chai như Jacob’s Creek
Reserve, Wolf Blass (yellow label), giá khoảng 16-17 Úc kim, và nếu “kẹt” lắm
cũng có thể mua chai Houghton của Tây Úc, giá 12-14 Úc kim (chai này thường nằm
trong danh sách Top 10 của báo Úc).
* * *
Như đã viết ở trên, ngoài việc “đứng một mình”, sauvignon blanc còn được pha
trộn với semillon để cho những chai “semillon sauvignon blanc” hoặc “sauvignon
blanc semillon” thơm ngọt tuyệt vời.
Sauvignon blanc càng xịn thì chai rượu (pha trộn ấy) càng ngon. Suy ra,
không nên uống những chai “semillon sauvignon blanc” hoặc “sauvignon blanc
semillon” giá dưới 12 Úc kim.
Những chai điển hình:
– Cape Mentelle, giá 22-24 Úc kim
– MadFish, 18-20
– Yalumba Eden Valley, West Cape Howe, hoặc McWilliam’s Margaret River,
15-16
– Houghton, 12-14
____________
LƯU Ý: Khi một số hãng gọi những trai vang trắng là “Dry White” hoặc
“Classics”, thì phải hiểu đó là những chai semillon + sauvignon blanc nguyên chất,
hoặc pha trộn rất ít hương vị của các loại cây trái, hoa lá…[Hết trích]
(Rượu: Viognier – Sauvignon blanc – Lão Ngoan Đồng)
Trong trích đoạn trên, LNĐ có nói đến vang trắng thanh
tao riesling, semillon, sauvignon blanc; ta hãy tìm hiểu thêm vài thông tin
về chúng.
+ Vang Riesling
Riesling là giống nho rượu có nguồn gốc xuất xứ từ Đức, chúng dùng để sản xuất
các loại rượu vang trắng chất lượng cao. Vang Riesling được phục vụ lạnh với ly
vang trắng, thời gian lưu trữ trong hầm rượu có thể lên đến 10 năm.
Giống nho rượu Riesling được trồng phổ biển tại Đức, Mỹ, Úc và Pháp, Ukraine,
Moldova, Hungary với diện tích reo trồng khá lớn khoảng 128.900 acres tương
đương 52.100 ha.
Để tìm hiểu về đặc tính của rượu vang, thường ta căn cứ vào 5 yếu tố: đó
là hương vị trái cây (Fruit), độ đậm đặc (Body), độ khô (Dry), độ chua
(Acidity), độ cồn (Alcohol).
Sau đây là thông tin về vang Riesling:
Hương vị trái cây (Fruit): 5/5
Độ đậm đặc (Body): 1/5
Độ khô (Dry): 3/5
Độ chua (Acidity): 5/5
Độ cồn (Alcohol): 1/5 (Khoảng dưới 10%)
Hương vị chính của giống nho rượu Riesling thay đổi từ chanh xanh (Lime), táo
vàng (Yellow Apple), Sáp ong (Beewax), Hoa nhài (Jamine), dầu mỏ (Petroleum).
– Nước Đức là nơi có chất lượng nho Riesling tốt nhất thế giới, mang phong cách
từ Dry (Khô) tới ngọt (Sweet). Cách đóng nhãn rượu vang tại Đức về loại rượu
vang từ nho rượu Riesling như sau:
Rất ngọt (Very Sweet), Ngọt (Sweet), Không ngọt (Off-Dry), Khô (Dry).
– Nước Mỹ: Washington State và Newyork cung cấp các loại nho Riesling từ khô đến
ngọt
– Nước Úc: Clare và Eden Valley cung cấp dry Riesling với hương vị chanh xanh
(Lime), và mùi hương dầu hoả.
– Nước Pháp: nho Riesling tại vùng Alsace được làm với phong cách khô (Dry
Style)
Kết hợp đồ ăn với rượu vang Riesling:
– Các loại rượu vang Riesling ngọt (sweet), thường kết hợp tốt với các loại đồ
ăn giàu gia vị như các món ăn của Thái Lan và Ấn độ.
– Với các loại rượu vang thuộc Riesling khô (dry) thường kết hợp tốt với các loại
rượu thức ăn nhiều dầu mỡ như thịt vịt và thịt xông khói.
+ Vang Sémillon
Sémillon là giống nho có vỏ vàng có nguồn gốc xuất xứ từ Pháp, nó thường được sử
dụng để làm rượu vang trắng,
Thông tin về vang Sémillon :
Hương vị trái cây (Fruit): 3/5
Độ đậm đặc (Body): 3/5
Độ khô (Dry): 2/5
Độ chua (Acidity): 3/5
Độ cồn (Alcohol): 3/5 (Khoảng 11.5% – 13.5%)
Khi so sánh các loại rượu vang Sémillon từ các vùng khác nhau, bạn sẽ nhận thấy
nhiều hương vị khác nhau biệt:
– Hương vị Lemon (Chanh xanh), Saline (Muối) & Chamomile (hoa cúc):
Bordeaux, France; Hunger Valley, Autralia; Washington State, USA
– Hương vị Đu đủ (Papaya), Táo (Apple), Lemon Curd (nước cốt chanh vàng):Miền
nam Úc; California.
+ Vang Sauvignon Blanc
Sauvignon Blanc là giống nho rượu được xuất xứ từ nước Pháp
hay còn có một cái tên khác đó chính là Fumé Blanc, như thường lệ thì nó được
phục vụ lạnh với ly vang trắng, nó có thời gian lưu trữ trong hầm rượu vang khoảng
2 năm.
Thông tin về vang Sauvignon Blanc:
Hương vị trái cây (Fruit): 4/5
Độ đậm đặc (Body): 1/5
Độ khô (Dry): 2/5
Độ chua (Acidity): 5/5
Độ cồn (Alcohol): 3/5 (Khoảng 11.5% – 13.5%)
Điều kiện thời tiết có ảnh hưởng từ lạnh đến ấm sẽ làm thay đổi hương vị của rượu
vang Sauvignon Blanc: từ chanh xanh (Lime) đến quả lý gai (Gooseberry), dưa lưới
(Melon) và đào trắng (White Peach).
Mỗi vùng trồng nho trên thế giới sẽ cho ra các hương vị khác nhau:
– Hương vị đào trắng (White Peach) nho trồng vùng North Coast, CA
(California), USA
– Hương vị Chanh xanh (Lime) nho trồng vùng Loire, Pháp
– Hương vị Chanh leo – Quả lạc tiên (Passionfruit): nho trồng vùng
Marlborough, NZ (New Zealand)
.
(Còn tiếp nhiều kỳ)
.
Nguyên Lạc
