Trần Mộng Tú năm 1976
(Ghi lại quãng đường 50 năm di tản)
Mỗi con người là một đốm lửa nhỏ nhoi, đốt hân hoan và
cháy thống khổ. Cha mẹ, anh em ruột thịt, bạn rất thân có yêu thương mình tới
đâu cũng không bao giờ thấu hiểu tận cùng cái đốm lửa đó cháy và tàn như thế
nào của mỗi phận người. Hạnh phúc và bất hạnh của mỗi người còn nổi trôi theo
hoàn cảnh, vận nước, thời cuộc chung của nhân loại.
Cuối cùng, phần đông người ta chỉ có thể dựa vào lòng tin
của tín ngưỡng để tự đứng dậy.
Tôi dựng cái chổi vào bức tường đá, đưa mắt nhìn quanh cái sân gạch đỏ đã lấm tấm rêu xanh vì mới trải qua hai mùa Thu Đông ướt át. Rải rác còn khá nhiều những cành khô nhỏ rơi xuống vì cơn gió to chiều qua, nghĩ cũng phải cần thêm hơn một tiếng đồng hồ nữa thì khoảng sân này mới sạch hẳn được, tôi quyết định dừng tay nghỉ mệt một lúc để ăn cơm trưa. Ngày thường thì tôi ăn trưa muộn lắm, nhưng hôm nay có niêu cá trứng kho khô và nồi xôi nếp chờ trong bếp, sáng nay vừa đi bộ về là tôi đã bắc niêu cá ướp sẵn trước khi ra khỏi nhà, rồi cẩn thận đứng trong bếp hơn 30 phút o bế niêu cá đang kho, mắt không rời nó một giây một phút nào, vì sơ hở ra là cá sẽ bị cháy. Trước khi tắt bếp tôi còn cẩn thận rưới lên mặt cá một muỗng lớn tóp mỡ. Trong lúc làm vườn, hình ảnh cá kho và xôi nếp cứ lởn vởn trong đầu.
Gió quậy tư bề sóng nhọn hoắc
Thuyền quay như lá cuối mùa rơi
Người qua sông muộn tay ghìm chặt
Vực trống chìm sâu đến rã rời
– Ông có con
không?
– Có.
– Ông có con
trai không?
– Chúng tôi có
một đứa con trai và chúng tôi có đứa một con gái.
– Chú bé bao
nhiêu tuổi?
– Cỡ bằng tuổi
cháu. Có lẽ lớn hơn một ít.
– Mà ông không
ăn thịt chúng?
– Không.
1.
Năm mươi năm nhìn lại – chính trị gia, nhà báo tây phương
có những hy sinh chúng tôi sẽ không quên
nhưng bao nhiêu người trong các ông đã thực sự biết chúng
tôi ngày đó
Gần đây trong khi lục lọi đống giấy tờ cũ tôi bất ngờ phát
hiện tấm thẻ căn cước quân nhân của mình, tấm thẻ với bức ảnh tôi thời còn trẻ
măng, trên ve áo trận gắn hai bông mai đen, góc trên tấm thẻ ghi hàng chữ Quân
Lực Việt Nam Cộng Hòa.
Tôi bồi hồi nhìn tấm thẻ.
Đã 50 năm trôi qua, nửa thế kỷ, kể từ khi tôi rời khỏi đất nước vào ngày 30 tháng Tư năm 1975, mang theo trong ví tấm căn cước quân nhân này.
(viết tặng anh CVK, TBT và MVN)
Bao nhiêu năm rượu vẫn đầy
mời người uống lại vị cay năm nào
chút trái đắng chút niềm đau
chút da thịt máu chút màu tang thương
Mỗi năm, cứ tới tháng Tư là tôi muốn viết về ký ức thời xưa,
thời mà giới trẻ ngày nay ít biết tới.
Năm nay, đánh dấu nửa thế kỷ kể từ khi những ‘thuyền nhân’ như tôi đặt chân định cư nơi đất Úc và các nước phương Tây. Tôi ngoảnh nhìn chặng đường đầy sóng gió đã qua.
Cho một chiều tháng Tư trời nóng như đổ lửa
Tôi ngồi nhìn bóng tôi đổ xuống từ bi
Trên chiều dài xanh bóng thời gian năm mươi năm
buồn vui khắc đau đớn lên đá hạnh phúc
thất vọng thắp rồi thổi tắt ngọn lửa trong tim hy vọng
Tôi uống một ly rượu vang đỏ hoàng hôn đời người
Để thấy men say hư không
tắt thở
trong đôi mắt biếc giấc mộng tháng Tư
(tiếp theo và hết)
HỒNG KÔNG, MÙA GIÓ 1982
anh muốn đi về phía chân trời
thả lỏng đời sông với suối thôi
rồi anh lặng lẽ nhìn ra biển
nhớ lại gian nan một kiếp người
Đó là những ngày tháng rất khó khăn sau 1975, mà ngày nay ít ai trong giới trẻ biết dù họ thỉnh thoảng nghe đến cái gọi là ‘Thời Bao Cấp’. Càng ít người nghe qua về chế độ tem phiếu, đốt sách, Đánh tư sản, Kinh tế mới, tù cải tạo, thảm nạn Thuyền Nhân, v.v.
Ta nhìn ta bên cầu mơ lỗi nhịp
dập dềnh trôi về, những hoài niệm xưa
nửa thế kỷ hồn bên hồn nương tựa
chuyện áo cơm quên bẵng chuyện tháng Tư
một thoáng chiêm bao nồi kê chưa chín