BÙI TUẤN LÂM - Tưởng Năng Tiến

Trang Tuổi Trẻ Kon Tum có mục (“Mỗi Tuần Một Câu Chuyện Đẹp”) khá hấp hay. Tuần này, chuyện kể về một người già độc thân rộng rãi và hào phóng:

Quán bún bò 199 là chỗ dựa tài chính vững chắc giúp ông Lâm Kim Hùng (66 tuổi, Đồng Nai) nuôi hàng chục sinh viên nghèo hiếu học. Quán của ông vừa là nơi ăn ở miễn phí vừa là nơi tạo công ăn việc làm cho các bạn kiếm thêm thu nhập…

May mắn trong việc kinh doanh, quán bún bò mang lại nguồn thu nhập ổn định. Thế nhưng, vì sống một mình, nên khoảng lợi nhuận ấy quá dư giả so với cuộc sống bình thường của ông. Nhận thấy cứ để dành tiền mãi cũng chẳng được gì nên ông quyết định giúp đỡ cho những người có hoàn cảnh khó khăn.

Đối với ông, việc này không phải là làm thiện nguyện mà chỉ là ông đang trả “nợ đời”. Vì cuộc đời đã cho ông công ăn việc làm, có điều kiện hơn nhiều người nên ông mong muốn san sẻ bớt với những ai khó khăn hơn.

Tôi cũng biết một ông chủ quán khác bún bò hào sảng khác, tên Bùi Tuấn Lâm (BTL) ở Đà Nẵng. Nhân vật này cũng rất thường hay “trả nợ đời” bằng cách “san sẻ”, dù hơi nặng gánh gia đình:

Tối nay, ông lại ngang quán mình.

 Nhưng lúc nào ông cũng lướt đi qua rất nhanh. Và lần nào cũng vậy, mình phải chạy theo gọi ông mới quay lại. Nhưng không phải lúc nào ông cũng nhận. Có khi ông nói người ta mới cho ông tô cơm chiên ăn rồi, có khi lại nói có người cho tô cháo rồi, ông no rồi, con giữ lại bán đi. Khi nào đói ông lấy.

Và hôm nay thì ông nhận. Biết ông cả hơn hai tháng nay, từ ngày mở quán. Nhưng ít khi nói chuyện nhiều, vì ghé lấy rồi đi. Nay ông đứng đợi chiên gà lại cho nóng. Nên nói chuyện hỏi thăm, mới biết hằng ngày ông đi bán đến 2, 3h sáng. Và sau đó thì ghé công viên 23-9 ngủ tạm ở gầm cầu.

 Nghe mà xót.

 Gởi đồ cho ông, rồi lại dặn. Như những lần trước con nói, nay con nhắc lại ông nha, ông cháu mình vui vẻ quý mến nhau. Nên cứ đi ngang qua quán con thì ghé vào lấy đồ ăn nha, không ngại ngùng gì hết, cứ xem như con cháu. Tiền thì con không có, nhưng đồ ăn thì con luôn có nghen ông…

Cảm ơn con.

 Dạ con chào ông, chúc ông ngon miệng.

 Rồi nhìn ông lầm lũi bước đi, tự nhiên cay cay. Nghĩ lại mình còn sướng quá ấy chứ. Cảm tạ Chúa, vì nay con mở hàng món mới được tốt lành. Xin cho con buôn bán được thuận lợi, để qua đó con có thể làm được những chuyện bé nhỏ như này, và có tiền đặng còn trả nợ nghen Chúa.

 Lạy Chúa con yêu mến Ngài. Amen.

 Peter Lam Bui 26/05/2020

Phóng viên Bùi Thư (BBC) tường thuật: “Bên cạnh bán bún bò, ông Bùi Tuấn Lâm còn tổ chức bữa ăn 0 đồng cho những người có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.”

Ngoài tính hào hiệp, BTL còn giầu chất hiệp sỹ và nghệ sỹ nữa. Ông là thành viên của Câu Lạc Bộ Bóng Đá No-U, luôn góp công góp sức giúp đỡ cho các gia đình tù nhân lương tâm, thường tham dự vào những cuộc biểu tình chống ngoại xâm, và hay đăng tải những bài viết liên quan đến việc bảo vệ môi trường.

Tất cả những hoạt động của ông đều không “được lòng” nhà nước (hiện hành) nên BTL bị sách nhiễu thường xuyên, và đôi lúc còn bị bạo hành. FB Hoang Vu cho biết:

“Vì lẽ đó, công việc làm ăn và chỗ trọ của Phêrô Bùi Tuấn Lâm ở Sài Gòn luôn bị công an làm khó dễ, hạch sách đủ kiểu… Sau khi lập gia đình, nhắm không thể trụ lại ở thành Hồ, Lâm Bùi đành đưa vợ về quê nhà là Đà Nẵng để tìm kế sinh nhai.

Từ lúc có 3 cô con gái xinh xắn, Lâm Bùi đã không còn tham gia phong trào đấu tranh như trước, chỉ lo kiếm tiền nuôi con bằng những công việc trang trí thiết kế tự do và bán quán Bún Bò BA CÔ GÁI. Những lúc rảnh rỗi thì Lâm Bùi mới lên facebook bình luận hài hước một số sự kiện thời sự, châm biếm những bất cập của cuộc sống…”

Cuộc sống ở VN hiện nay lại có quá nhiều điều “bất cập” để mà “bình luận” (hay giễu cợt) nên sự “hài hước” của BTL đã khiến ông bị bắt giam. Phil Robertson, thành viên của tổ chức Theo Dõi Nhân Quyền, tường thuật:

“Bùi Tuấn Lâm trở nên nổi tiếng vào tháng Mười một năm 2021 khi làm một đoạn video chế ghi hình bản thân bắt chước đầu bếp nổi tiếng có nghệ danh là Thánh Rắc Muối, người mấy ngày trước đã nổi như cồn ở Việt Nam sau khi rắc muối lên miếng bít tết dát vàng giá 2000 đô la và bón tận miệng cho bộ trưởng công an Việt Nam, Tô Lâm.

Trong đoạn video của mình, Bùi Tuấn Lâm thay miếng bít tết dát vàng bằng tô mì thường nhật với vài lát thịt và hành. Đoạn video này cũng được lan truyền rộng rãi, mang lại cho Bùi Tuấn Lâm cái tên lóng ‘Thánh Rắc Hành’ và tai tiếng cho ông bộ trưởng.

Người của ông bộ trưởng ra đòn trả đũa rất nhanh. Công an sách nhiễu và đe dọa Bùi Tuấn Lâm, 39 tuổi, theo dõi ông gắt gao, triệu tập và thẩm vấn ông, cũng như gây sức ép buộc ông đóng cửa quán mì bên lề đường của mình. Tháng Chín năm 2022, nhà hoạt động nhân quyền lâu năm bị bắt với cáo buộc ngụy tạo về ‘hành vi tuyên truyền chống nhà nước’ …. Tòa án kết án ông năm năm rưỡi tù giam cộng thêm bốn năm quản chế …”

Bản án này có hà khắc quá không?

Không đâu!

Vụ BTL và Tô Lâm không chỉ giản lược vào một cái án tù nặng nề mà còn nhiều màn “trả đũa” bẩn thỉu và ti tiện khác nữa, và chưa biết đến bao giờ mới có điểm dừng. Ngày 27 tháng 05 năm 2023, bà Lê Thanh Lâm cho biết:

Tôi không được vào tham dự phiên tòa. Tôi bị bạo lực, bị xúc phạm danh dự, bị xâm phạm thân thể. Hai em trai của chồng bị đánh bầm dập ngay trước tòa án.

Tôi không khỏi rùng mình khi nghĩ về những gì mà tôi và gia đình đã trải qua vào ngày diễn ra phiên toà xét xử chồng tôi là Bùi Tuấn Lâm. Tôi không nghĩ nơi mình đang đứng là trước cổng toà án và sau đó là UBND Phường mà lại bị chính những người của bộ máy công quyền hành xử thô bạo như thế.

Ngày 13 tháng 10 năm 2023 vừa qua, bà Lê Thanh Lâm  còn cho biết thêm:

Trại Giam Đà Nẵng ngăn cản không cho mẹ con tôi thăm gặp Bùi Tuấn Lâm?

Đã 2 tháng trôi qua, gia đình tôi vẫn chưa được thăm gặp ba của bọn trẻ.

– Trong tháng 9, không có cuộc gặp nào vì họ nói chồng tôi bị kỷ luật.

– Tháng 10, họ đồng ý cho thăm gặp lại nên đã nhận đơn từ ngày 2/10. Nhưng đến nay không giải quyết. Cán bộ trại giam nhận đơn của tôi đến hôm nay đã chặn luôn số điện thoại của tôi. Phó giám thị thì nói không nhận được đơn trình báo. Tất cả các phòng ban và cán bộ đều đùn đẩy qua lại cuộc thăm gặp này…

Thật khốn nạn!

Khốn nạn thì đã hẳn nhưng đôi ba câu hỏi vẫn cần được đặt ra: sao họ lại có thể khốn nạn đến thế được, và “họ” là ai vậy?

Xin thưa: họ là những người đeo đồng hồ mua bằng nhiều tỷ đồng, ở biệt phủ trị giá hằng trăm tỉ, trả học phí cho con nhiều gấp trăm lần tiền lương hàng tháng. Họ cũng là những kẻ có đủ nhẫn tâm ăn một miếng thịt bò dát vàng (trị giá “tương đương với tám tấn lúa khô”) trong khi suy dinh dưỡng vẫn là một vấn nạn lớn đối với rất nhiều trẻ thơ ở Việt Nam.

Quan niệm, thái độ, cũng như cung cách vị tha của BTL hoàn toàn tương phản với cuộc sống vị kỷ, bê tha và bất cận nhân tình của họ. Sự hiện diện cùng lối hành sử của ông đã khiến họ rất bận lòng. Bởi thế, họ đã tìm cách giam ông vào một nơi cho khuất mắt rồi nghĩ ra đủ trò đê tiện để hành hạ BTL và gia đình thân nhân của ông cho … thỏa dạ tiểu nhân.

Những kẻ ti tiểu, ác độc và bất nhân như thế thì ở đâu và thời nào mà không có. Điều không may của dân tộc VN là chúng lại đang “lãnh đạo” cái đất nước khốn khổ và bất hạnh này!

Tưởng Năng Tiến