TỔNG CHÚP
1.
Nơi đây hơn bốn mươi người dân đã chết
Bằng búa, bằng gậy, băng dao
Có người bị chặt đầu
Có người bị banh thây xé xác
Không ít đàn bà bụng mang dạ chửa
Xác vương vãi bờ tre
Xác úp mặt bờ ruộng
Xác lềnh phềnh mé nước
Xác liệng xuống giếng sâu
Những người dân tay không tấc sắt
Những người dân chạy loạn
Thảm họa trút xuống mùa xuân năm một ngàn chín trăm bảy mươi chín
Tận cùng man rợ
Tận cùng khốc tàn
Tận cùng thú vật
Tận cùng bi thương
Bên bụi tre già một tấm bia đơn sơ đã được dựng lên
Tấm bia được đúc bằng xi măng giản dị
Người thợ khi khắc lên đây dòng chữ nước mắt chan hòa
Những người thợ khi dựng tấm bia lòng đau quặn thắt
Tổng Chúp!
Tổng Chúp!
Tổng Chúp!
Xóm nhỏ vô danh ngàn năm yên ả bờ tre ruộng lúa sông xanh
Đã đi vào lịch sử
Một nốt nhạc bi ai
Một nốt nhạc trầm…
2.
Lũ giết người là ai?
Kẻ ra lệnh đốt sạch, phá sạch, giết sạch là ai?
Chúng ta đều nhẵn mặt
Hung hiểm, bạo ngược…nối kiếp truyền đời
Truyền đời vẫn thế
Những dấu chân tội ác
Những dấu tay tội ác
Những ngôn từ tội ác
Những ảnh những hình tội ác
Len lỏi khắp chốn cùng nơi
Ông bà ta không lạ
Cha mẹ ta không lạ
Chúng ta đâu có lạ
Con cháu ta mãi mãi không lạ…
Khắc ghi muôn kiếp muôn đời.
***
17 THÁNG HAI
[Như một sẻ chia cùng mấy người bạn cũ…]
1.
Bỗng nhiên hôm nay trời u ám
U ám quá chừng
Dở mưa
Dở tạnh
Dở lạnh
Dở nồm
Tháng Giêng ảm đạm
Buồn nhức xương
Buồn như không thể buồn hơn
Một ngày nặng nề trôi
Ngày 17 tháng Hai năm 2024
Dở mưa
Dở lạnh
Dở nồm
Một ngày buồn như không thể buồn hơn!
2.
Ngày 17 tháng Hai tôi tin 99,999% người Việt nhớ…
Một kỉ niệm đớn đau
Một kỉ niệm khốc tàn
Ứa máu
Thảm sầu
Nhát dao đâm ngang nhiên trâng tráo
Công khai thách thức
Ngày 17 tháng Hai như một ngày ô nhục
Nỗi ô nhục chưa từng
Chúng ta bị lôi ra đánh đòn
Một bài học sáu mươi ngàn roi quất
Một bài học bằng xích xe tăng
Bằng pháo bầy
Bằng dao quắm
Bằng kèn đồng
Bằng lừa ngựa dân binh
Đòn thù tơi tả từng ngôi nhà từng cây cầu từng cột điện từng đoạn đường
Ngày đất nước bị đem ra sỉ nhục
17 tháng Hai
Bốn mươi nhăm năm tái dại nỗi buồn …
3.
Vì sao?
Vì sao?
Vì sao?
Lưỡi dao nhọn hoắt quay ngoắt đâm vào hai đầu đất nước?
Đốt, phá, cướp, giết, tận cùng, tận diệt ghê gớm chưa từng?
Trang sử đen ngòm trang sử tối tăm
Cuộc khiêu vũ đỏ ngầu màu máu
Cuộc khiêu vũ đen ngòm
Cuộc khiêu vũ của quỷ
Cuộc khiêu vũ ta có lúc dự phần chia sẻ có lúc gieo mầm
Mùa ác quay trở lại
Nhận về lưỡi dao bén sắc
Lưỡi dao bén sắc ta từng rũa mài
Lưỡi dao đâm thẳng, công khai
Lưỡi dao oan nghiệt…
4.
Lịch sử!
Lịch sử!
Mười năm dở lại bàn
Trăm năm dở lại bàn
Nghìn năm bàn lại
Chuyện xưa, chuyện cũ lặng tiếng im hơi
Nấm mộ thời gian đen ngòm
Cõi hư vô không dấu vết
Chỉ nỗi oan khuất của những người thiện lương là không bao giờ chết
Không bao giờ thôi tra vấn
Không bao giờ chịu ngủ yên
Không bao giờ vết thương oan khuất thôi rớm máu
Không bao giờ
Ngày 17 tháng Hai
Nỗi oan khuất ngút trời
Vạn hồn oan vạn hồn oan
Không nước nào rửa nổi
Không rượu nào rửa nổi
Không thần phật nào không pháp sư nào không nhà tu hành nào rửa nổi
Không ai rửa nổi!
Ngày 17 tháng Hai!
Vĩnh viễn găm vào kí ức
Người Việt còn là còn Ngày – mười – bảy – tháng – hai!
In trên đá núi
In trên cây rừng
Trên đầu sông ngọn suối
Trên những vòm hang đá ám khói
Trên những pháo đài cổ
Trên ngã bảy ngã ba những lối mòn xuyên núi xuyên rừng
Trên màn sương mờ xám giăng giăng
Ngày 17 tháng Hai!
5.
Rồi một ngày tôi sẽ về cát bụi
Bạn sẽ về cát bụi
Thế hệ chúng ta về cát bụi
Chúng ta vô tăm tích
Lời ta nói với con ta sẽ còn
Ngôn từ sẽ còn
Kí ức khảm khắc mãi còn
Những dòng chữ hôm nay ta viết cho ta
Sẽ hòa vào kí ức
Sẽ dưỡng nuôi kí ức…
Ngày – mười – bảy – tháng – hai.
***
QUA KHAU CHỈA (*)
Núi nhọn hoắt những lưỡi dao dựng ngược
Vực sâu hút rợn người
Đường quanh co, lắt léo
Ngùn ngụt lam chướng
Đầm đìa sương
Rừng ken dày ngọn cây nhọn hoắt
Ngày giặc phương Bắc tràn qua
Biển người nhung nhúc như kiến mối
Gầm gào tiếng xích xe tăng
Pháo nổ rền vang như sấm dội
Tiếng kèn xung trận đặc sệt Tầu
Dân binh lừa ngựa theo sau gánh gồng hôi của
Khau Chỉa dựng lũy thành
Những ngọn núi như lưỡi búa thần sấm sét
Những vực sâu hun hút nuốt chửng quân thù
Cả ngàn tên cướp xương tan thịt nát
Vùi sấp chôn nghiêng thối hoắc một vùng quê…
Đêm đông dài giá rét
Những đêm mùa xuân ẩm ướt
Những đêm hè ung ung
Những đêm thu mưa rả rích não nùng
Ma Tầu than khóc
Thanh âm lạ hoắc
Hòa lẫn tiếng côn trùng
Hu hu hi hi oa òa
Hảo lớ hảo lơ
Hảo su cù
Tả tả
Chẩu khoai khoai à…
Năm 1989 tôi có dịp đi qua
Khau Chỉa vẫn chập trùng núi dựng
Đêm trăng sáng trong veo trời xanh cao lồng lộng
Từ những khe sâu tiếng khóc rợn người
Ma Tầu ma Tầu ma Tầu
Tiếng khóc than đúng là giọng Phương Bắc
Hu hi hu hi
Chẩu khoai khoai à
Khoai khoai a…
—–
Đặng Tiến
(*) Khau Chỉa: Tên đèo trên đường từ cửa khẩu Tà Lùng –
Phục Hòa vắt sang Đông Khê – Thạch An. Năm 1979 nơi đây giặc xâm lược chết nhiều
vô đối.
Hồi làm lính ở Cao Bằng, một ông cụ người Tày bảo muốn
nghe ma khách khóc đêm lên lưng đèo mà nghe vớ. Và tôi đã trải nghiệm. Ghi lại.
