KHI CÁC NHÀ
LÃNH ĐẠO NÓI VỀ HÒA BÌNH
Khi các nhà lãnh đạo nói về hoà bình
Thường dân biết rõ
Rằng chiến tranh đang đến
Khi các nhà lãnh đạo nguyền rủa chiến tranh
Thời lệnh huy động đã được viết ra.
ĐÊM ĐÃ ĐẾN
Đêm đã đến
Những cặp đôi vừa mới kết hôn
Nằm ôm nhau trên giường.
Những người đàn bà trẻ
Sẽ mang trong mình những đứa bé mồ côi
*
VÀ TÔI LUÔN NGHĨ RẰNG
“Và tôi luôn nghĩ rằng: những từ đơn giản nhất
Cũng quá đủ. Khi tôi nói, điều gì đang xảy ra
Trái tim của mỗi người hẳn bị xé tan thành từng mảnh
Rằng anh sẽ ngã xuống nếu anh không đứng lên cho bản thân
Rõ ràng anh biết điều đó.’’
*
KHẨU HIỆU
Trong những thời kỳ đen tối
Sẽ có những bài hát được cất lên?
Đúng vậy, sẽ có những bài hát được cất lên.
Hát về những thời kỳ đen tối.
*
ĐẠI TƯỚNG, XE TĂNG CỦA NGÀI LÀ MỘT CHIẾC XE THẬT MẠNH MẼ.
Đại tướng. Xe tăng của ngài là một chiếc xe thật mạnh mẽ
Nó làm rạp cả cánh rừng và nghiền nát một trăm người.
Nhưng nó có một khuyết điểm:
Nó cần một người lái.
Đại tướng, máy ném bom của ngài thật mạnh mẽ.
Nó bay nhanh hơn một cơn bão và mang nặng hơn một con voi.
Nhưng nó có một khuyết điểm:
Nó cần một thợ cơ khí.
Đại tướng, con người thời rất hữu ích.
Hắn có thể bay và hắn có thể giết.
Nhưng hắn có một khuyết điểm:
Hắn biết nghĩ.
*
NIỀM AN ỦI TỪ NGÀI THỦ TƯỚNG
Sau những thất bại nặng nề không muốn có
Ngài thủ tướng lại đưa ra bài phát biểu hùng hồn
Để vực dậy niềm tín thác từ đám đông theo dõi.
Như một người thợ gặt, ai đó nói
Luôn ưa thích những cây lúa đứng thẳng hàng.
*
THẰNG CON TRAI TÔI HỎI
Thằng con trai tôi hỏi: Con có cần học Toán?
Để làm gì, tôi muốn nói. Rằng hai lát bánh mì thời hơn một
Đó là điều sớm muộn gì mày cũng rõ
Thằng con trai tôi hỏi: Con có cần học tiếng Pháp?
Để làm gì, tôi nghĩ. Đất nước này đã đến hồi sụp đổ.
Mày chỉ cần xoa tay lên bụng mà rên
Và điều mày muốn nói, người nào cũng tỏ
Thằng con trai tôi hỏi: Con có nên học Sử?
Để làm gì, tôi muốn nói. Hãy học cách cắm đầu xuống đất
Thời may ra mày có thể sống sót
Đúng rồi, phải nên học Toán, tôi bảo
Và cả Pháp văn, cả thêm Lịch Sử
*
CUỘC CHIẾN ĐANG ĐẾN
Không phải là cuộc chiến đầu tiên
Đã từng có
Những cuộc chiến trước đó.
Khi cuộc chiến cuối cùng đến hồi kết thúc
Có những kẻ chinh phạt và những kẻ bị chinh phạt
Giữa những kẻ bị chinh phạt.
Thường dân chết đói
Giữa những kẻ chinh phạt
Thường dân cũng chết đói.
*
THỜI TỒI TỆ CHO THƠ TRỮ TÌNH
Dẫu biết rằng: chỉ những ai hạnh phúc
Mới được yêu được quý. Giọng của anh
Thiên hạ ưa nghe. Mặt của anh
Thiên hạ lại ưa nhìn.
Cái cây què quặt ở trong sân
Chứng tỏ nền đất cằn cỗi, thế nhưng
Người qua đường lại chửi cái cây què
Mà chửi cũng phải thôi.
Những chiếc thuyền xanh và những cánh buồm vui
Trên eo biển tôi không nhìn thấy chúng. Tôi chỉ thấy
Cái lưới thủng của ngư dân.
Tại sao tôi chỉ nói
Về người đàn bà bốn mươi tuổi lụ khụ bước đi?
Và những bộ ngực của thiếu nữ xuân thì
Vẫn như xưa, ấm áp.
Gieo một vần vào bài hát
Gần như là một điều ngạo mạn.
Bên trong tôi chứa đựng
Sự hào hứng khi cây táo dại đơm hoa
Và sự hãi hùng trước những lời nói ra
Trong bài phát biểu của tay hoạ sĩ.
Nhưng chỉ điều thứ hai
Mới khiến tôi cầm bút.
————————————
* Pháp Hoan dịch từ nguyên tác tiếng Đức của thi sĩ, kịch tác gia Bertolt
Brecht.
