Trong những ngày gần đây, thấy tình hình Ukraine có vẻ tạm lắng
dịu, nhiều nhà bình luận đưa ra đề nghị nên tiến hành đàm phán để giải quyết
chiến tranh Ukraine, tránh chết chóc thảm khóc cho hai bên và dân chúng Ukraine
cảnh cơ cực. Có cả vài nhà bình luận Pháp lại cho rằng có nhượng bộ Putin cũng
là điều tự nhiên vì tránh voi có gì xấu mặt, hơn là để cuộc chiến leo thang và
chiến tranh thứ III sẽ bùng nổ còn thảm hại hơn nữa. Nhưng đồng thời cũng có
nhiều người am hiểu về Nga và nhứt là Putin, trái lại, cho rằng giải pháp dứt
khoát chỉ có hạ được Putin, đưa Nga trở thành một nước Âu Châu để thiên hạ thái
bình.
Trước tình hình cực kỳ gay gắt của Ukraine, bà Françoise Thom, sử gia chuyên về Nga, quả quyết Putin sẽ đánh Ukraine dã man và tới cùng. Đừng quên Putin là người nối tiếp đế quốc Nga và Liên Xô sau này. Và cũng đừng quên nhà cầm quyền ở Điện Cẩm-linh vẫn thừa nhận mình là một « đế quốc bành trướng thường xuyên ». Cụ thể như khi đánh chiếm Ukraine hiện nay là để nới rộng biên giới của Nga tránh mối hăm dọa xâm lăng của Âu châu. Từ thế kỷ XVIII, Nữ Hoàng Catherine đã viết cho Voltaire « Chúng tôi không hề tìm thấy phương tiện nào khác hơn để bảo đảm biên giới của chúng tôi bằng cách mở rộng biên giới ».
Nên thấy đó là bản chất của đế quốc Nga ở Điện Cẩm-linh mà
Putin ngày nay đang tiếp tục thực hiện. Năm 2016, sau khi chiếm Crimée, như để
bày tỏ sự hài lòng của mình, Putin nói « Biên giới của Nga không hề
chấm dứt ở đâu hết ». Thật ra đó cũng là cái nhìn về biên giới của đế
quốc Nga qua nhiều thế hệ cầm quyền.
Cũng là lý tưởng của dân Nga
Theo bà Françoise Thom, từ nhiều thế kỷ qua, người Nga không
coi mình là một dân tộc, một
Quốc gia mà là một Đế quốc, và một đế quốc thường xuyên bị
hăm dọa. Putin làm đủ mọi
thứ để nhằm củng cố niềm tin này nên bộ máy tuyên truyền
càng xoáy mạnh vào điểm này.
Khi tuyên truyền cho dân chúng về hiểm họa mở rộng lấn chiếm
Nga của Âu châu và NATO/Otan, Putin đã không ngần ngại chửi rủa Âu châu là quỷ
sứ nguy hiểm cho những giá trị Thiên chúa giáo mà Moscow đã bảo vệ và nhờ đó được
coi là « La-mã thứ ba » (troisième Rome). Hơn nữa
chính Giáo chủ Kirill tích cực không ngừng cổ vũ cho chủ trương đế quốc của
Putin.
Từ Ivan Le Terrible (Sa Hoàng đầu tiên thế kỷ XVI) tới
Putin, nỗi ám ảnh đế quốc đã biện minh cho thứ chánh trị độc tài vì xưa nay độc
tài và đế quốc vẫn là hai thứ không thể tách rời nhau. Trong quá khứ, có
nhiều Sa Hoàng đã muốn tự do hóa chế độ như thử tổ chức một bộ phận có
tính đại diện, như một thứ quốc hội. Nhưng cứ mỗi lần như thế dự tính đều phải
dẹp đi vì bị người khác cho là sẽ gây xáo trộn và làm suy yếu Nhà nước.
Nên mọi người cứ nghĩ mở rộng đế quốc là đúng và từ đó chủ trương độc tài
trở thành chánh nghĩa. Là chủ thuyết lãnh đạo của Điện Cẩm-linh. Và chính
chủ thuyết này đã hướng dẫn Putin không ngừng khôi phục nước Nga trở
thành một cường quốc bằng cách kiểm soát các nước láng giềng đẻ bảo vệ xã
hội Nga.
Từ sau khi chiếm Crimée 2014 và tấn công Ukraine tháng
2/2022, Putin bắt đầu dẹp bỏ ở Nga các thứ tự do, đóng cửa báo chí tư nhân, ai
chống đối, bắt nhốt hoặc thủ tiêu. Theo cái nhìn đế quốc, Putin đánh chiếm
Ukraine, chớ không phải chỉ bảo vệ nhóm dân nói tiếng Nga ở phía Đông Ukraine,
để nhằm kiểm soát giới ưu tú của các nước láng giềng. Đúng như Stalin đã
làm trước kia ở những nước trong khối Liên Xô, đặt những người lãnh đạo phải là
cộng sản, chớ không phải những người yêu nước đã từng chiến đấu kiên cường chống
Quốc xã.
Hãy để ý, năm 2014, Putin bắt đầu đánh chiếm Ukraine rồi vì
người của Điện Cẩm-linh,
Ianoukovitch, thất cử và người thay thế, Zelensky hiện nay,
không phải là người của Putin. Tháng 2/2022, khi mở « hành quân đặc
biệt », Putin thật sự nhằm bắt sống hoặc tiêu diệt lãnh đạo Ukraine đắc
cử mà không phải là người của mình để thay thế vào đó đúng là người của mình chọn.
Kiểm soát thành phần ưu tú xưa nay vẫn là chủ trương của đế
quốc. Ngoài ra, khi đánh chiếm Ukraine, Putin còn có cái nhìn khác nữa. Nếu
không thật sự kiểm soát được Ukraine, hệ thống kỹ nghệ quân sự, nguồn nông nghiệp
phong phú, quân đội hùng mạnh và đội ngũ ưu tú của Ukraine thì địa vị cường
quốc của Nga sẽ không còn ý nghĩa gì nữa. Thật vậy, một lãnh đạo nhóm ly khai ở
Donbas, Igor Girkin, đã từng tuyên bố, « không có Ukraine,
Nga chỉ là một thân mình khổng lồ không tay, không chân ».
Đế quốc Nga khi thắng Ukraine
Nếu chẳng may, Putin đánh chiếm được Ukraine như hắn
mơ, thì đế quốc Nga sẽ trở thành Bắc-Hàn, một mối nguy hiểm cho các nước láng
giềng xa gần. Trái lại, nếu Ukraine đẩy lui vĩnh viễn được quân xâm lược
Nga ra khỏi lãnh thổ của mình thì lập tức, Liên bang Nga sẽ tan rã thành mảnh vụn.
Vì vậy Putin đã tuyển một lực lượng đánh thuê gồm những nhóm dân thiểu số gởi tới
chiến trường miền Đông Ukraine thay thế cánh quân chánh quy nên gần đây mới chiếm
lại lẻ tẻ vài chỗ.
Vẫn theo bà Françoise Thom, nếu mai này, đế quốc Nga tan rã
như Liên Xô hồi năm 1991, thì Âu châu đừng phản ứng như lúc đó nữa mà hãy để
cho Nga thật sự trở về với chính họ. Vì hễ Nga vẫn là đế quốc thì vẫn còn mối
nguy hiểm cho các nước láng giềng. Nga phải thấy mình là một quốc gia như bao
nhiêu quốc gia khác sống hài hòa với nhau. Một quốc gia thiết lập trên cơ chế
dân chủ pháp định, chớ hoàn toàn không dựa theo thần quyền, theo ý Chúa, có sứ
mạng thôn tính các nước khác. Nhưng chắc chắn ý tưởng Nga phải là nước Dân chủ
sẽ làm cho Putin và cánh của hắn ta run sợ vì cánh cửa Tòa án Quốc tế đang mở
ra chờ thân chủ mới.
Vì vậy mà Putin phải tận dụng lực lượng quân sự, động viên
thêm, tìm thêm vũ khí, để chiếm lấy cho bằng được Ukraine, xóa nước Ukraine
khỏi bản đồ. Được như vậy, Putin mới giữ được đế quốc Nga và giữ được chế độ độc
tài của mình.