- Ới cha ơi, sao nhà cao cửa rộng cha không ở, cha lại bỏ con bỏ cháu mà
đi, ới cha ơi!
- Ới cha ơi chúng con ăn ở với cha như bát nước đầy sao cha lỡ bỏ chúng con mà đi
cha ơi!
Phướn, người con thứ hai phủ phục xuống quan tài cha khóc nức nở, tiếng
khóc không lâm li nhưng cũng đủ làm cho lòng người đến viếng đám ma xao động mà
thêm thương tiếc cho ông Phượng, ông sống hiền lành tử tế với dân làng thế mà
ông ra đi thật thương tâm. Con cái ông tranh cãi nhau về việc chia đất đai, ông
bảo ông vẫn còn khỏe đã chết đâu mà phải tranh nhau? Vợ ông và con cái hùa vào
với nhau nói rằng, ôi giời sống chết biết thế nào mà tính, có người vừa ăn xong
bát cơm đã lăn ra chết, có kẻ đang ngồi hóng mát thì lịm đi không bao giờ tỉnh
dậy nữa. Trước sức ép của vợ con, ông Phượng đành phải chia đất, theo ông, phần
anh con cả được nhiều hơn, sáu trăm m2 vì anh còn mang trọng trách cúng giỗ cha
mẹ sau này, rồi đến người con trai thứ hai, thứ ba mỗi người được bốn trăm m2
và cuối cùng là cô út được hai trăm m2. Anh con cả và cô út đồng ý nhưng
hai người kia phản đối cho rằng như thế là không công bằng, con nào cũng phải
cúng giỗ cha mẹ chứ riêng gì anh cả, cần thiết sau này thay phiên nhau mà giỗ;
còn cô út đi lấy chồng rồi, chỉ được năm mươi m2 thôi. Thế là cãi nhau, anh con
cả chửi hai đứa em trai là ngu, không biết trên dưới là gì. Hai người em trai
thì chửi lại, rằng làm anh cả mà tham lam, lại nghe vợ xúi vào nên tối tăm mắt
mũi vì tiền vì đất. Cô út thương cha, bảo với hai người anh, cô sẽ không lấy
phần đất của mình, chia cho mỗi anh một trăm m2 nhưng họ vẫn không nghe kiên
quyết đòi anh cả trả lại cho họ mỗi người thêm năm mươi m2 nữa. Cãi nhau, chửi
nhau rồi cả đánh nhau, đưa nhau ra tòa. Ông Phượng đau buồn quá liền bỏ nhà ra đi.
Con cái mải tranh nhau đất cát nên chả ai đi tìm, mà cũng chả ai muốn ông trở
về lúc này để rồi gây khó khăn cho việc chia đất. Năm ngày sau thì thấy xác ông
Phượng trôi dập dềnh ngay ven sông cạnh khu đất mà con cái ông tranh nhau, họ
vớt lên làm đám ma cho cha.
Đang khóc cha thì Phướn nhận được cái vỗ vai:
- Này, có làm một chân không, thằng Khuông nó
về rồi!
Phướn dừng khóc ngay:
- Sao? Thằng ấy ăn non à?
- Không, con nó đang sốt ở nhà, nó đạp xe ra
chợ mua thuốc rồi lại về chơi tiếp, có tranh thủ vài ván thì vào.
Phướn dời cỗ quan tài đi đến chỗ em gái bảo đến bên quan tài cha túc trực, khi
nào có khách đến viếng thì cho người gọi. Chả kịp để em gái có đồng ý hay
không, Phướn bước nhanh ra góc sân vào chiếu bạc, chơi phỏm. Một lúc, người ta
thấy tiếng Phướn văng chim cò ra ầm ầm:
- Cái con c... bố mày nhầm một tí. Đ... mẹ,
chơi đểu thế đến bố tao sống dậy cũng không chơi được huống hồ là tao!
Hai người cãi nhau kịch liệt, Phướn thì bảo
nhầm một tí còn con bạc chuyên nghiệp Bốn thì bảo bài đã hạ xuống không được
phép cầm lên, ván này anh ù, Phướn phải đền làng ván ù này năm mươi ngàn.
Cả hai đứng lên túm cổ áo nhau, mấy người kia can ngăn đang đám ma không nên
đánh chửi nhau. Nếu ngày thường mà Phướn chơi xù thì rất có thể đã mất mấy cái
răng cửa với con bạc Bốn nhưng hôm nay là người đám ma bố Phướn nên con bạc Bốn
đành buông cổ áo Phướn ra, vừa lúc ấy vợ Phướn chạy vào nói
với chồng:
- Anh Phướn, có người đến viếng kìa!
- Chúng mày đợi tao một tý.
Phướn chạy vào nhà , đến bên cỗ quan tài cha
phủ phục :
- Ới cha ơi!..
Bấy giờ đã chín giờ tối nên khách đến viếng cũng thưa thớt, chỉ có đám cờ bạc
là thêm đông, từ một chiếu phỏm đã nhanh chóng phát triển thành bốn chiếu, hai
chiếu dưới sân, một chiếu trên hè, còn một chiếu mới phát sinh lúc đầu lay hoay
tìm chỗ, cuối cùng theo sáng kiến của Đối, người con trai thứ ba của ông Phượng
thì trải ngay trong nhà, gần cỗ quan tài để tiện một công đôi việc, Đối vừa có
thể túc trực canh quan tài cha mà lại vẫn tham gia chơi phỏm được. Một con bạc
trung niên thì nói rằng, chơi ở đây khéo mà ông Phượng cũng được tham gia, ngày
còn sống, ông Phượng vẫn hay sang nhà ông chơi tổ tôm, có đêm say quá đến tận
sáng mới về! Mọi người cười cười nói nói, phải đấy, phải đấy, không khéo ông
Phượng cũng đang chơi tổ tôm ở thế giới bên kia cũng nên!
Lệ ở làng, mỗi khi có người đến viếng, phải có con cả đứng ở chỗ bàn đặt bát
hương để đáp lễ và có con ngồi bên quan tài cha, khi kèn nổi lên thì người con
cũng phải khóc lên thành tiếng. Ba người con trai của ông Phượng, chỉ có anh
con cả vừa đứng đáp lễ vừa tiếp khách còn hai anh con trai kia thì đang say
bạc. Đối đang vào vận đỏ, ù được mấy ván, thu được hơn ba trăm ngàn, miệng cười
nói rôm rả. Chợt có tiếng kèn báo hiệu có người đến viếng, Đối ngừng cười, quay
lưng lại, một tay vẫn cầm bài, tay kia đặt lên quan tài cha:
- Ới cha ơi, chúng con thương cha lắm cha ơi!
Khóc không có nước mắt xong, Đối quay lại
chơi bài tiếp. Lúc này lại có người đến viếng, Đối thấy bực mình liền đi lại
chỗ một ông thợ trống kèn, thuê ông một trăm ngàn để hễ có ai đến viếng
thì ông đến bên quan tài khóc hộ cho đến khi hết người viếng. Ông thợ trống kèn
cầm tiền, dặn bạn đồng nghiệp đợi ông đến chỗ quan tài rồi hãy nổi kèn, ông này
gật đầu, lúc sau phùng mồm:
- Ò e í e!
Đáp lễ, ông thợ kia cất tiếng khóc:
- Ông ơi, trời thì
cao, đất thì rộng, sao ông vội về nơi chín suối ông ơi!
- Ò e í e!
- Ới ông ơi, ông thác đi, con con cháu cháu
xót xa thương nhớ ông ơi!
Tiếng
kèn bi ai xen lẫn tiếng khóc thuê chuyên nghiệp mùi mẫn nghe thật xúc động, giá
mà là ban ngày hẳn có nhiều người đã rơi nước mắt. Nhưng đêm đang dần khuya, mà
lại là đêm đông giá rét nên không có ai nghe, đám con bạc thì mải mê sát phạt
nhau, khách viếng lại là một người đàn ông bị điếc nặng, đến người con cả cảm
ơn, ông lại tưởng nói gì nên cứ hả hả hả nên anh đành chắp tay lạy lạy, ông
điếc hiểu ra là người ta cảm ơn mình nên cũng đáp lại bằng cách chắp hai tay
vái vái. Ông điếc viếng xong tưởng ra về ngay nhưng khổ, đã điếc lại còn thích
hóng chuyện, ông châm điếu thuốc lá rồi sà vào chiếu bạc trong nhà:
- Xuống con này đi!
- Lão điếc đừng có nói gì.
- Hả, tao có ăn mì tôm đâu?
- Cút mẹ ông đi!
- Thằng này, mày bảo ai ăn cứt mẹ mày? Tao
bằng tuổi bố mày mà mày dám láo với tao à?
Ông điếc
túm cổ áo con bạc, kẻ kia giáng cho ông điếc một quả đấm chảy cả máu mồm. Thế
là đánh nhau to, hai kẻ lao vào nhau như đấm đá, cào cấu, tất nhiên phần
thắng nghiêng về gã cờ bạc vì gã khỏe hơn trẻ hơn. Mọi người can ngăn mãi, anh
con cả của người quá cố phải dúi vào tay ông điếc một trăm ngàn uống rựợu thì
trật tự mới được vẫn hồi. Các con bạc lại tiếp tục sát phạt lẫn nhau.
- Đ...mẹ mày chơi nhìn bài à?
Từ chiếu
bạc ngoài sân, Phướn chửi một người kế bên.
- Tao nhìn làm đéo gì!
Con bạc
kia chửi lại, mấy người cùng chiếu bảo tập trung vào chuyên môn, không cãi cọ
nhau nữa, im lặng được một lúc thì lại bùng lên dữ dội, nguyên nhân, người kế
bên hạ con chín rô xuống rồi lại cầm lên, con này sẽ làm cho bài của
Phướn được ù nên không cho người kia cầm lên nữa, nói bài đã hạ xuống thì không
được lấy lại. Người kia bảo nhầm tí. “Nhầm cái con c...” , Phướn văng tục,
người kia cũng chẳng vừa, ném bài xuống:” Ông đéo vào chơi nữa!” rồi đứng dậy
phủi đít ra về. Chửi nhau ầm ĩ, suýt nữa thì Phướn cầm con dao thái thịt chém
cho kẻ kia một nhát nếu không có mẹ anh gào khóc van xin. Tưởng chiếu bạc này
sẽ tan nhưng không, ngay lập tức đứa cháu nội của người đã chết đã xung phong
ngồi thế chỗ.
Chiếu
phỏm trong nhà, sau nhiều lần thắng bài, Đối bắt đầu thua liên tục, trời lạnh
nhưng mặt Đối đỏ gay, mấy giọt mồ hôi còn rịn ra cả trên trán. Hết cả tiền vốn,
Đối phải vay hai trăm ngàn, rồi cũng lại mất. Tức quá Đối quay người lại úp mặt
vào cỗ quan tài cha thì thầm:” Bố ơi, bố sống khôn chết thiêng phù hộ cho con
gỡ lại đi!”. Hoặc là ông bố rất ghét con cái cờ bạc hoặc là hồn ông đang phiêu
dạt ở thiêng đàng nên lời cầu cứu của Đối không linh nghiệm, Đối lại thua liên
tiếp mà lại thua nhiều, thua nhanh nên Đối qui tội cả cho bố đã không phù hộ
mình. Vài trăm ngàn chẳng to tát gì cho lắm nhưng mà cay cú, kẻ nào cũng muốn
vơ tiền vào lòng mình rồi hoan hỉ trước sự đau buồn của người khác. Đối cay cú
quá, quay lại dập tay vào cỗ quan tài:
- Khi sống, ông ghét tôi nhất nhà, bây giờ
chết rồi, ông cũng ghét tôi, ông chết đi chết đi.
Ô, ông
chả đã chết rồi nên mới có cái đám ma này, sao lại còn rủa ông chết đi, chết
đi; ấy là vì Đối thua bạc, tâm thần bấn loạn nên mới mắng cả người chết. Hồn
bạc nhập vào người Đối nhưng mọi người lại tưởng là hồn ma ông Phượng nhập vào
con trai nên ai nấy đều sợ xanh mặt, có kẻ vơ vội tiền bỏ chạy thục mạng, có
người dập đầu xuống cạnh quan tài van lạy:
- Con lạy ông, ông tha cho con, con xin không
đánh nữa.
- Cháu lạy cụ, lạy cụ!
Thấy ở
trong nhà ầm ĩ, người nhà chạy vào, đám con bạc ở ngoài sân cũng chạy vào, ai
cũng cho là Đối bị ma nhập, người con cả thắp hương cắm lên ban thờ làm rầm
khấn các cụ tổ tiên, khấn bố phù hộ đừng nhập vào người Đối nữa. Đối thấy nhiều
người kéo đến, lại thấy người anh cả xì xụp khấn bố thì thấy ngượng ngập liền
đi đến bên quan tài bố, quỳ xuống khóc rống lên hối lỗi:
- Ới cha ơi, chúng con kính yêu cha nhất đời,
sao cha lại nỡ bỏ chúng con mà đi cha ơi...
VŨ
ĐẢM
